Ngày mai (24/4), TAND cấp cao tại Hà Nội sẽ xét xử phúc thẩm 15 bị cáo có hành vi đưa hối lộ, chạy án và lừa đảo tiền chạy án. Phiên tòa được mở theo kháng cáo của các bị cáo và kháng nghị của VKSND TP Hà Nội.

Vụ án được tòa Hà Nội xét xử sơ thẩm hồi tháng 9/2024 và xác định, năm 2023, Công an tỉnh Hòa Bình bắt Nguyễn Hoài Sơn về hành vi mua bán trái phép hóa đơn. Các đối tượng cùng nhóm với Sơn biết việc này liền bỏ trốn và góp tiền, tìm cách “chạy án” cho Sơn được tại ngoại nhưng lại bị 2 người khác lừa.

Cụ thể, các bị cáo Lê Thanh Phúc, Hồng Minh Đạt, Tưởng Thanh Tri, Đường Trung Trực, Nguyễn Văn Thuận, Phan Quang Tây, Phạm Bình An, Nguyễn Tuấn Danh, Đàm Lê Duy, Nguyễn Thị Trúc Giang cùng nhau gom tiền.

Nhóm này góp được gần 4,9 tỷ đồng và chuyển cho Tưởng Hữu Hạnh (hiện đã mất) để "chạy án” cho Nguyễn Hoài Sơn. Bị cáo Nguyễn Thanh Toàn thông qua đối tượng "Quốc" (không rõ lai lịch) nhận 200.000 USD để “chạy án" cho Nguyễn Hoài Sơn. Tất cả bị xác định phạm tội “Đưa hối lộ”.

Các bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm, tháng 9/2024.

Nhóm bị cáo Đỗ Văn Đức, Trần Ngọc Tủ, Nguyễn Doãn Hào, Nguyễn Tiệp Khắc đã thực hiện hành vi liên hệ, tìm kiếm thông tin, móc nổi tim người đề "chạy án" cho Nguyễn Hoài Sơn.

Sau khi bị cáo Đoàn Thị Bích Liên nhận lời "chạy án", nhóm này chuyển cho Liên 2,3 tỷ đồng. Hành vi của nhóm Đức bị xác định phạm tội “Môi giới hối lộ".

Các bị cáo Đoàn Thị Bích Liên và Trần Gia Hòa đã đưa ra các thông tin gian dối là có mối quan hệ và có thể lo được cho Nguyễn Hoài Sơn tại ngoại nhằm chiếm đoạt tài sản của nhóm trên. Trong đó, Liên chiếm đoạt 2,3 tỷ đồng còn Hòa chiếm đoạt 350 triệu đồng. Cả hai phạm vào tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".

Trong phiên sơ thẩm, tòa án và viện kiểm sát cùng cấp tại Hà Nội thống nhất quan điểm về hành vi và tội danh của 17 bị cáo trong vụ. Tuy nhiên về hình phạt, hai bên có sự vênh nhau rất lớn.

Chỉ có 4 bị cáo tòa tuyên án trùng với đề nghị của đại diện viện kiểm sát; 5 trường hợp khác nhận mức án thấp hơn phía công tố đề nghị. Còn lại, 8 trường hợp bị tuyên cao hơn đề nghị của đại diện viện kiểm sát.

Điển hình, bị cáo Trần Ngọc Tú bị kiểm sát viên cáo buộc phạm tội môi giới hối lộ, cần nhận mức án từ 2 – 3 năm tù. Tuy nhiên, tòa phạt Tú 10 năm tù, cao gấp 5 lần đề nghị. Mức án này của Tú còn cao hơn 7 năm tù của Đỗ Văn Đức – thám tử tư có hành vi vào tận trụ sở Công an tỉnh Hòa Bình với mục đích dò hỏi thông tin, tiến hành chạy án.

Trường hợp khác, bị cáo Nguyễn Tuấn Danh được đại diện viện kiểm sát đề nghị 2 – 3 năm tù về tội “Đưa hối lộ” nhưng anh ta bị tòa phạt đến 8 năm tù. Danh bị cáo buộc góp tiền để chạy án. Tại tòa, bị cáo khai hoàn cảnh khó khăn và lấy vợ năm 2023, đúng lúc Nguyễn Hoài Sơn bị bắt. Danh đã dùng 90 triệu đồng tiền mừng cưới đưa cho nhóm Lê Thanh Phúc với mục đích đóng góp, giúp đỡ Sơn.

Tương tự, bị cáo Đàm Lê Duy (SN 1998, ở Đồng Tháp) cũng được đề nghị 2 – 3 năm tù nhưng tòa tuyên 8 năm tù. Duy cũng nằm trong nhóm bị cáo buộc góp tiền nhằm chạy án.

Tuyên hình phạt dưới khung thiếu căn cứ

Sau phiên sơ thẩm nói trên, VKSND TP Hà Nội ra kháng nghị thể hiện TAND TP Hà Nội tuyên án chưa tương xứng với mức độ, hành vi của các bị cáo; người quá nặng, người khác lại quá nhẹ.

HĐXX sơ thẩm còn áp dụng Điều 54 Bộ luật Hình sự (quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung) một cách “vô căn cứ”. Do vậy, viện kiểm sát kháng nghị về hình phạt của 8 trong số 17 bị cáo gồm đề nghị tăng nặng 3 người và giảm nhẹ cho 5 người.

Với nhóm tăng nặng hình phạt, viện kiểm sát cho rằng bị cáo Lê Thanh Phúc có vai trò chủ mưu, cầm đầu; chỉ đạo bị cáo Hồng Minh Đạt thông tin cho các đối tượng trong nhóm mua bán trái phép hóa đơn để lẩn trốn đồng thời chỉ đạo việc gom, góp và chuyển tiền cho Tưởng Hữu Hạnh để "chạy án" cho Nguyễn Hoài Sơn với số tiền gần 4,9 tỷ đồng.

HĐXX phạt Lê Thanh Phúc 12 năm tù (đầu khung hình phạt) là nhẹ, chưa tương xứng với hành vi phạm tội của bị cáo.

Thứ 2, bị cáo Hồng Minh Đạt là đồng phạm có vai trò tích cực nhất, thể hiện qua hành vi trực tiếp thu gom tiền từ các tài khoản của các công ty mua bán trái phép hoá đơn và các tài khoản cá nhân được 2,3 tỷ đồng.

Tòa sơ thẩm áp dụng Điều 54 Bộ luật Hình sự và xử phạt bị cáo Hồng Minh Đạt 10 năm tù. Viện kiểm sát đánh giá việc này “không có căn cứ” và nhẹ, chưa tương xứng với hành vi phạm tội của bị cáo vì Đạt đã tham gia tích cực nhất trong việc chỉ đạo, gom và chuyển tiền “chạy án”.

Tiếp theo, kháng nghị cho rằng bị cáo Tưởng Thanh Tri là đồng phạm, thực hành tích cực nhưng cũng được tòa áp dụng Điều 54 và xử phạt 9 năm tù là “không có căn cứ” và nhẹ, chưa tương xứng với hành vi phạm tội của bị cáo.

Tri và Đạt đều chỉ có một tình tiết giảm nhẹ tại khoản 1, Điều 51. Trong khi khoản 1, Điều 54 quy định: “Tòa án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật khi người phạm tội có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 Điều 51”.

Ngược lại với 3 bị cáo trên, kháng nghị thể hiện tòa sơ thẩm tuyên 5 bị cáo khác mức án quá nặng.

Cụ thể, bị cáo Đường Trung Trực có vai trò đồng phạm giúp sức, chỉ góp 100 triệu đồng để “chạy án” cho Nguyễn Hoài Sơn nhưng bị phạt tới 9 năm tù. Viện kiểm sát cho rằng Trực có vai trò đồng phạm giúp sức không đáng kể, phạm tội lần đầu, khai báo thành khẩn, ăn năn hối cải; có nhân thân tốt, tuổi đời còn trẻ, hoàn cảnh gia đình rất khó khăn… nên cần giảm nhẹ.

Tương tự, bị cáo Đàm Lê Duy chỉ góp 88 triệu đồng chạy án nhưng bị phạt tới 8 năm tù. Duy cũng có hoàn cảnh gia đình khó khăn, nhiều tình tiết giảm nhẹ nên cần giảm án cho bị cáo này.

Người thứ 3 được viện kiểm sát kháng nghị giảm nhẹ là Nguyễn Tuấn Danh. Bị cáo này có vai trò đồng phạm giúp sức, đã góp 90 triệu đồng "chạy án" và cũng bị tòa sơ thẩm phạt 8 năm tù.

Danh mới lập gia đình, có con còn nhỏ trong khi bố đẻ anh ta đã mất nên cần được hưởng mức hình phạt nhẹ hơn nhằm thể hiện chính sách nhân đạo của pháp luật, tạo điều kiện cho bị cáo sớm hòa nhập cộng đồng và chăm sóc con nhỏ.

Người tiếp theo, bị cáo Nguyễn Thị Trúc Giang có hành vi góp 50 triệu đồng để "chạy án" cho Nguyễn Hoài Sơn (anh trai ruột) theo sự thúc giục của các bị cáo khác. Giang bị phạt 8 năm tù, theo viện kiểm sát cũng là quá nặng.

Với bị cáo Trần Ngọc Tú, kháng nghị xác định bị cáo này có hành vi tìm hiểu thông tin và đi cùng với bị cáo Đỗ Văn Đức để đưa tiền chạy án theo yêu cầu, chỉ đạo của Đỗ Văn Đức.

HĐXX sơ thẩm phạt Trần Ngọc Tú 10 năm tù về tội “Môi giới hối lộ” là quá nặng; còn cao hơn của Đỗ Văn Đức (7 năm tù). Anh ta có nhiều tình tiết giảm nhẹ nên cần được hưởng mức án thấp hơn.

Từ những phân tích trên, VKSND TP Hà Nội kháng nghị, đề nghị tòa cấp phúc thẩm sửa án sơ thẩm theo hướng tăng nặng hình phạt đối với các bị cáo Lê Thanh Phúc; Hồng Minh Đạt và Tưởng Thanh Tri; như mức án kiểm sát viên đề nghị tại phiên tòa sơ thẩm hồi tháng 9/2024.

Viện kiểm sát cũng đề nghị tòa phúc thẩm sửa án sơ thẩm theo hướng giảm nhẹ hình phạt với các bị cáo Đường Trung Trực, Đảm Lê Duy, Nguyễn Tuấn Danh, Nguyễn Thị Trúc Giang và Trần Ngọc Tú; như mức án kiểm sát viên đề nghị tại phiên tòa sơ thẩm hồi tháng 9/2024.

×