Bình luận
0
Ngược dòng lịch sử, Trịnh Kiểm, “Phi đế phi bá, quyền khuynh thiên hạ”, mở đầu cho một thời kỳ Lê - Trịnh tồn tại song song. Nếu nhà Lê cần có họ Trịnh để bảo vệ và chống Mạc, thì họ Trịnh cần có nhà Lê để việc nắm quyền được danh chính ngôn thuận.
Trịnh Căn là con trai chúa Trịnh Tạc. Ông lớn lên trong thời loạn lạc, vì thế sớm được cha đưa vào trận, không chỉ chống thù ngoài mà còn để dẹp đi những nguy cơ tranh giành ngôi báu trong nội tộc. Ngoài 20 tuổi, trên cương vị thống lĩnh, cầm quân ngoài biên ải, Trịnh Căn đã hành xử nghiêm khắc và công bằng, khiến thuộc hạ một lòng kính phục.
Đặc biệt, cuối năm Canh Tý (1660), Trịnh Căn là người đã “xua” được đại quân nhà Nguyễn do hai danh tướng khét tiếng bách chiến bách thắng Nguyễn Hữu Dật và Nguyễn Hữu Tiến chạy ra tới tận cửa biển Nhật Lệ. Công lao ấy, ông đã được phong lên tới chức Tiết chế Thái úy, Nghi Quận công.
Hơn một năm sau, tháng 10/1661, chúa Trịnh Tạc dẫn đại binh vào Nam và cử con trai là Trịnh Căn làm thống lĩnh cùng các tướng vượt sông Gianh. Thế nhưng, cuộc hành binh này đã không mang lại kết quả mong muốn nên đại quân phải rút về. Năm 1672, Trịnh Căn lại được cha cử đi lĩnh thủy binh Nam tiến nhưng do bị ốm nên công việc cũng không suôn sẻ. Cũng từ đấy giao tranh Trịnh - Nguyễn đã ngừng hẳn, ai ở nguyên cõi của mình...
Sau cái chết của chúa Trịnh Tạc, năm 1682, Trịnh Căn lên ngôi. Từ đó, ông càng chú trọng hơn tới việc củng cố bộ máy cai trị ở Bắc Hà. Bằng nỗ lực ngoại giao, ông buộc nhà Thanh phải trả lại một số thôn ấp ở vùng biên giới do các quan trấn thủ của họ đã lấn chiếm khi nhà Trịnh mải tập trung vào xung đột với nhà Nguyễn.
Ở ngôi chúa 27 năm, từ 1682 đến 1709, một thời kỳ đất nước tương đối ổn định sau nửa thế kỷ chiến tranh binh lửa với họ Nguyễn ở phương Nam và dẹp yên dư đảng họ Mạc ở phương Bắc. Phan Huy Chú trong “Lịch triều hiến chương loại chí” đã khẳng định vai trò của chúa Trịnh Căn trong việc “chỉnh đốn mối giường, sửa sang nhiều việc, cất dùng các bậc anh tài”.
Lên ngôi chưa được bao lâu, tháng 3/1683, chúa đã ban các điều răn với mong muốn quan lại biết yêu thương dân. Điều này đã được chúa khẳng định thêm vào tháng 4/1684, với việc xuống chỉ: “Thương yêu Nhân dân là công việc đứng đầu trong mọi việc chính trị. Nhân dân, có người vì quan sở tại hà khắc, bọn quyền quý ức hiếp, có người vì cớ gì đó mà phải phiêu tán đi nơi khác, những hạng người ấy cần được vỗ về thương yêu mới phải”.
Di tích lịch sử quốc gia Phủ Trịnh (tỉnh Thanh Hóa) không chỉ là một công trình kiến trúc đặc sắc mà còn là biểu tượng của quyền lực và văn hóa thời kỳ Lê - Trịnh.
Rồi ông hạ lệnh cho các ty hiến sát các xứ đi tuần hành dò hỏi, đến cuối năm sẽ theo tình thật của từng loại người làm tờ khải trình bày để tìm phương thức giúp đỡ họ (theo Khâm định Việt sử Thông giám cương mục).
Tháng Chạp năm Giáp Tý (1684), Trịnh Căn ra lệnh khảo sát quan coi việc dân và quan coi việc binh, xem ai mở lòng với người dưới thì ban thưởng. Trong đợt này, 16 người được dân ca ngợi nên cũng được nhà chúa khen thưởng.
Tháng 10/1687, chúa sai quan kinh sư đi các nơi xem thế đất, làm guồng nước để tưới ruộng, xét việc khoan giảm và xá thuế. Là vùng đất quý hương, xứ Thanh Hoa có phần được ưu đãi. Chẳng hạn, tháng Giêng năm Ất Hợi (1695), nơi này nước lớn, dẫn đói kém, chúa cho phát 1 vạn quan tiền kho chẩn cấp, lại sai giảm tô thuế, hoãn việc xây cất. Tháng Giêng năm Quý Mùi (1703), hạn hán đói kém, xá thuế thân cho xứ Thanh Hoa...
Chúa Trịnh Căn là người coi trọng học vấn. Ông cho chấn chỉnh và thiết lập lại việc học hành thi cử từ cấp huyện, châu đến Quốc Tử Giám. Trong 27 năm chấp chính, chúa Trịnh Căn đã mở 9 khoa thi Hội và thi Đình; lấy đỗ được 94 tiến sĩ, trong đó có nhiều bậc hiền tài. Đặc biệt, chúa Trịnh Căn còn là người kế tục xứng đáng các triều đại trước trong việc làm Quốc sử. Ông sai Lê Hy và Nguyễn Quý Đức biên soạn sách Bản kỷ tục biên từ vua Lê Huyền Tông (1633-1671) đến vua Lê Gia Tông (1672-1675), tiếp theo phần do Phạm Công Trứ biên soạn từ vua Lê Trang Tông (1533-1548) đến vua Lê Thần Tông (1649-1662) trong bộ sách gọi là Quốc sử thực lục; đồng thời hoàn thành việc khắc in bộ Quốc sử Đại Việt sử ký toàn thư vào năm Chính Hòa thứ 18 đời vua Lê Hy Tông (1697) do sử gia các triều đại quân chủ Việt Nam kế tiếp soạn thuật, từ Lê Văn Hưu, Phan Phu Tiên đến Ngô Sĩ Liên, Vũ Quỳnh, Phạm Công Trứ, Hồ Sĩ Dương, Lê Hy, Nguyễn Quý Đức...
Bên cạnh vị thế nhà quân sự, nhà chính trị, nhà văn hóa toàn tài, chúa Trịnh Căn còn là một nhà thơ Nôm hàng đầu thế kỷ XVII với tập “Ngự đề Thiên Hòa doanh bách vịnh” (Trăm bài thơ vịnh ở điện Thiên Hòa), còn gọi là “Khâm định thăng bình bách vịnh”. Thơ của chúa Trịnh Căn làm theo thể Đường luật và Đường luật thất ngôn xen lục ngôn là lời ngợi ca xã hội thái bình, triều đại thịnh trị, công đức tổ tông mở nền cơ nghiệp, thể hiện niềm tự hào của tác giả về văn vật, cảnh quan đất nước và cuộc sống người dân nước Đại Việt. Tập thơ gồm những bài đề vịnh về thiên nhiên, khí hậu, danh lam thắng tích, người và cảnh vật nơi cung vua phủ chúa.
Vốn là người thích tuần du đất nước và đã để lại dấu ấn của mình bằng thi ca đề vịnh. Nhiều danh thắng ngày nay vẫn còn giữ lại bút tích của chúa Trịnh Căn khắc trên gỗ, trên đá. Chẳng hạn như bài “Pháp Vũ tự thi” ở chùa Đậu, Thường Tín, Hà Nội; “Phát Tích sơn tự thi” ở Sài Sơn, Quốc Oai...
Khởi nghiệp từ Trịnh Kiểm đến đời chúa cuối cùng là Trịnh Bồng, trải qua 12 đời, nhà Trịnh đã có gần 250 năm trên vũ đài chính trị từ nửa đầu thế kỷ 16 đến cuối thế kỷ 18. Mỗi một đời chúa có một vai trò lịch sử khác nhau. Với những chính sách trị quốc an dân, chúa Trịnh Căn đã giữ yên Đàng Ngoài trong một thời gian dài tương đối thái bình thịnh trị.
Ở Thanh Hóa, trên vùng đất cổ Biện Thượng (nay thuộc xã Biện Thượng), ngoài Di tích quốc gia Nghè Vẹt, khu di tích lăng mộ Thành Tổ Triết vương Trịnh Tùng, là Di tích quốc gia Phủ Trịnh được xây từ năm 1545 - nơi thờ cúng tổ tiên, đồng thời là hành dinh của nhà Trịnh trên quê nhà Thanh Hóa trong công cuộc “phò Lê, diệt Mạc”. Ngoài ra, ở gần Thái miếu nhà Lê (đền Lê), nhiều tuyến phố mang tên các vị chúa thêm một lần nữa khẳng định vai trò của nhà Trịnh trong một giai đoạn lịch sử phong kiến đặc biệt - “vua trị vì, chúa chấp chính”.
Thủ tướng Ý Giorgia Meloni phát biểu tại lễ chúc mừng Giáng sinh rằng năm 2026 sẽ tồi tệ hơn nhiều so với năm 2025.
Chia sẻ
Bị bỏng gót chân do chạm vào ống xả xe máy nhưng một tuần sau bệnh nhân mới đi viện. Vết thương đã bị loét mạn tính, nguy cơ nhiễm trùng sâu…
Chia sẻ
Một vụ cháy xảy ra tại nhà Sunhome, nơi có khoảng 250 cán bộ, công nhân viên đang sinh hoạt, nghỉ ngơi. Nguyên nhân ban đầu được xác định do sự cố kỹ thuật hệ thống điện - đây là kịch bản giả định trong buổi thực tập PCCC&CNCH quy mô lớn tại khu du lịch Bà Nà Hills.
Chia sẻ
UBND TP.HCM vừa trình HĐND Thành phố dự thảo Nghị quyết quy định chế độ ưu đãi miễn tiền thuê đất đối với các dự án thuộc lĩnh vực, địa bàn ưu đãi đầu tư. Chính sách mới kỳ vọng tạo cú hích thu hút đầu tư, nhất là sau việc sắp xếp đơn vị hành chính.
Chia sẻ
Chủ tịch UBND TP.Hà Nội đã ra quyết định bổ nhiệm tiến sĩ Y khoa Nguyễn Trọng Diện làm Giám đốc Sở Y tế sau gần hai năm cơ quan này chỉ có lãnh đạo phụ trách.
Chia sẻ
Khi tăng lương cơ sở, lương hưu của người lao động cũng sẽ được tăng theo. Dự kiến việc tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hàng tháng được trích từ nguồn tích lũy cải cách tiền lương của ngân sách Trung ương có thể bằng hoặc cao hơn mức tăng lương hưu trong năm 2024 là 15%.
Chia sẻ
Tập đoàn Vingroup phối hợp với Bộ Y tế và UBND tỉnh Hà Tĩnh tổ chức lễ bàn giao 15 xe cứu thương hiện đại cùng trang thiết bị y tế cho địa phương. Hoạt động thiết thực này góp phần nâng cao năng lực cấp cứu ngoại viện và khả năng ứng phó y tế khẩn cấp trên địa bàn tỉnh.
Chia sẻ
Quy hoạch chung Khu kinh tế Ninh Cơ vừa được phê duyệt, mở ra khung phát triển dài hạn cho không gian kinh tế biển của Ninh Bình. Khu vực nghiên cứu gần 30.000 ha được định hướng trở thành trung tâm đô thị, công nghiệp và dịch vụ ven biển đến năm 2050.
Chia sẻ
Tin không khí lạnh mới nhất, theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, do ảnh hưởng của đợt không khí lạnh mới, Hà Nội và các tỉnh, thành miền Bắc có mưa rét trong dịp Noel. Bản tin dự báo thời tiết các khu vực mới nhất cũng thông tin, trong dịp Tết Dương lịch, khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An dự báo có mưa vài nơi, trời rét.
Chia sẻ
Ông Phạm Ngọc Nghị, cựu Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk, có hành vi nhận 4,5 tỷ đồng là quà biếu nhưng đã nộp lại nên cơ quan điều tra không xem xét trách nhiệm hình sự, chỉ xử lý 2 cấp dưới của ông tại Ban quản lý dự án tỉnh về hành vi nhận hối lộ.
Chia sẻ
Ủy ban Chống bán phá giá Australia vừa chấm dứt một phần điều tra chống bán phá giá đối với thép cốt bê tông nhập khẩu, trong đó có Việt Nam, sau khi xác định biên độ bán phá giá của một doanh nghiệp Việt dưới ngưỡng không đáng kể theo quy định.
Chia sẻ
Chủ tịch UBND tỉnh được điều động, cách chức hoặc nghỉ hưu theo quyết định của cấp có thẩm quyền thì không phải thực hiện thủ tục bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm tại HĐND. Quy định này được nêu rõ tại Nghị định số 300/2025/NĐ-CP. Vậy những trường hợp nào thay đổi nhân sự Chủ tịch UBND tỉnh không phải thực hiện quy trình trên?
Chia sẻ
Trạm thu phí T3 trên quốc lộ 51 (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ, nay thuộc TP.HCM) dừng thu phí từ tháng 1/2023, các hạng mục của trạm thu phí đang xuống cấp trầm trọng, đối diện với nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào, cần chủ đầu tư phải tháo dỡ gấp.
Chia sẻ
Công an phường An Khê (TP Đà Nẵng) khẳng định, thông tin lan truyền trên mạng xã hội về việc người phụ nữ bị tấn công trên đường gom Trường Chinh đã tử vong kèm theo lời kêu gọi từ thiện là không đúng sự thật, nạn nhân chỉ bị thương và đã qua cơn nguy kịch.
Chia sẻ
Ở khu vực nông nghiệp, tình trạng thiếu vốn càng rõ nét. Nông dân, hợp tác xã không thiếu dự án sản xuất, nhưng thiếu “điều kiện vay” và thiếu cả những “đường dẫn” hiệu quả để tiền đi vào sản xuất nông nghiệp và kinh tế nông thôn.
Chia sẻ
Năm 2026, con giáp tuổi Tý sẽ phải đối mặt với nhiều thử thách trong sự nghiệp, tài lộc khấm khá, người độc thân có cơ hội tình yêu.
Chia sẻ
Slovakia "quyết tâm" ngăn chặn những nỗ lực mới của Ủy ban châu Âu nhằm tịch thu tài sản của Nga tại châu Âu, theo lời Luboš Blaha, phó lãnh đạo đảng SMER cầm quyền của nước này và là thành viên Nghị viện châu Âu.
Chia sẻ
9 cầu thủ U22 Việt Nam nhận bằng khen từ Bộ trưởng Bộ Công an gồm những ai?; M.U theo đuổi Yan Diomande; Marcos Senesi được Barcelona và Atletico Madrid quan tâm.
Chia sẻ
Con gái 12 tuổi của nghệ sĩ Thương Tín nhắn gửi một câu "xé lòng" đến nhà biên kịch Nguyễn Thiếu Hoàng khi biết tin nhà chùa làm lễ cầu siêu cho ba mình.
Chia sẻ
Tỷ giá USD/VND hôm nay 24/12: Biến động nhẹ, thị trường chợ đen biến động trái chiều.
Chia sẻ
"Xác định nông nghiệp, nông dân, nông thôn có vị trí chiến lược lâu dài, là nền tảng quan trọng bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, tăng trưởng bền vững; coi nông dân là trung tâm, là chủ thể, là động lực, nguồn lực của quá trình đổi mới...", Thông báo số 710/TB-VPCP ngày 20/12/2025 kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân năm 2025 nêu rõ.
Chia sẻ
Ngày 24/12, văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an TP.Đà Nẵng cho biết, vừa ra quyết định tạm giữ hình sự đối với Văn Viết Long (SN 2008, trú phường Hòa Khánh, TP.Đà Nẵng) để điều tra về hành vi cướp giật tài sản, nạn nhân là một người khuyết tật mưu sinh bằng nghề bán vé số dạo.
Chia sẻ
Việc TP.HCM phê duyệt phương án tuyến và vị trí công trình của dự án Metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) không chỉ hoàn thiện khung pháp lý cho một dự án hạ tầng trọng điểm mà còn được xem là tín hiệu quan trọng có thể tác động trực tiếp đến mặt bằng giá đất, định hướng phát triển dự án và xu hướng đầu tư bất động sản dọc tuyến.
Chia sẻ
Nhờ linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành, nhất là trong việc thúc đẩy các giải pháp mở cửa thị trường của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, giá trị xuất khẩu rau quả trong tháng 12/2025 đạt khoảng 795 triệu USD, đưa xuất khẩu rau quả cả năm 2025 vượt 8,5 tỷ USD, tăng gần 20% so với năm 2024.
Chia sẻ
Biết mình bị u tuỵ xâm lấn mạch máu, nam bệnh nhân đi cầu cúng khắp nơi, thậm chí tuyệt thực 3 tuần với hy vọng “bỏ đói” khối u. Kết quả, khối u vẫn còn nguyên, trong khi bệnh nhân sụt 14kg và sức khoẻ suy kiệt dần.
Chia sẻ
Sinh ra trong một gia đình thuần nông, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, thanh niên Bùi Văn Tú, dân tộc Mường, thôn Thạch Cừ, xã Ngọc Trạo, tỉnh Thanh Hóa (địa phận huyện Thạch Thành trước đây) đã thành công với mô hình chăn nuôi từ nguồn vốn hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, vươn lên làm giàu ngay trên mảnh đất quê hương.
Chia sẻ
Quân đội Ba Lan, một thành viên của NATO, cho biết hôm thứ Ba rằng nước này đã điều động máy bay chiến đấu trong đêm khi Nga phát động các cuộc tấn công vào Ukraine.
Chia sẻ
Những ngày qua, nông dân xã Tân Gianh, tỉnh Quảng Trị (trước sáp nhập gồm các xã: Phù Cảnh, Liên Trường và Quảng Thanh, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình) đã đồng loạt xuống giống vụ lúa Đông – Xuân theo lịch thời vụ do chính quyền xã phát động. Tuy nhiên, việc gieo trồng sớm hơn so với khung lịch chung của tỉnh đang khiến nhiều nông dân lo ngại nguy cơ lúa trổ gặp rét, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất, thậm chí có thể dẫn tới mất mùa.
Chia sẻ
Vietcombank nằm trong kế hoạch thanh tra của Thanh tra Chính phủ trong quý IV năm 2026. Theo kế hoạch sẽ tiến hành thanh tra việc chấp hành pháp luật trong hoạt động cấp tín dụng, đặc biệt là công tác quản lý, sử dụng vốn và tài sản của Nhà nước tại Vietcombank, giai đoạn từ năm 2021 đến 2025.
Chia sẻ
Việc sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính đang đặt ra yêu cầu cấp bách trong quản lý, sử dụng hiệu quả quỹ nhà, đất công tại TP.HCM. Thành phố yêu cầu các cơ quan khẩn trương xử lý dứt điểm các cơ sở dôi dư, tránh lãng phí nguồn lực đất đai trong bối cảnh nhu cầu phát triển đô thị ngày càng lớn.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Chi Anh
