Nghệ sĩ Nhân dân Trung Anh: "Đến tuổi này, tôi không còn sợ mất hình ảnh"

Suốt hành trình nghệ thuật dài hơn bốn thập kỷ, Nghệ sĩ Nhân dân Trung Anh luôn khiến khán giả bất ngờ bởi sự biến hóa trong từng vai diễn. Ông không đóng khung mình trong hình ảnh người cha hiền lành hay người đàn ông mẫu mực mà sẵn sàng thử sức với cả những nhân vật gai góc, phản diện, thậm chí đầy mâu thuẫn nội tâm.

Thời gian vừa qua, Nghệ sĩ Nhân dân Trung Anh tham gia nhiều dự án, vai phản diện trong phim điện ảnh Khế ước bán dâu, vai lãnh đạo tỉnh trong phim truyền hình Lằn ranh... khác hẳn với hình ảnh “ông bố quốc dân” quen thuộc. Ông thấy sao?

- Thú thật, tôi đã quên hình ảnh “ông bố quốc dân” từ lâu rồi (cười). Khi làm phim, tôi buộc phải quên đi để tập trung hoàn toàn vào nhân vật mới. Nếu khán giả vẫn nhớ đến hình ảnh đó thì đó là một điều đáng mừng, nhưng bản thân tôi phải luôn hướng đến những vai diễn mới, những thử thách mới. Ở tuổi này, tôi không còn sợ mất hình ảnh nữa.

Nếu có đạo diễn nào tin tưởng mời tôi vào vai khác lạ, với tôi đó là niềm hạnh phúc. Làm nghệ sĩ mà cứ đóng mãi một dạng vai thì nhàm chán lắm. Tôi muốn xem mình có thể bước ra khỏi “vùng an toàn” đến đâu.

Với Khế ước bán dâu, đây là lần đầu Nghệ sĩ Nhân dân Trung Anh đóng phim kinh dị. Cảm giác của ông thế nào khi tham gia thể loại phim này?

- Phim kinh dị đòi hỏi diễn viên phải tập trung cao độ và nhập vai rất sâu. Cái “sợ” trong phim không phải là hò hét, mà là cảm xúc nội tâm, là cái ám ảnh mà khán giả cảm nhận được. Trong quá trình quay, đạo diễn thường bảo tôi “chỉ cần ngồi im và nghe”. Nghe thì tưởng dễ, nhưng để thể hiện được sự sợ hãi, hoang mang bằng ánh mắt và hơi thở thì không đơn giản chút nào.

Đạo diễn của phim là Việt kiều, bạn ấy rất chuyên nghiệp, giúp tôi nhiều trong quá trình làm việc. Trước khi bấm máy, chúng tôi có những buổi trao đổi rất kỹ với biên kịch và đạo diễn để hiểu mạch tâm lý nhân vật. Đó là những buổi làm việc rất quan trọng giúp tôi “bắt” được tinh thần của phim.

Ở tuổi không còn trẻ, ông có lăn tăn khi nhận lời một dự án phim có thể coi là thách thức?

- Ban đầu, đạo diễn của phim không phải là Lê Văn Kiệt mà là một bạn trẻ khác. Tôi chỉ gặp bạn ấy đúng một lần khi bạn ra Hà Nội. Sau đó, dự án bị tạm dừng, rồi khởi động lại với đạo diễn mới. Có thể bạn ấy biết về tôi qua những vai diễn trước, nên đã mời. Tôi rất ấn tượng bởi sự tâm huyết của bạn ấy nên đã nhận lời.

Nói thật, tôi nhận phim này vì thấy đó là một thách thức. Một phần vì muốn thử sức với thể loại mới, phần khác là vì kịch bản có chiều sâu. Đôi khi nghệ sĩ cần những cú “lạ” như thế để mình không bị đứng yên.

Ở tuổi này, ông có gặp khó khăn về sức khỏe khi quay phim cổ trang?

- Tất nhiên là có. Phim này có nhiều cảnh quay đêm, có khi từ 4 giờ chiều hôm trước đến 5 giờ sáng hôm sau. Quay liền 5-6 ngày như thế thì cơ thể mệt mỏi là điều không tránh khỏi. Người trẻ còn có thể ngủ bù, chứ người lớn tuổi như tôi chỉ chợp được vài tiếng. Nhưng nghề này là vậy, nếu đã nhận thì phải cố gắng hết mình.

Khi nhận một vai diễn gắn với bối cảnh lịch sử, Nghệ sĩ Nhân dân Trung Anh thường chuẩn bị như thế nào?

- Tôi thường tìm đọc, tìm hiểu càng nhiều tài liệu liên quan đến thời điểm lịch sử của tác phẩm càng tốt. Không phải lúc nào cũng có thể tìm được tất cả, nhưng biết càng nhiều sẽ giúp mình hiểu mạch cảm, nếp sống của nhân vật. Việc chuẩn bị đó không chỉ dành cho diễn viên, mà cả đạo diễn, biên kịch—ai cũng cần bổ sung để làm sao vai diễn thật hơn.

Mỗi thời đại có một hệ lễ nghi và văn hóa riêng, không thể bê nguyên xi từ nơi này sang nơi khác. Với khán giả đại chúng có thể không thấy khác nhiều, nhưng với chuyên môn - các nhà sử học, nhà nghiên cứu - sự chính xác là quan trọng. Ê-kíp phải nghiên cứu, tập luyện để đảm bảo tính văn hóa và tính lịch sử của vai diễn.

Khi làm việc với đạo diễn Việt kiều, anh có thấy khác biệt về cách làm việc không?

- Không nhiều đâu. Bạn đạo diễn của Khế ước bán dâu hiểu rất rõ văn hóa Việt Nam và từng làm việc ở đây. Hơn nữa, ê-kíp đã nghiên cứu rất kỹ từ trang phục, bối cảnh đến cách sống của người giàu thời kỳ được lấy làm bối cảnh phim. Bối cảnh phim quay chủ yếu ở Ninh Bình và Bắc Ninh, đều là những nơi có kiến trúc cổ phù hợp. Tôi thật sự ấn tượng với sự đầu tư và chỉn chu của ê-kíp.

Điều gì khiến ông tâm đắc nhất ở một vai diễn phản diện?

- Tôi thích vai ông Tri trong Khế ước bán dâu bởi cái cách nhân vật phản diện được tạo nên – vừa đời thường, vừa ẩn chứa bài học sâu sắc. Nhân vật mang những suy nghĩ rất “người”, rất thật. Khi đánh đổi nhân tính để đổi lấy của cải, quyền lực, thì cái giá phải trả là vô cùng lớn. Tôi nghĩ nhân vật khiến khán giả sẽ không chỉ xem phim để sợ, mà còn để suy ngẫm về lòng tham, về sự mất mát trong chính con người mình.

Phim điện ảnh và truyền hình đòi hỏi diễn xuất và ngôn ngữ riêng. Ông có gặp khó khăn gì với phim điện ảnh không?

- Phim điện ảnh khác hoàn toàn phim truyền hình ở chỗ mọi thứ phải cô đọng và chính xác hơn. Lời thoại ít nhưng chắc, mỗi câu, mỗi chữ đều phải tính toán. Người diễn viên phải kiểm soát biểu cảm, nhịp thở và ánh mắt.

Ở phim truyền hình, mình có thể nói dài, thoại nhiều. Còn phim điện ảnh, mỗi cảnh là một lát cắt, một điểm nhấn. Cách diễn phải tiết chế nhưng sâu sắc. Tôi xem đây là một bài học lớn về nghề.

Xin cảm ơn Nghệ sĩ Nhân dân Trung Anh đã chia sẻ!

×