Biến xơ mướp bỏ đi thành hàng thời trang xuất khẩu, doanh nghiệp thu tiền tỷ, nông dân Đắk Lắk giàu

Nông dân làm giàu nhờ trồng mướp lấy xơ

Thời gian gần đây, nhờ liên kết với doanh nghiệp trồng mướp lấy xơ đã giúp nhiều hộ dân trên địa bàn phường Khánh Xuân, TP Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk Lắk) không chỉ nâng cao thu nhập mà còn hướng đến cuộc sống ấm no.

Từ khi liên kết trồng mướp lấy xơ với doanh nghiệp, gia đình anh Đỗ Ngọc Vũ, nông dân phường Khánh Xuân, TP Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk Lắk) được cải thiện đáng kể thu nhập.

Cặm cụi giữa vườn mướp trĩu quả, anh Đỗ Ngọc Vũ (SN 1993, trú tại phường Khánh Xuân, TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk), chia sẻ gia đình có 1ha đất, trước đây chỉ trồng bầu và mướp để bán trái tươi, mỗi năm thu hoạch được khoảng 20 tấn. 

Thế nhưng, giá cả bấp bênh, mỗi năm chỉ thu được khoảng 120 triệu đồng, sau khi trừ chi phí, lãi chỉ khoảng 100 triệu. Nhiều vụ, thương lái không đến thu mua, khiến gia đình anh phải bỏ phế cả vườn mướp.

Từ năm 2022, gia đình anh Vũ đã ký hợp đồng trồng mướp với Công ty Cổ phần Loofaa (trụ sở tại TP Buôn Ma Thuột), với hy vọng tìm được đầu ra ổn định cho sản phẩm. Quá trình liên kết, công ty cam kết mua mướp với giá ổn định 5.000 đồng/quả. Đồng thời, hướng dẫn người dân thu hoạch, xử lý mướp để lấy xơ.

Nhờ canh tác 2 vụ, mỗi năm, gia đình anh Vũ thu hoạch khoảng 60.000 trái mướp già để bán cho Công ty Cổ phần Loofaa. Nhờ giá cả ổn định nên sau khi trừ chi phí đầu tư, gia đình chị đã mang về lợi nhuận từ 250-260 triệu đồng/ha mỗi năm. Cuộc sống của gia đình chị ngày càng cải thiện, thậm chí có của ăn của để.

Anh Đỗ Xuân Nhanh cho biết, việc liên kết trồng mướp đã giúp anh và cộng sự mang về lợi nhuận lên đến 300 triệu đồng/ha mỗi năm.

Tương tự, trước đây, anh Đỗ Xuân Nhanh (SN 1987, trú tại khối 15, phường Khánh Xuân) và một người bạn đã thuê đất tại khối 15 để trồng hoa màu. 

Thời gian đầu, các anh trồng dưa leo, bầu, bí, thu hoạch mỗi năm từ 30-40 tấn quả các loại/ha. Do giá cả bấp bênh nên mỗi năm chỉ thu được khoảng 200 triệu đồng/ha, chưa trừ chi phí.

Cách đây 3 năm, sau khi ký hợp đồng trồng mướp với Công ty Cổ phần Loofaa, cuộc sống của gia đình anh Nhanh đã thay đổi rõ rệt. 

"Giờ đây, chúng tôi thu lợi nhuận lên đến 300 triệu đồng/ha mỗi năm và không còn phải lo tìm đầu ra cho những trái mướp vào vụ thu hoạch như trước nữa" – anh Nhanh nói.

Ông Trần Quốc Á, Phó Chủ tịch UBND phường Khánh Xuân cho biết, trước đây, một số diện tích trên địa bàn phường, người dân trồng cà phê nhưng năng suất thu hoạch không cao. Một số hộ cũng thử trồng hồ tiêu, nhưng chỉ sau một thời gian thì cây tiêu chết. 

Những năm gần đây, nhiều hộ dân đã chủ động chuyển đổi sang trồng các loại hoa màu như mướp đắng, bầu và bí để cải thiện thu nhập. Đặc biệt, việc liên kết với doanh nghiệp để trồng mướp đã mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn. 

Quá trình liên kết đã giúp người dân được bao tiêu sản phẩm với giá ổn định, không còn phải phụ thuộc vào giá cả thị trường như trước. Nhờ vậy, thu nhập của nhiều hộ dân đã được nâng cao và sản xuất trở nên bền vững hơn.

Ngoài các hộ dân trên địa bàn phường Khánh Xuân, Công ty Cổ phần Loofaa còn liên kết trồng mướp lấy xơ với nhiều hộ dân tại huyện Krông Búk (tỉnh Đắk Lắk). Đến nay, tổng diện tích của doanh nghiệp này lên đến gần 20ha.

Đưa xơ mướp "lên ngôi"

Khi quả mướp già, tạo xơ, Công ty Cổ phần Loofaa sẽ hướng dẫn cho người dân thu hoạch, ngâm, rửa, bóc lớp xơ, loại bỏ tạp chất rồi phơi khô và ép lại để làm nguyên liệu.

Tưởng những mảnh xơ mướp vô tri, anh Nguyễn Phú Tùng, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Loofaa và đội ngũ thợ may của công ty đã "hô biến" thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ độc đáo, xuất khẩu ra thị trường quốc tế.

Anh Tùng cho biết, trước đây, mướp chủ yếu được trồng để làm nguyên liệu cho các món ăn trong bữa cơm của người Việt Nam. Những quả mướp già thường bị xem là phế phẩm và bị bỏ đi, chỉ một số ít người sử dụng xơ mướp để làm đồ rửa chén, bát. 

Tuy nhiên, sau khi có cơ hội tham quan nhiều mô hình sản xuất từ xơ mướp, anh nhận ra rằng các sản phẩm từ xơ mướp đang được thị trường, đặc biệt là một số quốc gia trên thế giới, rất ưa chuộng.

Với niềm đam mê nông nghiệp cháy bỏng, anh Tùng cùng ba người bạn quyết định khởi nghiệp với xơ mướp. Theo đó, năm 2020, anh và các cộng sự của mình bắt tay vào dự án trồng mướp trên diện tích 1,8ha tại huyện Krông Búk (tỉnh Đắk Lắk). Thế nhưng, thời gian đầu khởi nghiệp gặp không ít khó khăn, thách thức.

Anh Tùng lý giải: "Chúng tôi đều là những người mới, không có kiến thức về sản xuất sản phẩm từ xơ mướp, đặc biệt là túi xách và sản phẩm thời trang. Vì vậy, những sản phẩm đầu tiên làm ra nhìn không giống ai. Có lần, chúng tôi làm một chiếc mũ từ xơ mướp, nhưng không dám giới thiệu bởi sản phẩm không chỉ thô mà còn dính nhiều sợi xơ mướp, gây khó chịu cho người dùng".

Trước những khó khăn đặt ra, anh Tùng và các cộng sự quyết định tổ chức một cuộc thi thiết kế sản phẩm từ xơ mướp cho các công nhân trong công ty tham gia.

 Bất ngờ, cuộc thi đã tạo ra nhiều mẫu mã mới lạ, thu hút sự chú ý của người tiêu dùng. Những mẫu mã này nhanh chóng được đưa vào sản xuất.

Một người dân đến thăm quan không khỏi thích thú với các sản phẩm làm từ xơ mướp.

Đến nay, anh Tùng và các cộng sự đã cho ra đời 3 dòng sản phẩm chính làm từ xơ mướp dùng trong nhà bếp (tấm lót nồi, tấm lót ly, miếng nhấc nồi, miếng rửa chén, và cây rửa ly); nhà tắm (cây kỳ lưng, đai kỳ lưng, túi đựng xà phòng, bông tắm) và sản phẩm thời trang như mũ, dép, ví cầm tay và hơn 20 mẫu túi xách.

Để sản phẩm làm từ xơ mướp ngày càng được nhiều người biết đến, anh Tùng tích cực tham gia các triển lãm, hội chợ. Đồng thời, tích cực khai thác các nền tảng mạng xã hội để quảng bá sản phẩm đến tay người tiêu dùng.

Thời gian qua, Công ty Cổ phần Loofaa không chỉ tiêu thụ sản phẩm trong nước mà còn mở rộng ra thị trường quốc tế, xuất khẩu sang các nước như Pháp và Hồng Kông... Từ đó, mang về doanh thu hàng tỷ đồng mỗi năm, đồng thời tạo công ăn việc làm ổn định cho 14-15 lao động, với mức lương từ 3-6 triệu đồng/tháng.