Độc đáo phiên chợ Âm Dương "ma mị" bậc nhất xứ Kinh Bắc
Mỗi năm, vào đêm mùng 4 rạng sáng mùng 5 Tết Nguyên đán, chợ Âm Dương lại họp một lần ở làng Ó (nay là làng Xuân Ổ, phường Võ Cường, TP Bắc Ninh).
Phiên chợ Âm Dương còn mang ý nghĩa tâm linh, tạo cơ hội cho người chết và người sống gặp nhau, trở thành hình thức sinh hoạt văn hóa mang đậm màu sắc tín ngưỡng dân gian của người dân Kinh Bắc.
Tối ngày 13/2 (tức mùng 4 Tết Nguyên đán), ngay từ 19h, nhiều gia đình hào hứng cùng nhau tới tham gia phiên chợ độc đáo chỉ mở duy nhất một lần trong năm. Khu chợ nằm giữa đường nối từ đình làng Xuân Ổ sang đền Thượng, nằm ngay cạnh nghĩa trang ngoài cánh đồng.
Chợ bắt đầu họp vào lúc "lên đèn" trên một bãi đất trống, cạnh một ngôi miếu có tiếng linh thiêng trong vùng. Đây là chợ mà không có lều quán, không sử dụng đèn nến để thắp sáng.
Theo dân gian ghi lại ở làng, đêm mùng 4 rạng sáng mùng 5 Tết là lúc âm dương giao hòa, là thời điểm trao đổi giữa người và ma, giữa cõi âm và dương gian.Địa điểm họp chợ là bãi chiến trận giữa nghĩa quân Hai Bà Trưng với quân giặc Nam Hán, nơi đây có nhiều xác chết chất thành gò đống, quạ bay về đen kín cánh đồng nên gọi là đất Ó (quạ đen), không gian u tịch, nhiều oan hồn tử sĩ.
Đến chợ người mua không ai mặc cả, người bán không đếm lại tiền người mua trả. Trong bóng đêm chỉ thấy bóng người đi lại và tiếng thì thào to nhỏ.
Người ta hầu như không quan tâm nhiều đến việc "mua may bán rủi" như ở một số chợ khác. Chợ họp là dịp để người cõi trần gặp người cõi âm.
Nhiều người mua vàng, hương tại chợ sau đó sang nghĩa trang ngay bên cạnh để hóa vàng tưởng nhớ đến cha ông, người thân đã khuất.
Càng về khuya lượng người dân, du khách đến tham quan trải nghiệm phiên chợ Âm Dương ngày một đông.
Hoạt động thu hút đông đảo người dân tìm tới và tạo nên điểm nhấn của phiên chợ đêm Âm Dương là cảnh buôn bán gà đen. Mua gà đen theo quan niệm xưa là để dùng làm vật tế lễ xua vận đen, tà khí.
Người dân phải có mặt từ 20h30, xếp hàng chờ lấy phiếu tên mới có thể mua gà đen mang về. BTC chợ Âm Dương cũng không quy định giá bán, người mua tự trả giá theo thành ý để rước may mắn về nhà.
Gà đen tại chợ phải được bán hết trong đêm trước khi trời sáng, hy vọng một năm mới sáng sủa.
Từ khi chợ Âm Dương được phục dựng lại đến nay, rất đông người dân ở khắp nơi háo hức đổ về trải nghiệm hoạt động văn hóa, sinh hoạt cộng đồng của người xưa. Người dân quan niệm, đến chợ Âm dương không chỉ là "mua may bán rủi" mà còn là dịp để người cõi trần gặp lại người cõi âm.
