Liệu Phần Lan có gia nhập NATO hay không?

Phiên họp quốc hội hôm 20/4 diễn ra bất chấp cảnh báo của Nga về việc sẽ chuyển sang trạng thái sẵn sàng hạt nhân ở Baltic nếu Phần Lan và nước láng giềng Thụy Điển gia nhập NATO.

Tuần trước, Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin cho biết: "Tôi nghĩ quyết định sẽ được đưa ra khá nhanh. Có lẽ chỉ trong vòng vài tuần chứ không đến vài tháng".

200 thành viên quốc hội Phần Lan đã nhận được "sách trắng (bản báo cáo hoặc bản hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền với mục đích giúp người đọc hiểu về một vấn đề, giải quyết một vấn đề hoặc ra một quyết định)" của chính phủ nhằm đánh giá tác động của tư cách thành viên NATO cùng với các lựa chọn an ninh khác, chẳng hạn như tăng cường các thỏa thuận quốc phòng song phương.

Báo cáo không đưa ra khuyến nghị, tuy nhiên nhấn mạnh rằng nếu không có tư cách thành viên NATO, Phần Lan - một quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) có chung đường biên giới 1.300 km với Nga - sẽ không được đảm bảo an ninh. 

Báo cáo cũng lưu ý thêm rằng nếu trở thành thành viên NATO, Phần Lan sẽ phải có trách nhiệm trong việc hỗ trợ các quốc gia NATO khác.

Thụy Điển cũng đang thảo luận về việc có nên nộp đơn đăng ký thành viên hay không. Một cuộc thăm dò hôm 20/4 cho thấy 57% người Thụy Điển hiện ủng hộ tư cách thành viên NATO, tăng so với 51% hồi tháng 3/2022. Số người phản đối việc tham gia liên minh giảm từ 24% xuống 21%, trong khi những người chưa quyết định giảm từ 25% xuống 22%.

Triển vọng gia nhập NATO

Suốt hai thập kỷ ở Phần Lan, tỷ lệ ủng hộ của công chúng đối với tư cách thành viên NATO vẫn ổn định ở mức 20-30%, tuy nhiên chiến sự ở Ukraine đã khiến con số này tăng lên hơn 60%, theo các cuộc thăm dò dư luận.

Các tuyên bố công khai do truyền thông Phần Lan thu thập cho thấy một nửa trong số 200 nghị sĩ hiện ủng hộ tư cách thành viên, chỉ có 12 người phản đối. Những người khác nói rằng họ sẽ trả lời sau khi thảo luận chi tiết.

Chính phủ Phần Lan cho biết họ hy vọng sẽ xây dựng được sự đồng thuận của quốc hội trong những tuần tới, các nghị sĩ sẽ lắng nghe ý kiến từ một số chuyên gia an ninh.

Hôm 16/4, Bộ trưởng Các vấn đề châu Âu của Phần Lan, Tytti Tuppurainen cho biết bà tin rằng một lá đơn đăng ký của Phần Lan là "rất có khả năng xảy ra".

"Quyết định chính thức vẫn chưa được đưa ra, tuy nhiên điều này là rất có thể", bà nói với Sky News của Anh.

Nhiều nhà phân tích dự đoán Phần Lan có thể nộp hồ sơ đăng ký kịp thời điểm hội nghị thượng đỉnh NATO vào tháng 6/2022. Mọi đơn xin gia nhập đều phải được chấp nhận bởi tất cả 30 quốc gia NATO, quá trình này có thể mất từ bốn tháng đến một năm.

Phần Lan cho đến nay đã nhận được sự đảm bảo công khai từ người đứng đầu NATO Jens Stoltenberg rằng cánh cửa của liên minh vẫn luôn rộng mở, cùng với đó là sự ủng hộ của một số nước thành viên.

Tuy nhiên, vào tuần trước, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev cho biết nếu Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO, thì Nga sẽ phải tăng cường các lực lượng trên bộ, hải quân và không quân ở biển Baltic.