Làm du lịch cộng đồng view đẹp như mơ, một người Hòa Bình là Nông dân Việt Nam xuất sắc

Lão nông người Thái ở Hòa Bình thu tiền tỷ nhờ làm du lịch cộng đồng kết hợp nghỉ dưỡng cao cấp

Những ngày đầu tháng 10, chúng tôi tìm về thung lũng Mai Châu để gặp lão nông Hà Văn Sêm, SN 1959, hội viên nông dân chi hội Nà Chiềng (xã Nà Phòn, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình) - Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2023. 

Từ lâu, thung lũng Mai Châu nổi tiếng đẹp như miền quê cổ tích bởi không khí trong lành, mát mẻ, cảnh sắc hùng vĩ nên thơ giữ bốn bề mây vờn núi. 

Tận dụng tiềm năng, lợi thế sẵn có này, bà con đồng bào người Thái ở xã Nà Phòn, huyện Mai Châu đã mạnh dạn xây dựng mô hình du lịch cộng đồng homestay kết hợp nghỉ dưỡng cao cấp gắn với việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa để đón khách đến tham quan, nghỉ mát. 

Với cách làm này, nhiều người dân nơi đây đã bắt vùng đất hoang sơ, khó khăn một thời nở hoa, đem về nguồn thu nhập từ hàng trăm đến cả tỷ đồng. 

Và ông Hà Văn Sem là một trong những người tiên phong biến thung lũng Nà Phòn, Mai Châu trở thành điểm đến nghỉ mát lý tưởng của du khách trong và ngoài nước.

Tiếp chúng tôi bên chiếc bàn tre được đóng mộc mạc, ông Sêm nhớ lại một thời gian khó: Cách đây khoảng những năm 90, đời sống của đồng bào Thái ở Nà Phòn nói riêng và Mai Châu nói chung khổ trăm bề. 

Người dân chủ yếu trồng cây ngô, cây sắn phụ thuộc vào thiên nhiên nên thu nhập chẳng được là bao; mặc dù, đất đai đất đai rộng lớn, bằng phẳng. Vì vậy nên hầu hết hộ nào cũng đói giáp hạt. 

Có thể nói ông Sêm là một trong số những người biết đến cái chữ đầu tiên ở Nà Phòn, bởi ông từng làm kế toán cho một hợp tác xã thời bao cấp. 

Vì vậy, ông cũng nghĩ đủ mọi cách từ việc thay đổi con giống, cây giống để giúp gia đình thoát nghèo, xa hơn nữa là giúp đồng bào người Thái Nà Phòn có cái ăn, cái mặc; tuy nhiên nghĩ là một chuyện nhưng làm được hay không là cả một vấn đề...

Theo ông Sêm, năm 2013, có người Kinh dưới xuôi lên Nà Phòn ngỏ ý mua quả đồi của gia đình để làm du lịch. Ông đấy nói với tôi, thung lũng Nà Phòn, Mai Châu như một cô gái đẹp đang ngủ quên giữa núi rừng Tây Bắc. 

Mãi đến sau này, ông xây dựng thành công khu nghỉ dưỡng Mai Châu Ecolodge nổi tiếng, tôi mới hiểu cô gái đẹp đang ngủ quên mà ông đã đánh thức là như thế nào.

Ông Sêm là người biết chữ lại am hiểu văn hóa của người dân sở tại nên được ông chủ người Kinh thuê làm Phó Ban quản lý dự án xây dựng khu Mai Châu Ecolodge để lo công việc hậu cần. Bên cạnh đó, con trai, con gái ông Sêm cũng tham gia làm bếp, quản lý thợ làm.

Ông Sêm chia sẻ: Khu nghỉ dưỡng Mai Châu Ecolodge sau khi xây dựng xong và đi vào hoạt động được vài năm đã nổi tiếng khắp vùng. Khách Tây, khách ta kéo đến đông như đi hội. Và tôi đã nhận ra làm du lịch chính là hướng đi để gia đình tôi và đồng bào Thái nơi đây thoát nghèo, vươn lên làm giàu ngay trên mảnh đất mình sinh ra.

Nghĩ là làm, năm 2018, ông Sêm nghỉ việc bên Mai Châu Ecolodge và bắt đầu tập trung xây dựng một khu nghỉ dưỡng cho riêng gia đình mình. Đâu tiên, ông Sem sửa sang lại ngôi nhà sàn để làm du lịch cộng đồng homestay. Tiếp đó, ông xây thêm các bungalow cao cấp nằm dưới những gốc cây cổ thụ do ông bà và ông Sêm trồng từ trước. 

"Khoảng thời gian làm việc tại Mai Châu Ecolodge, tôi và các con đã học được rất nhiều thứ; từ những công việc nhỏ nhất như cách đón, tiếp khách Tây, đến những công việc lớn như xây dựng khu nghỉ dưỡng kết hợp truyền thống với hiện đại... Tôi biết ơn Mai Châu Ecolodge rất nhiều", ông Sêm nói.

Từ những ngày đầu tập tành làm du lịch, khu nghỉ dưỡng Mai Châu Sky đã được ông Sêm hoàn thiện và đi vào hoạt động trên chính mảnh đất ông sinh ra. Nói về cái tên Mai Châu Sky, ông Sêm lý giải: Cái tên này do con gái tôi Hà Thị Chung đặt, có nghĩa là bầu trời Mai Châu. Gia đình tôi muốn xây dựng khu nghỉ dưỡng đẹp như chốn bồng lai tiên cảnh cho du khách.

Để tạo điểm nhấn với du khách, khu nghỉ dưỡng của ông Sêm được thiết kế xây dựng kết hợp giữa truyền thống và hiện đại. Ngoài những ngôi nhà sàn giản dị, mộc mạc mang đậm văn hóa của người Thái Tây Bắc, những căn phòng nghỉ dưỡng được lấy chủ yếu từ thiên nhiên như mái lá, gỗ, tre nứa …

Theo quan sát của chúng tôi, tại nơi tiếp khách và quầy lễ tân của khu nghỉ dưỡng Mai Châu Sky được ông Sêm làm hoàn toàn bằng tre. Khăn trải bàn là vải thổ cẩm. Mái nhà những căn bungalow được lợp bằng lá cọ. Trong mỗi căn phòng nghỉ dưỡng cao cấp được ông Sêm trang trí thêm các vật mang đậm phong cách văn hóa người Thái và một số dân tộc thiểu số khác. 

Thực đơn ăn uống của khách chủ yếu là các món ăn có tiếng gắn liền với ẩm thực của đồng bào người Thái Tây Bắc như: Cơm lam, lợn bản, gà đen, rau rừng, cá nướng (pa pỉnh tộp), kết hợp với gia vị mắc khén, mắc mật - gia vị nổi tiếng được ví như linh hồn trong ẩm thực của người Thái.

Về đêm, gia đình ông Sêm tổ chức văn nghệ phục vụ du khách. Những cô gái Thái trong đội văn nghệ đến từ các bản trong xã Nà Phòn mặc áo cóm, váy nhung… chuẩn bị sạp nhảy, uống rượu cần múa xòe. Mai Châu Sky vui như hội, khách và chủ nhà cùng nhau nắm tay, nhún nhảy trong điệu xòe, điệu sạp.

Ông Sêm cho biết: Mai Châu Sky có hơn 20 phòng và 1 nhà sàn nghỉ cộng đồng. Những ngày thường khoảng 50% số phòng có khách nghỉ, chủ yếu là khách Tây; còn dịp cuối tuần luôn kín khách. Bình quân mỗi năm, Mai Châu Sky đón cả nghìn lượt khách, doanh thu hơn tỷ đồng. Nhân viên phục vụ chủ yếu là con cái trong nhà. Ngoài ra, ông Sêm thuê thêm 5 -6 lao động địa phương với mức lương từ 4 - 5 triệu đồng/người/tháng.

Không chỉ biết khai thác tiềm năng, thế mạnh ở địa phương gắn với việc giữ gìn bản sắc văn hóa để làm giàu chính đáng, ông Sêm còn chia sẻ kinh nghiệm và giúp đỡ hàng chục hội viên nông dân khác vươn lên thoát nghèo và làm giàu từ mô hình du lịch cộng đồng. Qua đó, góp phần nhân rộng phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi; thặt chặt tình làng nghĩa xóm, chung sức xây dựng bản Thái ngày một ấm no, hạnh phúc.

Với những nỗ lực không biết mệt mỏi của mình, năm 2023, ông Sêm vinh dự được Trung ương Hội Nông dân vinh danh là 1 trong 100 Nông dân Việt Nam xuất sắc.