Mỗi ngày có khoảng 6 vụ xâm hại tình dục trẻ em được ghi nhận

Trẻ em nam cũng có nguy cơ bị xâm hại tình dục như trẻ em gái

Đây là chia sẻ của Luật sư Đặng Văn Cường -  Văn phòng Luật sư Chính pháp vào sáng nay (29/7) trong Chương trình Chuyện nhà "Làm thế nào để phòng tránh xâm hại tình dục trẻ em?".

Ông Cường cho biết, trong 2 năm từ tháng 6/2019 tới tháng 6/2021 Việt Nam đã ghi nhận tới hơn 4.000 ca xâm hại trẻ em. Như vậy trung bình mỗi năm có khoảng 2.000 ca. Đáng nói 20% trong số nạn nhân xâm hại là trẻ em nam. Các nạn nhân bị xâm hại chủ yếu trong độ tuổi từ 13-16 tuổi. 90% người xâm hại là người thân, người quen với trẻ em. Thực tế, đây chưa phải là con số cuối bởi vì nhiều vụ việc vẫn chưa được đưa ra ánh sáng.

"Bất cứ trẻ em trai hai gái đều có nguy cơ bị xâm hại tình dục như nhau. 80% số vụ xâm hại tình dục trẻ em do người thân, quen, thậm chí chính là ông bà, bố, chú, thầy giáo... gây ra", Luật sư Cường nói.

Theo ông Cường, cha mẹ cần trang bị kiến thức, kỹ năng cho các con thuộc mọi giới tính để các con có kiến thức hiểu biết phòng tránh xâm hại tình dục. Vai trò của nhà trường, cộng đồng trong việc truyền thông cũng đặc biệt quan trọng bởi vì khi vị thế gia đình bị phá vỡ, ngay trong chính gia đình có người xâm hại thì việc truyền thông, giám sát phát hiện các vụ xâm hại tình dục với trẻ em ở nhà trường, cộng đồng là rất quan trọng.

"Nhiều người cho rằng trẻ em nam rất ít nguy cơ, nhưng thực tế nguy cơ luôn hiện hữu, ngày càng nhiều trẻ em nam có nguy cơ bị xâm hại. Ngay trong gia đình, hoặc trong nhà trường khi gặp phải những người biến thái, có bệnh lý hoặc có biểu hiện suy đồi đạo đức thì trẻ em nam hay nữ đều có nguy cơ bị xâm hại tình dục", ông Cường chia sẻ.

Phòng chống, xử lý như thế nào khi trẻ em bị xâm hại tình dục?

Khá nhiều vụ việc trẻ em bị xâm hại tình dục đáng tiếc đã xảy ra, và phải mất rất nhiều năm vụ việc mới được tố cáo, phơi bày ra ánh sáng nhưng lúc này hiệu lực xử lý các vụ án đã hết, hoặc không thể thu nhập được chứng cứ.

"Ngay khi xảy ra vụ việc, nạn nhân hoặc người nhà, cộng đồng phát hiện cần tố cáo ngay với cơ quan công an. Nếu là xâm hại tình dục cần giữ nguyên hiện trường gọi điện tố cáo với cơ quan chức năng thực hiện giám định, thu lại chứng cứ", Luật sư Cường chia sẻ về cách xử lý.

Với những vụ việc trẻ em bị xâm hại tình dục hoặc bị dâm ô thời gian dài, qua lâu thì các nạn nhân vẫn có thể tố cáo. "Hiện nay  với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, với kỹ thuật tiên tiến, hiện đại của các viện khoa học hình sự, cơ quan y tế... việc tìm ra dấu vết sẽ dễ dàng hơn. Thêm vào đó, kinh nghiệm, kỹ năng của các điều tra viên cũng tăng lên thì việc phát hiện ra chứng cứ tội phạm sẽ tốt hơn", ông Cường nói. 

Tuy nhiên, có thực tế là không phải điều tra viên nào cũng có kinh nghiệm, kỹ năng để điều tra làm rõ hành vi phạm tội xâm hại tình dục trẻ em. Điều tra viên cần làm rõ xem nạn nhân bị xâm hại tình dục ở mức nào. Nếu chỉ bị sờ mó, hôn... tức dâm ô thì khá khó xác minh tìm chứng cứ. Còn nếu có những hành vi quan hệ tình dục khác như đưa dương vật vào hậu môn, hoặc vào miệng... thì đó là hành vi quan hệ tình dục khác có thể để lại dấu vết, việc xác minh không khó. 

Ông Cường cho rằng: “Gia đình không chỉ cần có kiến thức phòng tránh xâm hại tình dục cho con mà còn cần có kiến thức pháp luật cơ bản để xử trí khi gặp phải các vụ việc con mình bị xâm hại”.

Bên cạnh đó, khi con rơi vào tình trạng khẩn cấp, cha mẹ nên  giữ ngay hiện trạng, thực hiện lưu trữ ngay chứng cứ liên quan. Có thể chụp ảnh, quay video những dấu vết. Tiếp đó giữ nguyên hiện trường, hoặc cho con đi thăm khám, giám định tại bệnh viện có chứng nhận của bác sĩ. Đồng thời chia sẻ, động viên các con, để các con khai ra các hành vi phạm tội. Đó là những chứng cứ khoa học khách quan để sau này tố giác tội phạm. 

Ông Cường cũng khẳng định, với những tội liên quan tới xâm hại tình dục thì không cần nạn nhân tố cáo. Bất kỳ ai phát hiện thì đều có quyền tố cáo, tố giác tội phạm và cơ quan chức năng phải vào cuộc điều tra xác minh, giám định. 

"Cần tăng cường truyền thông nâng cao hiểu biết cha mẹ, người thân trong việc thực hiện quyền trẻ em. Bên cạnh đó, cần nêu cao trách nhiệm của cộng đồng, của trường học trong việc phòng tránh xâm hại tình dục. Sau đó mới đến việc trang bị kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm để trẻ em không bị rơi vào hoàn cảnh rễ bị xâm hại, khi bị rơi vào hoàn cảnh đó rồi thì có cách xử trí giảm hại", ông Cường nói.