Bình luận
0
Lê Hữu Trác hay còn có tên khác là Hải Thượng Lãn Ông, sinh ngày 12/11/1724, năm Giáp Thìn vào cuối đời Hậu Lê. Quê ông ở thôn Văn Xá, làng Lưu Xá, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng, tỉnh Hải Dương (nay là thôn Thanh Xá, xã Hoàng Hữu Nam, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hải Hưng). Ông mất ngày rằm tháng Giêng, năm Tân Hợi, niên hiệu Quang Trung thứ 4 (1791), tại xã Tình Diễm, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.
Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.
Cha ông là Lê Hữu Mưu đỗ tiến sĩ và ra làm quan giữ đến chức Thượng thư đời Lê Dụ Tông. Mẹ ông quê ở Bàu Thượng, làng Tình Diễm, Hương Sơn, Hà Tĩnh. Hồi nhỏ, ông theo cha đi học ở Thăng Long. Năm 1739 cha ông mất và lớn lên thì gặp thời loạn. Khi ấy, vua Lê chỉ là hư vị, Chúa Trịnh lộng quyền, các nơi trong nước đều nổi dậy chống đối, có lần Lãn Ông cũng ra cầm quân dẹp loạn, nhưng vì chán ghét cuộc chém giết tương tàn nên nhân có tin người anh ở Hương Sơn mất, ông bèn viện cớ về quê nuôi mẹ.
Khi bị đau ốm, Lãn Ông đã tìm đến vị lương y Trần Độc ở Núi Thành, xã Hương Cần, huyện Thanh Chương, Nghệ An để chữa bệnh. Trong thời gian ở đó hơn 2 năm, Lãn Ông đã nghiên cứu các sách y học kinh điển, nhất là bộ Phùng Thị Cẩm Nang và cùng họ Trần bàn luận về y học. Bấy giờ, có người là Hải Quận Công biết Lãn Ông văn võ kiêm toàn muốn mời ra cầm quân lần nữa, nhưng vì chán ghét chiến tranh, không ham danh lợi nên Lãn Ông đã cương quyết chối từ, trở về Hương Sơn nghiên cứu y học và chữa bệnh.
Năm 1760, khi người mẹ mất, lúc đó tuy mới 35 tuổi nhưng Lãn Ông đã nổi tiếng là một danh y có tài. Ngoài việc chữa bệnh, Lãn Ông còn mở lớp dạy cho đồ đệ. Suốt hai mươi mấy năm, ông luôn lưu tâm nghiên cứu, đem hết tài năng, tinh thần để tận tụy chữa bệnh cho dân chúng và giảng dạy cho đời sau.
Năm 1782, đời Lê Hiến Tông, niên hiệu Cảnh Hưng thứ 43, bấy giờ tuy đã ngoài 60 tuổi nhưng Hải Thượng Lãn Ông vẫn bị triệu về kinh để chữa bệnh cho thế tử Trịnh Cán, con Chúa Trịnh Sâm. Khi vào phủ chúa xem mạch và kê đơn cho thế tử Trịnh Cán, ông được Trịnh Sâm khen “hiểu sâu y lý” và ban thưởng cho ông 20 suất lính hầu và bổng lộc ngang với chức quan kiểm soát bộ Hộ để giữ ông lại. Nhưng ông giả ốm không vào chầu, sau lại viện cớ tuổi già mắt hoa, tai điếc thường ốm yếu để được trọ ở ngoài. Bọn ngự y trong cung ghen tỵ với Hải Thượng và không chịu chữa theo đơn của ông, nên thế tử không khỏi. Ông biết thế nhưng không hề thắc mắc với bọn thầy thuốc thiếu lương tâm này, mặt nữa ông không thật nhiệt tình chữa, kết quả để sớm thoát khỏi vòng cương tỏa của quyền thần, danh lợi.
Khi trở về Hương Sơn, Hải Thượng tiếp tục nghiên cứu, chữa bệnh, giảng dạy và hoàn thành bộ Y Tông Tâm Lĩnh, bộ sách đông y lớn nhất và quý nhất ở nước ta ngày nay, gồm 63 cuốn (nay chỉ còn 55 cuốn) do Vũ Xuân Hiên thu thập lại và cho in vào năm 1866. Nội dung của bộ sách này bao gồm y lý, chẩn trị, phương dược và được trình bày có hệ thống, có kết hợp lý luận với thực tiễn; đồng thời có phân tích chứng minh rõ ràng về nguyên nhân các chứng bệnh cũng như cách chữa trị.
Lời bàn:
Nếu cắt nghĩa hai chữ “Lãn Ông” theo chữ Hán thì có nghĩa là “ông lười”. Ở đây không phải Hải Thượng cho mình là một người lười biếng, không thích làm, không thích học mà là người lười nhận công danh, bổng lộc. Nói cách khác, ông là người chán ghét công danh, muốn tự giải phóng mình khỏi sự ràng buộc của danh lợi, của quyền thế, để được tự do nghiên cứu y học, thực hiện chí hướng mà mình yêu thích gắn bó.
Tuy chịu ảnh hưởng của y học Trung Hoa nhưng Lãn Ông đã có óc sáng tạo vận dụng y lý hợp với hoàn cảnh khí hậu và thể chất của người Việt Nam và sử dụng thuốc nam để chữa bệnh. Tiếc rằng vào cuối thời Lê, trải qua bao nạn binh đao, các sách quý của ông bị thất truyền, trong đó có “Y phương hải hồi”, “Cơ yếu” và đặc biệt là tập “Ấu khoa”. Nhưng với ngần ấy sách thuốc còn lại của ông cũng đã quá đủ để làm nên một tên tuổi lớn trong nền y học cổ truyền nước nhà. Vì thế vua Khải Định đã phong cho ông là “Việt Nam Y Thánh”. Và thực tế là trong lịch sử Việt Nam, chưa từng có nhân vật nào mà nhân dân quý mến như Hải Thượng Lãn Ông. Tiếc rằng hậu thế thời nay có quá ít người noi theo, vì thế cho nên mới có chuyện thầy thuốc thích nhận bao thư của người nhà bệnh nhân, thích kê toa trái quy định để hưởng hoa hồng từ nhà thuốc..., thật đáng buồn thay.
Trong lịch sử phong kiến, hoàng đế Trung Quốc Chu Hậu Chiếu được nhiều người biết đến với một sự việc kỳ lạ. Ông có hơn 100 con trai nhưng không ai trong số họ là con ruột. Chuyện kỳ quái gì đã xảy ra với vị hoàng đế này?
Đạo diễn Ngụy Minh Khang chia sẻ về hành trình làm "Phòng trọ ma bầu": “Nếu không có mọi người, giấc mơ này đã dừng lại từ lâu”.
Chia sẻ
Tại SEA Games 33, bóng chuyền Việt Nam được kỳ vọng sẽ có thành công và Liên đoàn bóng chuyền Việt Nam (VFV) đã đưa ra mức thưởng cụ thể để khích lệ tinh thần của các đội tuyển.
Chia sẻ
Theo thông tin từ Bệnh viện Nhân dân Gia Định, 2 nạn nhân trong vụ cháy quán ăn ở đường Trần Hưng Đạo khiến 4 người tử vong đang được điều trị tích cực.
Chia sẻ
Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam lần thứ III năm 2025 và Thi viết tìm hiểu 95 năm truyền thống Hội Nông dân Việt Nam đã chính thức tìm ra 45 tác phẩm xuất sắc nhất. Giải báo chí do Báo Nông thôn Ngày nay/Dân Việt phối hợp với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) thực hiện.
Chia sẻ
Bệnh nhân bị chấn thương do ngã giàn giáo, bị cúm A kèm viêm phổi, tình trạng tiến triển nặng, sốt cao không lùi, suy hô hấp, suy thận, phổi bị tổn thương nặng.
Chia sẻ
Sở Xây dựng Đà Nẵng thông tin về phương án xử lý dự án nhà hàng, bến du thuyền trên đường Bạch Đằng – công trình đắc địa ven sông Hàn đã xuống cấp và bị bỏ hoang suốt nhiều năm sau khi dừng hoạt động.
Chia sẻ
Tại những cánh đồng của thôn Giang khẩu, của xã Quyết Thắng (TP Hải Phòng) nông dân đang thu hoạch dưa vàng, dưa hấu vụ thu đông. Năm nay, tình hình sản xuất không nhiều thuận lợi nhưng năng suất dưa ở một số cánh đồng của nông dân vẫn đảm bảo, giá cả ổn định từ 23– 25 nghìn đồng/ kg.
Chia sẻ
Không quân Mỹ đưa tin một chiếc F-16C của Mỹ đã bị rơi trong nhiệm vụ huấn luyện trên bầu trời California vào sáng thứ Tư.
Chia sẻ
Ngày 5/12, tại Đà Nẵng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội nghị tổng kết Đề án “Trồng một tỷ cây xanh giai đoạn 2021-2025”, ghi dấu bước tiến mạnh mẽ của Việt Nam trong hành trình phủ xanh đất nước và ứng phó biến đổi khí hậu.
Chia sẻ
Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Phạm Đức Ấn yêu cầu các địa phương khẩn trương tăng tốc sửa chữa, xây dựng lại nhà cho các hộ dân bị thiệt hại do thiên tai, quán triệt tinh thần “làm ngay, làm đúng hạn” trong triển khai Chiến dịch Quang Trung.
Chia sẻ
Trước những băn khoăn về việc tích hợp 3 chương trình mục tiêu quốc gia có thể làm giảm chính sách hoặc nguồn lực đầu tư cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng đã có giải trình cụ thể.
Chia sẻ
Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Đà Nẵng cho biết đã khởi tố, bắt tạm giam Đỗ Đức Trọng – người mang dao dài 60 cm phục kích tấn công bà Trịnh Phương Anh ngay trước cửa nhà do mâu thuẫn mua bán đất.
Chia sẻ
Chính quyền Hà Nội yêu cầu 19 xã, phường hoàn thành giải phóng mặt bằng trước ngày 31/12/2025, để triển khai 7 cây cầu qua sông Hồng.
Chia sẻ
Các nhà khoa học đã phát hiện cơ chế khó tin gây ra những cơn sóng thần cao 15 m, lan khắp 3 đại dương chỉ trong vòng 20 giờ, thậm chí đi xuyên qua Nam Mỹ một cách bí ẩn: Một loại sóng âm đáng sợ.
Chia sẻ
Theo Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh Lâm Đồng, từ tối 3/12 đến 16 giờ chiều 4/12, toàn tỉnh có khoảng 3.296 căn nhà bị ảnh hưởng, ngập lụt, làm 1 người chết. Thiệt hại ban đầu ước tính khoảng 88 tỷ đồng… Lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng yêu cầu các chủ hồ phải thông báo kịp thời đến các địa phương vùng hạ du về kế hoạch, thời điểm vận hành xả lũ của các hồ chứa, đập thủy lợi, thủy điện...
Chia sẻ
Các dự án BT hiện là điểm nghẽn lớn đối với thị trường. Nếu không có cơ chế xử lý quyết liệt và minh bạch, tình trạng này sẽ tiếp tục kéo dài, gây thiệt hại cho nhà đầu tư và làm đình trệ dòng vốn phát triển hạ tầng đô thị.
Chia sẻ
Các xưởng bóc gỗ hoạt động gần khu vực rừng sản xuất, rừng tự nhiên ở khu vực huyện Bình Gia (cũ) tỉnh Lạng Sơn đã dừng hoạt động, sau loạt bài “Bóc" đường dây phá rừng tự nhiên quy mô lớn ở Lạng Sơn của Báo Dân Việt.
Chia sẻ
TP.HCM đang siết tiến độ, đẩy mạnh giải ngân vốn bồi thường – giải phóng mặt bằng cho hàng trăm dự án trọng điểm. Nhiều đơn vị đạt tỉ lệ cao, song vẫn còn dự án chậm do vướng pháp lý, kiểm kê đất đai và chưa tách được nguồn vốn.
Chia sẻ
Để thuận tiện cho việc đi lại, học hành của con em mình và vì một cuộc sống tốt đẹp hơn, nhiều hộ dân thôn Bản Bẳng, xã Nghĩa Tá của tỉnh Thái Nguyên đã tình nguyện hiến đất làm đường dù đất của gia đình không đủ để canh tác.
Chia sẻ
Lý Hoàng Nam vừa khiến người hâm mộ pickleball Việt Nam nức lòng khi giành chiến thắng 2-0 trước tay vợt số 2 thế giới là Federico Staksrud 2-0 tại vòng bán kết PPA Tour Hàng Châu 2025.
Chia sẻ
Ghi nhận ban đầu cho thấy, đám cháy xuất phát từ khu vực bếp đặt ở tầng trệt, khói đen, độc len lên các tầng trên nơi có nhiều người đang ngủ. Khi phát hiện cháy, những người trong nhà này không thoát ra được do mặt tiền bít bùng gạch trang trí, cửa cuốn, phía sau là con hẻm nhưng lối thoát hiểm cũng bị bịt kín bằng lồng sắt…
Chia sẻ
VEAM MOTOR đấu giá thành công 165 xe, nâng tổng số xe đấu giá thành công năm 2025 lên 1634 xe, tương đương 80% số lượng xe tồn kho lâu năm
Chia sẻ
Ông Khuất Việt Hùng, Chủ tịch HĐTV Hà Nội Metro cho biết, hệ thống soát vé tự động ứng dụng định danh, xác thực điện tử, nhận diện sinh trắc học và thanh toán không dùng tiền mặt đối với hành khách là kết quả của Kế hoạch 428 do Bộ Xây dựng, Bộ Công an và UBND TP Hà Nội ban hành, với mục tiêu hiện đại hóa hệ thống vé.
Chia sẻ
Việt Nam đã chính thức bước vào kỷ nguyên ứng dụng AI (trí tuệ nhân tạo) sâu rộng, vượt qua giai đoạn tìm hiểu căn bản để sử dụng AI trong sáng tạo, học tập và công việc. Ngoài ra, AI cũng đã trở thành một phần quen thuộc trong đời sống người dùng tại Việt Nam.
Chia sẻ
Các đại biểu Quốc hội bày tỏ lo ngại về gánh nặng ngân sách địa phương khi phải huy động tới 400.000 tỷ đồng để triển khai chương trình mục tiêu quốc gia, trong khi nguồn hỗ trợ từ Trung ương chỉ dừng ở mức 100.000 tỷ đồng, tạo ra chênh lệch lớn và nguy cơ ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện.
Chia sẻ
Theo đề xuất của Bộ Nội vụ, nhiều khả năng từ 1/1/2026, phụ cấp chức vụ lãnh đạo của cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang sẽ được nâng lên. Mức này cao hơn mức cũ từ vài trăm tới 1 triệu đồng.
Chia sẻ
Từ ngày 1 - 3/12/2025, đoàn đại biểu cấp cao Chính phủ Việt Nam, do Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng dẫn đầu, đã thăm và làm việc tại Cuba, nhằm thúc đẩy mối quan hệ hợp tác toàn diện giữa hai nước, đặc biệt trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại và đầu tư.
Chia sẻ
Tại xã Sính Phình, tỉnh Điện Biên, ai cũng biết đến anh Giàng A Kỷ, ở bản Háng Đề Dê, một nông dân điển hình trong phát triển kinh tế. Từ vài con dê nuôi thử nghiệm ban đầu, đến nay đàn dê đã cho anh một cơ ngơi mà không ít người ngưỡng mộ.
Chia sẻ
TP.HCM và khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam đang đối diện với thách thức lớn từ ô nhiễm không khí, trong đó, khí thải từ các phương tiện giao thông, đặc biệt là động cơ diesel, đã trở thành nguồn gây hại hàng đầu.
Chia sẻ
Loại thịt này rất giàu protein, ít calo, chất béo, hỗ trợ giảm cân, tăng cơ và thúc đẩy sức khỏe tim mạch, cải thiện tâm trạng.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Kim Ngọc 
