Cập nhật thủ tục, điều kiện người dân được mua nhà ở xã hội

Đối tượng được hưởng chính sách NOXH

Theo tư vấn của Luật sư Diệp Năng Bình, Trưởng văn phòng Luật sư Tinh thông Luật (Đoàn Luật sư thành phố Hồ Chí Minh), nhà ở xã hội (NOXH) là nhà ở có sự hỗ trợ của Nhà nước cho đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở theo quy định của Luật Nhà ở 2023. Cũng theo quy định tại Luật này, Nhà nước đầu tư xây dựng nhà ở xã hội bằng một phần hoặc toàn bộ vốn đầu tư công để cho thuê, cho thuê mua.

Đồng thời ban hành cơ chế, chính sách ưu đãi về tài chính về đất đai, tín dụng, cơ chế ưu đãi tài chính khác và hỗ trợ từ nguồn vốn của Nhà nước để thực hiện chính sách về nhà ở xã hội, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư. Cùng đó là quy hoạch, bố trí diện tích đất, đầu tư xây dựng NOXH.

Căn cứ theo Điều 76 Luật Nhà ở 2023 quy định 12 đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về NOXH.

Để được mua nhà ở xã hội thì các chủ thể phải đáp ứng các yêu cầu và đối tượng được quy định tại Điều 76 và Điều 78 Luật Nhà ở 2023.

Điều kiện thu nhập được thuê, mua NOXH

Theo quy định tại Điều 29, 30 Nghị định số 100/2024/NĐ-CP ngày 26/7/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về phát triển và quản lý NOXH (có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/8/2024), để hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội, người dân cần đáp ứng một số điều kiện.

Cụ thể, Chưa có nhà ở hoặc diện tích nhà ở bình quân đầu người thấp hơn 15m2 quy định tại Điều 29. Điều kiện về nhà ở.

Theo đó, trường hợp chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình, và vợ hoặc chồng của đối tượng đó (nếu có) không có tên trong GCNQSDĐ, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất nơi có dự án NOXH đó tại thời điểm nộp hồ sơ đăng ký mua, thuê mua NOXH.

Trong thời hạn 7 ngày, kể từ ngày nhận được đơn đề nghị xác nhận có tên trong GCNQSDĐ, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, Văn phòng/Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có dự án NOXH đó thực hiện việc xác nhận đối với trường hợp quy định tại Khoản này.

Trường hợp có nhà, nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người thấp hơn 15m2 sàn/người. Trong thời hạn 7 ngày, kể từ ngày nhận được đơn đề nghị xác nhận diện tích nhà ở bình quân đầu người, UBND cấp xã thực hiện việc xác nhận đối với trường hợp quy định tại khoản này.

Điều 30. Điều kiện về thu nhập là không quá 15 triệu đồng/tháng. Trường hợp người đứng đơn là người độc thân, có thu nhập hàng tháng thực nhận không quá 15 triệu đồng; trường hợp đã kết hôn theo quy định của pháp luật, thì người đứng đơn và vợ (chồng) của người đó có tổng thu nhập hàng tháng thực nhận không quá 30 triệu đồng. Thu nhập này được tính theo Bảng tiền công, tiền lương do cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nơi đối tượng làm việc xác nhận.

Thời gian xác định điều kiện về thu nhập trong 1 năm liền kề, tính từ thời điểm đối tượng quy định tại Khoản này nộp hồ sơ hợp lệ cho chủ đầu tư để đăng ký mua, thuê mua nhà ở xã hội.

Trường hợp không có Hợp đồng lao động, trong thời hạn 7 ngày, kể từ ngày nhận được đơn đề nghị xác nhận, UBND cấp xã thực hiện việc xác nhận điều kiện về thu nhập trong 1 năm liền kề tính từ thời điểm người dân nộp hồ sơ hợp lệ cho chủ đầu tư để đăng ký mua, thuê mua NOXH.

Căn cứ các quy định trên, người dân thuộc đối tượng là người thu nhập thấp tại khu vực đô thị; công nhân, người lao động đang làm việc tại doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong và ngoài khu công nghiệp cần đáp ứng điều kiện tại khoản 1 Điều 30 Nghị định số 100/2024/NĐ-CP ngày 26/7/2024 của Chính phủ.

Gặp vướng mắc, người dân làm thế nào?

Trong thời gian qua, người dân mua NOXH vẫn gặp không ít vướng mắc, Luật sư Diệp Năng Bình cho biết, có thể thấy, một số điểm dễ gặp phải như khó tiếp cận nhà ở do gặp khó khăn trong việc tiếp cận vốn vay; lãi suất vay tăng cao và thời gian vay ngắn. Giá mua NOXH thực tế vẫn vượt khả năng chi trả của nhiều người, trong khi giá thuê vẫn còn cao.

Đơn cử, theo quy định tại Nghị định số 100/2024/NĐ-CP, để hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội, người mua cần đáp ứng các điều kiện như chưa sở hữu nhà ở tại nơi có dự án và thu nhập của hai vợ chồng không quá 30 triệu đồng/tháng.

Tuy nhiên, nếu một trong hai người là thuộc đối tượng người thu nhập thấp tại khu vực đô thị mà không có hợp đồng lao động thì cũng có thể gây tốn kém thời gian trong việc xác nhận thu nhập. Hoặc, đơn cử như việc người dân vẫn phải làm thủ tục lên tỉnh, huyện để xác nhận chưa có nhà, hoặc có nhà chưa vượt quá bình quân tối đa...

Do đó, trước khi đăng ký NOXH, người dân nên tìm hiểu thông tin về các dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội (địa điểm, diện tích căn hộ, giá bán căn hộ và thời gian nhận hồ sơ đăng kí mua, thuê, thuê mua NOXH) trên cổng thông tin điện tử của Sở Xây dựng.

Hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu mua, thuê mua và thuê nhà ở xã hội chủ động kê khai hồ sơ theo mẫu quy định tại Thông tư số 05/2024/TT-BXD ngày 31/7/2024 của Bộ Xây dựng, theo dõi thông tin, thời điểm tiếp nhận hồ sơ và chỉ nộp hồ sơ trực tiếp cho chủ đầu tư.

Khi xảy ra khó khăn vướng mắc, người dân có thể phản ánh tới cơ quan quản lý nhà nước như UBND xã/phường, Sở Xây dựng hoặc liên hệ tổ chức hành nghề Luật sư để được hỗ trợ pháp lý.

×