Con "bạch ngọc" ví như "nhân sâm nước sông Đà" ở Hòa Bình là cá gì mà trẻ nhỏ, người già ăn cực tốt?

Cá ngần là loài cá nước ngọt hoặc nước lợ, có thân hình nhỏ nhắn, mềm mại như cọng bún, màu trắng sữa hoặc trong suốt.

Cá ngần còn được biết đến với những cái tên khác là cá sữa, cá nến, cá thủy tinh. Hương vị cá ngọt thanh tao, thơm ngon.

Mùa cá ngần chỉ kéo dài từ tháng 4 đến tháng 6 dương lịch hàng năm. Chúng chủ yếu sinh sống tại các con sông lớn ở miền Bắc, trong đó cá ngần sông Đà, tỉnh Hòa Bình cũ (nay là tỉnh Phú Thọ mới) nổi tiếng với chất lượng thơm ngon vượt trội.

Do chưa thể nuôi nhân tạo, cá ngần ngoài tự nhiên có giá trị cao và thường khan hiếm vào thời điểm ngoài mùa vụ.

Nhờ đặc điểm không có xương cứng và mùi tanh ít, cá ngần trở thành nguyên liệu được nhiều người nội trợ yêu thích.

Thành phần dinh dưỡng chính chứa trong cá ngần

Dù nhỏ nhưng cá ngần mang trong mình rất nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe. Cụ thể trong những con cá ngần có khá nhiều đạm, omega3, vitamin B2 và B12, axit folic, sắt, magie…

Cũng nhờ vậy mà ăn cá ngần bạn sẽ nhận được nhiều dưỡng chất tốt cho tim mạch, điều hòa huyết áp, giảm mỡ máu và tốt cho hệ thần kinh.

Những món ngon chế biến từ cá ngần

1. Chả cá ngần

Nguyên liệu: 400gr cá ngần, 200gr thịt xay, 2 quả trứng gà, bột bắp từ 2-3 thìa, lá lốt, thì là, hành lá, rau răm, ớt, hành khô, các loại gia vị (mắm, muối, tiêu, hạt nêm).

Cách làm:

- Sơ chế, làm sạch tạp chất, rửa cá ngần sông Đà rồi để ráo nước.

Từ tháng 4 đến tháng 6, trên sông Đà, tỉnh Hòa Bình cũ (nay là tỉnh Phú Thọ mới) là mùa cá ngần. Cá ngần là cá tự nhiên, chưa nhân giống nhân tạo, hoặc nuôi nhân tạo.

- Rửa sạch các loại rau, để ráo rồi thái nhỏ. Băm nhuyễn hành khô.

- Bỏ cá ngần, thịt băm, 2 quả trứng, các loại rau thái nhỏ và bột bắp vào tô lớn rồi trộn đều.

Nêm nếm thêm các loại gia vị như 1.5-2 thìa càphê nước mắm, nửa thìa càphê muối, 1 thìa càphê hạt nêm, nửa thìa càphê ớt bột và ít hạt tiêu, trộn lên rồi ướp trong khoảng 12-15 phút.

- Đổ dầu vào chảo đã được làm nóng trước đó, khi dầu đủ nóng thì hạ xuống nhiệt độ vừa phải và bắt đầu chiên.

Bạn lấy thìa múc chả cá vừa ăn để cho vào chảo chiên, trở đều tay liên tục để chả được chín đều. Đợi đến khi chả có màu vàng ươm và dậy mùi thơm ngon thì vớt ra chờ thưởng thức.

Nguyên liệu làm chả cá ngần sông Đà. (Nguồn: Vietnam+)

Nước chấm: Sử dụng tương ớt hoặc nước tương là nhanh nhất. Muốn ngon hơn bạn cũng có thể pha nước mắm chua ngọt tỏi ớt.

2. Canh chua cá ngần

Nguyên liệu: 250gr cá ngần, nửa quả dứa chín, 2-3 trái cà chua, 2 thìa dầu ăn, me (hoặc mẻ, sấu), 2-3 củ hành khô băm nhỏ, hành, thì là và các loại gia vị (mắm, muối, hạt tiêu, hạt nêm).

Cách làm:

- Ngâm cá ngần với nước muối loãng sau đó xả sạch, để ráo.

- Ướp cá với hành băm, 1 thìa càphê muối, nửa thìa càphê tiêu, 1 thìa càphê nước mắm rồi để trong 10- 15 phút.

- Nhặt rau thơm, thái cà chua múi cau, rửa sạch và để ráo.

- Gọt dứa và thái miếng vừa miệng.

- Hành lá và thì là thái nhỏ hoặc băm nhuyễn tùy khẩu vị.

- Phi hành băm với dầu ăn, cho cà chua vào xào với 2 thìa nước mắm để mau chín mềm hơn.

Thành phẩm chả cá ngần sông Đà (tỉnh Hòa Bình cũ, nay là tỉnh Phú Thọ mới). (Nguồn: Vietnam+)

- Đổ dứa vào xào chín chung.

- Tiếp tục bạn thêm me vào và đổ vừa đủ nước vào đun sôi, vớt ra chén dằm nát, bỏ hạt và thêm chút nước rồi lại cho vào nồi nước canh (độ chua tự điều chỉnh theo khẩu vị).

- Thả cá ngần vào nồi, đun sôi trong 1-2 phút vì cá rất nhanh chín, sau đó nêm lại gia vị cho vừa ăn.

Cuối cùng bạn chỉ cần rắc hành lá, thì là vào nồi và đảo nhanh, tắt bếp, múc canh còn nóng hổi ra tô chờ thưởng thức.

3. Cá ngần chua ngọt

Nguyên liệu: Cá ngần sông Đà, bột năng, hành tím, ớt, tỏi, nước mắm, đường, nước cốt chanh.

Cách làm:

- Sơ chế, rửa sạch cá rồi xóc đều với bột năng.

- Đổ dầu vào chảo đun nóng, chiên cá chín đều các mặt đợi chín giòn thì vớt ra đĩa.

Canh chua cá ngần-món ngon bổ dưỡng.

- Bỏ hành, ớt, tỏi vào xào trong 2 phút rồi xào chung với cá từ 5-7 phút. Đổ nước mắm chua ngọt vào xào thêm khoảng 5 phút nữa, nếm thấy vừa ăn rồi tắt bếp.

Vị ngọt thơm, mềm mà không hề nhũn nát của cá ngần sông Đà có thể mê hoặc bất cứ thực khách nào từ lần đầu tiên thưởng thức.

4. Cá ngần kho tiêu

Nguyên liệu: 200g cá ngần, nước mắm ngon, tiêu xay, đường, dầu ăn

Cách làm:

- Rửa sạch cá ngần, cho vào nồi và ướp với một ít nước mắm, tiêu, đường, và dầu ăn. Để cá thấm gia vị trong khoảng 30 phút.

- Sau khi cá đã ngấm gia vị, đặt nồi lên bếp, đun lửa nhỏ và kho cá trong khoảng 10 phút. Lúc này, bạn không cần thêm nước vì cá sẽ tự ra nước trong quá trình kho.

- Khi cá đã chín, bạn có thể múc ra và ăn kèm với cơm nóng. Món cá ngần kho tiêu đậm đà này chắc chắn sẽ làm bạn hài lòng.

Cá ngần tuy nhỏ bé nhưng lại là món quà thiên nhiên quý giá với hương vị thơm ngon đặc trưng. Dù là món chiên giòn hay canh chua thanh mát, cá ngần đều mang đến trải nghiệm ẩm thực tuyệt vời. Nếu có cơ hội, đừng bỏ lỡ dịp thưởng thức loại cá đặc biệt này nhé!

×