Hà Nam: 7 năm chưa thành lập được khu bảo tồn voọc quý hiếm nhất thế giới

Ngày giữa tháng 8, đường dẫn vào thôn Hồng Sơn, xã Thanh Sơn, huyện Kim Bảng, một trong những lối vào khu rừng nguyên sinh duy nhất của Hà Nam, mù mịt khói bụi. Ô tô trọng tải lớn chở đá ra vào rầm rập. Giữa trưa, tiếng nổ mìn phá đá vang lên chát chúa từ khắp phía, tiếng đá rơi ầm ầm rung chuyển cả khu rừng.

Khung cảnh cửa rừng không khác gì nhiều so với hơn 7 năm trước, ngoài những tấm biển in bạt khổ lớn "Khu vực bảo vệ quần thể Voọc mông trắng" đã bạc màu sờn rách, đặt ngay trước lối vào khu khai thác đá, nhà máy xi măng. Bao quanh khu vực đàn voọc mông trắng sinh sống có 11 công trường đang khai thác đá làm xi măng, vật liệu xây dựng.

Từ năm 2016, Tổ chức Bảo tồn động, thực vật hoang dã quốc tế (FFI) ghi nhận quần thể voọc mông trắng ở Kim Bảng (Hà Nam) hơn 105 con, lớn thứ hai thế giới, sau khu bảo tồn thiên nhiên (Vân Long) Ninh Bình.

"Do địa hình rừng núi đá vôi hiểm trở, hạt kiểm lâm quân số chỉ 5 người kiêm nhiệm nhiều công việc nên hoạt động kiểm soát bảo vệ rừng, động vật hoang dã trong đó có voọc mông trắng còn nhiều hạn chế. Thành lập khu bảo tồn, công nhận rừng đặc dụng, cùng với đó là lập ban quản lý sẽ giúp cho công tác bảo vệ được nghiêm ngặt hơn", một cán bộ hạt Kiểm lâm Kim Bảng nhìn nhận.

Năm 2017, tỉnh Hà Nam đã đồng ý chủ trương thành lập khu bảo tồn voọc mông trắng tại huyện Kim Bảng, với diện tích dự kiến 3.400 ha.

Tháng 7/2020, lãnh đạo Chính phủ đã có ý kiến chỉ đạo, giao UBND tỉnh Hà Nam áp dụng các biện pháp cấp bách bảo vệ quần thể voọc mông trắng tại sinh cảnh sống tự nhiên trên địa bàn; rà soát, đánh giá việc chấp hành yêu cầu về môi trường của các hoạt động khai thác đá, bảo đảm không gây ảnh hưởng sự tồn tại và phát triển của các loài voọc mông trắng trong tự nhiên.

Tháng 3/2021, UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt Đề cương, dự toán Dự án thành lập khu bảo tồn loài và sinh cảnh Voọc mông trắng tại huyện Kim Bảng. Theo quy hoạch, phạm vi dự án gồm vùng lõi bảo vệ nghiêm ngặt có diện tích khoảng 3.500 hecta, vùng đệm diện tích khoảng 7.500 hecta thuộc một số xã thuộc khu bảo tồn huyện Kim Bảng và huyện Thanh Liêm của Hà Nam.

Tháng 1/2022, UBND tỉnh Hà Nam đã có văn bản gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, xin ý kiến thẩm định Dự án bảo tồn loài và sinh cảnh Voọc mông trắng với diện tích 3.182 ha.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, dự án này đáp ứng được các tiêu chí theo quy định pháp luật. Khu bảo tồn với tính độc đáo của hệ - địa sinh thái núi đá vôi với đa dạng thành phần các loài động vật, thực vật phù hợp cho công tác nghiên cứu khoa học và tuyên truyền giáo dục về lòng yêu thiên nhiên và môi trường cho công đồng, người dân địa phương và du khách tham quan.

Cùng với đó, sau khi thành lập khu bảo tồn, nằm liền kề với chùa Tam Chúc và là điểm kết nối với các khu di tích lịch sử quốc gia như Tràng An Ninh Bình, vườn quốc gia Cúc Phương, Khu di tích Hương Sơn. Vì vậy, dự án cần quy hoạch xác định các diện tích có tiềm năng để tổ chức du lịch sinh thái, giáo dục môi trường.

Theo tìm hiểu của PV Dân Việt, đến nay Dự án bảo tồn loài và sinh cảnh Voọc mông trắng đã lấy ý kiến của các bộ ngành liên quan. Tuy nhiên, qua 7 năm, khu bảo tồn vẫn đang nằm trên giấy, chưa được UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt vì "vướng mắc một số quy trình".

Báo điện tử Dân Việt sẽ tiếp tục thông tin...