Nghề tổ truyền từ những đôi tay cần mẫn

Giữa thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa, khi những vật dụng nhựa, kim loại lên ngôi, thì ở thôn Trung Chánh, vẫn còn hơn 260 hộ dân miệt mài gìn giữ nghề đan đát – một nghề đã ăn sâu bén rễ trong đời sống bao thế hệ. Với 597 lao động, phần lớn là người trung niên và cao tuổi ở các xóm như Trung Hiệp, Trung Nghi, Trung Nghĩa…, làng nghề trở thành nơi “nối dài ký ức” qua từng sợi tre, sợi mây.

Bà Nguyễn Thị Nhàn (51 tuổi), người đã gắn bó với nghề hơn ba thập kỷ, chia sẻ: “Gia đình tôi đã 3 đời làm nghề đan đát. Ngày nay, phần lớn là người già còn theo nghề. Giới trẻ thì ít mặn mà bởi nghề vất vả mà thu nhập chưa cao”.

Thúng, mủng, nong, nia, rổ, sàn, dừng…, những sản phẩm tưởng chừng giản dị ấy lại là “cầu nối” giữa hiện tại và quá khứ, giữa đời sống thường nhật và những lễ hội đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc. Sản phẩm làng nghề không chỉ phục vụ sinh hoạt hàng ngày mà còn hiện diện trong các nghi lễ đình, chùa, múa hát truyền thống, là đạo cụ vẽ mặt nạ, câu đối…

Giữ gìn nghề tổ – giữ hồn quê

Không giống với các địa phương khác, sản phẩm đan đát Trung Chánh mang kiểu dáng, đường nét riêng biệt – mộc mạc nhưng tinh tế, bền bỉ mà duyên dáng. Nguyên liệu tre, mây được khai thác tại chỗ, đảm bảo thân thiện với môi trường. Dù chủ yếu làm thủ công, nhưng chính điều đó đã giữ lại “hồn cốt” cho từng sản phẩm.

Phó Chủ tịch UBND xã Cát Minh, ông Châu Văn Hùng cho biết: “Xã cam kết thực hiện nghiêm túc các biện pháp bảo vệ môi trường theo phương án đã được phê duyệt. Thời gian tới, địa phương sẽ tiếp tục hỗ trợ làng nghề nâng cao chất lượng sản phẩm, kết nối với doanh nghiệp để mở rộng đầu ra, đặc biệt trong thời gian nông nhàn”.

Hiện nay, sản phẩm của làng nghề không chỉ tiêu thụ tại địa phương mà còn vươn xa đến Gia Lai, Đắk Lắk, Kontum, các tỉnh miền Đông và Tây Nam bộ. Một số hộ còn tận dụng tay nghề để làm thêm các sản phẩm ghế nhựa, mây tre đan phục vụ thị trường, tạo thêm thu nhập từ 120.000 đồng/người/ngày.

Làng nghề đan đát Trung Chánh không đơn thuần là nơi sản xuất, mà còn là không gian văn hóa sống động, phản ánh rõ nét phong tục, tập quán, lối sống của người dân địa phương. Sản phẩm của làng đáp ứng đầy đủ các tiêu chí về bản sắc văn hóa dân tộc theo Quyết định số 44 ngày 28/8/2018 của UBND tỉnh Bình Định.

Trong từng chiếc nong phơi thóc, cái nia đãi gạo, hay chiếc rổ đựng rau, là câu chuyện của làng quê, là dấu ấn của thời gian. Đó là nơi để ký ức người Việt neo lại, để lớp trẻ hôm nay hiểu hơn về gốc gác và giá trị văn hóa của dân tộc mình.

×