Hải Phòng: Thay vì chờ chính sách nên chủ động triển khai đổi mới sáng tạo doanh nghiệp

Tầm quan trọng của đổi mới sáng tạo doanh nghiệp

Hải Phòng là một trong những địa phương có tốc độ tăng trưởng GDP cao nhờ đổi mới mô hình tăng trưởng, trong đó tập trung dựa trên 3 trụ cột chính là công nghiệp công nghệ cao, cảng biển logistic và du lịch thương mại. Để kinh tế Hải Phòng tiếp tục giữ vững đà phát triển, có bước đột phá trong thời gian tới, Tiến sĩ Vũ Viết Ngoạn - Chủ tịch HĐQT Viet Lotus chia sẻ tới các đại biểu tham dự Hội thảo về đổi mới sáng tạo (ĐMST) và tầm quan trọng của ĐMST doanh nghiệp. Cụ thể là đề xuất mô hình tăng trưởng về ĐMST cho TP Hải Phòng.

Tiến sĩ Vũ Viết Ngoạn trao đổi các nội dung cụ thể về lược trình ĐMST nhằm thống nhất khái niệm, ý niệm và cách tiếp cận; tầm quan trọng ĐMST doanh nghiệp và đưa ra một số khuyến nghị.

Về lược trình ĐMST, Tiến sĩ Vũ Viết Ngoạn lấy chiến tranh thế giới lần thứ 2 làm dấu mốc về ĐMST. Ý niệm về ĐMST trước chiến tranh thế giới lần thứ 2 chỉ nằm trong cấu trúc chính trị, xã hội với hàm ý tiêu cực (chống dối chính quyền, bạo loạn xã hội). Tuy nhiên, sau chiến tranh thế giới lần thứ 2, ĐMST được mở rộng ra phạm trù kinh tế (Kinh tế học ĐMST; yếu tố tăng trưởng kinh tế). ĐMST ngày càng tác động sâu rộng tới đời sống kinh tế xã hội.

Về tầm quan trọng của ĐMST doanh nghiệp, Tiến sĩ Vũ Viết Ngoạn cho biết, ĐMST doanh nghiệp khác với ĐMST của khu vực công, khác với khởi nghiệp ĐMST. Khái niệm về ĐMST đó là phải có ý tưởng mới; ý tưởng đó phải được hiện thực hoá và chuyển thành giải pháp, phương án, được thực hiện; tạo ra được giá trị gia tăng cho xã hội, cho thị trường. Nếu ý tưởng triển khai không thành không nghĩa là ĐMST không thành công hay chỉ dừng là ở ý niệm mới thì đó cũng mới chỉ là sáng kiến.

ĐMST được mở rộng ra phạm trù kinh tế và có tác động ngày càng sâu rộng đến kinh tế xã hội. ĐMST là quá trình hiện thực hoá các sản phẩm, quy trình, đề xuất hoặc mô hình kinh doanh mới để tạo ra giá trị gia tăng cho khách hàng hoặc nhân viên.

ĐMST đối với doanh nghiệp cấp độ và tốc độ đột phá ngày càng cao. Doanh nghiệp đóng vai trò lớn đó là vai trò động lực chính để tạo ra thị trường ĐMST.

Chọn ngành, cụm ngành ưu tiên để triển khai ĐMST

Tại Hội thảo kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo TP Hải Phòng với quốc tế, ông Vũ Viết Ngoạn đưa ra một số khuyến nghị để thấy được tầm quan trọng của ĐMST.

Công nghệ và ĐMST được coi là cốt lõi trong chiến lược "cath-up" - chiến lược bắt kịp quốc gia; Xây dựng chương trình quốc gia về ĐMST doanh nghiệp. Cụ thể là về cơ chế chính sách khuyến khích doanh nghiệp đẩy mạnh hoạt động ĐMST. Hệ sinh thái ĐMST quốc gia là lấy doanh nghiệp làm trung tâm.

Tiến sĩ Vũ Viết Ngoạn cho biết, đối với Hải Phòng, trong khi chúng ta đang chờ có quyết định, cơ chế về ĐMST dành riêng cho doanh nghiệp do Chính phủ ban hành, Hải Phòng nên triển khai cơ chế thí điểm ĐMST doanh nghiệp. Hiện, ở Hải Phòng có khoảng 26.000 doanh nghiệp có đóng góp rất lớn vào tăng trưởng kinh tế của Hải Phòng và có ảnh hưởng rất nhiều vào mọi mặt của đời sống kinh tế xã hội.

Để triển khai cơ chế thí điểm ĐMST doanh nghiệp thì nên chọn ngành, cụm ngành ưu tiên cho ĐMST doanh nghiệp. Hải Phòng có thế mạnh là cảng nên phát triển logistic. Từ Logistic sẽ phát triển thêm nhiều ngành có liên quan khác. 

Ông Ngoạn cho rằng giao thông vận tải gắn liền với công nghiệp cảng, với logistic và Hải Phòng nên quan tâm phát triển ý tưởng, xây dựng ý tưởng riêng cho thành phố thông minh, đó là không gian rất rộng cho ĐMST của doanh nghiệp.

ĐMST khác với chuyển đổi số, khác với khởi nghiệp ĐMST. Hiện nay, chúng ta có 2 vấn đề khập khiễng, thứ nhất chúng ta đang tập trung chưa nhiều cho ĐMST doanh nghiệp, chưa dành sự ưu tiên thêm đủ mức cho ĐMST doanh nghiệp; thứ hai chúng ta có chương trình chuyển đổi số rất đồ sộ nhưng chúng ta lại ít đề cập tới ĐMST của doanh nghiệp. 

"Chúng ta muốn triển khai chiến lược bắt kịp để thực hiện mục tiêu năm 2045 trở thành quốc gia phát triển trên thế giới thì phải có chiến lược bắt kịp, phải đi nhanh, thậm chí phải chạy. Và muốn chạy phải bằng 2 chân. Nếu đi 1 chân chúng ta chỉ như người nhảy lò cò", ông Ngoạn ví von.

Ông Ngoạn khuyến nghị Hải Phòng nên chủ động triển khai cơ chế thí điểm cho mình trong khi chờ đợi chính sách của Chính phủ mà trực tiếp là Bộ Khoa học và công nghệ điều chỉnh chính sách ĐMST doanh nghiệp.