Miền Bắc đã có 441.000ha cây ăn quả, xây loạt nhà máy chế biến sâu

Diễn đàn được tổ chức dưới hình thức trực tuyến, kết nối các điểm cầu Trung tâm Khuyến nông Quốc gia với các Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh Sơn La, Ninh Bình, Thanh Hóa, Hòa Bình và Điện Biên.

 Tại điểm cầu tỉnh Sơn La có lãnh đạo Trung tâm chế biến rau quả DOVECO Sơn La; Trung tâm nghiên cứu và Phát triển Nông lâm nghiệp Tây Bắc, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật; một số phòng, ban trực thuộc sở và gần 100 đại diện nông dân, HTX và trung tâm dịch vụ nông nghiệp các huyện Mai Sơn, Mộc Châu, Yên Châu, Quỳnh Nhai và thành phố.

Cây ăn quả tăng cả về diện tích và sản lượng

Những năm gần đây diện tích cây ăn quả cả nước tăng nhanh về cả diện tích, sản lượng. 

Theo thống kê, tổng diện tích trồng cây ăn quả cả nước năm 2020 đạt trên 1,1 triệu ha, riêng các tỉnh phía Bắc có gần 441.000 ha, tổng sản lượng các loại cây ăn quả đạt khoảng 12 triệu tấn/năm, tăng gần gấp 3 lần so với năm 2002. 

Toàn vùng có 15 địa phương sản xuất cây ăn quả lớn, quy mô trên 10.000 ha/tỉnh, 1 số địa phương các tỉnh phía Bắc đã hình thành vùng sản xuất hàng hoá mang lại giá trị kinh tế cao. 

Nhiều vùng sản xuất cây có múi, cam, quýt quy mô lớn đã hình thành ở các tỉnh Hoà Bình, Yên Bái, Hà Giang, Tuyên Quang, Phú Thọ, Bắc Giang, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Hưng Yên, Thanh Hoá, Nghệ An…

Tuy nhiên, với sự tăng trưởng diện tích, sản lượng cây ăn quả ngày càng tăng trên cả nước, đòi hỏi cần phải có giải pháp hiệu quả để tiêu thụ sản phẩm cho người nông dân ổn định. 

Tại Sơn La, thực hiện chủ trương tái cơ cấu nông nghiệp, nông thôn, tỉnh Sơn La đã chủ trương đưa cây ăn quả lên đất dốc. 

Đồng thời ban hành các cơ chế, chính sách khuyến khích chuyển đổi cơ cấu cây trồng, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, xây dựng thương hiệu và đảm bảo an toàn thực phẩm; gắn với ưu đãi, thu hút đầu tư đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, chế biến và chế biến sâu, nâng cao giá trị sản phẩm. 

Đến nay, toàn tỉnh đã có trên 80.000 ha cây ăn quả và cây sơn tra; tổng sản lượng quả tươi đạt gần 428.000 tấn/năm. 

Trong đó, 955 ha cây ăn quả ứng dụng hệ thống tưới tiết kiệm nước; gần 2.700 ha cây trồng được chứng nhận sản xuất theo quy trình VietGAP; với 158 chuỗi cung ứng sản phẩm cây trồng an toàn; hơn 1.646 ha cây ăn quả được cấp mã số vùng trồng.

Phát biểu tại Diễn đàn, bà Cầm Thị Phong, Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Sơn La cho biết: Thực hiện chủ trương tái cơ cấu nông nghiệp, nông thôn, sau 6 năm thực hiện đưa cây ăn quả lên đất dốc, Sơn La đã vươn lên trở thành vựa trái cây lớn nhất miền Bắc, được đánh giá là "hiện tượng nông nghiệp" của Việt Nam với nhiều mô hình thu nhập cao từ 200 - 400 triệu đồng/ha.

Công tác thu hút đầu tư xây dựng các nhà máy chế biến sản phẩm quả được tỉnh đặc biệt quan tâm, gồm: Nhà máy chế biến chanh leo, rau, củ, quả xuất khẩu của Tập đoàn Nafoods tại huyện Mộc Châu; Nhà máy bảo quản và chế biến sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao của Tập đoàn IC Food Hàn Quốc tại huyện Vân Hồ; Nhà máy chế biến quả, đồ uống nước quả công nghệ cao của Tập đoàn TH tại huyện Vân Hồ; Nhà máy chế biến rau quả DOVECO Sơn La của Công ty cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao đang được xây dựng tại huyện Mai Sơn...

Phát triển vùng nguyên liệu phục vụ chế biến và xuất khẩu

Theo bà Cầm Thị Phong, thực tiễn cho thấy, phát triển vùng nguyên liệu quy mô lớn tập trung trên cơ sở liên kết bền vững với các doanh nghiệp chế biến, tiêu thụ là xu thế tất yếu của nền nông nghiệp hàng hóa hiện đại. 

Vùng nguyên liệu được xác định là điểm khởi đầu và là nền tảng để phát triển các chuỗi giá trị hiệu quả, bền vững, nâng cao chất lượng nông sản, thực hiện truy xuất nguồn gốc sản phẩm, qua đó đẩy mạnh chế biến nhằm nâng cao giá trị sản phẩm cây trồng, tăng sức cạnh tranh sản phẩm, bảo đảm chất lượng phục vụ xuất khẩu.

Trong năm 2021, toàn tỉnh Sơn La đã xuất khẩu 17.323 tấn quả các loại và 5.655 tấn được thu mua, chế biến xuất khẩu của Công ty cổ phần thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao, Công ty CP chế biến nông sản Việt Xanh xuất khẩu sang thị trường Nga, Mông Cổ, Hàn Quốc; Công ty TNHH Mia Fruit, HTX Hoa Mười, HTX Bảo Minh, Công ty TNHH sản xuất và thương mại tổng hợp Phương Mai (thị trường Trung Quốc)…

Tại diễn đàn, Ban cố vấn điểm cầu Trung ương và tỉnh Sơn La đã trả lời các câu hỏi của đại diện HTX, nông dân liên quan đến các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, HTX và nông dân trong việc mở rộng thị trường xúc tiến thương mại, bảo quản, chế biến và tiêu thụ nông sản; xây dựng vùng trồng cây ăn quả xuất khẩu, xây dựng các chuỗi cung ứng nông lâm thủy sản an toàn; các chính sách hỗ trợ pháp luật HTX, hỗ trợ nông dân, HTX tham gia chuỗi sản xuất vùng nguyên liệu chế biến và định hướng phát triển vùng nguyên liệu cây ăn quả phục vụ cho Trung tâm chế biến rau quả DOVECO Sơn La…