Nan giải bài toán xử lý ô nhiễm môi trường làng nghề: Thông điệp cứng rắn của chính quyền tỉnh Hưng Yên (Bài 1)

LTS: Môi trường ở các làng nghề trên địa bàn tỉnh Hưng Yên được nhận định đang bị ô nhiễm rất trầm trọng. Trước thực trạng này, Thường trực Tỉnh uỷ Hưng Yên đã ra “tối hậu thư” cho các đơn vị liên quan, yêu cầu xử lý dứt điểm các “điểm nóng”. Các cơ chế, chính sách hỗ trợ cơ sở, hộ gia đình di dời đến khu vực được phép hoạt động hoặc chuyển đổi ngành nghề tại địa phương cũng yêu cầu nghiên cứu nhằm quyết tâm “trả lại môi trường đáng sống” cho nhân dân. Theo các chuyên gia, để phát triển lâu dài, bền vững, các làng nghề ở Hưng Yên nói riêng, cả nước nói chung cần áp dụng những giải pháp căn cơ, bài bản và đặc biệt phải thân thiện với môi trường.

Thường trực Tỉnh uỷ Hưng Yên đánh giá, tình trạng ô nhiễm môi trường tại một số cụm công nghiệp, làng nghề ở Hưng Yên đang rất nghiêm trọng và gây ảnh hưởng đến sức khoẻ của Nhân dân. Nhà chức trách chỉ ra 4 “cái tên” và đề nghị kiên quyết xử lý dứt điểm ô nhiễm môi trường ở 4 làng nghề.

“Tối hậu thư” cho các làng nghề gây ô nhiễm

Cuối tháng 4/2025, sau khi nghe Đảng uỷ Công an tỉnh Hưng Yên báo cáo về việc tăng cường xử lý ô nhiễm môi trường tại một số cụm công nghiệp, làng nghề trên địa bàn tỉnh Hưng Yên, Thường trực Tỉnh uỷ Hưng Yên đã đưa ra một số nhận định quan trọng.

Theo đó, Thường trực Tỉnh uỷ Hưng Yên đánh giá, tình trạng ô nhiễm môi trường tại 4 cụm công nghiệp, làng nghề trên địa bàn tỉnh này đang rất nghiêm trọng, “gây bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng đến sức khoẻ và đời sống của Nhân dân”.

Trong 4 “cái tên” được nhắc đến, huyện Văn Lâm cũ có 2 địa điểm là làng nghề sản xuất, tái chế nhựa, kim loại thôn Đông Mai (xã Chỉ Đạo cũ) và làng nghề sản xuất, tái chế nhựa thôn Minh Khai (thị trấn Như Quỳnh cũ).

Thị xã Mỹ Hào cũ có 2 địa điểm là làng nghề sản xuất, tái chế nhựa thuộc tổ dân phố Phan Bôi (phường Dị Sử cũ) và làng nghề sản xuất và tái chế nhựa thuộc xã Cẩm Xá cũ.

Thường trực Tỉnh uỷ Hưng Yên nhìn nhận, công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong lĩnh vực môi trường còn hạ chế, chưa dứt điểm. Nhiều cơ sở sản xuất kinh doanh vẫn xả thải vượt quy chuẩn cho phép, lượng rác thải, chất thải tồn đọng tại các cụm công nghiệp, làng nghề không được xử lý vẫn còn lớn. Các hành vi vi phạm pháp luật về môi trường có thể đi kèm các hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật về đất đai, quy hoạch, xây dựng, sử dụng điện, về phòng cháy chữa cháy…

Thực trạng môi trường ô nhiễm nặng nề ở làng nghề Minh Khai (nay thuộc xã Như Quỳnh, tỉnh Hưng Yên) được PV ghi nhận vào tháng 6/2025. Ảnh: Nguyễn Hoà

Trước thực trạng này, Thường trực Tỉnh uỷ Hưng Yên yêu cầu kiên quyết xử lý dứt điểm các “điểm nóng” về ô nhiễm môi trường tại các làng nghề, cụm công nghiệp. Theo đó, “kiên quyết xử lý dứt điểm tình trạng ô nhiễm môi trường tại làng nghề sản xuất, tái chế nhựa thuộc tổ dân phố Phan Bôi, phường Dị Sử và tại xã Cẩm Xá, thị xã Mỹ Hào; làng nghề Minh Khai, thị trấn Như Quỳnh và làng nghề Đông Mai, xã Chỉ Đạo, huyện Văn Lâm theo đề xuất của Đảng uỷ Công an tỉnh” - Thường trực Tỉnh uỷ Hưng Yên yêu cầu và nhấn mạnh “hoàn thành trước 30/9/2025".

Nhà chức trách cũng yêu cầu nghiên cứu, xây dựng phương án xử lý chất thải rắn tồn đọng của các làng nghề, cụm công nghiệp; các cơ chế, chính sách hỗ trợ cơ sở, hộ gia đình, cá nhân di dời đến khu vực được phép hoạt động, chuyển đổi ngành nghề tại địa phương nhằm tạo việc làm, ổn định đời sống của người dân, đảm bảo đúng chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nguyện vọng chính đáng của nhân dân.

Song song với đó, việc tiến hành thanh tra, kiểm tra, mở các đợt cao điểm, lập chốt kiểm tra, giám sát các phương tiện vận chuyển phế liệu ra vào làng nghề, cụm công nghiệp 24/24h cũng được Tỉnh uỷ Hưng Yên yêu cầu các đơn vị liên quan vào cuộc.

Mọi hành vi vi phạm pháp luật về đất đai, môi trường, tài nguyên, xây dựng, sử dụng đất, sử dụng điện, phòng cháy chữa cháy đối với các cơ sở trong diện quản lý được yêu cầu xử lý nghiêm và kiên quyết áp dụng biện pháp đình chỉ hoạt động, cưỡng chế thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả; dừng hoạt động của các làng nghề, cụm công nghiệp, các cơ sở, hộ gia đình tái chế trong làng nghề nếu không đủ điều kiện hoạt động, không có giải pháp xử lý khí thải, nước thải…

Đáng chú ý, Thường trực Tỉnh uỷ Hưng Yên đề nghị Đảng uỷ Công an tỉnh Hưng Yên chỉ đạo cơ quan công an chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh tham mưu UBND tỉnh để kiểm tra, xử lý triệt để các hành vi phạm tội và vi phạm pháp luật khác về tài nguyên, môi trường tại các cụm công nghiệp – làng nghề. Đồng thời làm rõ trách nhiệm và đề xuất xử lý nghiêm đối với tập thể, cá nhân có dấu hiệu bao che, làm ngơ, tiếp tay cho vi phạm…

Kiểm tra theo 2 giai đoạn

Giữa tháng 6/2025, đại tá Cao Minh Tuấn, Phó Giám đốc Công an tỉnh Hưng Yên – Trưởng đoàn kiểm tra của UBND tỉnh Hưng Yên cùng đoàn đã làm việc, họp bàn thống nhất với chính quyền sở tại về các nội dung kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật tại các cụm công nghiệp, làng nghề tái chế phế liệu trên địa bàn thôn Minh Khai, thị trấn Như Quỳnh, huyện Văn Lâm (cũ).

Thực hiện Kế hoạch số 106 ngày 23/5/2025 của UBND tỉnh Hưng Yên về việc kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về môi trường; phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; quản lý cư trú; quản lý xuất nhập cảnh; sử dụng lao động; quy hoạch, xây dựng; hoạt động điện lực và sử dụng điện tại các cụm công nghiệp, làng nghề tái chế phế liệu trên địa bàn tỉnh Hưng Yên, đối với huyện Văn Lâm (cũ), đoàn kiểm tra sẽ tập trung kiểm tra chủ đầu tư và các cơ sở sản xuất, tái chế phế liệu trong cụm công nghiệp, làng nghề tái chế phế liệu nhựa thôn Minh Khai, thị trấn Như Quỳnh; các cơ sở sản xuất, tái chế chì tại làng nghề tái chế chì thôn Đông Mai, xã Chỉ Đạo.

Kế hoạch thể hiện, đợt kiểm tra được tiến hành theo 2 giai đoạn.

Giai đoạn 1 từ ngày 23/5 đến ngày 30/6/2025, trong đó từ ngày 23/5 đến ngày 27/5, lực lượng chức năng đã tổ chức các hoạt động tuyên truyền, vận động nhân dân trong cụm công nghiệp, làng nghề tái chế phế liệu nhựa thôn Minh Khai, thị trấn Như Quỳnh chấp hành nghiêm túc các quy định pháp luật về môi trường; phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; quản lý cư trú; quản lý xuất nhập cảnh; quy hoạch, xây dựng; sử dụng lao động; hoạt động điện lực và sử dụng điện.

Từ ngày 28/5 đến hết ngày 28/6/2025, đoàn kiểm tra tiến hành kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm đối với Chủ đầu tư Cụm công nghiệp làng nghề Minh Khai giai đoạn 1, Cụm Công nghiệp Minh Khai mở rộng giai đoạn 2; Các cơ sở sản xuất trong Cụm công nghiệp làng nghề Minh Khai giai đoạn 1; Cụm Công nghiệp Minh Khai mở rộng giai đoạn 2; Các cơ sở, hộ gia đình có hoạt động sản xuất, tái chế phế liệu, phế thải ngoài phạm vi Cụm công nghiệp làng nghề Minh Khai giai đoạn 1; Cụm Công nghiệp Minh Khai mở rộng giai đoạn 2 thuộc thôn Minh Khai, thị trấn Như Quỳnh, huyện Văn Lâm.

Giai đoạn 2, từ ngày 16/7 đến ngày 30/9/2025, đoàn kiểm tra sẽ kiểm tra đối với các đối tượng kiểm tra còn lại trên địa bàn xã Chỉ Đạo, huyện Văn Lâm và thị xã Mỹ Hào.

Nhiều trường hợp vẫn ngang nhiên xả nước thải chưa xử lý ra môi trường

Trao đổi với Dân Việt, ông Phạm Thái Hưng – Chủ tịch UBND phường Dị Sử (thị xã Mỹ Hào cũ, nay là Phó Chủ tịch UBND phường Đường Hào, tỉnh Hưng Yên) cho biết, ngay trong tháng 6, sau khi tiếp nhận ý kiến phản ánh của người dân và tiến hành kiểm tra hiện trường, chính quyền sở tại đã đình chỉ một cơ sở tái chế ngang nhiên xả thải chưa qua xử lý ra môi trường.

Theo đó, ngày 17/6, UBND phường Dị Sử nhận được ý kiến của nhân dân khu vực Tổ dân phố Phan Bôi về việc một lượng nước thải có màu lạ làm thay đổi màu nước tại mương Trần Thành Ngọ. UBND phường đã cử cán bộ chuyên môn xuống thực tế, qua khảo sát hiện trường phát hiện tại ống xả của hộ gia đình ông V.H.T đang xay hàng hoá xả thải trực tiếp ra mương chưa qua xử lý. UBND phường Dị Sử đã lập biên bản đình chỉ hộ gia đình ông T. tại hiện trường.

“Tuy nhiên, do phường hạn chế về chuyên môn, thẩm quyền xử lý, do đó chưa đủ sức răn đe, việc xả thải có khả năng tái diễn. Để đảm bảo tốt công tác vệ sinh, đảm bảo cảnh quan và bảo vệ môi trường của địa phương, UBND phường Dị Sử báo cáo UBND thị xã Mỹ Hào, phòng Nông nghiệp và Môi trường xem xét và có ý kiến chỉ đạo xử lý hộ gia đình trên theo đúng quy định” – ông Hưng bày tỏ lo ngại việc tái diễn gây ô nhiễm môi trường của hộ nêu trên.

Ở một diễn biến khác, ngày 25/6, Tổ công tác Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Hưng Yên đang thực hiện công tác phòng chống tội phạm, xử lý vi phạm về môi trường thì nhận được phản ánh về việc 1 cơ sở sản xuất trên địa bàn xã Chỉ Đạo, huyện Văn Lâm (cũ) xả nước thải công nghiệp ra môi trường có màu đục, sủi bọt, nồng nặc mùi axit, có dấu hiệu của việc xả nước thải công nghiệp, không qua xử lý ra môi trường.

Tổ công tác đã phối hợp với Công an xã Chỉ đạo tiến hành xác minh, kiểm tra. Qua kiểm tra, phát hiện tại mương tiêu thoát nước Kênh C9 thuộc địa phận thôn Đông Mai, xã Chỉ Đạo, vị trí sát với Công ty TNHH Làng nghề Đông Mai có nước thải màu xám, mùi hắc, có lẫn tạp chất chảy qua 1 ống nhựa được chôn dưới đất, nối từ hệ thống xử lý nước thải của Công ty TNHH Làng nghề Đông Mai chảy vào mương tiêu thoát nước Kênh C9.

Làm việc với cơ quan công an, đại diện của Công ty TNHH Làng nghề Đông Mai xác nhận đường ống dẫn nước thải chảy ra mương tiêu thoát nước Kênh C9 nêu trên là đường ống của công ty; lượng nước thải chảy qua đường ống đang xả chảy ra môi trường là nước thải của công ty phát sinh trong quá trình hoạt động sản xuất. Quá trình làm việc, đại diện công ty không xuất trình được các giấy tờ liên quan đến hoạt động xả nước thải ra môi trường.

Ghi nhận thực tế tại các làng nghề đang là “điểm nóng” ô nhiễm của tỉnh Hưng Yên, PV Dân Việt nhận thấy thực trạng ô nhiễm môi trường tại đây rất đáng lo ngại. Theo chia sẻ từ chính quyền các địa phương, xử lý dứt điểm các “điểm nóng” ô nhiễm môi trường là một việc khó, nhưng khó vẫn phải làm…

(Còn nữa…)

×