Bình luận
0
Nguyễn Công Trứ là nhà quân sự, nhà kinh tế và nhà thơ lỗi lạc trong lịch sử Việt Nam cận đại.
Năm 1820, khi đã 42 tuổi, ông mới đỗ Giải nguyên ở trường thi hương trấn Nghệ An. Từ đây bắt đầu thời kỳ làm quan đầy sóng gió của ông. Ông hoạt động trong nhiều lĩnh vực từ quân sự, kinh tế tới thi ca. Cuộc đời ông là những thăng trầm trong sự nghiệp. Ông được thăng thưởng quan tước nhiều lần vì những thành tích, chiến công trong quân sự và kinh tế, tới chức thượng thư, tổng đốc; nhưng cũng nhiều lần bị giáng phạt, nhiều lần giáng liền ba bốn cấp như năm 1841 bị kết án trảm giam hậu rồi lại được tha, năm 1843 còn bị cách tuột làm lính thú... Thế nhưng, Nguyễn Công Trứ vô tư, vẫn cứ ngông nghênh, ngạo nghễ với đời cho đến tận khi nhắm mắt xuôi tay. Và hai giai thoại dưới đây về Nguyễn Công Trứ là một minh chứng.
Tranh vẽ cụ Nguyễn Công Trứ.
Sau khi cáo lão, được nhà vua cho về quê dưỡng già, cụ Nguyễn Công Trứ đã đến ở bên chân núi Nài và suốt ngày hát xướng, rồi đi ngao du cùng bạn bè. Khi đã ngoại thất tuần - ngoài 70 tuổi, cụ Nguyễn Công Trứ đã gặp một cô gái mười bảy tuổi. Và như có duyên trời định, hai người - một ông lão già tóc bạc và một thiếu nữ má hồng - đã đem lòng yêu nhau rồi họ gắn bó với nhau. Sau đó, cụ Thượng Trứ đã hỏi nàng làm thiếp và nàng đã đồng ý làm lễ cưới. Trong đêm hợp hôn, cụ cùng nàng bày rượu, rồi đập trống hát ca trù và sáng tác một bài hát nói.Bài hát này ngay lập tức được truyền tụng khắp vùng. Cho đến tận hôm nay, những đại gia có máu mặt lại thích ăn chơi thì không ai là không biết hai câu thơ cuối của bài thơ này:
Tân nhân nhược vấn lang niên kỷ; Ngũ thập niên tiền nhị thập tam!
Nghĩa của hai câu thơ như sau: Nếu thiếp mới hỏi chàng bao tuổi? Và chàng trả lời rằng: Năm mươi năm trước hai mươi ba! Cuối cùng, cụ Nguyễn Công Trứ đã kết thúc khúc hát bằng một tuyên bố... xanh rờn: Xưa nay mấy kẻ đa tình; Lão Trần là một với mình là hai; Càng già càng dẻo càng dai!
Cưới nàng ca kỹ làm thiếp xong, Nguyễn Công Trứ đã nhờ nhân dân trong làng giúp đỡ để dựng một ngôi nhà lá nhỏ cạnh chùa Cảm Sơn, dưới chân núi Đại Nài, cách lị sở tỉnh Hà Tĩnh chừng vài dặm. Thường ngày, cụ vẫn cưỡi bò vàng đạc ngựa cùng cô vợ trẻ vừa mới cưới đi ngao du và ca hát khắp vùng. Có lần ông gọi cả gánh ca trù đến hát ngay giữa sân chùa. Vị sư trụ trì tại đây thấy vậy sợ quá, bèn tìm đến nhờ quan Bố chính Hà Tĩnh ngăn cản giúp. Quan Bố chính Hà Tĩnh lúc đó là Hoàng Nho Nhã. Được sư trụ trì nhờ, Hoàng Nho Nhã bèn đích thân đến xem và từ xa, quan đã nghe lời ca trong tiếng đàn réo rắt:
Kìa núi nọ phau phau mây trắng,
Tay kiếm cung mà nên dạng từ bi,
Gót tiên theo đủng đỉnh một đôi gì,
Bụt cũng nực cười ông ngất ngưởng!
Nghe tiếng hát, quan Bố chính cũng say sưa với thơ hay, đào đẹp, giọng hát lại ngọt ngào, tiếng đàn êm, rồi quay lại bảo với nhà sư trụ trì rằng: Thôi, lúc này tốt nhất là tôi với nhà sư đừng can thiệp vào thú vui của cụ nữa, mà có muốn ta cũng không can thiệp được đâu!
Sau buổi hát ấy, quan Bố chính Hà Tĩnh Hoàng Nho Nhã đã làm tặng cụ Nguyễn Công Trứ đôi câu đối rất hay như sau: Sự nghiệp kinh nhân thiên hạ hữu; Phong lưu đáo lão thế gian vô! Nghĩa là kẻ làm nên sự nghiệp khiến người đời khiếp sợ trong thiên hạ vẫn còn, chứ người đến già vẫn phong lưu như cụ thì thế gian không có!
Nguyễn Công Trứ là bậc đại kỳ tài trong nhiều lĩnh vực. Ông là một người của hành động, trải qua nhiều thăng trầm, nên Nguyễn Công Trứ hiểu sâu sắc nhân tình thế thái đương thời. Ông khinh bỉ và ngán ngẩm nó: Thế thái nhân tình gớm chết thay; Lạt nồng coi chiếc túi vơi đầy. Hoặc: Tiền tài hai chữ son khuyên ngược; Nhân nghĩa đôi đường nước chảy xuôi. Trong xử thế, ông cười nhạo sự thăng giáng, coi làm quan thì cũng như thằng leo dây và không giấu sự ngạo mạn: Nào nào! Thằng nào sợ thằng nào; Đã sa xuống thấp lại lên cao. Khi đã chán chường với chốn quan trường, nhưng ông không chán đời. Và không chỉ yêu đời, ông còn là người chịu chơi, với ông cái gì cũng có thể đem chơi, kể cả tài kinh bang tế thế. Ngay lúc chua chát nhìn lại đời mình, ông vẫn là người đầy khí phách: Kiếp sau xin chớ làm người; Làm cây thông đứng giữa trời mà reo.
Từ những tài liệu lịch sử còn lưu lại đến ngày nay cho thấy, cuộc đời của Nguyễn Công Trứ luôn đầy ắp những giai thoại, mà giai thoại nào cũng cho thấy bản lĩnh sống, trí tuệ và tính bình dân sâu sắc. Còn lời thơ của ông luôn sinh động, giàu triết lý nhân văn nhưng hóm hỉnh, đó là chất thơ có được từ đời sống, lấy đời sống làm cốt lõi. Song, dù trong bất cứ lĩnh vực nào, Nguyễn Công Trứ vẫn là một "Ông ngất ngưởng" ngạo nghễ trên đỉnh cao của tài năng, bản lĩnh và nhân cách, như cây tùng, cây bách. Và việc nhắc lại hai giai thoại trên đây của Nguyễn Công Trứ không ngoài mục đích là mong hậu thế đừng bao giờ quên: Làm trai đứng ở trong trời đất...
Khởi nghĩa khăn vàng là cuộc nổi dậy của nông dân ở Trung Quốc chống lại nhà Hán, kéo dài suốt 21 năm và gây ra những hậu quả sâu rộng, đánh dấu sự khởi đầu của thời kì Tam quốc.
Dù vượt qua U22 Lào 2 - 1 để tạm dẫn đầu bảng B, U22 Việt Nam vẫn khiến HLV Kim Sang-sik không hài lòng. Ông tiếc nuối vì lẽ ra U22 Việt Nam có thể tận dụng được nhiều cơ hội hơn.
Chia sẻ
Các máy bay không người lái của Ukraine vừa tấn công một căn cứ đặc nhiệm tinh nhuệ nằm dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Tổng thống Chechnya Ramzan Kadyrov và tòa nhà trụ sở của FSB tại Chechnya, ngay trước thềm các cuộc đàm phán hòa bình tại Moscow.
Chia sẻ
Theo luật sư, việc cá nhân chia sẻ, lưu trữ tài liệu xấu, độc hại có thể sẽ bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy thuộc vào mức độ và hậu quả gây ra.
Chia sẻ
Dù giành chiến thắng 2-1 nhờ cú đúp của Đình Bắc, nhưng màn trình diễn tại Rajamangala cho thấy "Những chiến binh sao vàng" cần tận dụng triệt để quãng nghỉ 8 ngày tới để khắc phục khâu dứt điểm trước khi đối đầu Malaysia.
Chia sẻ
Nước chủ nhà SEA Games 33 Thái Lan đã có thư xin lỗi đến Ủy ban Olympic Việt Nam và Lào sau sự cố không phát nhạc nền quốc ca trước trận đấu giữa U22 Việt Nam và U22 Lào.
Chia sẻ
HLV Trần Đình Tiền và "dàn sao" của ĐT bóng chuyền nam Việt Nam đã có những chia sẻ về quá trình tập luyện, những khó khăn và mục tiêu tại SEA Games 33 trên đất Thái Lan.
Chia sẻ
Ở màn so tài tại lượt trận thứ 3 bảng A ASEAN Club Championship 2025/26, CLB CAHN sớm có bàn mở tỷ số do công của Leo Artur vào phút thứ 10 và được chơi hơn người phần lớn thời gian của hiệp hai nhưng các học trò HLV Alexandre Polking vẫn bị Buriram United cầm hoà 1-1.
Chia sẻ
Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Yury Kokov tuyên bố, các chính trị gia phương Tây ủng hộ việc kéo dài xung đột ở Ukraine nhằm che giấu các cuộc khủng hoảng thảm khốc trong nước.
Chia sẻ
U22 Việt Nam áp đảo danh sách 10 cầu thủ đắt nhất SEA Games 33; HLV Shin Tae-yong trở lại Indonesia; Messi xếp trên Ronaldo về thành tích ghi bàn; hHuyền thoại Chelsea qua đời ở tuổi 85; Real hoãn đàm phán gia hạn hợp đồng với Vinicius.
Chia sẻ
Tổng Bí thư Tô Lâm giao Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo hoàn thiện các đề án hỗ trợ người khuyết tật để báo cáo Ban Bí thư vào quý 2/2026. Người đứng đầu Đảng yêu cầu tạo bước chuyển mới, hành động mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn để nâng cao chất lượng cuộc sống của hơn 7 triệu người khuyết tật trên cả nước.
Chia sẻ
Vụ sụt lún bất ngờ trên đường Nguyễn Công Trứ, TP Đà Nẵng làm xuất hiện hố sâu nuốt trọn hai ô tô, đặt ra nhiều câu hỏi về điểm bất thường tại khu vực giáp công trình đang thi công phần ngầm.
Chia sẻ
Ngày 01/12/2025, đoàn công tác của Trường Đại học Raiganj và Trường Đại học Biswa Bangla Bisabidyalay, Ấn Độ đã đến thăm và làm việc tại Khoa Kế toán và Quản trị kinh doanh (KT&QTKD), Học viện Nông nghiệp Việt Nam.
Chia sẻ
Đoạn video do một chiến binh tình nguyện người Mỹ ghi lại tại Ukraine đang gây chú ý mạnh trên mạng xã hội vì hiếm hoi cho thấy cảnh dụ hàng binh sĩ Nga giữa chiến trường Donbass khốc liệt.
Chia sẻ
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tiêm chủng là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa một số loại viêm màng não do vi khuẩn phổ biến, trong đó có viêm màng não do não mô cầu.
Chia sẻ
Nhu cầu về sản phẩm có chất lượng cao và nguồn gốc rõ ràng ngày càng tăng, thúc đẩy các doanh nghiệp và nông dân tại Đắk Lắk đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng sản phẩm, đặc biệt là các sản phẩm OCOP. Những nỗ lực này không chỉ đáp ứng thị trường trong nước mà còn giúp địa phương xuất khẩu sang thị trường quốc tế, từ đó mở ra cơ hội lớn cho các mặt hàng nông sản đặc trưng của tỉnh.
Chia sẻ
Ban Tổ chức Cuộc thi Tuyên truyền viên tiết kiệm điện 2025 của Bộ Công Thương vừa công bố 22 tác phẩm đoạt giải trên toàn quốc. Trong đó, PC Đắk Lắk đã xuất sắc giành giải Nhất tại cuộc thi lần này.
Chia sẻ
Nhờ phát triển du lịch cộng đồng, cuộc sống người dân bản Kho Mường, xã Pù Luông (Thanh Hóa) đã từng bước thoát nghèo, có nguồn thu nhập ổn định nhờ khai thác cảnh quan thiên nhiên đại ngàn và gìn giữ văn hóa bản địa.
Chia sẻ
Phát biểu tại họp báo sau chiến thắng 2-1 trước U22 Lào trong trận ra quân bảng B môn bóng đá nam SEA Games 33, HLV Kim Sang-sik ghi nhận nỗ lực của toàn đội, đồng thời nhấn mạnh điều quan trọng nhất là U22 Việt Nam đã đạt được mục tiêu giành trọn 3 điểm.
Chia sẻ
Công an tỉnh Vĩnh Long đã ra quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án, tạm đình chỉ điều tra bị can đối với Nguyễn Văn Bảo Trung (SN 1992, nơi thường trú xã Tam Ngãi, tỉnh Vĩnh Long), tài xế trong vụ án “vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ xảy ra tại xã Vĩnh Xuân".
Chia sẻ
Ngày 3/12, Công an phường Hà Đông (TP.Hà Nội) cho biết đang lập hồ sơ xử lý vụ việc 2 đối tượng xăm trổ hung hãn hành hung một nam thanh niên trên địa bàn.
Chia sẻ
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định số 45/2025 của Thủ tướng quy định đối tượng thuê nhà ở công vụ tại các địa phương thuộc diện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh.
Chia sẻ
Ngày 3/12, Ủy ban Châu Âu sẽ trình bày đề xuất chính thức về cơ chế sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga vì lợi ích của Ukraine, còn được gọi là "khoản vay bồi thường".
Chia sẻ
Tử vi ngày mai nhấn mạnh, 4 con giáp giỏi nắm bắt cơ hội kinh doanh, sở hữu đầu óc đầu tư độc đáo và thường nhận được sự giàu có bất ngờ.
Chia sẻ
Xã biên giới Pa Tần (tỉnh Lai Châu) không chỉ "thay da đổi thịt" nhờ những con đường trải bê tông hay nương lúa trĩu hạt, mà còn bởi nhờ có chuyển đổi số trong nông nghiệp, nông thôn. Việc cải cách hành chính công quyết liệt, ứng dụng công nghệ số đã giúp đời sông của đồng bào dân tộc Mông, dân tộc Mảng vơi bớt vất vả...
Chia sẻ
U22 Việt Nam đã gặp rất nhiều khó khăn mới có thể giành chiến thắng sít sao 2-1 trước U22 Lào và người hâm mộ không đánh giá cao màn trình diễn của thầy trò HLV Kim Sang-sik. Tuy vậy, vẫn có những ý kiến bảo vệ nhà cầm quân người Hàn Quốc.
Chia sẻ
UBND Phú Thọ kêu gọi đầu tư dự án Legacy Kim Bôi tại thị trấn Bo, biến 67 ha trung du thành khu đô thị sinh thái kết hợp nghỉ dưỡng, khoáng nóng, dự kiến hoàn thiện năm 2029.
Chia sẻ
Người nông dân sẽ không cần phải bỏ số tiền lớn mua hạt giống để canh tác mua vụ mới vì đã có công nghệ đột phá giúp họ tự “sao y bản chính” hạt giống với chất lượng không thay đổi. Công nghệ đột phá này nhận được sự quan tâm mạnh mẽ của các nhà khoa học quốc tế tại Tọa đàm “Đổi mới trong Nông nghiệp và Thực phẩm” diễn ra chiều 03/12, trong khuôn khổ Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2025.
Chia sẻ
Với hạ tầng “không – thủy – bộ – sắt” đồng bộ và quy hoạch đô thị mở rộng, Khánh Hòa đang bước vào giai đoạn phát triển toàn diện. Mạng lưới giao thông giúp nâng cao năng lực kết nối, thúc đẩy du lịch chất lượng cao và tạo nền tảng hình thành vùng động lực phát triển mới tại Nam Nha Trang.
Chia sẻ
Xã Cam An, tỉnh Khánh Hòa: Nuôi dê khỏe, nuôi bò mượt lông, nông dân Raglai cứ bán là có người mua ngay. Đến nay, nhiều hộ dân đồng bào Raglai ở thôn Văn Sơn, xã Cam An, tỉnh Khánh Hòa đã có cuộc sống với thu nhập tốt hơn, nhiều mô hình trồng trọt mới, mô hình chăn nuôi mới đã xuất hiện.
Chia sẻ
Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam Nguyễn Thị Lan cho rằng nông nghiệp hiện đại không chỉ cần vốn hay công nghệ mà cốt lõi nằm ở nhân lực. Bà đề nghị cần có chiến lược đào tạo nhân lực nông thôn thế hệ mới để đảm bảo phát triển bền vững.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
N.V 
