Anh thanh niên Lạng Sơn chia sẻ hành trình khởi nghiệp với một loài cây quý ở Việt Nam, cây hoàng đàn tuyết

Khởi nghiệp nông nghiệp: Không thể “đốt cháy giai đoạn”

Sáng 25/12, Tọa đàm với chủ đề: “Khởi nghiệp từ nông nghiệp công nghệ cao, cơ hội và thách thức” do Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tổ chức thu hút sự quan tâm của đông đảo bạn trẻ đến từ nhiều địa phương trên cả nước.

Từ hành trình 16 năm khởi nghiệp với các sản phẩm chế biến sâu từ thanh long, chị Trần Định Kim Lĩnh, nhà sáng lập thương hiệu Bảo Long Bình Thuận, Phó Chủ nhiệm Mạng lưới Lương thực – Thực phẩm Việt Nam, cho rằng khởi nghiệp nông nghiệp quy mô nhỏ cần bắt đầu từ việc chọn đúng sản phẩm địa phương, bởi không ai hiểu tài nguyên bản địa bằng chính người trong cuộc. Giá trị nông sản có thể được nâng lên nếu biết chế biến, định vị và phát triển phù hợp với thị trường.

Theo chị Lĩnh, khởi nghiệp nông nghiệp là con đường nhiều khó khăn, đòi hỏi sự kiên trì và chấp nhận đi chậm. Bản thân chị mất gần 10 năm để ra được sản phẩm đầu tiên, từng khởi nghiệp gần như không có vốn, phải tự nghiên cứu, thử nghiệm và làm từ quy mô nhỏ. Việc làm thử, lắng nghe phản hồi của khách hàng giúp người khởi nghiệp điều chỉnh sản phẩm, giá bán và bao bì, thay vì chỉ bán những gì mình thích.

Chị cũng nhấn mạnh vai trò của việc xây dựng thương hiệu gắn với câu chuyện thật và tận dụng sức mạnh cộng đồng. Các tổ chức, hội nhóm và mạng lưới không chỉ giúp lan tỏa sản phẩm, giảm chi phí truyền thông mà còn là điểm tựa tinh thần quan trọng. Đánh giá về Mạng lưới Lương thực – Thực phẩm Việt Nam, chị cho rằng đây là không gian kết nối con người, vùng miền, chuyên gia và nguồn lực, góp phần hỗ trợ thanh niên vượt qua khó khăn, kiên trì theo đuổi con đường khởi nghiệp nông nghiệp một cách bền vững.

Anh Hoàng Ngọc Vũ, Phó Giám đốc Công ty TNHH Đo đạc bản đồ Bảo Châu (chi nhánh Lạng Sơn), chủ vườn ươm Đất Phật chuyên bảo tồn và phát triển cây hoàng đàn tuyết, cho biết con đường khởi nghiệp nông nghiệp của anh bắt nguồn từ chính quê hương và xuất thân nông dân.

Sau khi học tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam và trở về Lạng Sơn – địa phương còn nhiều khó khăn nhưng giàu tiềm năng đất đai – anh lựa chọn nông nghiệp làm hướng đi lâu dài. Tuy nhiên, hành trình khởi nghiệp không hề thuận lợi khi anh phải đối mặt với thiếu vốn, hạn chế về kỹ thuật và kinh nghiệm, từng thất bại với nhiều mô hình trước khi gắn bó với cây hoàng đàn tuyết – loài cây quý, khó tính và gần như chưa có quy trình kỹ thuật hoàn chỉnh.

Theo anh Vũ, việc nhân giống, ươm trồng và chăm sóc đều phải tự mày mò, thử nghiệm, trong khi những thông tin sai lệch về giá trị cây trồng trên thị trường cũng gây nhiều áp lực cho người làm nông nghiệp bền vững. Anh đánh giá cao sự đồng hành của các tổ chức Đoàn, Hội và chính quyền địa phương trong việc hỗ trợ kiến thức, kết nối và lan tỏa thông tin chính thống.

Chia sẻ với thanh niên khởi nghiệp, anh Vũ nhấn mạnh: Khởi nghiệp nông nghiệp công nghệ cao cần bắt đầu từ quy mô nhỏ, trang bị kiến thức vững chắc, kiên trì từng bước và không ngại thất bại để có thể đi đường dài.

Được biết, hoàng đàn tuyết Lạng Sơn là loại cây quý hiếm, có giá trị cao tại Việt Nam. Gỗ nổi bật nhờ hương thơm đặc trưng, vẻ đẹp tự nhiên và giá trị phong thủy sâu sắc. Đây là loại gỗ được gắn với nhà Phật.

Hoàng đàn tuyết Lạng Sơn có tên khoa học Cupressus torulosa D.Don, thuộc giống tùng là loài cây gỗ lớn, thường xanh, cao từ 15–20 mét, phân bố chủ yếu ở vùng núi đá vôi cao trên 300m tại Lạng Sơn, đặc biệt là khu vực Hữu Liên, Hữu Lũng.

Loài cây này được xếp vào nhóm IA – nhóm thực vật cực kỳ nguy cấp trong Sách Đỏ Việt Nam, do số lượng còn lại rất ít và đang bị đe dọa tuyệt chủng.

OCOP và du lịch nông thôn giúp thanh niên khởi nghiệp nông nghiệp công nghệ cao

Theo ông Đặng Quý Nhân, Phó trưởng phòng Quản lý OCOP và Du lịch nông thôn (Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường), OCOP và du lịch nông thôn hiện là hai trụ cột quan trọng, tạo dư địa phát triển lớn cho thanh niên khởi nghiệp nông nghiệp công nghệ cao ở khu vực nông thôn.

Chương trình OCOP đóng vai trò như “đường ray” sẵn có cho khởi nghiệp, với hệ thống tiêu chí rõ ràng về chất lượng, tiêu chuẩn, nhãn hiệu và thị trường, giúp thanh niên không phải bắt đầu từ con số không mà có thể phát triển sản phẩm dựa trên lợi thế bản địa, gắn sản xuất với chế biến và tiêu thụ.

Bên cạnh đó, du lịch nông thôn mở ra không gian khởi nghiệp mới, cho phép thanh niên kết hợp nông nghiệp với các dịch vụ như du lịch trải nghiệm, sinh thái, làng nghề gắn với sản phẩm OCOP, qua đó gia tăng giá trị và tạo việc làm tại chỗ. OCOP và du lịch nông thôn cũng góp phần thúc đẩy liên kết hệ sinh thái, kết nối Nhà nước – doanh nghiệp – hợp tác xã – thanh niên, tạo động lực phát triển bền vững và giữ chân lao động trẻ ở nông thôn.

Các khách mời cũng thẳng thắn chỉ ra những “điểm nghẽn” lớn nhất khi thanh niên tham gia sâu vào chuỗi giá trị OCOP như vốn và niềm tin, hạn chế về đất đai và quy mô sản xuất, chuỗi liên kết chưa bền chặt, hạn chế về tư duy quản trị và chiến lược thị trường, tiếp cận công nghệ chưa đồng đều, chính sách chưa “đo ni đóng giày” cho thanh niên.

Từ thực tiễn đó, các chuyên gia đưa ra một số định hướng quan trọng cho thanh niên muốn khởi nghiệp là cần lựa chọn công nghệ và quy mô phù hợp với năng lực, không quá sức, phát huy đúng lợi thế địa phương; Đầu tư theo chiều sâu, tập trung vào giá trị khác biệt thay vì chạy theo số lượng; Không đi một mình, chủ động tham gia liên kết chuỗi để chia sẻ nguồn lực và giảm rủi ro; Tận dụng các chính sách, chương trình đào tạo của Nhà nước, đặc biệt về quản trị, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; Gắn sản phẩm với câu chuyện bản địa, tạo giá trị độc bản và nâng cao sức cạnh tranh.

"OCOP và du lịch nông thôn không chỉ là chương trình phát triển kinh tế mà đang trở thành bệ đỡ quan trọng để thanh niên yên tâm khởi nghiệp, lập nghiệp và làm giàu bền vững ngay trên chính quê hương mình", ông Giang Trung Khoa, Trưởng ban Công tác chính trị và Công tác sinh viên, Học viện Nông nghiệp Việt Nam nhấn mạnh.

Ông Cảnh Chí Quân, Phó Trưởng ban Công tác Thanh thiếu nhi Trung ương Đoàn cho hay: "Nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp số, nông nghiệp xanh và tuần hoàn đang mở ra dư địa phát triển rất lớn cho thanh niên. Công nghệ hiện diện xuyên suốt chuỗi sản xuất – từ giống, canh tác, thu hoạch đến chế biến, tiêu thụ – tạo động lực để thanh niên, đặc biệt là thanh niên nông thôn, khởi nghiệp ngay trên quê hương bằng tri thức, tư duy đổi mới và khát vọng làm giàu chính đáng.

Thời gian qua, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều hoạt động đồng hành, hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp như đào tạo kiến thức, kỹ năng, hỗ trợ tiếp cận vốn vay ưu đãi, kết nối doanh nghiệp, chuyên gia và hướng dẫn ứng dụng khoa học – công nghệ, chuyển đổi số. Qua đó, nhiều sản phẩm nông nghiệp và thủ công của thanh niên được quảng bá, kết nối tiêu thụ, từng bước xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị và tạo việc làm, thu nhập ổn định tại địa phương".

×