Xã Côn Minh, tỉnh Thái Nguyên định hình bước chuyển cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số năm 2025

Diện mạo mới sau sáp nhập và nền tảng triển khai chương trình

Năm 2025 đánh dấu bước chuyển quan trọng của xã Côn Minh (tỉnh Thái Nguyên) khi địa phương bước vào giai đoạn thực hiện đồng bộ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi sau sắp xếp đơn vị hành chính. Trong bối cảnh địa bàn còn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao, xã đã tận dụng tốt nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ đầu tư và từng bước cải thiện cơ sở hạ tầng, sinh kế cho người dân.

Theo sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025, xã Côn Minh có diện tích hơn 146 km² với 18 thôn và 6.635 nhân khẩu, trong đó người dân tộc thiểu số chiếm tới 91,44% dân số. Tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo lên tới 37,94%.

Với đặc thù một xã thuần nông, quá trình tái cấu trúc tổ chức bộ máy sau sáp nhập là nhiệm vụ quan trọng. Trước tình hình đó, xã đã bố trí nhân sự phụ trách công tác dân tộc – tôn giáo và theo dõi triển khai các Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, đảm bảo việc tham mưu và tổ chức thực hiện diễn ra thống nhất, kịp thời. Nhờ vậy, các nhiệm vụ liên quan đến đầu tư hạ tầng, hỗ trợ sản xuất, nước sinh hoạt, đào tạo nghề và truyền thông được triển khai có trọng tâm, phù hợp điều kiện thực tiễn.

Nguồn vốn lớn – nhiều công trình, dự án được thúc đẩy mạnh mẽ

Năm 2025, tổng nguồn vốn thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn xã Côn Minh là 25.422,45 triệu đồng, bao gồm 18.484,38 triệu đồng vốn đầu tư và 6.938,06 triệu đồng vốn sự nghiệp. Đến thời điểm kiểm tra, xã đã giải ngân 13.250,14 triệu đồng, trong đó vốn đầu tư đạt 65,61% và vốn sự nghiệp đạt 16,19%

Điểm đáng chú ý là hàng loạt dự án trọng điểm được triển khai nhanh, đảm bảo tiến độ sau thời gian dài chờ điều chỉnh kế hoạch vốn do ảnh hưởng sáp nhập. Nhiều công trình giao thông, thủy lợi, trường học, nhà văn hóa… đã hoàn thành và quyết toán, tạo nền tảng quan trọng cho phát triển sản xuất và nâng cao chất lượng đời sống người dân.

Những kết quả nổi bật trong thực hiện chương trình Mục tiêu quốc gia

Trong Dự án 1, xã Côn Minh đã hoàn thành hỗ trợ nhà ở cho 39 hộ với tổng kinh phí 1.716 triệu đồng, giải ngân 100%. Đây là nội dung có ý nghĩa thiết thực, giúp các hộ nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số ổn định nơi ở, yên tâm phát triển kinh tế.

Bên cạnh đó, 77 hộ được đưa vào kế hoạch hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán với tổng kinh phí 231 triệu đồng. Đến thời điểm báo cáo, 13 hộ đã hoàn thành, 64 hộ còn lại đang chờ thẩm định và dự kiến hoàn tất trong tháng 11/2025, đảm bảo tiến độ đề ra.

Dự án 3 về phát triển sản xuất nông – lâm nghiệp bền vững là dấu ấn lớn trong năm 2025. Tiểu dự án 1 hỗ trợ cộng đồng và hộ dân bảo vệ hơn 2.564 ha rừng, góp phần duy trì độ che phủ, giảm thiểu rủi ro thiên tai và cải thiện thu nhập từ dịch vụ môi trường rừng.

Song song với đó, Tiểu dự án 2 hỗ trợ sản xuất theo chuỗi giá trị đã mang lại kết quả rõ nét. Mô hình liên kết gà thịt do HTX Trần Phú chủ trì triển khai với 31 hộ tham gia, quy mô 5.500 con; mô hình cộng đồng chăn nuôi gà thịt với 29 hộ, quy mô 3.450 con. Cả hai dự án đều được tập huấn, cấp phát giống, vật tư đầy đủ và đang hoàn thiện quyết toán, mở ra hướng sản xuất hàng hóa ổn định cho người dân.

Đầu tư hạ tầng: “Đòn bẩy” thúc đẩy phát triển

Dự án 4 là dự án có quy mô vốn lớn nhất, với 19.822,81 triệu đồng được bố trí để thực hiện 39 công trình, gồm 18 công trình chuyển tiếp và 21 công trình khởi công mới. Đến nay, hàng loạt tuyến đường liên thôn, kênh mương thủy lợi, cầu tràn và nhà văn hóa đã hoàn thành như: Nâng cấp đường thôn Nà Giàng, Nà Khoa, Khuổi Sluôn; Các tuyến đường bê tông tại Quang Phong, Côn Minh; Nhiều công trình thủy lợi tại Dương Sơn, Côn Minh; Các công trình trường học và nhà văn hóa được sửa chữa, nâng cấp…

Nhiều công trình hoàn thành và quyết toán đúng quy định, một số công trình khác đang gấp rút thi công để hoàn thành trong tháng 12/2025. Đây chính là nền tảng quan trọng giúp Côn Minh cải thiện giao thông nội thôn, giảm chi phí vận chuyển nông sản và tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển sinh kế lâu dài.

Trong năm 2025, xã đã mở 1 lớp đào tạo nghề kinh doanh online cho lao động nông thôn với kinh phí 150 triệu đồng, dự kiến giải ngân 100% trong năm.

Các hoạt động tuyên truyền về bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình và nâng cao nhận thức cho phụ nữ, trẻ em được duy trì qua 12 tổ truyền thông cộng đồng, 17 cuộc truyền thông và một số cuộc thi tìm hiểu pháp luật. Hoạt động thu hút hơn 600 lượt người tham dự, tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức cộng đồng.

Đặc biệt, xã xây dựng kế hoạch đưa đoàn Người có uy tín đi học tập kinh nghiệm ngoài tỉnh, góp phần lan tỏa tinh thần gương mẫu trong tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện chính sách dân tộc và chương trình Mục tiêu quốc gia.

Trước một số khó khăn hiện nay như tiến độ giải ngân vốn sự nghiệp thấp, một số dự án sản xuất triển khai chậm, địa bàn rộng, giao thông khó khăn… xã đã chủ động đưa ra các giải pháp như đẩy nhanh hoàn thiện thủ tục, tăng cường giám sát công trình, phối hợp các sở ngành tháo gỡ vướng mắc, đảm bảo hoàn thành các mục tiêu năm 2025.

Bên cạnh đó, xã cũng kiến nghị cấp trên sớm phân bổ kinh phí thực hiện chương trình Mục tiêu quốc gia năm 2026 để chủ động xây dựng kế hoạch năm và giai đoạn cũng như tiếp tục điều chỉnh định mức hỗ trợ phù hợp với vùng miền núi; Đồng thời tăng cường đào tạo, bồi dưỡng năng lực cán bộ cơ sở, yếu tố then chốt quyết định chất lượng triển khai chương trình trong những năm tiếp theo.

Có thể khẳng định, những công trình mới, những mô hình sinh kế tại xã Côn Minh đang lan tỏa niềm tin về một hướng phát triển bền vững, giúp đồng bào dân tộc thiểu số có thêm cơ hội thoát nghèo, cải thiện đời sống và phát triển ổn định trong những năm tới.

×