Một loại cá ao thân bè bè, "tanh nhất quả đất", dân làng Bắc Ninh làm kiểu gì mà ăn ngọt như mì chính, vạn người mê?

Để có món gỏi cá mè đậm vị, thơm kích thích, theo cách làm của người Bắc Ninh (vùng sông Cầu, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang trước sáp nhập) cần phải trải qua nhiều công đoạn, từ lựa chọn cá mè làm nguyên liệu; lọc bỏ xương, da; ủ cá trong gạo; kỹ thuật thái...

Ngoài chủ động chuẩn bị lựa chọn những con cá mè tươi roi rói còn phải tìm rất nhiều loại gia vị, rau thơm như: Riềng, mẻ, bánh đa nem, chuối xanh, khế chua, thịt ba chỉ, lạc, vừng, đỗ tương, nước mắm, mì chính, rau thơm, lá gia vị…

Riêng lá thơm, rau thơm rau gia vị để ăn kèm với gỏi cá mè Hiệp Hòa phải chuẩn bị trên dưới 10 loại lá gồm: Lá nhội, lá sung, lá lộc vừng, lá mơ lông, lá vọng cách, lá đài bi, rau diếp cá, rau tía tô, rau kinh giới, rau mùi tàu, lá ổi, lá đinh lăng…

Cá mè là loài cá ao, cá hồ, sống và kiếm ăn ở tầng nước nổi, là loài cá xưa nay dân gian hay chê là cá tanh, cá tanh ngòm, nhưng đây lại là loại cá có thịt ngọt như mì chính, chế biến được nhiều món ngon đồng quê, ví dụ như món gỏi cá mè của cư dân ven dòng sông Cầu, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang, nay là tỉnh Bắc Ninh sau sáp nhập.

Các loại lá thơm, rau thơm, rau gia vị ăn kèm với gỏi cá mè Hiệp Hòa Bắc Ninh có thể thái nhỏ, trộn đều, cũng có thể giữ nguyên để người ăn có thể chọn loại lá hợp sở thích, chú ý lá phải khô.

Món gỏi cá mè ngon không chỉ nhờ cách chế biến mà còn ở khâu pha chế nước chấm (hay còn gọi là hạt).

Hạt (nước chấm gỏi cá mè Hiệp Hòa) được chế biến rất công phu với nguyên liệu chủ yếu là đầu cá mè và gan cá, thịt ba chỉ, trứng gà và các gia vị có tinh dầu thơm như hành, tỏi khô, các gia vị nêm nếm như mẻ, mắm, muối, mì chính, đường, tiêu, ớt…

Một mâm cỗ thết đãi khách quý chỉ duy nhất món gỏi cá mè ở vùng sông Cầu, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang, nay là tỉnh Bắc Ninh sau sáp nhập. Món gỏi cá mè ăn ngọt như mì chính, hấp dẫn bởi rất nhiều loại rau thơm, lá thơm, rau gia vị...

Đầu cá mè và gan cá được băm nhỏ cùng với thịt ba chỉ rồi ướp với mẻ và các gia vị nói trên.

Cho mỡ lợn hoặc dầu ăn vào xoong đun sôi để phi thơm hành, tỏi, cho hỗn hợp băm nhuyễn đầu cá, gan cá... vào xào qua rồi thêm vào một ít nước, đun sôi nhỏ lửa khoảng 15 - 20 phút.

Việc làm gỏi cá mè Hiệp Hòa đã một công phu, nhưng thưởng thức gỏi cá là cả một nghệ thuật.

Thực khách dùng thìa san một ít hạt (nước chấm gỏi cá mè) vào bát của mình, có thể dùng bánh đa nem hoặc trực tiếp dùng lá nhội, lá lộc vừng, lá sung, lá vọng cách để gói.

Đặt miếng cá mè vào giữa đám lá thơm, rau gia vị, rau thơm rồi cuộn lại, chấm vào hạt rồi đưa lên miệng cảm nhận vị ngọt như mì chính, mùi thơm của cá và gia vị; mằn mặn, cay cay, beo béo của hạt hòa quyện với mùi vị của các loại rau thơm.

Ăn gỏi cá mè Hiệp Hòa nhấp thêm chén rượu gạo nồng đượm, thầm cảm ơn trời đất, tình quê lan tỏa trong món ăn dân dã, cầu kỳ này.

Nhiều thực khách tò mò và băn khoăn, nghe kể nhiều về gỏi cá mè Hiệp Hòa Bắc Giang nhưng chẳng thấy có nhà hàng, quán ăn nào chế biến, bán món gỏi để thưởng thức.

Xin thưa, đây là món đặc sản, làm cầu kỳ, ăn cầu kỳ, mất nhiều thời gian và công phu, người dân nơi đây chỉ dùng vào dịp chiêu đãi khách quý, bạn tâm giao mà không hề bán.

×