Điều ít biết về hai công tử nhà Tổng thống Ukraine bị phế truất

Triều đại tổng thống Viktor Yanukovych sụp đổ thì người buồn nhất dĩ nhiên là bản thân ông ta. Tiếp đến là hai “công tử” tức hai con trai của ông Yanukovych. Ngay khi có thành tựu trên chính trường thì ông Yanukovych đã quy hoạch sẵn tương lai cho hai hoàng tử. Yanukovych cũng rất khôn ngoan khi hướng hai con theo hai lĩnh vực khác nhau và dễ bề làm mưa làm gió tại Ukraine sau này. Nếu đại công tử Olek (đầy đủ là Oleksandr) lo việc phát triển kinh tế thì nhị công tử Viktor (giống tên cha) hướng theo con đường chính khách.

Olek sinh năm 1973, tính tình thông minh cẩn thận. Chính vì vậy, Olek theo học nghề nha sĩ nhưng khi Yanukovych thành danh trên chính trường thì ông cho con trai bỏ quách cái nghề đè cổ thiên hạ ra nhổ răng.
Đại công tử giàu nứt đố đổ vách

Dù Olek có nhổ răng khéo đến mấy và dù tất cả người sâu răng tại Ukraine có tìm đến chàng ta thì số tiền kiếm được cũng không thể bằng đi buôn. Năm 2006, Olek mới bắt đầu tham gia hoạt động kinh doanh theo kiểu chơi lớn và đến năm ngoái, tạp chí Forbes ước tính tài sản của đại công tử nhà Yanukovych khoảng trên 600 triệu USD. Tại thành phố quê nhà Donetsk, Olek xếp hạng hai tức là chỉ kém mỗi lão làng Rinat Akhmetov. Nếu như người cha đáng quý còn tại vị thì anh có thể vượt lên số 1 Ukraine trong vài năm tới và trong tương lai sẽ thành người giàu nhất Ukraine chứ không biết chừng.

Máy in tiền quan trọng cho Olek là ngân hàng phát triển Ukraine Ukrainian Bank of Development (UBD). Ngân hàng UBD thành lập tháng 4.2009 chỉ với số vốn 80 triệu UAH (đơn vị tiền tệ của Ukraine). Cuối năm 2010, vốn điều lệ tăng 111,7 triệu UAH đã khiến dư luận Ukraine xôn xao vì nó phát triển nhanh quá.

Nhưng đến đầu năm 2011, khi Olek mua lại toàn bộ ngân hàng này thì nó phát triển thật sự chóng mặt. Ngân hàng quốc gia Ukraine cho UBD bán trái phiếu thả phanh và số vốn của nó tăng còn nhanh hơn tàu tên lửa. Báo cáo cho thấy tháng 12. 2011 - vốn với tổng giá trị 332,2 triệu UAH; tháng 12.2012 - vốn với tổng giá trị 409,3 triệu UAH Tháng 9.2013 - vốn với tổng giá trị 799.032 triệu UAH. Nghĩa là trong hơn 4 năm hình thành và phát triển thì UBD có vốn tăng gấp 10 lần.

Một điều hay nữa là trong ban lãnh đạo của UBD có bà Valentyna Arbuzova, mẹ của thống đốc ngân hàng Arbuzov. Thống đốc ngân hàng Arbuzov là bạn thân của đại công tử Olek và cũng là đệ thân tín trung thành của tổng thống Yanukovych. Vì vậy, chẳng trách khi thống đốc cho ngân hàng của “bạn thân” mà thực ra là con sếp tha hồ bán trái phiếu để tăng vốn. Còn theo báo chí Kiev thì đó là một cách rửa tiền hợp pháp của Olek nên tài sản của đại công tử nhà Yanukovych tăng chóng mặt.

Báo chí có thể đặt vấn đề với tổng thống về chuyện này và ông Yanukovych luôn có một câu trả lời được phát ra như một chiếc máy chạy băng: “Tôi không dùng ảnh hưởng của mình trong việc hoạt động kinh doanh của Olek. Nếu tìm được bằng chứng mờ ám của nó thì hãy giao ngay cho cơ quan điều tra”. Cơ quan điều tra dưới quyền của Yanukovych nên thách kẹo cũng chẳng ông nào dám chõ mũi vào việc làm ăn của đại công tử.

Ngoài ngân hàng thì mỏ tiền quan trọng thứ hai của đại công tử Olek là tập đoàn Mako Holding. Tập đoàn này thành lập năm 2011, tức là sau khi ông Yanukovych lên làm tổng thống nhưng phát triển rất nhanh. Chỉ trong năm đầu tiên đã có 11 công ty con và tham gia rất xông xáo lĩnh vực liên quan đến xuất nhập khẩu. Rất nhiều công ty nước ngoài liên kết hùn vốn làm ăn với các công ty của Mako Holding mà thật sự là do đại công tử Olek điều hành. Bí quyết nào giúp các công ty của Mako Holding nhận được sự tín nhiệm cao như thế? Đơn giản là vì Olek là con của tổng thống nên làm ăn thì sẽ không lo bị hải quan, thuế vụ, quản lý thị trường hạch sách nhũng nhiễu. Bù lại cần phải biết ăn chia sao cho đẹp lòng đại công tử thì việc làm ăn mới bền được.

Bên cạnh ngân hàng và xuất nhập khẩu, đại công tử Olek còn có công ty Comsomolska gồm 3 công ty con liên quan đến việc sản xuất trực tiếp bao gồm: 1 công ty khai thác than, 1 công ty kinh doanh vận tải và 1 công ty xây dựng. Không biết Yanukovych chỉ bảo con trai thế nào mà những công ty này luôn thắng thầu những vụ rất ngon và đã làm là không bao giờ lỗ. Chẳng hạn công ty khai thác than thường hay được giấy phép ở các mỏ mà trước đó các công ty khác không thể chen chân được vì vấn đề “môi trường”, công ty kinh doanh bất động sản thường vớ được những khu đất mà trước đó người ta không cho phép xây vì lý do “an ninh quốc phòng” còn các chuyến vận tải thì không mấy khi bị nhũng nhiễu cả. Đó quả là những công ty làm ăn uy tín, địa chỉ tin cậy cho các đối tác muốn gửi gắm.

Chưa hết, Olek còn có một người vợ hiền là chị Olena. Con dâu trưởng của tổng thống cũng nắm luôn một công ty “nhỏ” là Le Maree với chuỗi cửa hàng ở Donestk, vừa làm vừa chơi mà mỗi năm cũng sinh lời vài triệu USD. Có tiền thì hai vợ chồng này không chịu ngồi yên mà rất tích cực với thú vui sắm lâu đài và bất động sản. Báo chí Kiev thống kê hầu hết những lâu đài khó mua cổ kính tại Ukraine đều đang trong tay của Olek. Nhưng giờ không có sự chống lưng từ ông Yanukovych thì người ta không biết các tập đoàn, công ty, cơ sở làm ăn của đại công tử sẽ ra sao?

Nhị công tử tuổi trẻ tài cao

Nếu đại công tử được ông Yanukovych hướng nghiệp trở thành một doanh nhân thành đạt, làm đâu thắng đấy thì nhị công tử Viktor lại được hướng làm một chính khách với dụng ý sau này thay cha quản lý quốc gia ven bờ Biển đen. Viktor có tên giống cha (Viktor có nghĩa là chiến thắng) và những tính cách giống cha nên rất được ông Yanukovych yêu quý, tin tưởng, thậm chí còn hơn cả đại công tử. Người ta kể rằng khi chụp ảnh gia đình thì ông Yanukovych luôn đứng cạnh nhị công tử hơn còn để bà vợ Lyudmyla đứng cạnh con trai cả được mô tả là giống mẹ hơn cha.
Ngay tử nhỏ, nhị công tử Viktor đã tỏ ra là một người rất thông minh và quan tâm các vấn đề xã hội. 15 tuổi, Viktor đã làm ông Yanukovych phải tự hào khi có thể phân tích các vấn đề chính trị xã hội và kinh tế tầm vĩ mô khá thấu đáo. Chính vì vậy, ông Yanukovych đã hướng con sang học lĩnh vực kinh tế. Ban đầu, người ta tưởng rằng Viktor được học để ra làm kinh doanh nhưng hóa ra là được học để làm quản lý.

Năm Viktor 21 tuổi đã ra tranh cử tại địa phương. Ông Yanukovich khi đó còn là thị trưởng của Donetsk và không biết ông có phù phép gì không mà một thanh niên vừa rời ghế nhà trường đã được làm phó quận trưởng ở một vùng màu mỡ ở Donetsk. Thật ra, đó mới chỉ là tập sự cho Viktor để nhị công tử quen dần với việc ra làm quan sau này mà thôi. Vài năm sau, ông Yanukovych đưa con trai thứ hai gia nhập Đảng Khu vực mà ông là thủ lĩnh. Người ta coi Viktor con là thái tử đảng ngay từ khi đó vì ông được bầu luôn làm lãnh đạo thanh niên của Đảng Khu vực. Sau khi Yanukovych đắc cử thì vị trí của Viktor trong quốc hội Ukraine được đảm bảo. Viktor có nhiều chương trình hành động được dư luận chú ý đặc biệt trong các chính sách thân Nga, đúng theo con đường của người cha tổng thống lựa chọn.

Báo chí Kiev phân tích sau này khi Yanukovich rút lui về hưởng thú điền viên tại dinh cơ tráng lệ của ông thì Viktor đã trưởng thành, đủ lông đủ cánh tại chính trường.