Là con trai của phi tần được Hán Cảnh Đế sủng ái, rồi được lập làm Hoàng thái tử, vì sao Lưu Vinh lại chết bi thảm?

Là con trai của phi tần được Hán Cảnh Đế sủng ái, rồi được lập làm Hoàng thái tử, vì sao Lưu Vinh lại chết bi thảm?

Lưu Vinh, hay còn được gọi là Lịch Thái tử, sinh khoảng năm 170 TCN và mất năm 148 TCN, là con trưởng của Hán Cảnh Đế Lưu Khải và phi tần Lịch Cơ – một mỹ nhân người nước Tề nổi tiếng xinh đẹp, tài hoa. Chính xuất thân ấy giúp ông ngay từ khi chào đời đã được đặt vào vị trí cao quý hơn nhiều hoàng tử khác, bởi Hán Cảnh Đế yêu thương Lịch Cơ, còn nàng thì lại sinh cho ông người con trai đầu lòng. Theo thông lệ thời Hán, các con của Hoàng đế thường được gọi bằng họ mẹ, và vì thế Lưu Vinh thường xuất hiện trong sử sách với tên gọi Lịch Thái tử, hoặc Lật Thái tử. Từ nhỏ, ông đã mang trong mình kỳ vọng trở thành người kế nhiệm ngai vàng của triều Tây Hán.

Năm 153 TCN, khi triều đại bước vào thời kỳ tương đối yên ổn sau Loạn bảy nước, Hán Cảnh Đế quyết định lập Lưu Vinh làm Hoàng thái tử. Quyết định ấy không chỉ dựa trên việc ông là trưởng tử, mà còn bởi Hán Cảnh Đế khi đó vẫn rất tin tưởng Lịch Cơ. Những năm tháng đầu tiên, vị Thái tử trẻ tuổi nhận được sự yêu thương từ phụ hoàng, sự che chở của mẹ và sự tôn kính của bá quan. Tuy nhiên, chính chiếc ngai vàng chưa thành hình ấy lại trở thành nguồn cơn cho những tranh đoạt, đố kỵ và thù hận trong hậu cung – nơi quyền lực thường mỏng manh như tơ nhện nhưng lại dễ dàng siết chặt số phận một con người.

Người châm ngòi cho bi kịch của Lưu Vinh chính là Trưởng công chúa Lưu Phiêu, cô ruột của Hán Cảnh Đế. Bà muốn gả con gái là Trần thị cho Lưu Vinh để củng cố địa vị chính trị. Thế nhưng Lịch Cơ – vốn kiêu hãnh vì được sủng ái – lại không đồng ý, thậm chí từ chối một cách thiếu mềm mỏng, khiến Trưởng công chúa phật ý. Cùng lúc ấy, một phi tần khác là Vương phu nhân nhận ra đây là cơ hội để đưa con trai mình là Lưu Triệt tiến gần ngai vàng. Bà lập tức chấp thuận để con gái của Trưởng công chúa đính hôn với Lưu Triệt, từ đó khiến Trưởng công chúa quay sang ủng hộ mẹ con Vương phu nhân. Những lời ngợi khen dành cho Lưu Triệt, cùng những lời bàn lùi, gièm pha nhắm vào mẹ con Lịch Cơ bắt đầu xuất hiện trước mặt Hán Cảnh Đế.

Trong khi đó, Lịch Cơ biết mình được sủng ái, lại có con làm Thái tử, nên dần trở nên kiêu ngạo. Sử sách mô tả rằng nàng có lúc nói năng thiếu kiềm chế với cả Hoàng đế, khiến Hán Cảnh Đế nhiều lần thất vọng. Một khi tình cảm phu thê bị rạn nứt, người ta dễ dàng trở nên lạnh lùng với những điều trước đây từng bao dung. Từ đó, bà dần mất đi sự tin tưởng của Hoàng đế, và sức mạnh bảo vệ địa vị của con trai cũng suy giảm theo.

Năm 150 TCN, thời điểm bước ngoặt xuất hiện. Trưởng công chúa Lưu Phiêu và Vương phu nhân mượn cơ hội Hán Cảnh Đế đang giận Lịch Cơ, xúi giục đại thần Đại Hành tâu lên việc lập Lịch Cơ làm Hoàng hậu – theo đúng truyền thống “Tử quý mẫu vinh”. Song Hán Cảnh Đế, đang mang nặng nghi ngờ rằng mọi chuyện là âm mưu của Lịch Cơ, đã nổi giận, xử tử Đại Hành vì cho rằng ông bị Lịch Cơ xúi giục. Ngay sau đó, ông phế truất Thái tử Lưu Vinh, giáng xuống làm Lâm Giang vương và đưa ngay Lưu Vinh rời khỏi kinh đô.

Cú phế truất ấy là đòn đánh chí mạng vào số phận của vị Thái tử trẻ tuổi. Rời khỏi trung tâm quyền lực khi mới chưa đầy đôi mươi, Lưu Vinh bị đẩy về Lâm Giang – vùng đất từng thuộc phong quốc của chú ông, Lâm Giang Ai vương Lưu Át, nhưng sớm bị giải thể. Để mở đường cho việc phế Thái tử, Hán Cảnh Đế đã phục lại quận quốc này, chỉ để Lưu Vinh có nơi cư trú. Tuy nhiên, phong vương không có nghĩa là được bảo toàn. Với một người từng là Thái tử mà nay bị tước quyền kế vị, lòng người trong vùng đất ấy không ai dám thực sự nương tựa.

Lịch Cơ, vốn kiêu hãnh, nay thấy con bị phế truất thì bi thương không thể chịu đựng nổi. Sử cũ ghi rằng nàng vì uất hận mà lâm bệnh rồi qua đời, thời gian mất không rõ ràng, nhưng chắc chắn là trước thời điểm Lưu Vinh tự sát. Như vậy, Lưu Vinh mất đi chỗ dựa cuối cùng – người mẹ từng che chở mình trong suốt thời niên thiếu.

Những năm sau đó, dù đã được phong vương, Lưu Vinh sống trong sự giám sát ngầm và luôn bị nghi ngờ. Không có thực quyền, không có lực lượng, ông tồn tại lặng lẽ như một vương gia chỉ còn cái danh nhưng không còn vị thế. Đến năm 148 TCN, khi Hán Cảnh Đế đang trong thời kỳ củng cố quyền lực, có người tố cáo rằng Lưu Vinh xây cung điện ở khu vực Tổ miếu – điều bị coi là đại bất kính. Hán Cảnh Đế lập tức triệu ông về triều. Lưu Vinh vừa đặt chân đến kinh, chưa kịp biện minh đã bị đưa vào phủ trung úy để thẩm vấn.

Dưới sức ép tra khảo, một người từng là Thái tử giờ đối mặt với sự sỉ nhục tột cùng. Trong nỗi hoảng sợ và tuyệt vọng, Lưu Vinh chọn cách tự kết liễu đời mình. Khi qua đời, ông chỉ mới khoảng 23 tuổi – độ tuổi mà những hoàng tử khác của triều Hán đang bắt đầu lập công danh, còn ông thì phải đối mặt kết cục bi thương nhất.

Thi thể của Lưu Vinh được đưa đi an táng tại Lam Điền. Không có con trai kế vị, nước Lâm Giang bị xóa bỏ, nhập trở lại vào bản đồ hành chính nhà Hán như một quận bình thường. Số phận của ông – từ Thái tử được kỳ vọng trở thành Hoàng đế, đến một vương gia bị phế truất rồi chết tức tưởi – là minh chứng điển hình cho sự tàn khốc của chính trường và hậu cung thời Tây Hán. Chỉ một lời gièm pha, một cơn giận nhất thời của Hoàng đế, hay một quyết định sai lầm của những phi tần có thế lực, đều đủ khả năng thay đổi hoàn toàn tương lai của một con người.

Sau cái chết của Lưu Vinh, con đường đưa Lưu Triệt – tức Hán Vũ Đế sau này – lên ngôi được mở ra hoàn toàn. Vị Hoàng đế ấy đã để lại một triều đại cực thịnh trong lịch sử Trung Hoa, nhưng sự huy hoàng ấy phần nào là cái bóng đè lên số phận người anh trai bất hạnh của ông. Lưu Vinh không có cơ hội chứng minh tài năng hay bộc lộ cá tính của mình. Một đời của ông chỉ còn lại hình ảnh của một Thái tử bị phế truất, bị xoá tên khỏi trung tâm quyền lực và mất đi trong tủi nhục.

×