Bình luận
0
Theo GS.TS Nguyễn Quang Ngọc - Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, ngày Tết Đoan Ngọ trong các triều đại phong kiến, trong cung đình và dân gian có những nghi thức và phong tục khác nhau. Trong cung đình, dưới thời Lê, vua và triều đình long trọng tổ chức nghi lễ cúng tế tổ tiên, lễ thường triều và ban yến, ban quạt cho các quan thể hiện quyền uy của bậc thiên tử và mang giá trị nhân văn sâu sắc.
Tái hiện không gian Tết Đoan ngọ trong cung vua ở Hoàng thành Thăng Long. Ảnh: Nguyễn Đức Lộc.
Các nghi thức tế lễ được tổ chức ở Thái Miếu và điện Chí Kính. Ngày Tết Đoan Ngọ có một nghi lễ đặc biệt là lễ ban quạt. Nhà vua tiến hành ban quạt cho các quan. Lễ ban quạt cho các quan được tổ chức thể hiện quyền uy của bậc thiên tử. Để chuẩn bị cho nghi lễ này, triều đình giao cho bộ Hộ cấp phát tiền công để chuẩn bị quạt ban trong ngày Tết Đoan Ngọ.
GS.TS Nguyễn Quang Ngọc cho biết thêm rằng, để chuẩn bị cho nghi lễ này, triều đình giao cho bộ Hộ cấp phát tiền công để chuẩn bị quạt ban trong ngày Tết Đoan Ngọ. Làng Đào Xá thuộc tổng Ngọc Cục, huyện Đường An, phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương xưa (nay là làng Đào Quạt, xã Bãi Sậy, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên) được giao trọng trách làm quạt ban. Quạt sau khi làm xong được đệ tiến vào Văn miếu, Vũ miếu và vua sai ban cho Hoàng thân, Vương thân, quan văn võ đang tại chức, binh doanh các cơ, đội thuộc Bộ.
Trong thời tiết nóng bức của ngày Tết Đoan Ngọ, nghi thức ban quạt là sự thể hiện sự quan tâm đặc biệt của nhà vua giành cho các quan. Ân điển ban quạt của nhà vua còn ý nghĩa sâu sắc là ban "Phúc lành, sức khỏe, bình an".
Những chiếc quạt do các nghệ nhân làng nghề truyền thống thiết kế được trưng bày tại Hoàng thành Thăng Long. Ảnh: NĐL.
Ngoài những nét đặc sắc về nghi lễ cung đình, trong dân gian, ngày Tết Đoan Ngọ cũng có những phong tục hết sức độc đáo như tục "giết sâu bọ", hái lá làm thuốc nam, đeo bùa ngũ sắc....
Ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch là lúc thời tiết giao mùa, các côn trùng sâu bọ phát triển. Theo quan niệm xưa, việc ăn trái cây đầu mùa và đặc biệt là các loại cây chua, chát như mận, vải, dứa… để diệt các "sâu bọ" có trong người. Việc ăn trái cây không chỉ giúp tăng cường đề kháng cho cơ thể mà còn thể hiện mong muốn hoa thơm trái ngọt và cuộc sống sung túc của ông bà xưa.
Tục hái lá làm thuốc theo quan niệm của người xưa truyền rằng, 12 giờ trưa là thời khắc dương khí tốt nhất vì mặt trời sẽ tỏa ra ánh nắng nhiều nhất trong năm, do đó các loại cây lá hái trong thời gian này có tác dụng chữa bệnh rất tốt. Các loại cây thường hái sẽ là các loại cây cỏ có tác dụng chữa bệnh như các bệnh ngoài da hay các bệnh đường ruột. Sau khi hái về, người dân sẽ đun nước tắm hoặc xông hơi để phòng hoặc trị bệnh.
Cận cảnh bùa ngũ sắc, nguyên liệu làm bùa và hình ảnh tái hiện cách đeo bùa trong Tết Đoan ngọ. Ảnh: HTTL.
Bùa ngũ sắc (còn gọi là dây trường mệnh, bùa tua bùa túi) được khâu từ các mảnh lụa hoặc the vụn thành hình các loại quả có ở địa phương và buộc chỉ ngũ sắc kết tua để xua đuổi côn trùng chống gió còn là vật trang sức, cầu may mắn, bình an. Thế kỷ XX, có một con phố nhỏ của Hà Nội chuyên làm những chiếc bùa ngũ sắc vào dịp Tết Đoan Ngọ - đó là phố Hàng Mụn.
Đây là một phố của dân nghèo, cuộc sống trông vào buôn bán vặt trong chợ và khâu vá, may thuê cho các cửa hàng may. Cũng vì không có vốn nên những người nghèo khó này đã mua vải vụn các màu của thợ may đem về may mũ, yếm dãi cho trẻ em, thứ mũ múi nhiều màu đính mặt kính nhỏ, họ làm những dây bằng chỉ ngũ sắc đeo các thứ "bùa tua bùa túi", khánh bằng thiếc. Sau Cách mạng tháng Tám phố Hàng Mụn đổi thành phố Hàng Bút. Tên phố Hàng Mụn xưa gắn liền với một phong tục độc đáo ngày Tết Đoan Ngọ đã đi vào ký ức của người dân Hà Nội một thời.
Nhằm tôn vinh truyền thống văn hóa của dân tộc, phát huy giá trị văn hóa cung đình của khu di sản Hoàng Thành Thăng Long, nhân dịp Tết Đoan Ngọ Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức chương trình "Tết Đoan Ngọ xưa và nay" năm 2022, với mong muốn mang đến cho du khách những sản phẩm du lịch đặc sắc, đậm dấu ấn văn hóa truyền thống.
Du khách tham quan không gian "Tết Đoan ngọ xưa và nay" ở HTTL. Ảnh: HTTL.
Chương trình "Tết Đoan Ngọ xưa và nay" năm 2022 bao gồm: hoạt động trưng bày và hoạt động thể nghiệm nghi lễ ban quạt trong hoàng cung xưa kia.
Lần đầu tiên Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tái hiện không gian nghi lễ ban quạt trong Cung đình ngày Tết Đoan Ngọ và trưng bày bộ sưu tập quạt của nghệ nhân Dương Văn Đoàn; Trưng bày chiếc quạt mang tính chất cung đình có kích thước 2,4m đề bài thơ của vua Lê Hiến Tông viết trên quạt năm 1503; Trưng bày một số quạt dành cho vua, hoàng hậu và quan được phỏng dựng dựa trên các nguồn tư liệu.
Ngoài ra, đến với không gian trưng bày, du khách còn được tìm hiểu những phong tục độc đáo của ngày tết Đoan Ngọ như tục "giết sâu bọ", tục đeo bùa ngũ sắc thông qua những chiếc bùa ngũ sắc được phục hồi dựa theo hiện vật đang được lưu giữ tại Bảo tàng Quai Branly (Cộng hòa Pháp) và không gian đầy màu sắc của một cửa hàng trên phố Hàng Mụn xưa, tục hái thuốc nam đề cao tri thức dân gian dùng thảo mộc chăm sóc sức khỏe con người và trưng bày quạt trong đời sống xưa và nay... thông qua hệ thống trưng bày hiện vật, pano, tranh vẽ diễn giải sẽ mang lại nhiều điều bất ngờ và hấp dẫn.
Du khách còn được nghe Nhà sử học Lê Văn Lan nói chuyện về các nghi lễ Tết Đoan Ngọ trong cung đình xưa, nghệ nhân ẩm thực Nguyễn Ánh Tuyết giới thiệu tục "giết sâu bọ" trong ngày tết Đoan Ngọ, nghệ nhân Dương Văn Đoàn giới thiệu về quy trình làm quạt…
Không chỉ được tham quan mà du khách còn được trải nghiệm làm quạt, làm tranh của làng nghề truyền thống. Ảnh: HTTL
Đặc biệt, trong chương trình khai mạc, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội phối hợp Hội Di sản văn hóa Thăng Long và Công ty Ỷ Vân Hiên tái hiện nghi lễ ban quạt trong cung đình Thăng Long. Đây là nghi lễ độc đáo trong hoàng cung Thăng Long diễn
Nhân dịp này, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã trao tặng cho Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long-Hà Nội 4 cây ngô đồng để trồng tại Hoàng thành Thăng Long. Đây là loại cây quý, gắn với mảnh đất cố đô Huế. Mỗi mùa xuân về hình ảnh ngô đồng trổ hoa tím biếc ven dòng sông Hương hay trong Đại nội Huế đã tạo cảnh sắc thơ mộng tuyệt đẹp cho cố đô.
Theo tư liệu lịch sử, ngô đồng được vua Minh Mạng đưa về trồng ở sau điện Thái Hòa và trước điện Cần Chánh. Nhà vua còn lệnh cho bộ Công cử người lên vùng núi Trường Sơn tìm thêm giống cây quý này để nhân rộng trồng ở Kinh thành Huế. Cách đây vài năm, cây ngô đồng đã được Công ty công viên Cây xanh Thành phố Huế và Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế nhân giống đại trà thành công, đáp ứng nhu cầu trồng loại cây này của người dân thành phố.
Bốn cây ngô đồng là tình cảm, tấm lòng của người Huế dành choThủ đô Hà Nội, càng ý nghĩa hơn khi được trồng ở Hoàng thành Thăng Long. Trồng ngô đồng để đón phượng hoàng bay về, tức là đón niềm vui, hạnh phúc, mong ước nhà nhà an vui, thái bình. Loài cây "vương giả chi hoa" sẽ góp phần tạo cảnh quan đẹp cho khu di sản, tôn vinh những giá trị quý giá của mảnh đất nghìn năm văn hiến.
Nghệ sĩ Nhân dân, Đại tá xúc động trước màn biểu diễn của các học sinh đặc biệt, lan tỏa tình yêu nghệ thuật và nghị lực sống phi thường.
Nhà tù Sơn La - “địa ngục trần gian” giữa núi rừng Tây Bắc thời thuộc Pháp, nơi hun đúc ý chí cách mạng, trở thành cái nôi lan tỏa ánh sáng đấu tranh giải phóng dân tộc giữa đại ngàn mênh mông.
Chia sẻ
Tội nhận hối lộ mà Đỗ Hữu Tuấn, nguyên Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm bị khởi tố có khung hình phạt cao nhất là 20 năm hoặc tù chung thân.
Chia sẻ
Trương Phi từng tuyên bố sẽ dùng một mũi giáo để đánh bại hoàn toàn Triệu Vân.
Chia sẻ
Trước thiệt hại nghiêm trọng tại Đắk Lắk, nơi còn gần 100.000 khách hàng chưa thể cấp điện trở lại, Tổng công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC) đã huy động khẩn cấp hơn 252 cán bộ, kỹ sư, công nhân viên từ các Đội xung kích của 4 Công ty Điện lực: Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng và Quảng Ngãi, cùng Ban chỉ huy tiền phương EVNCPC, tăng cường hỗ trợ xử lý sự cố tại hiện trường.
Chia sẻ
Con đường dẫn vào bản Nậm Sin, xã Mường Nhé, tỉnh Điện Biên được đổ bê tông phẳng phiu, như một giải lụa mềm lặng lẽ băng qua rừng. Ít ai hình dung rằng, đây là nơi sinh sống duy nhất của dân tộc Si La ở tỉnh Điện Biên, một trong những dân tộc ít người nhất của cả nước.
Chia sẻ
Với phong độ ấn tượng cùng việc đã có quốc tịch Việt Nam, nhiều khả năng tiền vệ Đỗ Hoàng Hên sắp được gọi lên ĐT Việt Nam.
Chia sẻ
Đối tượng vô cớ đâm thủng bụng chị bán bánh mì đang mang thai 36 tuần ở Cần Thơ có thể sẽ phải đối mặt với trách nhiệm hình sự, với khung hình phạt nghiêm khắc.
Chia sẻ
Những lùm xùm và tranh cãi bùng lên từ đầu mùa giải Miss Universe 2025 đến nay vẫn chưa hạ nhiệt, dù ngôi vị hoa hậu đã tìm được chủ nhân.
Chia sẻ
Một người đàn ông lớn tuổi ở Thượng Hải, từng nổi tiếng trên mạng vì hình ảnh “đứng chờ tình yêu” mỗi tối, vừa bị phanh phui là con nợ không chịu trả khoản tiền thuê nhà lên tới 27.000 USD và sống trong căn hộ “nhơ nhớp” đầy rác.
Chia sẻ
Đêm nhạc thiện nguyện “Nghĩa tình phương Nam 2025” nhằm gây quỹ hỗ trợ các địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề của mưa lũ miền Trung sẽ diễn ra tối 30/11 tại công viên bờ sông Sài Gòn.
Chia sẻ
Trận lũ lụt được người dân xã Hòa Thịnh, tỉnh Đắk Lắk xem là “đêm lũ lớn nhất trong nhiều năm trở lại đây”. Mưa lớn kéo dài khiến nước lũ dâng nhanh, cuốn trôi nhà cửa, tài sản của nhiều hộ dân. Hai gia đình anh Phạm Văn Hảo và anh Đỗ Như Tưởng là những trường hợp điển hình chịu thiệt hại nặng nề: Nhà bị đánh sập, tài sản trôi sạch, con cái phải được hàng xóm dìu dắt thoát thân trong đêm.
Chia sẻ
Dự án thành phần 1 cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đang được tăng tốc thi công với mục tiêu thông xe đúng hạn trong năm 2025. Công trường hoạt động cả ngày lẫn đêm.
Chia sẻ
Theo bà Nguyễn Thị Thanh Thúy - Phó Giám đốc Sở Văn hoá và Thể thao TP.HCM, để thu hút nhà làm phim, TP.HCM sẽ cho vay số tiền lên đến 200 tỷ đối với lĩnh vực ưu tiên, trong đó có điện ảnh.
Chia sẻ
Bộ GDĐT vừa có văn bản gửi các sở GDĐT ý kiến, góp ý dự thảo Hướng dẫn triển khai thí điểm nội dung giáo dục trí tuệ nhân tạo trong giáo dục phổ thông.
Chia sẻ
Các binh sĩ Ukraine thuộc đơn vị Phoenix đã phát hiện và phá hủy một trạm trinh sát – chỉ huy phòng không PPRU-1 Ovod cực kỳ hiếm, được sản xuất từ thời Liên Xô của Nga trong một nhiệm vụ tấn công sâu bằng drone FPV vào tỉnh Donetsk. Đòn đánh này làm suy giảm đáng kể khả năng phối hợp phòng không của Nga trong khu vực, theo Defence.
Chia sẻ
Công an xã Tiền Hải, tỉnh Hưng Yên đã khẩn trương truy bắt, điều tra, khởi tố, bắt tạm giam bị can về hành vi "Hiếp dâm người dưới 16 tuổi".
Chia sẻ
Đoàn công tác của Thành phố Hải Phòng đã vào vùng lũ Đắk Lắk, trao 40 tỷ đồng, trang thiết bị y tế và cam kết chi viện 300-500 y, bác sĩ để hỗ trợ phòng chống bệnh, dịch sau mưa lũ.
Chia sẻ
Thi thể một người đàn ông đã tử vong được phát hiện trong túi hành lý ở sảnh một tòa nhà cao tầng. Công an TP.HCM đang khẩn trương phong tỏa hiện trường và truy bắt hai nghi phạm liên quan.
Chia sẻ
U22 Việt Nam đạt giá trị gần 4 triệu euro; Adeyemi ưu tiên đến Arsenal hơn M.U; U17 Việt Nam tăng sự tự tin sau trận thắng ra quân; Arne Slot lọt top 3 HLV có nguy cơ bị sa thải cao nhất; Ông Trump tặng Ronaldo chìa khóa Nhà Trắng.
Chia sẻ
Những năm qua đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi xã Bác Ái Đông, tỉnh Khánh Hòa đã có bước phát triển mới và xuất hiện nhiều mô hình kinh tế hiệu quả.
Chia sẻ
Chiều ngày 23/11/2025, Đội xung kích Công ty Điện lực Huế với 62 CBCNV đã lên đường ra quân hỗ trợ Công ty Điện lực Đắk Lắk khắc phục lưới điện tại địa bàn Phú Yên (cũ) do hậu quả của thiên tai gây ngập lụt diện rộng.
Chia sẻ
“Hôn sự hào môn” giữa Cao Hải Thuần và Trương Tuấn Kiệt khiến dư luận Trung Quốc xôn xao. Ái nữ này được mệnh danh là “Thế hệ kế nghiệp xinh đẹp nhất" vì nhan sắc không thua diễn viên, ca sĩ.
Chia sẻ
Trong đợt lũ dữ vừa qua, bà Bùi Thị Trường, sống một mình cùng đứa cháu nhỏ tại thôn ở thôn Phú Hữu, xã Hòa Thịnh, tỉnh Đắk Lắk đã trải qua một đêm dài đầy ám ảnh khi nước lũ bất ngờ dâng cao, cô lập hoàn toàn căn nhà của hai bà cháu.
Chia sẻ
Đến nay, chỉ tính riêng Ủy ban MTTQ TP.HCM đã chuyển hơn 100 tấn hàng cứu trợ ra tỉnh Khánh Hòa. Lãnh đạo Thành phố cũng đã có mặt tại hiện trường vùng lũ, bàn bạc, phối hợp với địa phương để đảm bảo thực hiện hiệu quả công tác cứu trợ, khắc phục hậu quả do lũ.
Chia sẻ
Dịch Dương Thiên Tỉ chắc chắn là ngôi sao 10X có thành tích phim điện ảnh tốt nhất Trung Quốc hiện tại. Anh lập kỷ lục 8 phim liên tiếp đều có doanh thu đặt trước vượt 100 triệu NDT.
Chia sẻ
Phải chăng nơi an nghỉ của Thuận Trị đế có ẩn giấu huyền cơ gì khiến những kẻ mộ tặc không dám bén mảng tới?
Chia sẻ
Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Tây Ninh vừa phát đi bản tin quan trọng cảnh báo mưa lũ ở Tây Ninh và diễn biến thủy văn phức tạp trên địa bàn tỉnh. Theo đó, mực nước tại các trạm hạ lưu sông Vàm Cỏ Đông và Vàm Cỏ Tây đang tăng nhanh theo triều cường, vượt mức báo động III tại nhiều khu vực, đặt ra nguy cơ cao về ngập úng đô thị và sạt lở bờ sông.
Chia sẻ
Làn sóng chính trị tại Kiev đã bắt đầu xoay chiều chống lại Tổng thống Volodymyr Zelensky. Kể từ khi chiến tranh nổ ra, ông luôn nhận được sự ủng hộ áp đảo trong giới chính trị Ukraine. Nhưng bê bối tham nhũng mới nhất liên quan đến nhóm thân cận của ông có thể là tín hiệu mở đầu cho sự kết thúc thời kỳ quyền lực của vị Tổng thống từng được ca ngợi như "người hùng" này.
Chia sẻ
Sáng nay 23/11, tại Cụm sân Pickleball Cầu Giấy (35 Trần Quý Kiên, Hà Nội), Lễ khai mạc Giải Pickleball “Ước Mơ Xanh” năm 2025 do Báo Nhà báo và Công luận tổ chức chính thức diễn ra trong không khí trang trọng và sôi nổi.
Chia sẻ
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, hiện tượng lũ đồng thời phá kỷ lục trên 3–5 lưu vực sông ở các tỉnh miền Trung vừa qua là cực kỳ hiếm, gần như chưa từng xuất hiện trong hơn 50 năm quan trắc và không thuộc “mức lũ tính toán thông thường”.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Hà Tùng Long 
