Người làng Sóc, đu cây nhanh như... sóc

Đình Thiên Thứ tư, ngày 09/04/2014 11:12 AM (GMT+7)
Chỉ trong nháy mắt, ALăng Díu vọt thẳng lên ngọn một cây to dễ đến 2 người ôm không xuể, tay thoăn thoắt thu hái những chùm loòng boong chín vàng...
Bình luận 0
Bao đời nay, hàng trăm nhân khẩu ở làng Sóc, xã Cà Dâng, huyện Đông Giang (Quảng Nam) sống được là nhờ vào một thứ trái cây trời cho - trái lòng boong, mà tiếng địa phương gọi là P’le T’boon. Và họ leo trèo hái trái loòng boong rất giỏi, nên làng mới có tên gọi là làng Sóc...

Làng “nhanh như sóc”

Làng Sóc nằm giữa một bên là dãy núi Bôichưphiêng - Bun Chăng, còn bên kia là dòng Vu Gia ầm ào chảy xuôi về Biển Đông. Bước tới đầu làng, chúng tôi bắt gặp ánh mắt sắc lạnh của già làng Chà Díu từ căn nhà gươl ngay đầu ngõ.

Ông tròn xoe đôi mắt lạ lẫm nhìn chúng tôi. “Lâu lắm rồi mới có người lạ ghé tới làng” – nói rồi già làng Díu mời chúng tôi lên căn nhà gươl tiếp chuyện. Ngôi làng vẻn vẹn có 34 hộ dân, gần 200 nhân khẩu. Đồng bào chủ yếu làm rẫy, nuôi gia súc, gia cầm, nhưng chẳng đủ ăn do những năm qua bệnh tật phát sinh liên miên, gia súc, gia cầm chết vì dịch bệnh...

Phụ nữ “Làng Sóc” gùi “Nam Trân” vượt đèo dốc bán cho thương lái.
Phụ nữ “Làng Sóc” gùi “Nam Trân” vượt đèo dốc bán cho thương lái.
Theo Trưởng thôn ALăng Tùng, sở dĩ dân làng có cái ăn, cái mặc, nuôi con em đến trường là đều phụ thuộc vào thu nhập từ trái loòng boong. Tính ra mỗi hộ gia đình ở đây đang quản lý khoảng 20-30 gốc loòng boong, một vụ thu hái từ 2-2,5 tấn trái, bán được 15-17 triệu đồng. Số tiền này sẽ trang trải hầu hết chi tiêu cuộc sống của đồng bào. Sở dĩ có cái tên là “làng Sóc” là vì muôn đời nay, người trong làng từ thiếu niên đến phụ nữ, thanh niên ai cũng leo cây hái trái loòng boong nhanh như con sóc rừng.

Để chứng minh điều này, khi mặt trời đứng bóng, ALăng Díu (55 tuổi) - người tự xưng là “vua sóc” của làng, cõng gùi dắt chúng tôi vượt núi Bun Chăng đến cánh rừng bạt ngàn cây loòng boong. Chỉ trong nháy mắt, ALăng Díu vọt thẳng lên ngọn một cây to dễ đến 2 người ôm không xuể, tay thoăn thoắt thu hái những chùm loòng boong chín vàng. Hái xong cành này, Alăng Díu lại oằn mình đánh đu sang cành khác như những diễn viên xiếc.

Cứ thế, hơn 1 tiếng đồng hồ giữa rừng loòng boong, Alăng Díu cõng gùi “bay” từ cây này sang cây khác thu những trái chín. ALăng Díu khoe với chúng tôi rằng, nhà anh được xếp vào nhóm nhiều gốc loòng boong nhất, khoảng 50-60 gốc. Nhờ vào đó mà mới đây anh sắm được cho cô con gái Alăng Linh chiếc xe máy để đi dạy học ở trường tiểu học trên huyện.

Chuyện của anh Đhuâr cũng không khác là bao, nhờ có 20 gốc loòng boong mà gần 10 năm nay gia đình khá lên hẳn. “Năm lên 10 tuổi, học hết lớp 3, tưởng đứa con nhỏ của mình phải chia tay thầy cô, bạn bè vì gia cảnh khó khăn, nhưng may nhờ được mùa loòng boong, nó lại tiếp tục được đến trường học cái chữ. Nay cháu cũng gần tốt nghiệp cấp 2 rồi. Nếu năm nào cũng được mùa, có thể tôi sẽ cho cháu theo học cái nghề gì đó trên huyện để sau này đỡ khổ” - Đhuâr mừng nói.

Kỳ thú loại trái tiến vua

Những giai thoại xung quanh cây loòng boong được trưởng thôn Alăng Tùng kể lại như một câu chuyện cổ tích: Rằng, xưa kia có một chàng trai nghèo Cơ Tu đến “làng sóc” ở rể, phải lên rẫy trông lúa tránh chim ăn suốt 3 mùa để trả nợ nhà gái. Một lần nọ, trong lúc nhặt trái loòng boong rơi rụng ném xua chim, chàng rể bóc 1 trái nếm thử thì thấy có vị ngon, ngọt. Đang đói bụng, thế là chàng leo lên cây chén no nê. Xong 3 mùa rẫy trở về, chàng vẫn khỏe mạnh, đem câu chuyện ăn trái loòng boong kể cho ba mẹ vợ nghe và từ đó, người dân “làng sóc” ăn theo để chống đói mỗi khi lên rừng làm rẫy. Sau nay, trái loòng boong được chọn để dâng tiến vua hàng năm dưới triều Nguyễn...

Loòng boong là loại quả rừng chỉ có ở vùng thượng nguồn sông Vu Gia, trái kết thành chùm ở cành và thân cây. Trái to hơn ngón tay cái, vỏ mỏng, ruột có 5 múi màu trắng, mỗi múi có 1-2 hạt. Trái loòng boong có vị ngọt, thanh, tính mát.

Chuyện nhân giống cây loòng boong của làng cũng khá kỳ thú. Không biết từ bao giờ, nhưng người dân “làng sóc” không dùng cuốc, thuổng đào hố tỉa hạt, mà khi nào ăn nhiều trái loòng boong, đến lúc phải đi vệ sinh thì họ chạy quanh rừng, thải phân đến đâu là có thêm những cây loòng boong mới đến đó, coi là... “của hồi môn” ông cha để lại cho thế hệ con cháu mai sau.

“Vì thế mà các gốc loòng boong của làng tăng lên rất nhiều” - già làng Chà Díu bảo vậy. Vì thế người “làng sóc” có phong tục năm nào cũng cúng lễ mừng mùa, ai cũng phải làm theo. Họ đi hái chùm quả loòng boong của những cây có niên đại cao nhất về đặt dưới gốc cây hoặc trong hang đá, khi nào có sóc rừng đến ăn quả thì mọi người mới được kéo nhau vào rừng hái trái. Ai làm trái, theo quan niệm sẽ gặp điềm dữ...

Chia tay bà con làng Sóc, chúng tôi được thết đãi một bữa loòng boong và cho mang về làm quà, nhưng có điều chỉ mang một ít tượng trưng chứ không được mang nhiều quá, bởi với người “làng sóc”, họ quan niệm đó là điều xui xẻo, cấm kỵ...
Mời các bạn đồng hành cùng báo Dân Việt trên mạng xã hội Facebook để nhanh chóng cập nhật những tin tức mới và chính xác nhất.
Ý kiến của bạn
Tin cùng chuyên mục
Xem theo ngày Xem