Chủ đề nóng

Thứ sáu, ngày 20/03/2015 08:07 GMT+7

Nghệ nhân tuổi thất thập đắm đuối cồng chiêng

+ aA -

Mỵ Lương – Vũ Huế Thứ sáu, ngày 20/03/2015 08:07 GMT+7

Dù đã ở tuổi “thất thập cổ lai hy” nhưng nghệ nhân Nguyễn Văn Thực (tổ 14, phường Thái Bình, TP.Hòa Bình) vẫn cần mẫn rong ruổi đây đó để sưu tầm, lưu giữ văn hóa cồng chiêng của người Mường. Ông cùng đội văn nghệ “Hương rừng Tây Bắc” thổi hồn để khơi dậy tình yêu cồng chiêng ở quê hương.

Cồng chiêng “ngấm” vào máu

Với nhịp sống bận rộn, hối hả của thời đại, khó có thể nghe tiếng cồng chiêng của người Mường vang lên ngân nga, vui tươi giữa đất Hà thành. Thật tình cờ khi đến với ngày hội “Sắc xuân trên mọi miền Tổ quốc” tổ chức vào tháng 2 vừa qua tại Hà Nội, chúng tôi được tận mục sở thị trình tấu liên khúc 3 bài cồng chiêng bao gồm: “Đón khách đến, đưa khách đi”, “Trầm khâm vui hội”, “Bến Rậm trong bờ”, do đội văn nghệ mang tên “Hương rừng Tây Bắc” trình diễn.

Đội cồng chiêng này được nghệ nhân Nguyễn Văn Thực thành lập. Ông Thực cho hay: “Đây là lần thứ 3 đội chúng đến Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội để tham gia biểu diễn cồng chiêng của người Mường. Lần dự ngày hội Sắc xuân năm nay, đội văn nghệ phải hủy 3 lời mời tham gia biểu diễn ở các nơi khác. Đó là điều đáng vui cho đội văn nghệ nhưng nghĩ cũng thấy tiếc, bởi mất đi cơ hội được thể hiện nét đẹp văn hóa cồng chiêng xứ Mường!”.

Nghệ nhân Nguyễn Văn Thực bắt đầu học đánh cồng chiêng, hát dân ca, kéo nhị, thổi sáo, đánh đàn từ khi 12 tuổi. Lúc đó, cậu học trò thường theo người cô ruột là bà Nguyễn Thị Tợng tham gia sinh hoạt đội văn nghệ của xã. Đến năm 17 tuổi, chàng thanh niên xứ Mường đã đi biểu diễn nhiều tiết cồng chiêng ở khắp nơi như: Mường Bi, Mường Vang, Mường Thàng, Mường Động… Nói về những ngày đầu tham gia tập luyện, ông Thực tâm sự: “Ban đầu tập chơi cồng chiêng chỉ nhằm giải trí, thỏa mãn tò mò. Ai ngờ càng tập càng say, cồng chiêng như ngấm vào máu. Tiếng chiêng cứ như giục giã thôi thúc bản thân tôi, mỗi khi có buổi biểu diễn văn nghệ là tôi chẳng thể bỏ được”.

Với tâm huyết lưu giữ lại nét đẹp văn hóa cồng chiêng, Nghệ nhân Nguyễn Văn Thực bỏ tiền túi để thu mua số cồng chiêng trong vùng. Bên cạnh đó, ông còn rong ruổi khắp các vùng rẻo cao, những nơi có người Mường sinh sống như Sơn La, Thanh Hóa… để mua cồng chiêng. Dàn cồng chiêng của đội văn nghệ hiện nay đã hoàn chỉnh gồm 2 bộ, mỗi bộ có 12 chiếc. “Có những chiếc chiêng giá trị 10 triệu, 20 triệu đồng… Chiêng cổ thì đắt tiền hơn lên đến 30- 40 triệu đồng. Số tiền từ việc bán bò, lợn, gà… đều được gia đình tán thành cho tôi đi mua chiêng. Vậy nên hễ có người bán cồng chiêng là tôi lại tới tìm” – ông Thực kể.

Đội văn nghệ “Hương rừng Tây Bắc” biểu diễn tại ngày hội “Sắc xuân
trên mọi miền Tổ quốc” dịp Tết Ất Mùi 2015. Ảnh: Mỵ Lương

3 thế hệ 1 tiếng chiêng

Tình yêu đối với cồng chiêng được Nghệ nhân Nguyễn Văn Thực truyền lại cho các con, các cháu. Con gái thứ ba của ông Thực đồng thời là đội trưởng đội cồng chiêng “Hương rừng Tây Bắc” - chị Nguyễn Thị Bịnh cho hay: Cồng chiêng kén người tập, người diễn. Nó không giống như nhạc cụ khác chỉ cần một người là có thể biểu diễn được. Để tạo ra giai điệu cồng chiêng, ngoài 6 nốt chính do những người già dặn và có kinh nghiệm đánh còn cần thêm những diễn viên thể hiện chiêng khầm. Cứ như vậy, tiếng này dồn tiếng kia, người này hiểu người kia thì mới tạo ra được giai điệu cồng chiêng có hồn. “Tình yêu cồng chiêng của tôi được cha truyền từ nhỏ, nay lại được truyền tiếp cho cô con gái tôi là Nguyễn Thị Thoa. Niềm vui lớn nhất là tối đến cả nhà quây quần bên những giai điệu cồng chiêng ngân nga bung…. beng” - chị Bịnh tâm sự.

Hiện nay, đội cồng chiêng “Hương rừng Tây Bắc” có 24 thành viên (5 nam, 19 nữ), bao gồm cả nhạc công, diễn viên. Đội văn nghệ vẫn luôn tự hào vì thế hệ diễn viên trẻ có lòng đam mê, yêu thích cồng chiêng từ khi còn nhỏ và tham gia lưu diễn nhiều nơi như Hải Phòng, Thái Nguyên, Nam Định… “Hương rừng Tây Bắc” đã được đánh giá cao, giành được nhiều Huy chương Vàng trong những chương trình biểu diễn cồng chiêng lớn trong, ngoài tỉnh.

Người nói • Danh xưng

Nếu là vở cồng chiêng cổ thì thời gian tập khoảng 2-3 tuần là đội có thể diễn được. Cả đội thường tạo điều kiện để những diễn viên trẻ tuổi, lớp diễn viên mới có cơ hội được thể hiện tài năng biểu diễn, học hỏi thêm kinh nghiệm.

Ngoài thời gian tập luyện cho đội văn nghệ những tiết mục cồng chiêng, các diễn viên trong đội còn tập thêm những tiết mục múa cổ như: “Múa xênh chiềng”, “Múa giã gạo”… để mỗi dịp có chương trình biểu diễn là “Hương rừng Tây Bắc” nhiệt tình tham gia.

Điều khiến các thành viên trong đội văn nghệ “Hương rừng Tây Bắc” quan tâm hiện nay là điều kiện kinh phí trang trải cho mỗi lần cả đội đi tham gia biểu diễn. Nghệ nhân Nguyễn Văn Thực cho hay: “Mỗi năm đội văn nghệ được sự quan tâm của các ban ngành đầu tư cho 2 triệu đồng để đội duy trì hoạt động. Còn lại các thành viên đều phải tự túc trang bị trang phục cho mỗi buổi diễn. Nếu là dạng vải bình thường có thể là 1 triệu đồng, người có điều kiện thì bỏ 1,5 triệu đồng để may quần áo. Điều này đối với những gia đình khá giả thì không sao, nhưng với những nhà có điều kiện khó khăn là cả một vấn đề lớn”.

Từ khóa:

Mời các bạn đồng hành cùng báo Dân Việt trên mạng xã hội Facebook để nhanh chóng cập nhật những tin tức mới và chính xác nhất.

Tin cùng chuyên mục

Xem thêm

Pianist Nguyễn Việt Trung lần đầu biểu diễn cùng Giáo sư Đặng Ngọc Long

Tin showbiz 24h: Hình ảnh mới nhất của Tấn Beo sau đột quỵ, MC Thùy Linh – diễn viên Đức Hiếu đón con gái đầu lòng

"Nữ hoàng sân khấu" thân thiết với Nghệ sĩ Nhân dân Lệ Thủy, được khán giả tặng tiền, bật khóc vì nhớ quê

“Mong ngày mai đến” - bộ phim Hàn Quốc gây chú ý cuối năm 2025

Nhà Beckham cắt đứt với Brooklyn

Kỷ niệm 260 năm Ngày sinh Đại thi hào Nguyễn Du: Khẳng định sức sống vĩnh cửu của Truyện Kiều

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Mệnh lệnh từ trái tim” tái hiện 81 năm vẻ vang của Quân đội Nhân dân Việt Nam

Tin nổi bật

Đọc thêm

Bạn đọc

Phường Phủ Lý (Ninh Bình): Đang cháy lớn tại tòa nhà Bưu điện tỉnh Hà Nam cũ, cột khói đen bốc cao

Bạn đọc

Khoảng 12h15 trưa nay, tại khu vực trụ sở Bưu điện tỉnh Hà Nam cũ (nay là phường Phủ Lý, Ninh Bình) bất ngờ xảy ra hỏa hoạn lớn. Ngọn lửa bùng phát dữ dội ở tầng trên cùng của tòa nhà, khói đen bốc cao hàng chục mét, bao trùm khu vực trung tâm thành phố.

Thể thao

Gần 10.000 vận động viên tham gia giải Marathon Quốc tế Di sản Cần Thơ

Thể thao

Giải Marathon Quốc tế Di sản Cần Thơ có gần 10.000 vận động viên tham gia tranh tài. Đặc biệt mùa giải 2025 có số lượng vận động viên quốc tế tăng hơn gấp đôi so với mùa giải 2024, đến từ hơn 30 quốc gia.

Bạn đọc

Dự án Phân hiệu Kiên Giang - ĐH Nha Trang lãng phí gần 100 tỷ đồng, kiến nghị xử lý trách nhiệm Bộ trưởng Bộ GD&ĐT

Bạn đọc

Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận thanh tra đối với một số dự án có khó khăn, vướng mắc tại Bộ Giáo dục và Đào tạo (Bộ GD&ĐT) và Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, trong đó có Dự án đầu tư xây dựng Phân hiệu Kiên Giang - Trường Đại học Nha Trang.

Văn hóa - Giải trí

“Mong ngày mai đến” - bộ phim Hàn Quốc gây chú ý cuối năm 2025

Văn hóa - Giải trí

Lịch chiếu phim "Mong ngày mai đến" (Surely tomorrow) trên Amazon Prime Video, mỗi tuần 2 tập thứ Bảy - Chủ Nhật, kết thúc ngày 11/1/2026.

Tin tức

Bắt giam 2 mẹ con dựng hiện trường giả chết để ẵm trọn tiền tỷ từ bảo hiểm

Tin tức

Một người phụ nữ đã được khai tử, tổ chức đám tang linh đình và chôn cất chu đáo cách đây 5 năm bỗng nhiên "đội mồ sống dậy", xuất hiện tại cơ quan công an xin... xóa khai tử. Từ đây, một kịch bản lừa đảo trục lợi bảo hiểm tinh vi "có một không hai" đã bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa lật tẩy.

Đông Tây - Kim Cổ

Tại sao Bạch Long Mã lại là nhân vật không hề đơn giản trong Tây du ký?

Đông Tây - Kim Cổ

Bộ tiểu thuyết kinh điển Tây du ký đã gắn bó với nhiều thế hệ khán giả, nhưng có một chi tiết mà ít ai để ý, đó là sự hy sinh thầm lặng của Bạch Long Mã.

Thế giới

Quyết định mới của EU đối với Nga gây bất ngờ đối với phương Tây

Thế giới

Quyết định của Liên minh châu Âu (EU) liên quan đến tài sản Nga mới đây đã phơi bày sự yếu kém của khối này, Armando Mema, thành viên đảng bảo thủ dân tộc “Liên minh Tự do” của Phần Lan viết trên mạng xã hội X.

Nhà nông

Giá ca cao tăng, vì sao Đắk Lắk không trồng ồ ạt?

Nhà nông

Năm 2025, giá ca cao tăng mạnh so với những năm trước, có thời điểm giá hạt khô vọt lên 240.000 – 260.000 đồng/kg, mức cao nhất từ trước đến nay. Tuy vậy, tỉnh Đắk Lắk định hướng phát triển có kiểm soát, gắn sản xuất với doanh nghiệp thu mua - chế biến để hạn chế rủi ro và bảo đảm thu nhập ổn định cho nông dân.

Pháp luật

Khởi tố nguyên Phó Chủ tịch UBND thị trấn Vinh Quang ở Tuyên Quang

Pháp luật

Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Tuyên Quang đã ra Quyết định bổ sung Quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với nguyên Phó Chủ tịch UBND thị trấn Vinh Quang (huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang cũ).

Nhà nông

Khu rừng này ngoài biển Quảng Ninh, rộng hơn 15.700ha mà có tới 156 cây cổ thụ hoành tráng, đó là loài cây gì?

Nhà nông

Vườn Quốc gia Bái Tử Long có tổng diện tích 15.783ha với 6 hệ sinh thái tiêu biểu, là nơi cư trú của 2.421 loài sinh vật; có 106 loài được ghi nhận trong Sách đỏ Thế giới, Sách đỏ Việt Nam; có 156 cây cổ thụ hoành tráng là Cây Di sản Việt Nam...

Thể thao

Chân dung cầu thủ Việt kiều thi đấu xuất sắc bậc nhất V.League

Thể thao

Cao Pendant Quang Vinh là một trong những cầu thủ Việt kiều thi đấu xuất sắc nhất tại V.League 2025/2026.

Nhà nông

Trồng dễ, giá 'hạt rẻ', ăn ngon, xuất xứ từ Mexico, khi làm rau mì chính-rau Bina Chaya ngại nhất ở khâu nào?

Nhà nông

Rau mì chính-một trong số ít các loại rau mới toanh xuất hiện ở Việt Nam. Nhập ngoại, nhưng rau Bina Chaya-rau mì chính được cho là xuất xứ từ Mexico (Mê hi cô), khu vực Nam Mỹ dễ trồng, chăm nhàn, giá rẻ, ăn ngon. Ngại nhất khi làm rau mì chính đó là bẻ rau, nhặt rau...

Điện Biên Hôm Nay

Nông thôn Tây Bắc: Quảng Lâm tìm hướng thoát nghèo từ nông lâm nghiệp và chăn nuôi đại gia súc

Điện Biên Hôm Nay

Xã Quảng Lâm, tỉnh Điện Biên được thành lập trên cơ sở sáp nhập hai xã Quảng Lâm (huyện Mường Nhé cũ) và Na Cô Sa (huyện Nậm Pồ cũ). Trước thời điểm thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đây đều là những xã đặc biệt khó khăn của hai huyện vùng cao. Điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, hạ tầng thiếu đồng bộ, sản xuất nông nghiệp chủ yếu dựa vào tập quán canh tác truyền thống khiến đời sống người dân gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo ở mức cao.

Xã hội

Đi bấm huyệt, châm cứu chữa liệt mặt suốt 10 năm, cô gái sững sờ khi biết "thủ phạm"

Xã hội

Dù bị liệt mặt nhưng do chủ quan và tin tưởng vào điều trị dân gian, cô gái chỉ đi bấm huyệt và châm cứu, không khám tại chuyên khoa Tai Mũi Họng.

Chuyển động Sài Gòn

Từ xã nông thôn mới, TP.HCM chuyển mình sang kinh tế nông nghiệp đô thị đa giá trị

Chuyển động Sài Gòn

Với chính sách khuyến nông hiện hành, TP.HCM không chỉ đơn thuần hỗ trợ nông dân sản xuất, mà đang thực hiện một cuộc cách mạng: Chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp đô thị – nơi mỗi mét vuông đất không chỉ trồng rau, nuôi cá mà còn là một "phòng thí nghiệm" công nghệ cao và một không gian sinh thái đa giá trị.

Nhà nông

Festival OCOP Việt Nam 2025: Hội tụ giá trị bản địa, lan tỏa khát vọng đưa sản phẩm “made in Việt Nam” đi xa

Nhà nông

Festival OCOP Việt Nam 2025 với chủ đề “Việt Nam – Hội tụ và Lan tỏa” là dấu ấn nổi bật phản ánh chặng đường hơn 7 năm triển khai Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) trên phạm vi cả nước. Không đơn thuần là không gian trưng bày sản phẩm, Festival cho thấy rõ tầm vóc, chiều sâu và vai trò ngày càng quan trọng của OCOP trong chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững và hội nhập quốc tế.

Văn hóa - Giải trí

Nhà Beckham cắt đứt với Brooklyn

Văn hóa - Giải trí

David và Victoria Beckham không còn theo dõi vợ chồng con trai Brooklyn trên Instagram.

Gia đình

Loại thịt được nhiều người yêu thích nhất, rẻ hơn thịt bò, ngon thịt cừu, chế biến cách này cực ngon

Gia đình

Loại thịt cực kỳ phổ biến trên bàn ăn này có tác dụng bao gồm hỗ trợ xây dựng cơ bắp, phục hồi cơ thể, tăng cường sức đề kháng.

Tin tức

Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội cơ bản hoàn thành kiểm điểm theo đúng quy định

Tin tức

Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội nêu cao tinh thần trách nhiệm, kiểm điểm nghiêm túc những việc đã làm tốt, những việc còn hạn chế, cần rút kinh nghiệm.

Thế giới

Chuyên gia Ukraine báo động đỏ Nga sẽ đánh trận quyết định ở Sloviansk năm 2026, Donbass rung chuyển

Thế giới

Theo ông Mykola Melnyk - cựu binh chiến tranh Nga-Ukraine, trung úy và chuyên gia của nhóm phân tích Leviathan - trận chiến giành Sloviansk sẽ bắt đầu vào năm tới và là điều không thể tránh khỏi, dự án Donbas Realities của RFE/RL đưa tin.

Thể thao

Ibrahim Maza - Tiền vệ Việt kiều được định giá 25 triệu euro, nói gì về Việt Nam?

Thể thao

Ở tuổi 19, Ibrahim Maza là một tiền vệ gốc Việt đầy triển vọng, sở hữu tố chất để trở thành ngôi sao lớn trong tương lai. Mới đây, anh đã có chia sẻ ngắn với FPT Play về Việt Nam.

Bạn đọc

Chi tiết 28 hành vi cấm tuyệt đối khi lái xe năm 2026 người dân cần biết

Bạn đọc

Theo luật sư, Luật Trật tự, An toàn giao thông đường bộ 2024 nêu chi tiết 28 hành vi bị nghiêm cấm đối với người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ.

Pháp luật

Triệt phá đường dây ‘hàng trắng’ từ Campuchia về Việt Nam do thanh niên 9X cầm đầu, thu giữ 6kg ma túy cùng 1 khẩu súng

Pháp luật

Một đường dây buôn ma túy từ Campuchia về Việt Nam tiêu thụ do thanh niên 9X cầm đầu vừa bị lực lượng Công an tỉnh Đồng Nai triệt xóa, thu giữ 6kg ma túy.

Pháp luật

Khánh Hòa điều tra người phụ nữ ngang nhiên lái xe máy biểu diễn các động tác phản cảm, nguy hiểm trên đường

Pháp luật

Cơ quan chức năng đang điều tra một phụ nữ quốc tịch Nga có hành vi điều khiển xe máy biểu diễn nguy hiểm trên đường ở Khánh Hòa.

Văn hóa - Giải trí

Pianist Nguyễn Việt Trung lần đầu biểu diễn cùng Giáo sư Đặng Ngọc Long

Văn hóa - Giải trí

Pianist Nguyễn Việt Trung lần đầu biểu diễn cùng Giáo sư, nhạc sĩ, nghệ sĩ Đặng Ngọc Long trong hòa nhạc "Tấu khúc không lời - A Wordless Rhapsody".

Tin tức

Công an tỉnh Lâm Đồng điều tra vụ thi thể cụ bà 88 tuổi vừa phát hiện dưới một dòng sông

Tin tức

Ngày 21/12, nguồn tin cho biết, Công an phường Phan Thiết, tỉnh Lâm Đồng đang điều tra làm rõ thi thể cụ bà 88 tuổi vừa phát hiện dưới sông Ca Ty, khu vực cầu Trần Hưng Đạo(TP. Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận cũ).

Doanh nghiệp

Trạm biến áp 220kV Bá Thiện được nâng công suất lên gấp đôi để tăng cường đảm bảo điện cho tỉnh Phú Thọ

Doanh nghiệp

Vào lúc 4h00 phút, ngày 20/12/2025, Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT), Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Bắc (NPMB) phối hợp với các đơn vị liên quan đóng điện máy biến biến thứ 2 thuộc Dự án lắp máy biến áp thứ 2 Trạm biến áp 220kV Bá Thiện.

Xã hội

500 người dân vùng lũ ở Đắk Lắk được khám bệnh, phát thuốc miễn phí

Xã hội

Ngày 20/12/2025, Trường - Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột (BMU & BUH) đã phối hợp cùng UBND xã Krông Bông (Đắk Lắk) tổ chức chương trình khám, chữa bệnh và cấp phát thuốc miễn phí cho 500 người dân.

Ảnh

Hiện trạng vườn hoa trong lòng phố cổ Hà Nội trước quy hoạch làm bãi đỗ xe 2 tầng ngầm

Ảnh

Khu vực vườn hoa Phùng Hưng - Bát Đàn (phường Hoàn Kiếm) vừa được Hà Nội phê duyệt quy hoạch làm bãi đỗ xe ngầm 2 tầng. Dự án rộng hơn 2.100 m2 với công suất 268 xe.

Giảm nghèo nông thôn

Chuyển đổi số giúp Vinh Lộc giảm nghèo thông tin, tạo động lực xây dựng nông thôn mới
10

Giảm nghèo nông thôn

Xuất phát điểm không đồng đều sau sáp nhập, xã Vinh Lộc đã lựa chọn chuyển đổi số làm hướng đi đột phá, góp phần giảm nghèo thông tin cho người dân và tạo động lực mới trong xây dựng nông thôn mới.

Xem thêm