Người dân có được thế chấp đất nông nghiệp để vay vốn ngân hàng không?

Câu hỏi:

Bạn đọc Thu Quỳnh (Bắc Giang) băn khoăn về việc thế chấp đất nông nghiệp để vay vốn ở địa phương. Cụ thể, gia đình nhà chị Quỳnh có mảnh đất nông nghiệp rộng hơn 1.000m2. Hiện nay, do mong muốn mở rộng việc làm ăn, kinh doanh trong lĩnh vực vật tư nông nghiệp, chị Quỳnh muốn thế chấp mảnh đất này để vay vốn đầu tư. Chị Quỳnh hỏi diện tích đất này của gia đình có mang đi thế chấp ngân hàng vay vốn được không? Nếu có thì thủ tục cụ thể ra sao?

Trả lời:

Đất nông nghiệp có thể mang đi thế chấp vay vốn

Luật sư Vũ Anh Tuấn (Văn phòng luật sư Trung Hòa- Đoàn luật sư TP.Hà Nội) cho biết, Điều 9 Luật Đất đai 2024 quy định, nhóm đất nông nghiệp bao gồm: Đất trồng cây hằng năm, gồm đất trồng lúa và đất trồng cây hằng năm khác; Đất trồng cây lâu năm; Đất lâm nghiệp, gồm đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất; Đất nuôi trồng thủy sản; Đất chăn nuôi tập trung; Đất làm muối; Đất nông nghiệp khác.

Như vậy, theo luật sư Tuấn, đất nông nghiệp cũng là một trong các đối tượng được dùng để thế chấp ngân hàng. Bởi vậy, người dân có đất nông nghiệp có thể mang đi thế chấp ngân hàng để vay vốn, đầu tư, kinh doanh.

Điều kiện thế chấp đất nông nghiệp

Luật sư Tuấn cho biết, việc thế chấp đất nông nghiệp phải đáp ứng điều kiện thế chấp theo quy định. Cụ thể, Khoản 1 và khoản 3 Điều 45 Luật Đất đai 2024 quy định điều kiện thực hiện thế chấp:

Người sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất; thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất khi có đủ các điều kiện sau đây:

Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;

Hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp thừa kế quyền sử dụng đất, chuyển đổi đất nông nghiệp khi dồn điền, đổi thửa, tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước, cộng đồng dân cư và trường hợp quy định tại khoản 7 Điều 124 và điểm a khoản 4 Điều 127 của Luật này (Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài nhận chuyển nhượng dự án bất động sản; Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất chưa được cấp Sổ đỏ nhưng đủ điều kiện cấp);

Đất không có tranh chấp hoặc tranh chấp đã được giải quyết bởi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, bản án, quyết định của Tòa án, quyết định hoặc phán quyết của Trọng tài đã có hiệu lực pháp luật;

Quyền sử dụng đất không bị kê biên, áp dụng biện pháp khác để bảo đảm thi hành án theo quy định của pháp luật thi hành án dân sự; Trong thời hạn sử dụng đất; Quyền sử dụng đất không bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định của pháp luật.”

Ngoài các điều kiện quy định tại khoản 1 thì khoản 3 điều này quy định người sử dụng đất còn phải đáp ứng các điều kiện tùy thuộc vào các trường hợp:

Đối với trường hợp mua, bán tài sản gắn liền với đất, quyền thuê trong hợp đồng thuê đất được Nhà nước cho thuê thu tiền thuê đất hằng năm thì phải đáp ứng điều kiện quy định Điều 46 của Luật này;

Đối với trường hợp chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp thì phải đáp ứng điều kiện quy định tại Điều 47 của Luật này;

Đối với trường hợp thực hiện quyền sử dụng đất của cá nhân là người dân tộc thiểu số được giao đất, cho thuê đất theo quy định tại khoản 3 Điều 16 của Luật này thì phải đáp ứng điều kiện quy định tại Điều 48 của Luật này;

Ngoài ra, đối với cá nhân là người dân tộc thiểu số được giao đất, cho thuê đất theo quy định tại khoản 3 Điều 16 Luật Đất đai 2024 khi thực hiện các quyền thế chấp bằng quyền sử dụng đất thì ngoài 05 điều kiện nêu trên còn phải đáp ứng điều kiện quy định tại Điều 48 Luật Đất đai 2024 về trường hợp thực hiện quyền sử dụng đất có điều kiện.

Như vậy, theo luật sư, nếu mảnh đất 1.000m² của gia đình chị Quỳnh đáp ứng các điều kiện trên thì được phép thế chấp tại ngân hàng để vay vốn.

Thủ tục vay thế chấp đất nông nghiệp

Người sử dụng đất nông nghiệp đã được cấp Giấy chứng nhận khi thế chấp quyền sử dụng đất phải đăng ký biến động đất đai theo đúng quy định pháp luật tại điểm p khoản 1 Điều 133 Luật đất đai 2024.

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

Đơn đề nghị vay vốn theo mẫu có sẵn được cung cấp bởi tổ chức tín dụng.

Hồ sơ tài sản: Giấy chứng minh hợp pháp quyền sở hữu đất nông nghiệp và các tài sản bảo đảm khác (nếu có).

Hồ sơ lý lịch pháp lý: Căn cước công dân; Xác minh nơi cư trú, giấy tạm trú; Giấy xác nhận tình trạng quan hệ hôn nhân.

Hồ sơ vay vốn ngân hàng và phương án sử dụng vốn;

Các tài liệu khác theo yêu cầu của tổ chức tín dụng.

Bước 2: Ký hợp đồng thế chấp

Hai bên ký hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất tại tổ chức tín dụng. Hợp đồng này phải công chứng hoặc chứng thực theo quy định.

Bước 3: Đăng ký giao dịch bảo đảm

Nộp hồ sơ đăng ký thế chấp tại Văn phòng đăng ký đất đai để cập nhật thông tin thế chấp vào hồ sơ địa chính.

Bài viết phổ biến giáo dục pháp luật về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

×