Dự án Luật Trồng trọt: Quá bác học, đọc "nát" luật cũng không hiểu

Xây dựng quá muộn

Góp ý cho dự án Luật Trồng trọt, ĐBQH Bùi Đặng Dũng (Kiên Giang) nhận xét: “Đến nay mới xây dựng Luật Trồng trọt là quá trễ, đọc thấy “bác học” quá. Luật dành cho bà con nông dân mà trúc trắc, phải tra từ điển. Bà con miền Tây mà đọc nát luật cũng không hiểu được gì”.

Nhiều đại biểu cho rằng, dự án Luật Trồng trọt phải ngăn được “khủng hoảng thừa” để tránh những cuộc giải cứu như thời gian qua. (ảnh: Lotte Mart tham gia giải cứu bí đỏ cho nông dân Đăk Lăk). Ảnh: T.L

Ông Dũng nêu lên nhiều bài học phải trả giá liên quan đến trồng trọt nhưng báo cáo đánh giá tác động của dự luật lại không đề cập. “Luật phải quy định cụ thể từng loại cây trồng, chứ như cây cao su trồng theo phong trào trên miền núi phía Bắc nhưng cho chất lượng mủ kém, không hiệu quả thì ai chịu trách nhiệm, luật phải quy định rõ”- ông Dũng góp ý.

Tương tự, theo ĐB Ngọ Duy Hiểu (Hà Nội), đây là luật tác động đến nông nghiệp, nông dân, nông thôn nhưng cách trình bày chưa có sự gần gũi. Các thuật ngữ đề cập trong dự thảo luật không sai nhưng chưa tới được đời sống. Luật tập trung nhiều vào khái niệm, thuật ngữ khoa học kỹ thuật chuyên ngành chứ chưa giải quyết được các vấn đề thực tiễn đặt ra, giúp người nông dân tiếp cận được giống, phân bón... an toàn.

Ngoài ra, dự thảo luật cần quy định nghiêm ngặt việc đưa các loại giống, phân bón nước ngoài vào Việt Nam và kể cả đưa giống tốt ở Việt Nam ra nước ngoài; có chính sách khuyến khích nghiên cứu, lai tạo giống mới bởi thực trạng nghiên cứu, lai tạo giống mới ở nước ta hiện còn kém so với yêu cầu của một nước nông nghiệp.

ĐBQH, Chủ tịch Liên đoàn Lao động TP.HCM Trần Thị Diệu Thúy nhìn nhận, dự thảo Luật Trồng trọt chưa cho thấy người nông dân được hưởng lợi gì. Cũng chưa thấy rõ trách nhiệm của những tổ chức cá nhân có liên quan, các địa phương trong việc định hướng trồng cây gì. Dự thảo luật quy định về vùng trồng rất mờ nhạt, các tỉnh sẽ tự làm, như cây thanh long trồng từ vùng nọ sang vùng kia, nay miền Bắc cũng trồng dẫn đến không tiêu thụ hết. “Nếu làm chặt chẽ quy định này thì sẽ giải quyết được câu chuyện lặp đi lặp lại nhiều năm nay là “được mùa mất giá”, cả nước phải hô hào giải cứu” - bà Thúy nói.

Chấm dứt giải cứu nông sản

Cùng góp ý cho dự án Luật Trồng trọt, ĐBQH Phạm Khánh Phong Lan (TP.HCM) cho rằng, dự luật chưa đề cập đến các vấn đề an toàn thực phẩm - kết quả của trồng trọt như quy định về thuốc bảo vệ thực vật (BVTV).

“Mỗi ngày Việt Nam nhập tới 2 triệu USD thuốc BVTV, nếu là con số chính xác thì Luật Trồng trọt phải có quy định cụ thể để quản lý chặt, đồng bộ. Nhiều loại thuốc BVTV thế giới hạn chế, không sử dụng mà chúng ta vẫn dùng, làm hại nguồn nước, môi trường” - bà Lan lo ngại.

Cũng theo bà Lan, hiện nay nhiều doanh nghiệp đang đi tìm đất để làm sản phẩm hữu cơ, không hại đến đất, không đụng đến hóa chất. Nhưng tìm được miếng đất đủ sạch, không bị dư lượng hóa chất là cả một vấn đề. Nhiều doanh nghiệp đi tìm khắp nơi mà không có nổi khu đất sạch nào đủ rộng, đành phải để đất 3 năm không sử dụng cho thải loại hết hóa chất, sau đó đo kiểm lại các thông số về môi trường mới dám sử dụng.

Bà Lan cũng cho rằng luật phải hướng đến ngăn được “khủng hoảng thừa” sản phẩm, chấm dứt cảnh nông dân thấy được giá thì đổ xô trồng, mùa sau lại đi giải cứu. “Một luật ban hành ra rất tốn kém công sức, tiền bạc và được sự chờ đợi của người dân, nhưng luật chỉ để trang trí thì thà không có còn hơn…” - bà Lan thẳng thắn nói.

Cùng góp ý cho dự án luật này, Trưởng ban Tổ chức Trung ương - ĐBQH Phạm Minh Chính cho rằng, Luật Trồng trọt phải hoàn thiện sao cho phù hợp với xu thế phát triển và thể chế thị trường. "Ví dụ ăn nhiều rau củ quả thì có vùng quy hoạch nguyên liệu rau củ quả, có chế biến... như Hàn Quốc có nhiều vùng sản phẩm từ sâm. Phải có quy hoạch nguyên liệu, quy hoạch vùng để từ đó có chính sách ưu đãi để tập trung trọng tâm trọng điểm" - ĐB Phạm Minh Chính dẫn chứng.

Cũng theo ông Chính, trồng cây ăn quả đang mang lại hiệu quả cao thì tập trung quy hoạch và chính sách, thu hút nhà đầu tư để có sự hỗ trợ vốn và thị trường; người nông dân chuyên về trồng trọt, còn vốn, khoa học công nghệ phải có sự hỗ trợ từ thành phần kinh tế khác, và muốn thế phải có chính sách trọng tâm trọng điểm.