"Bộ tứ trụ cột" nền tảng và tư duy mới cho Việt Nam cất cánh

Bốn mạch nguồn – Một kiến trúc thống nhất

TS Nguyễn Sĩ Dũng - nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, nhận định đây là một chỉnh thể tư duy mới, đặt nền móng cho mô hình phát triển quốc gia trong bối cảnh toàn cầu chuyển động nhanh, rộng và sâu: "Bằng việc đặt hai Nghị quyết 66 và 68 trong mối liên hệ hữu cơ với hai nghị quyết trước đó là Nghị quyết 57 về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế, Tổng Bí thư đã hình thành một chỉnh thể tư tưởng mà ông gọi là “bộ tứ trụ cột”. Đó là nền tảng tư duy cho một mô hình phát triển mới của Việt Nam trong bối cảnh chuyển động nhanh, rộng và sâu của thời đại".

Khái niệm "bốn trụ" không chỉ là bốn mảng chính sách riêng biệt, mà là bốn mạch nguồn quan điểm định hình chất lượng thể chế, đổi mới tư duy kinh tế, khai thác tối đa tiềm lực quốc gia, nâng cao năng lực sáng tạo và khả năng tự định vị trên "bàn cờ" toàn cầu.

Điểm đặc biệt của bốn nghị quyết này là không tồn tại tách biệt, mà gắn kết thành một khối thống nhất, bổ trợ lẫn nhau, tạo nên một khung chính sách vững chắc, nhất quán và hiện đại.

Trong cấu trúc đó: khoa học – công nghệ đóng vai trò công cụ; pháp luật là nền tảng; hội nhập quốc tế mở ra không gian phát triển; và kinh tế tư nhân là lực lượng vận hành. Đây là những mắt xích không thể thiếu để hình thành một hệ sinh thái đổi mới toàn diện.

TS Lê Xuân Rao - Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Hà Nội nhấn mạnh: "Bốn nghị quyết lớn của Bộ Chính trị đã tạo nên một chỉnh thể thống nhất về tư duy và hành động. Mỗi nghị quyết tập trung vào một lĩnh vực trọng yếu, nhưng chúng gắn bó chặt chẽ, bổ sung và thúc đẩy lẫn nhau".

Theo TS Rao, điểm hội tụ chiến lược của "bộ tứ trụ cột" là kiến tạo một hệ sinh thái phát triển toàn diện: Nghị quyết 66 về đổi mới thể chế là nền móng, tạo môi trường pháp lý minh bạch, thuận lợi, hiệu lực, giúp các trụ cột khác vận hành hiệu quả. Nghị quyết 57 về đổi mới sáng tạo là động lực bứt phá năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh quốc gia, đặc biệt trong kỷ nguyên số và chuyển đổi xanh. Nghị quyết 68 xác định kinh tế tư nhân là lực lượng sản xuất chủ lực, nơi hấp thụ và ứng dụng mạnh mẽ thành quả khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo. Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế mở ra không gian phát triển, tạo điều kiện để Việt Nam tiếp cận tri thức, công nghệ, vốn và thị trường toàn cầu một cách chủ động, hiệu quả.

Khơi dậy làn sóng niềm tin mới trong doanh nghiệp Việt Nam

Sức sống của "bộ tứ trụ cột" không chỉ nằm ở tầm nhìn chiến lược của các chuyên gia, mà đã lan tỏa mạnh mẽ vào cộng đồng doanh nghiệp – nơi cảm nhận rõ nhất những thay đổi về thể chế và môi trường kinh doanh.

Theo bà Phạm Thị Ngọc Thủy - Giám đốc điều hành Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), chưa bao giờ niềm tin và sự phấn khởi trong giới doanh nhân lại mạnh mẽ như hiện nay.

Cụm từ “nhất quán và lớp lang” được nhắc đến nhiều nhất kể từ khi Bộ Chính trị ban hành bốn nghị quyết. Một doanh nhân đã ví von tại nghị trường: "Như nắng hạn gặp mưa rào", gói gọn tâm tư và kỳ vọng của doanh nghiệp tư nhân.

Bà Thủy cho biết, sự tự tin đã trở lại, thể hiện qua tinh thần dám thử, dám sai và niềm tin vào một môi trường kinh doanh được bảo vệ. Đây là yếu tố then chốt để tháo gỡ những rào cản cố hữu vốn tồn tại suốt nhiều năm.

Theo bà, bốn nghị quyết phản ánh một hướng đi chiến lược rõ ràng: Nghị quyết 68 tập trung vào lượng, Nghị quyết 57 hướng tới chất, Nghị quyết 66 nhấn mạnh thể chế, còn Nghị quyết 59 tạo ra tâm thế hội nhập chủ động, giúp Việt Nam vững vàng hơn và tạo đà cho khát vọng cất cánh.

Ông Đỗ Danh Thanh - Phó Tổng giám đốc Deloitte Việt Nam, chỉ ra rằng "bộ tứ trụ cột" đã đánh thẳng vào hai điểm nghẽn lớn nhất của Việt Nam: thể chế và năng lực công nghệ.

Đặc biệt, Nghị quyết 57 và 68 tạo thành "cặp đôi hoàn hảo": một bên thúc đẩy làm chủ công nghệ lõi, một bên tạo cơ chế đột phá để doanh nghiệp tư nhân mạnh dạn đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D).

Tác động này cũng được thấy rõ trong bất động sản. Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA khẳng định Nghị quyết 68 đã giải quyết phần lớn vướng mắc pháp lý - vốn chiếm tới 70% khó khăn của ngành; đồng thời, giúp doanh nghiệp giảm phụ thuộc vào vốn ngân hàng, mở rộng kênh huy động qua trái phiếu, cổ phiếu, liên doanh.

Niềm tin không dừng lại ở việc "cởi trói", mà còn trở thành bệ phóng cho khát vọng lớn hơn. Ông Hồ Minh Hoàng - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đèo Cả, ví nghị quyết như "điểm tựa Ác si mét" để doanh nghiệp huy động nội lực, làm chủ công nghệ và thực hiện các dự án hạ tầng trọng điểm.

Từ nền tảng đó, ông Lê Hoàng Châu hình dung một viễn cảnh đầy tham vọng: "Trong 10-15 năm tới, Việt Nam có thể hình thành 10-15 tập đoàn kinh tế tư nhân "đại bàng – sếu đầu đàn" như Vingroup".

Từ nghị quyết đến hiện thực: Đồng bộ hành động là mệnh lệnh

Đến thời điểm hiện nay có thể gọi bốn nghị quyết là “bộ tứ trụ cột” để giúp chúng ta cất cánh. Vì vậy, tôi kêu gọi toàn hệ thống chính trị, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân hãy chung tay, đồng lòng, vượt qua mọi khó khăn, biến khát vọng thành hành động, biến tiềm năng thành sức mạnh thực tế, để cùng nhau đưa đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển, thịnh vượng, hùng cường của dân tộc Việt Nam”

Mỗi "trụ cột" đều mang một sứ mệnh riêng, nhưng chỉ khi được gắn kết thành một chỉnh thể mới tạo ra sức mạnh đủ lớn để đưa đất nước tiến xa. Nếu "bộ tứ trụ cột" là kiến trúc phát triển, thì khả năng thực thi chính sách chính là nền móng vững chắc để kiến trúc đó đứng vững và phát huy hiệu lực.

Vấn đề đặt ra không chỉ dừng ở việc ban hành nghị quyết, mà là biến chúng thành hiện thực một cách quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả và có trách nhiệm, nhằm khơi thông nguồn lực mới, vượt qua lực cản cũ, đưa đất nước vào quỹ đạo phát triển bền vững, toàn diện và mang đậm bản sắc trong kỷ nguyên toàn cầu hóa.

Dẫn lời Tổng Bí thư Tô Lâm: "Nhìn về tương lai, chúng ta xác định rõ: Muốn phát triển nhanh và bền vững, Việt Nam không thể đi theo lối mòn. Chúng ta phải dám nghĩ lớn, hành động lớn, thực hiện những cải cách lớn với quyết tâm chính trị cao nhất và nỗ lực bền bỉ nhất", TS Lê Xuân Rao nhấn mạnh: Để "bộ tứ trụ cột" thực sự phát huy hiệu quả, cần sự phối hợp nhịp nhàng giữa đổi mới thể chế, tinh thần chủ động của doanh nghiệp, sự đồng hành của giới khoa học và kết nối hiệu quả giữa Trung ương – địa phương – cộng đồng sáng tạo.

Một yếu tố then chốt khác là vai trò người đứng đầu. Không thể có "cải cách từ dưới lên" nếu thiếu sự dẫn dắt "từ trên xuống". Một Tư lệnh ngành, một Bộ trưởng hay một Bí thư Tỉnh ủy có thể làm "sống" hoặc "chết" tinh thần nghị quyết, tùy thuộc vào bản lĩnh, tư duy và cam kết hành động của họ.

Biến những nghị quyết tầm chiến lược thành hành động cụ thể, hiệu quả sẽ là thước đo quyết định vận mệnh quốc gia. Khi tư duy đổi mới đi đôi với hành động thực chất, khi thể chế đồng hành cùng doanh nghiệp, Việt Nam sẽ có đủ sức bật để bứt phá, tự chủ và khẳng định vị thế của mình trong kỷ nguyên mới – một quốc gia phát triển, có bản sắc và tầm vóc riêng.

3 ưu tiên hành động cần phải triển khai ngayNếu như Nghị quyết 57, 59, 68 là điều kiện cần thì Nghị quyết 66 như là điều kiện đủ để giải phóng nguồn lực xã hội, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng cường năng lực cạnh tranh của Việt Nam. Để “bộ tứ trụ cột” thực sự phát huy hiệu quả, giúp Việt Nam cất cánh như kỳ vọng, 3 ưu tiên hành động cần phải triển khai: Phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số; đầu tư và khuyến khích đổi mới sáng tạo kết hợp với tận dụng cơ hội chuyển giao công nghệ và sự hỗ trợ của các đối tác; tiếp tục cải cách thể chế và hoàn thiện cơ sở pháp luật.

×