Australia: Khám phá “Cao nguyên Đá” kỳ bí với truyền thống “dùng lửa trị lửa” của thổ dân

Sự "hẻo lánh" đầy bí ẩn của "Cao nguyên Đá" Arnhem Land càng có sức cuốn hút với những khách du lịch ưa thích các tour phiêu lưu mạo hiểm. (Ảnh: David Hancock)

Arnhem Land – vùng đất hẻo lánh kỳ bí đầy cuốn hút

Arnhem Land rộng gần 100.000 km vuông, nằm ở phía đông Vườn Quốc gia Kakadu, tại góc đông bắc Lãnh thổ phía bắc của Australia. Khu vực này bao gồm một cao nguyên Arnhem gồ ghề đá núi, xa xôi và hiểm trở, nơi sở hữu một trong những môi trường tự nhiên ít bị xáo trộn nhất trên thế giới.

Vẻ đẹp hoang sơ điển hình của thác Havelock trên dòng sông Liverpool "hung hãn" ở vùng đất kỳ bí - "Cao nguyên Đá" Arnhem Land. (David Hancock)

Đây cũng là nơi có các khu định cư của thổ dân Bininj, mà các thể hệ tổ tiên của họ đã sinh sống tại khu vực này từ khoảng 60.000 - 70.000 năm trước. Cho tới nay phần lớn trong số họ vẫn tiếp tục lối sống truyền thống gắn bó với săn bắt và hái lượm.

Do địa hình hiểm trở, "Cao nguyên Đá" Arnhem Land hạn chế tiếp cận bằng cả ô tô và máy bay nên gần như bị cô lập với các thành phố lớn, kể cả Darwin (Thủ phủ và là cảng chính của Lãnh thổ phía Bắc Australia) cách đó 350km. (Ảnh: getyourguide)

Thổ dân Bininj gọi cao nguyên Arnhem là Kuwarddewardde (có nghĩa như Cao nguyên Đá) - nơi vẫn tồn tại những bức tranh đá 30.000 năm tuổi ghi dấu ấn kỷ lục liên tục và dài nhất về văn hóa loài người được tìm thấy, so với bất kỳ nơi nào khác trên Trái Đất.

Khách du lịch thích thú chiêm ngưỡng những bức tranh đá 30.000 năm tuổi tại "Cao nguyên Đá" Arnhem Land. (Ảnh: australia.com)

Dù ở nơi xa xôi, "Cao nguyên Đá" Arnhem Land vẫn cuốn hút với những dòng sông "hung hãn", những khu rừng nguyên sơ đầy các loài thú hoang dã quý hiếm, hơn 260 loài chim bay lượn trên bầu trời, những vùng đất ngập nước hoang sơ đây cá sấu và các loài động vật kỳ lạ… Tất cả khiến cho sự "hẻo lánh" đầy bí ẩn của "Cao nguyên Đá" Arnhem Land càng hấp dẫn những khách du lịch ưa thích các tour phiêu lưu mạo hiểm.

Thổ dân Bininj với truyền thống độc lạ "dùng lửa trị lửa"

Khách du lịch tham gia tour tham quan Vườn Quốc gia Kakadu, tại góc đông bắc Lãnh thổ phía bắc của Australia bằng máy bay trực thăng. (Ảnh: Tourism NT)

Cũng vì thế, thổ dân Bininj là một trong số ít bộ lạc thổ dân Australia ít bị ảnh hưởng bởi các yếu tố từ bên ngoài. Di sản văn hóa thổ dân Bininj cùng phần lớn môi trường vẹn nguyên vẻ hoang sơ của "Cao nguyên Đá" Arnhem Land vẫn có nhiều bí ẩn, hầu như chưa được bên ngoài biết đến.

Khách du lịch trải nghiệm văn hóa với thổ dân Bininj tại "Cao nguyên Đá" Arnhem Land. (Ảnh: australia.com)

Trong những chủ nhân truyền thống của "Cao nguyên Đá" Arnhem Land - bộ lạc thổ dân Bininj, có thị tộc Bininj Kunwok là nhóm thổ dân sinh sống tại vùng đất phía tây Arnhem Land. Năm 2007 các gia tộc Bininj Kunwok, trong đó có gia tộc Mirrar nổi tiếng về khả năng trông coi các vùng đất truyền thống, đã cùng nhau thành lập Warddeken Land Management Ltd. (công ty quản lý đất Warddeken).

Kiểm lâm là thổ dân Bininj sử dụng cách truyền thống "dùng lửa trị lửa" - đốt cỏ dại và phát quang bụi rậm vào đầu mùa khô, để ngăn chặn cháy rừng phát sinh sau này khi thời tiết nóng lên và khô hơn. (Ảnh: indigenous.gov.au)

Công ty Warddeken hiện đang đưa thổ dân trở lại "Cao nguyên Đá" Arnhem Land để quản lý vùng đất được đánh giá là một trong những môi trường độc đáo nhất Australia. Họ quản lý bằng cách kết hợp kiến thức sinh thái truyền thống của thổ dân với khoa học hiện đại. Đồng thời họ cũng góp phần bảo tồn, phục hồi nền văn hóa truyền thống Bininj.

Các nhân viên kiểm lâm là thổ dân Bininj chuẩn bị sử dụng máy bay trực thăng thả mồi lửa xuống đất, theo cách truyền thống "dùng lửa trị lửa". (Ảnh: marketplace.carbonmarketinstitute.org)

Suốt nhiều thiên niên kỷ, lửa đã là công cụ hàng đầu của thổ dân Bininj để quản lý đất đai. Ngày nay cũng tương tự theo cách đó - vào đầu mùa khô các nhân viên kiểm lâm là thổ dân Bininj sử dụng máy bay trực thăng thả nhiều mồi lửa xuống đất. Hoặc họ đi bộ, dùng đuốc tạo ra những mảng khu vực bị đốt cháy trước tại những nơi có thể phát sinh cháy rừng do sấm sét gây ra sau này. Họ thực hiện hoạt động đó theo các dữ liệu khoa học và công nghệ vệ tinh hiện đại…