NSND Thu Hiền: “Nếu Thái Bình có sáp nhập vào Hưng Yên, tên có thể thay đổi nhưng đất và tình người còn đó!”

Thưa Nghệ sĩ Nhân dân Thu Hiền, là một người con của đất Thái Bình, bà cảm thấy thế nào khi nghe tin vùng đất này có thể sáp nhập vào Hưng Yên?

- Là một người con của quê lúa Thái Bình, tất nhiên tôi cũng có sự tiếc nuối nếu cái tên Thái Bình thân quen với mình từ bao lâu nay không còn tồn tại độc lập. Nhắc đến Thái Bình là nhắc đến ký ức tuổi thơ, nhắc đến những niềm tự hào của bề dày lịch sử, nhắc đến những kỷ niệm của đời nghệ sĩ khi hát "Bài ca năm tấn". Nhưng rồi mọi thứ cũng sẽ dần quen thôi.

Nếu hai tỉnh sáp nhập tên có thể thay đổi nhưng đất thì vẫn còn đó, tình người còn đó. Về quê hương ta vẫn gặp lại được những người thân yêu, họ hàng, làng xóm… Quê cha đất tổ của mình vẫn đó, làng xóm vẫn nghĩa tình với nhau. Mà Thái Bình với Hưng Yên cũng không có khác biệt hay xa xôi gì mấy đâu. Với tôi thì Hưng Yên và Thái Bình là một từ lâu rồi, chẳng qua là khác tên và khác địa giới hành chính thôi. Từ Hưng Yên qua Thái Bình gần lắm.

Mình sống ở thời đại nào thì bắt nhịp theo thời đại đó. Sáp nhập thế nào là việc của các đồng chí lãnh đạo ở Trung ương, ở tỉnh. Mình là công dân Việt Nam thì cứ chấp hành các chủ trương chung của Đảng, của Nhà nước Việt Nam. Cái gì có lợi cho dân, cho nước thì mình ủng hộ, mình đồng tình thôi.

Trong suốt cuộc đời nghệ sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Thu Hiền có những kỷ niệm gì với vùng đất Hưng Yên mà bà cảm thấy vùng đất này gần gũi với bà đến vậy?

- Tôi có cực kỳ nhiều kỷ niệm với đất Hưng Yên. Năm 1966, khi đó tôi mới được 14 tuổi thì được Liên khu V cử ra Văn Lâm - Hưng Yên để học Triết học và Mỹ học. Thầy Vũ Khiêu và thầy Hồng Phong chính là người dạy tôi hai môn học này. Cả môn tập bắn, tôi cũng được học ở trường bắn Thị trấn Bần. Thời kỳ tôi ra Văn Lâm học, người dân ở đây đã cưu mang và nuôi dưỡng tôi nói riêng, anh chị em văn công nói chung nên chúng tôi muôn đời nhớ ơn vùng đất này.

Thời kỳ đó, tất cả các đoàn nghệ thuật, đoàn văn công của Liên khu V và Nam Bộ đều được cử ra đây để học văn hóa. Tôi nhớ, hồi đó tôi được học chung với các anh chị trong đoàn cải lương, kịch nói Nam Bộ.

Sau khi kết thúc khóa học ở đây, năm 1967, tôi được cho vào chiến trường. Vào chiến trường, tôi đi khắp Nghệ An và Hà Tĩnh cho đủ 16 tuổi rồi lại vào chiến trường Quảng Trị. Tôi đặt chân đến mảnh đất Quảng Trị là năm 1968.

Nhắc về Thái Bình, Nghệ sĩ Nhân dân Thu Hiền thấy tự hào nhất về quê hương Thái Bình ở những điểm gì?

- Đã là người con quê hương Thái Bình thì chỉ cần nhắc đến hai chữ "Thái Bình" thôi đã thấy tự hào rồi. Niềm tự hào đó mạnh mẽ nhất và rõ ràng nhất mỗi khi tôi cất giọng hát "Bài ca năm tấn" cho khán giả cả nước nghe.

Rồi bài hát "Nghe tiếng trống quê hương" với những câu hát: "Nghe tiếng trống năm ba mươi còn lay động đến bây giờ/ Tiếng thiêng trống đó chính là lời Đảng gọi/ Lớp lớp nông dân đã vùng lên như bão nổi sóng cồn/ Phá hết gông xiềng để giành lại những áo cơm/ Ôi trang lịch sử liệt oanh là hương thơm thơm mãi..." của nhạc sĩ Thái Cơ. Đó chính là tiếng trống năm 1930 của phong trào nông dân Tiền Hải - âm vang hùng tráng trong bản đại hùng ca cách mạng của quần chúng nhân dân thắp lên trong mỗi người con Thái Bình một niềm tự hào kiêu hãnh về lịch sử và truyền thống cách mạng của quê hương mình.

Thái Bình còn bao nhiêu danh nhân, anh hùng, hào kiệt vang danh cả nước như: Lý Bí, Trần Thủ Độ, Lê Quý Đôn, Phạm Đôn Lễ, Lê Trọng Thứ, Hoàng Công Chất, Doãn Uẩn, Doãn Khuê, Nguyễn Quang Bích, Bùi Viện, Kỳ Đồng - Nguyễn Văn Cẩm, Đại tướng Hoàng Văn Thái... Người Việt Nam và châu Á đầu tiên bay vào vũ trụ là Phạm Tuân – người Thái Bình.

Trong chiến tranh chống Pháp, người Thái Bình tham gia kháng chiến cũng thuộc dạng đông nhất. Ở Điện Biên bây giờ có nhiều làng người Thái Bình ở chung với người dân tộc Thái, cùng xây dựng kinh tế, cùng bảo vệ biên cương của Tổ quốc.

Thái Bình không chỉ giàu truyền thống cách mạng mà còn giàu truyền thống hiếu học. Mảnh đất này có rất nhiều trí thức, học giả, nhà khoa học, bác sĩ, bộ đội, công an, nhà giáo, kỹ sư… giữ nhiều cương vị quan trọng trong bộ máy nhà nước.

Thái Bình cũng có nhiều đặc sản mà không nơi nào có được như: gạo, bánh cáy, ổi bo, gỏi nhệch, nước mắm Diêm Điền… Cứ nghe bài hát "Nắng ấm quê hương" là sẽ thấy Thái Bình đẹp và thơ mộng cỡ nào.

"Anh yêu em Diêm diền rừng phi lao gió hát

Anh đi tắm mát về bãi biển Đồng Châu,

Anh qua con sông sâu, sông sâu đã bắc cầu

Đưa em về đồng cói, anh thương em anh nói

Em dệt đôi chiếu hoa cho anh trải giữa nhà,

Mời thầy mẹ sang chơi,

Để em thưa, để anh thưa

Cho em về quê mình, cùng làm lúa, cùng làm đay,

Cùng dệt cói, cùng đan mây

Tay em trổ vàng, tay anh chạm bạc,

Làm giàu cho quê hương.

Hỡi người em gái mà anh yêu thương

Thái Bình ta đó, mà em yêu thương".

Tôi xa quê hương từ bé nhưng trong trái tim tôi vẫn luôn có một góc riêng dành cho quê hương Thái Bình. Vì thế, dẫu mai này cái tên Thái Bình không còn nữa thì tình yêu đó vẫn không có gì thay đổi. Rồi mọi thứ sẽ dần quen và cuộc sống sẽ vẫn tiếp diễn. Có chăng là sự tiếc nuối trong ký ức của những người già, còn người trẻ thì sẽ bắt kịp nhanh thôi.

Cảm ơn Nghệ sĩ Nhân dân Thu Hiền đã chia sẻ thông tin!