Bình luận
0
Trong dòng chảy lịch sử đầy thăng trầm của dân tộc, Quảng Nam – vùng đất địa linh nhân kiệt, nơi giao thoa của văn hóa Champa và Đại Việt – tự hào là quê hương của nhiều bậc danh nhân, trong đó phải kể đến Bà chúa Tằm tang Đoàn Quý phi.
Tên tuổi của bà chúa này gắn liền với sự phát triển rực rỡ của nghề tằm tang, dệt lụa, góp phần làm nên sự thịnh vượng cho đất nước dưới vương triều nhà Nguyễn.
Bà chúa Tằm Tang Đoàn Quý phi tên thật là Đoàn Thị Ngọc, sinh ra từ làng cổ Chiêm Sơn, xã Duy Trinh, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam. Bà là con gái thứ ba của Thạch Quận Công Đoàn Công Nhạn và phu nhân Võ Thị Thành.
Ngay từ nhỏ, Đoàn Thị Ngọc đã nổi tiếng khắp vùng với vẻ đẹp "sáng thơm, tú mị" và tư chất thông minh, hiền hậu. Bà gắn bó với nghề trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ, dệt lụa, một nghề truyền thống của quê hương làng Chiêm Sơn.
Cuộc đời bà chúa Tằm Tang Đoàn Quý phi có một giai thoại nên thơ đi vào truyền thuyết dân gian và sử sách vương triều nhà Nguyễn.
Khu di tích Lăng mộ bà chúa Tằm tang-Bà Đoàn Quý Phi, làng cổ Chiêm Sơn, xã Duy Trinh, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam trên tuyến đường đến khu tháp cổ Champa Mỹ Sơn. Ảnh: Khánh Linh.
Chuyện kể rằng, vào năm 1615, khi bà Đoàn Thị Ngọc khoảng 15 tuổi, một đêm trăng sáng, bà đang hái dâu bên bãi và cất tiếng hát trong trẻo. Lúc bấy giờ, chúa Sãi Nguyễn Phúc Nguyên trong chuyến tuần du Quảng Nam, cùng con trai là Hoàng tử Nguyễn Phúc Lan, dạo thuyền trên sông Thu Bồn.
Nghe tiếng hát lạ và quyến rũ ấy, Hoàng tử Nguyễn Phúc Lan đã cho người tìm hỏi và say đắm nhan sắc, tài năng của bà. Mối lương duyên trời định ấy đã đưa Đoàn Thị Ngọc về làm phi tần của Hoàng tử Nguyễn Phúc Lan.
Sau khi kết duyên với Hoàng tử Nguyễn Phúc Lan, Đoàn Thị Ngọc chuyển về sống tại Dinh trấn Thanh Chiêm (nay thuộc xã Điện Phương, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam).
Tại đây, bà không quên nghề truyền thống của mình mà ra sức khuyến khích, truyền bá kỹ thuật trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ, dệt lụa cho dân chúng.
Bà đã đích thân hướng dẫn cách nuôi tằm, chăm sóc con tằm, kéo tơ và dệt lụa theo những phương pháp tốt nhất.
Với sự hỗ trợ của bà, nghề tằm tang ở các vùng như Điện Bàn, Duy Xuyên, và dọc sông Thu Bồn đã phát triển mạnh mẽ, cho ra đời những sản phẩm tơ lụa có chất lượng cao, nổi tiếng khắp Đàng Trong.
Hàng năm, tàu thuyền của Nhật Bản, Bồ Đào Nha, Hà Lan… đã đến đây để mua tơ sống và các loại lụa.
Mặt hàng lụa của xứ Đàng Trong vô cùng phong phú, có các loại lượt (lụa trơn và thưa), sa (lụa mỏng và trơn), the (lụa nhẹ và sáng), xuyến (lụa dày màu sáng), nhiễu (lụa trơn, dày và được nhuộm đen), van (lụa có hoa văn, chất lượng), đoạn (chất lượng lụa rất tốt), gấm (lụa cao cấp), là (lụa dệt từ tơ nõn, có đường sọc dọc theo chiều dài)...
Nhìn thấy những cánh đồng dâu trù phú khắp vùng, giáo sĩ Christoforo Borri đến Cửa Hàn năm 1618 đã viết: “Người Đàng Trong không những cung cấp tơ cho nhu cầu của họ mà còn cung ứng cho Nhật Bản và đưa sang Vương quốc Lào để từ đó người ta lại chuyển đến Tây Tạng, bởi lẽ loại tơ này tuy không nhỏ mịn bằng loại tơ của Trung Hoa nhưng bền chắc hơn nhiều”.
Trong “Phủ biên tạp lục” khắc in năm 1776, Lê Quý Đôn cũng có ghi: “Ở Quảng Nam, lụa thuế chỉ lấy ở hai phủ Thăng Hoa và Điện Bàn. Phủ Điện Bàn, huyện Phú Châu nộp thuế hai ngàn ba trăm năm mươi tấm...
Lụa mà Đoan Quận công (sau này là chúa Tiên Nguyễn Hoàng) trước đây đã lấy cống phú thì rộng một thước, dài ba mươi thước, dày như mắm sợi...” chính là nói tới lụa của xứ Đàng Trong mà Bà chúa Tằm Tang đã khởi nghiệp hưng tịnh từ thế kỷ 17.
Lụa xứ Quảng dưới thời bà chúa Tằm Tang Đoàn Quý phi đã theo "con đường tơ lụa trên biển" thông qua cảng thị Faifo (phố cổ Hội An, tỉnh Quảng Nam ngày nay) để đến với nhiều nước trên thế giới như Nhật Bản, Bồ Đào Nha, Hà Lan.
Chính nhờ những đóng góp không ngừng nghỉ này mà Quý phi họ Đoàn được nhân dân suy tôn là "Bà chúa Tằm tang".
Trình diễn hoạt cảnh cuộc gặp gỡ định mệnh giữa cô gái thôn quê Quảng Nam tên Đoàn Thị Ngọc với Hoàng tử Nguyễn Phúc Lan, con trái chúa Sãi Nguyễn Phúc Nguyên. Cô gái ấy sau này là Đoàn Quý phi, vợ chúa Thượng Nguyễn Phúc Lan, tức là bà chúa Tằm tang của vương triều nhà Nguyễn. Ảnh: TL.
Đây không chỉ là một danh hiệu mà còn là sự tri ân sâu sắc của người dân đối với công lao của bà trong việc mang lại sự thịnh vượng cho nghề dệt lụa, một ngành kinh tế quan trọng của xứ Đàng Trong lúc bấy giờ.
Về cuối đời, Đoàn Quý Phi rời phủ chúa ở Kim Long, Phú Xuân (Huế ngày nay) để trở về sống tại Dinh trấn Thanh Chiêm, (TX Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam ngày nay) cùng con cháu và bà con quê hương. Bà qua đời vào ngày 12 tháng 7 năm 1661, hưởng thọ 60 tuổi.
Theo di nguyện của bà, Chúa Hiền Nguyễn Phúc Tần đã đưa mẹ về an nghỉ tại quê hương Duy Xuyên (tỉnh Quảng Nam). Ngày nay, Khu di tích Lăng mộ bà Đoàn Quý phi-Đoàn Thị Ngọc) vẫn tọa lạc tại làng cổ Chiêm Sơn, xã Duy Trinh, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam.
Bản đồ mô tả con đường tơ lụa trên bộ và trên biển. Tại Việt Nam, các thương thuyền có thể cập bến hoặc xuất phát ở Luy Lâu, Hà Nội, Vân Đồn, Phố Hiến, Hội An, Cù Lao Chàm, Vijaya (Thị Nại), Óc Eo (vương quốc cổ Phù Nam). Ảnh: TL.
Đây là một di tích lịch sử - văn hóa quan trọng, nơi thờ phụng và tưởng nhớ công lao của bà chúa Tằm tang. Hàng năm, người dân địa phương và du khách vẫn đến đây để dâng hương, thể hiện lòng biết ơn đối với người phụ nữ đã có công lớn trong việc gây dựng và phát triển nghề tằm tang, dệt lụa, góp phần làm rạng danh đất Quảng.
Bà Chúa Tằm tang Đoàn Thị Ngọc mãi mãi là một hình tượng cao đẹp, đại diện cho trí tuệ, sự cần mẫn và tấm lòng vì dân của người phụ nữ Việt Nam, đặc biệt là phụ nữ xứ Quảng.
Bà Chúa Tằm tang Đoàn Quý phi-Đoàn Thị Ngọc không chỉ là niềm tự hào của riêng người dân Duy Xuyên mà còn là một phần không thể thiếu trong lịch sử và văn hóa của Quảng Nam. Tên tuổi của bà mãi mãi được khắc ghi như một biểu tượng của sự khéo léo, cần cù và tinh thần sáng tạo, góp phần làm rạng danh quê hương và đất nước.
Và dĩ nhiên, trên bản đồ sáp nhập tỉnh mới nhất, khi tỉnh Quảng Nam hợp nhất với Đà Nẵng, người dân thành phố mới Đà Nẵng hẳn tự hào về một người con gái xinh đẹp, đảm đang, người đã góp phần quan trọng làm rạng danh lụa Đàng Trong, lụa Quảng Nam-thứ hàng đắt đỏ dành cho giới quyền quý được trao đổi trên "con đường tơ lụa trên biển" thông qua cảng thị Hội An từng một thời sầm uất nhất khu vực.
Đây là hiến kế của người dân gửi đến Chủ tịch UBND TP.Cần Thơ Trần Văn Lâu. Người hiến kế cho rằng việc rút cạn nước ở các hồ và kênh rạch, đặc biệt là các hồ lớn trong nội ô TP.Cần Thơ là giải pháp chống ngập một cách khoa học, tiết kiệm và khả thi.
Người sinh ngày Âm lịch này đối mặt với nghịch cảnh với thái độ lạc quan, mở ra tương lai của họ bằng những nỗ lực không ngừng nghỉ, gặt hái sự ngọt ngào.
Chia sẻ
Suốt chiều dài lịch sử dân tộc Việt Nam, địa danh Phố Hiến vừa thân thương vừa thân thuộc trong trí nhớ mọi người. Phố Hiến từng là một thương cảng lớn sầm uất và quan trọng bậc nhất của xứ Đàng ngoài (miền Bắc Việt Nam).
Chia sẻ
Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai vừa hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị truy tố Nguyễn Thị Hồng Bích (SN 1986, ngụ Nhơn Trạch, Đồng Nai) về các tội “Giết người” và “Tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép chất độc”. Bích là bị can ra tay sát hại chính những người thân ruột thịt trong gia đình bằng chất độc xyanua.
Chia sẻ
Tây Hạ – một vương quốc từng oanh liệt giữa vùng Tây Bắc Trung Hoa, sánh ngang với Tống, Liêu, Kim, nhưng rồi bị diệt vong hoàn toàn dưới vó ngựa tàn bạo của quân Mông Cổ do Thành Cát Tư Hãn chỉ huy.
Chia sẻ
Phía Việt Nam gửi thư mời Bộ Quốc phòng 8 nước tham dự Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 và trong đó, có 5 nước được mời cử lực lượng cùng diễu binh.
Chia sẻ
Từ đỉnh cao danh vọng của một "tay chơi siêu xe" được nhiều người ngưỡng mộ, Phan Công Khanh (Khanh Supper) đã trượt dài vào vòng lao lý với bản cáo trạng từ Viện kiểm sát nhân dân TP.HCM. Lợi dụng vỏ bọc hào nhoáng và lòng tin của các đối tác, Khanh cùng đồng phạm bị cáo buộc đã thực hiện hàng loạt hành vi gian dối, từ việc lừa lấy giấy tờ xe McLaren của khách để cầm cố, đến việc gian dối bán siêu xe Brabus 800, chiếm đoạt tổng số tiền lên đến gần 33 tỷ đồng.
Chia sẻ
Chơi Pickleball tốn bao nhiêu tiền? Câu trả lời không chỉ phụ thuộc vào dụng cụ, sân bãi mà còn liên quan đến tần suất và mục đích chơi.
Chia sẻ
Ngày 9/7/2025, theo báo cáo mới nhất từ Viện Nghiên cứu Chiến tranh Mỹ (ISW), lực lượng vũ trang Ukraine đã thực hiện loạt phản công thành công và giành lại một số khu vực ở phía bắc tỉnh Sumy, trong bối cảnh chiến sự tại khu vực biên giới với Nga vẫn “phức tạp, dữ dội, nhưng đang nằm trong tầm kiểm soát".
Chia sẻ
4 con giáp này sẽ mở ra giai đoạn chuyển mình từ "kén thành bướm" vào nửa cuối năm Ất Tỵ, mọi việc thành công, thu nhập tốt, gia đình vui vẻ.
Chia sẻ
Theo Nghị quyết quy định chi tiết chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch hại thực vật, Hà Nội hỗ trợ cao nhất lên đến 90 triệu đồng/ha đối với lĩnh vực cây trồng và thủy sản và cao nhất 4,5 triệu đồng/con lợn nái, lợn đực đang khai thác.
Chia sẻ
Cập nhập tin mới nhất về tình trạng xây mộ giả trong nghĩa trang phường Đại Mỗ (Hà Nội), chính quyền địa phương đã yêu cầu tạm dừng toàn bộ hoạt động xây dựng, đồng thời chuyển hồ sơ sang cơ quan Công an để điều tra, xử lý nghiêm.
Chia sẻ
Ngày 9/7, Bộ Quốc phòng Nga cho biết đã đánh chặn tổng cộng 86 máy bay không người lái (UAV) trong một đợt tấn công quy mô lớn xuyên đêm, nhắm vào ít nhất 9 vùng lãnh thổ của nước này, giữa lúc xuất hiện nhiều báo cáo về tiếng nổ vang lên khắp nơi.
Chia sẻ
B.Bình Dương thử việc cùng lúc 6 nội binh; Trường Tươi Bình Phước sắp đổi tên; hé lộ nguyên nhân khiến Diogo Jota gặp tai nạn; HLV Rangnick nhập viện khẩn cấp; Juve sẵn sàng bán Vlahovic cho M.U.
Chia sẻ
Phòng Cảnh sát hình sự (Công an TP Hải Phòng) vừa tạm giữ 9 đối tượng có hành vi gây rối trật tự công cộng trên địa bàn phường Lê Thanh Nghị và phường Tứ Minh.
Chia sẻ
Trượt chân rơi xuống sông Rạch Tra (TP.HCM) khi đi chơi, hai em nhỏ 13 và 14 tuổi đã không qua khỏi. Phải mất nhiều ngày sau, thi thể các em mới được tìm thấy do nhóm bạn đi cùng quá hoảng sợ.
Chia sẻ
Song hành với hộ kinh doanh, VPBank triển khai gói giải pháp V20000 và tổ chức chuỗi livestream giải đáp thắc mắc, giúp khách hàng vận hành đúng chuẩn, tiết kiệm chi phí và tự tin thích ứng với các thay đổi về thuế và hóa đơn theo quy định mới.
Chia sẻ
Với thành tích đặc biệt xuất sắc trong Chuyên án đấu tranh với nhóm đối tượng chế tạo, mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép vũ khí, công cụ hỗ trợ trên địa bàn tỉnh Kiên Giang (cũ), nay là tỉnh An Giang, Chủ tịch nước đã tặng Huân chương Chiến công hạng Nhất đối với Thiếu tướng Nguyễn Văn Hận, Giám đốc Công an tỉnh An Giang; Huân chương Chiến công hạng Ba đối với Phòng Cảnh sát hình sự và thượng tá Trương Sa My, Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự...
Chia sẻ
Sau gần 12 năm nghiên cứu, thử nghiệm, Công ty TNHH Việt Thảo Nhiên đã ứng dụng công nghệ hiện đại để sản xuất thành công sản phẩm trà Cascara hảo hạng từ vỏ quả cà phê xuất khẩu qua thị trường Nhật Bản có giá trị kinh tế cao.
Chia sẻ
Rạng sáng 9/7, Nga bất ngờ phát động cuộc không kích lớn nhất kể từ khi xung đột toàn diện bùng nổ, với 741 mục tiêu bay – trong đó có tới 728 UAV và 13 tên lửa hành trình và siêu vượt âm – trút xuống nhiều khu vực tại Ukraine.
Chia sẻ
Thấy ô tô trôi tự do rồi đâm vào xe máy trước cửa hàng, anh thợ sửa điện lạnh nhanh trí phá cửa xe, cứu tài xế bị đột quỵ phía trong.
Chia sẻ
Nhận định về đợt mưa lớn sắp tới, ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo Thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, Cục Khí tượng Thủy văn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho rằng, vùng núi, trung du, đặc biệt là các tỉnh Cao Bằng, Tuyên Quang, Lạng Sơn nguy cơ xảy ra lũ quét cao.
Chia sẻ
Các ngoại binh người Brazil vừa gia nhập CLB HAGL được ban lãnh đạo đội bóng kỳ vọng sẽ giúp CLB phố Núi dần lấy lại vị thế, sau nhiều mùa giải liên tiếp phải vất vả đua trụ hạng.
Chia sẻ
Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến cho biết, hiện 22/34 tỉnh, thành phố có Chủ tịch Ủy ban MTTQ là Phó bí thư tỉnh ủy, thành ủy.
Chia sẻ
Trong làn sương mỏng, những đồi chè xếp lớp như rồng uốn lượn hiện ra lặng lẽ dưới nắng sớm.
Chia sẻ
Bị phụ huynh "tố" đóng 10 triệu đồng cho con đi trại hè nhưng cơ sở vật chất không tốt, con về bị "ám ảnh", đại diện Làng Háo Hức đã chính thức lên tiếng, tuy nhiên vẫn khiến dư luận bức xúc.
Chia sẻ
Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Thanh Hóa đã bắt giữ đối tượng Lê Chung Tài (tức Tài "Bu").
Chia sẻ
Ông Nguyễn Khắc Phòng, giám đốc HTX Thái An, xã Vĩnh Hải, tỉnh Khánh Hòa cho biết, vừa đưa xe điện vào phục vụ miễn phí cho khách du lịch đến tham quan vườn nho của HTX Thái An.
Chia sẻ
Cấp đổi sổ đỏ, cấp lại sổ đỏ, tách thửa… là những thủ tục đất đai người dân sẽ phải thực hiện ở cấp tỉnh, áp dụng từ 1/7/2025. Dưới đây là danh sách chi tiết 32 thủ tục hành chính đất đai mà người dân cần nắm rõ để bảo vệ quyền và lợi ích của mình.
Chia sẻ
UBND TP. Hà Nội vừa ban hành quyết định về việc phê duyệt đồ án Điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết khu đô thị mới Đại Kim, tỷ lệ 1/500 tại ô đất ký hiệu CT3.
Chia sẻ
Cán bộ phải rõ tầm nhìn, rõ sứ mệnh và rõ việc chung một mái nhà để TP.HCM là cực tăng trưởng của đất nước; thành phố ngày càng to đẹp, hiện đại và phấn đấu lọt top 100 thành phố hàng đầu thế giới.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Đông Hoàng (t/h) 
