Cháy chung cư mini và lại chuyện “mất bò mới lo làm chuồng”

Trước đó, tại TP.HCM cũng xảy ra những vụ hỏa hoạn đau lòng. Gần nhất là ngày 29/8, người dân sinh sống trên đường Mạc Thiên Tích (phường 11, quận 5, TP.HCM) phát hiện căn nhà một trệt, một lầu cho thuê phòng xảy ra hỏa hoạn nên hô hoán, tìm cách dập lửa. 

Do ngọn lửa quá lớn nên việc chữa cháy ban đầu không hiệu quả. Ít phút sau, đám cháy lan rộng và bùng phát dữ dội ở tầng 1. Nhờ công tác cứu hộ của công an, khoảng 30 phút sau, ngọn lửa được dập tắt. Tuy nhiên, hai người phụ nữ thuê trọ ở đây đã không qua khỏi.

Tiếp đó, rạng sáng ngày 11/9, tại con hẻm 204 đường Thống Nhất, phường 10, quận Gò Vấp lại xảy ra hỏa hoạn. Nhiều người hàng xóm vẫn chưa hết bàng hoàng, xót xa trước sự mất mát quá lớn của vợ chồng anh P.B.P. (33 tuổi) và chị T.T.T.T. (30 tuổi, cùng ngụ tỉnh Bình Phước), khi cả hai con của họ tử vong trong vụ cháy này.

Lâu nay, trên địa bàn cả nước đã có không biết bao nhiêu vụ cháy nhà, cháy cả tòa nhà, gây thiệt hại không thể kể hết về người và tài sản.

Các vụ cháy mới nhất lần nữa phơi bày rất nhiều thực trạng không tin được ở tất cả các lĩnh vực. Trước hết là cho đến thời điểm này, chúng ta vẫn chưa có được các thiết bị chữa cháy và cứu hộ chuyên dụng kiểu như trực thăng đặc chủng bay luồn lách giữa các tòa nhà để thả thang cứu người như nhiều nước tiên tiến đang có. Chúng ta thiếu hệ thống cầu thang nối chuyên dụng có thể vươn đến các ban công ở các tầng cao. Thiếu hệ thống đệm hơi phù hợp với các địa hình để người dân ở các toà nhà cao có thể nhảy xuống thay vì đệm cứng, thậm chí là "đệm đường" như hiện nay.

Về phía người dân, theo như đại diện Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an TP.HCM (PC07) trao đổi với Dân Việt, hiện số lượng người lao động, học sinh, sinh viên sinh sống tại các khu nhà cho thuê, chung cư mini rất phổ biến.

Mặc dù vậy, công tác bảo đảm an toàn về PCCC chưa được các chủ nhà và người thuê thật sự quan tâm. Tại những nơi này, không gian chật hẹp, chứa nhiều vật dụng dễ bắt cháy. Tình trạng câu mắc điện không đảm bảo an toàn vẫn xuất hiện khá nhiều là một trong các nguy cơ cao gây cháy. 

Bên cạnh đó, nhiều nhà trọ, chung cư mini nằm trong các hẻm sâu, hẹp, xa nguồn nước, không đảm bảo các điều kiện về lối thoát nạn, bố trí, sắp xếp vật dụng, hàng hóa… nên nguy cơ thiệt hại rất cao nếu xảy ra cháy. 

Để xảy ra hỏa hoạn gây hậu quả vô cùng nghiêm trọng như ở chung cư Khương Hạ, trước hết là lỗi và trách nhiệm của chính quyền địa phương từ quy hoạch, cấp phép xây dựng, thông qua phương án phòng cháy, chữa cháy cho đến công tác kiểm tra, giám sát, phát hiện, xử phạt, xử lý vi phạm…

Tuy vậy, người dân cũng không thể vô can bởi không thể nào chối cãi một thực tế là những người sống trong các khu chung cư trên địa bàn cả nước đã và đang có tâm lý chủ quan kiểu hỏa hoạn là chuyện của nhà ai đó và còn lâu mới tới lượt nhà mình. Vậy nên mới có chuyện khi vụ cháy chung cư ở Hà Nội xảy ra, nhiều người dân sống ở các chung cư trên địa bàn Hà Nội mới giật mình rồi tỉnh ngộ, nháo nhào đi mua thang dây để thoát hiểm và các thiết bị đề phòng hỏa hoạn. Và UBND TP.Hà Nội lại phát công điện về tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy đối với loại hình nhà ở nhiều căn hộ hay chung cư mini.

Để hạn chế tối đa các vụ hỏa hoạn thì phải hành động từ hai phía – cả chính quyền và người dân. Bởi ngay cả khi hệ thống phòng cháy chữa cháy đạt quy chuẩn, nhưng nếu người dân không có ý thức, sinh hoạt tùy tiện, thì cũng gây ra hỏa hoạn. Bằng chứng là thời gian qua, đã có rất nhiều vụ cháy nhà, cháy chung cư… đến từ các nguyên nhân rất "ất ơ" kiểu như do đốt vàng mã, để xăng rò rỉ, hệ thống điện trong gia đình hư hỏng gây chập…

Cuối cùng thì cả hai phía – người dân và chính quyền phải nhìn thấy và tính trước nguy cơ. Nếu không, cứ sau mỗi vụ cháy lại phát công điện tăng cường; lại lập đoàn thanh kiểm tra; lại khởi tố, bắt giam, truy trách nhiệm… thì cũng chỉ là "mất bò mới lo làm chuồng".