Đại biểu Lê Thanh Vân: "Nguồn nhân lực chất lượng cao đang là vấn đề bức xúc hiện nay"

Sáng 30/5, Quốc hội thảo luận về dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2025.

Theo tờ trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, dự kiến sẽ giám sát tối cao một chuyên đề tại Kỳ họp thứ 10 và Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ tiến hành giám sát một chuyên đề tại Phiên họp tháng 8/2025.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội lựa chọn hai chuyên đề trình Quốc hội xem xét, quyết định chọn một chuyên đề để giám sát tối cao. Cụ thể Chuyên đề 1 về việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành (dự kiến giao Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường chủ trì tham mưu về nội dung).

Chuyên đề thứ hai về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao (dự kiến giao Ủy ban Văn hóa, Giáo dục chủ trì tham mưu về nội dung).

Thảo luận tại hội trường, trong khi nhiều ý kiến đại biểu đồng tình giám sát chuyên đề một về môi trường, đại biểu Lê Thanh Vân (đoàn Cà Mau) cho rằng nên chọn chuyên đề về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực, bởi nhân lực là gốc rễ của tất cả vấn đề.

Đại biểu Lê Thanh Vân đề xuất Quốc hội giám sát chặt về vấn đề phát triển và sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao vì nhân lực là gốc rễ của tất cả vấn đề.

Dẫn lời Bác Hồ từng nói "cán bộ là gốc của mọi công việc, muôn việc thành công hay thất bại đều do cán bộ", ông Vân cho rằng "chúng ta có chọn chuyên đề bảo vệ môi trường mà không giải quyết rốt ráo vấn đề cán bộ thì cũng không có ý nghĩa".

Hoan nghênh Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đưa ra gợi ý để lựa chọn chuyên đề 2 về đào tạo, phát triển và sử dụng nguồn nhân lực, ông Vân cho rằng nếu phương án 2 thì nhân dân sẽ tán dương, bởi vì nguồn nhân lực chất lượng cao hiện nay đang gây bức xúc.

Nói đến nhân lực chất lượng cao thì phải nói đến hai nhóm đối tượng, đó là nhóm đối tượng lành nghề, thạo việc.

Theo ông Vân, đây là nhóm đối tượng cần phải biết "đúng vai, thuộc bài", nghĩa là biết quy trình, quy phạm để vận hành công việc cho đúng chức năng, nhiệm vụ được giao.

"Nếu mình ở vị trí này nhưng lại làm việc khác hoặc không làm gì cả thì đấy không phải là lành nghề", ông lý giải.

Đề cập tới nhóm thứ hai là nhân tài, ông Vân cho rằng có 5 dạng nhân tài.

Thứ nhất là nhân tài trong lãnh đạo, tức là những người khởi sự chính sách, xây dựng đường lối.

Thứ hai là trong quản lý, quản trị, tức là nắm được quy tắc, hành vi vận hành bộ máy, thạo việc và có sáng kiến.

Thứ ba, đó là nhân tài trong lĩnh vực chuyên gia, lành nghề, thạo việc và có tính phát hiện vấn đề.

Nhóm thứ tư là các nhà khoa học, hiện nay chúng ta ưu tiên công nghệ, rất nhiều ngành mà chúng ta cần phải thu hút và huy động các nhà khoa học để thúc đẩy phát triển kinh tế, bảo vệ an ninh quốc phòng.

Nhóm thứ 5 đó là trong lĩnh vực văn hóa, giáo dục.

Khi giám sát chuyên đề này, theo ông Vân cần phải giám sát đến quá trình phát hiện, bồi dưỡng trọng dụng nhân tài, đối xử như thế nào đối với nhân tài trong 5 nhóm ấy.

Đại biểu Vân cho biết, ông đã từng đề nghị Quốc hội từ đầu nhiệm kỳ đó là phải tiến hành tổng rà soát công tác tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ, trước hết là cán bộ cấp trung ương và rường cột ở địa phương.

"Nếu như làm được việc này thì tôi cho rằng sẽ chuyển biến rất căn bản cho cả hệ thống chính trị của chúng ta", ông Lê Thanh Vân nhấn mạnh.