Chuyện Đại tướng Phùng Quang Thanh chọn Chỉ huy làm đường tuần tra biên giới

"Chọn mặt gửi vàng"

Ngày 10/6/2007, đang làm việc ở cơ quan (Binh chủng Công binh, Bộ Quốc phòng), tôi nhận được điện thoại, sau đó Thiếu tướng Vũ Văn Luận, Cục trưởng Cục Cán bộ xuống làm việc. Anh thông báo việc tôi được Thường vụ Quân Uỷ Trung ương điều động sang làm Giám đốc Ban quản lý dự án 47.

Tôi ngỡ ngàng, hỏi lại:

- Đã quyết định chưa?

- Quyết định rồi.

Tôi nói: Quyết định rồi mới thông báo, làm như vậy là chưa đúng quy trình công tác cán bộ, anh tham mưu cũng chưa đúng.

Anh Luận nói: Do Bộ trưởng (Đại tướng Phùng Quang Thanh) quyết định chứ tôi không đề xuất.

Tôi đề nghị anh Luận về báo cáo với Bộ trưởng, quyết định với tôi như thế là chưa được. Chiều hôm ấy, tôi nhận được điện thoại của Đại tướng Phùng Quang Thanh: "Mai tôi lên làm việc với tỉnh Hòa Bình, anh Kiền lên đó làm việc với tôi".

Sáng hôm sau tôi có mặt ở nhà khách tỉnh Hòa Bình. Trung tướng Phạm Ngọc Khóa - Cục trưởng Cục Tác chiến có mặt, sau đó Bộ trưởng Phùng Quang Thanh đến. Đại tướng kéo tôi ra cửa nói:

Đường Tuần tra biên giới rất khó khăn. Anh em nói với tôi là anh Hoàn 60 tuổi, đến tuổi nghỉ hưu, nên đưa anh Kiền sang làm Giám đốc. Tôi đã biết anh từ khi là Trung đoàn trưởng Trung đoàn Công binh 83 xây dựng Trường Sa, anh sang giúp tôi về việc này.

Tôi đề nghị Bộ trưởng nên để anh Hoàn làm thêm hai năm nữa, năm nay, anh ấy mới 58 tuổi, hai năm vất vả mà chưa khởi công dự án nào, để anh ấy khởi công rồi sẽ nghỉ. Đại tướng nói: "Vạn sự khởi đầu nan, thôi cứ để anh ấy nghỉ".

Ngày 15/6/2007, Đại tướng Phùng Quang Thanh cùng tập thể Thường vụ Quân Uỷ Trung ương trao quyết định cho Thiếu tướng Hoàng Kiền - Tư lệnh Công binh sang làm Giám đốc Ban quản lý dự án Đường Tuần tra biên giới. Trao quyết định xong, Bộ trưởng đề nghị tôi phát biểu ý kiến. Cả đêm hôm trước, tôi thức trắng, suy nghĩ, chuẩn bị ý kiến.

Tôi đứng dậy, tim đập rung lồng ngực, thật căng thẳng, phải mất mấy giây, hít thở thật sâu, rồi phát biểu: "Tôi xin chấp hành quyết định của Thường vụ Quân Ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng. Tôi đề nghị Bộ trưởng xuống Binh chủng Công binh giải thích về việc điều tôi sang làm Giám đốc Ban quản lý dự án 47.

Hai tuần sau, Hội nghị Quân chính 6 tháng đầu năm 2007 của Binh chủng Công binh lần đầu tiên được đón Bộ trưởng Bộ Quốc phòng xuống dự. Đại tướng Phùng Quang Thanh phát biểu, rồi nêu: "Do yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Đường Tuần tra biên giới, Thường vụ Quân Uỷ Trung ương quyết định điều Thiếu tướng Hoàng Kiền - Tư lệnh Công binh sang làm Giám đốc Ban quản lý dự án Đường Tuần tra biên giới, đây là chọn mặt, gửi vàng".

"Tôi đi họp Chính phủ, bị phê bình ngượng lắm"

Cuối năm 2007, Ban chỉ đạo họp, tôi báo cáo việc thi công Đường Tuần tra biên giới rất khó khăn, do vướng mắc về công tác giải phóng mặt bằng, nhất là ở tỉnh Sơn La, đề nghị Bộ trưởng có ý kiến với lãnh đạo tỉnh giúp đỡ.

Cuối tháng 3/2008, Đại tướng gọi tôi sang Lào kiểm tra các dự án, rồi về làm việc với tỉnh Sơn La. Lãnh đạo tỉnh thống nhất sẽ tạo điều kiện để Ban Quản lý dự án Đường Tuần tra biên giới triển khai thi công.

Tôi đưa Bộ trưởng cùng Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La và đại diện các cơ quan ra thăm đường tuần tra biên giới đang thi công. Khi dừng lại báo cáo, anh lái xe có ý kiến tại sao anh Kiền lại đưa Bộ trưởng vào đường nguy hiểm như thế này?

Đại tướng Phùng Quang Thanh nói: Không sao, xe mình đi sau, mình đi có một lần, con anh Kiền cùng anh em họ đi suốt mấy năm cơ mà.

Ngày 22/3/2008, sau khi làm việc với tỉnh Sơn La, trên đường về Hà Nội, ra khỏi thành phố, thấy ô tô trước dừng lại, xe tôi đi sau cũng dừng. Bộ trưởng bước đến xe tôi mở cửa nói : "Tôi đi nhờ ông Kiền một đoạn". Trên xe có Đại tá Trần Trung Tín - Phó cục trưởng Cục kinh tế ngồi ghế trên, cạnh lái xe Đinh Văn Thể. Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ngồi ghế sau cùng với tôi. Đại tướng nói: "Các Bộ người ta đi xin vốn chả được, mình được bố trí vốn trái phiếu Chính phủ rất lớn mà không tiêu được. Tôi đi họp Chính phủ, bị phê bình ngượng lắm. Mỗi lần họp Ban chỉ đạo, anh Kiền cũng chỉ phát biểu báo cáo được mười lăm phút thôi, hôm nay ngồi trên xe anh nói cho hết những vướng mắc xem sao".

Đây là dịp để tôi trình bày hết những khó khăn vướng mắc. Khó khăn đầu tiên là giải phóng mặt bằng, các luật chồng chéo nhau, rối như mớ bòng bong, không thể gỡ được. Nghe tôi trình bày xong, Bộ trưởng nói, anh nghiên cứu văn bản đề xuất, tôi giao cho anh Nguyễn Văn Khuynh - Vụ trưởng Vụ Pháp chế Bộ Quốc phòng thẩm định, ký văn bản về công tác chuẩn bị mặt bằng cho Đường Tuần tra biên giới.

Thứ hai là về chuyên môn, đây là con đường dài nhất, khó nhất Việt Nam. Bộ Giao thông vận tải không nhận, Chính phủ giao cho Bộ Quốc phòng. Bộ Quốc phòng toàn "nghề tay trái". Từ Bộ trưởng trở xuống đến các cơ quan, hầu hết là không có chuyên môn như Bộ Giao thông vận tải. Vì vậy, việc giải quyết các vấn đề rất vướng và chậm, tất cả đều nói phải làm đúng luật, mà đúng luật thì không làm được.

Đường trước - Luật sau, Xong đường - Đúng luật

Muốn làm được, phải vận dụng công tác tham mưu song song, cứ cho làm đường song song với giải phóng mặt bằng, "Đường trước - Luật sau. Xong đường - Đúng luật ". Nếu Bộ trưởng tin tưởng tôi, cứ giao cho tôi làm, tôi chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng. Tôi không làm điều gì xấu, chỉ làm những việc có lợi cho Quân đội, cho đất nước.

Việc khó nữa là địa hình địa chất phức tạp, khảo sát chưa hết, chưa chính xác, mưa lũ gây ra, mỗi thay đổi phải có Đoàn lên kiểm tra đánh giá về thiết kế, thẩm định, trình phê duyệt mấy tháng trời, bao nhiêu thứ xảy ra. Tôi đi đến đâu là kiểm tra ,vẽ vào bản vẽ những sửa đổi, ký tại chỗ cho làm ngay, về cơ quan hoàn thiện hồ sơ mới kịp cho đơn vị thi công.

Bộ trưởng nói: "Tôi đồng ý. Hôm nay tôi giao cho anh thay mặt Bộ trưởng, điều hành các lực lượng tham gia xây dựng Đường Tuần tra biên giới trong toàn quân, yêu cầu phải làm cho thật tốt, không được để Thủ tướng Chính phủ phê bình Bộ trưởng, phê bình Bộ Quốc phòng trước Chính phủ". Anh nói thêm : "Mình đi họp Chính phủ, đeo quân hàm Đại tướng mà lại để lãnh đạo Chính phủ phê bình làm Đường Tuần tra biên giới chậm, không giải ngân được, ngượng lắm ông Kiền, ông Tín ạ".

Tôi có ý kiến về điều động cán bộ, cần chọn người có chuyên môn, không nên coi Ban QLDA là chỗ để đưa cán bộ không sắp xếp được thì về đây, hoặc "chạy chọt" về với mục đích khác. Bộ trưởng nói giao quyền cho Giám đốc chọn cán bộ về, báo cáo trực tiếp Bộ trưởng.

Cuối cùng, Bộ trưởng nói: "Hai số máy điện thoại của tôi đây, anh Kiền ghi số, có vấn đề gì cần báo cáo, cứ gọi điện bất cứ lúc nào. Khi cần gặp trực tiếp, cứ điện thoại cho tôi".

Đại tướng nói tiếp: "Phải hết sức chú ý ông Kiền ạ. Tất cả ở Ban Quản lý dự án, ai thế nào anh em nói với tôi hết. Có người về đây chỉ muốn có thu nhập. Tôi cấm thu phần trăm. Trong toàn quân, ai thu bao nhiêu phần trăm tôi đều biết hết. Có cán bộ bị tôi gọi lên chấn chỉnh, mắng cho. Tôi không cần phong bì của các anh, tôi cần con đường tốt. Anh em có quà bồi dưỡng thì chia nhau trên tinh thần đoàn kết thống nhất, cái đó Bộ trưởng không cấm".

Tôi nói: " Bộ trưởng yên tâm, tôi đã và sẽ làm thật sự nghiêm túc". Sau khi trình bày và nghe ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng, tôi vững tâm hơn để triển khai nhiệm vụ xây dựng con đường này.

Năm 2010, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng gọi tôi lên, giao hai việc: Trong đó có việc xin gặp Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, đề nghị Thủ tướng bố trí lịch để dự Hội nghị Tổng kết xây dựng Đường Tuần tra biên giới giai đoạn 1, chỉ đạo xây dựng giai đoạn 2.

Vào chiều ngày 8/1/2014, Hội nghị tổng kết đã diễn ra tại Sở chỉ huy Bộ Quốc phòng, kết hợp trực tuyến với các Quân khu, có lãnh đạo các tỉnh biên giới dự. Hội nghị đã thành công tốt đẹp. Thủ tướng đánh giá cao kết quả xây dựng Đường Tuần tra biên giới giai đoạn 1 và chỉ đạo triển khai giai đoạn 2. Đại tướng Phùng Quang Thanh, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng lúc đó rất vui.