Bình luận
0
Nguyễn Trãi sinh năm 1380 và mất ngày 19/9/1442, quê gốc ở làng Chi Ngại, huyện Phượng Sơn, lộ Lạng Giang, nay thuộc thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Cha của Nguyễn Trãi là Nguyễn Ứng Long - tức Nguyễn Phi Khanh - một nho sĩ hay chữ nhưng nghèo và mẹ là Trần Thị Thái, con gái thứ ba của quan Tư đồ Trần Nguyên Đán. Mối lương duyên của thân phụ và thân mẫu Nguyễn Trãi là một ngoại lệ đối với những quy định hôn nhân khắt khe của tôn thất nhà Trần. Trần Nghệ Tông đã không cho Nguyễn Phi Khanh làm quan khi ông đỗ Thái học sinh vì ông là kẻ thứ dân mà lấy vợ giàu sang, như vậy là phạm thượng.
Sau khi thi đỗ Thái học sinh năm 1400, Nguyễn Trãi từng làm quan dưới triều nhà Hồ. Sau khi Việt Nam bị rơi vào sự cai trị của nhà Minh, Nguyễn Trãi tham gia vào cuộc khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi lãnh đạo chống lại ách Minh thuộc. Ông trở thành mưu sĩ của nghĩa quân Lam Sơn trong việc bày tính mưu kế cũng như soạn thảo các văn thư ngoại giao với quân Minh. Ông là khai quốc công thần và là văn thần có uy tín ở thời đầu nhà Hậu Lê. Tuy nhiên, năm 1442 toàn thể gia đình Nguyễn Trãi bị tru di tam tộc trong vụ án Lệ Chi Viên. Năm 1464, vua Lê Thánh Tông xuống chiếu giải oan cho ông.
Anh minh hoạ. Báo Bình Phước.
Nguyễn Trãi cũng là một nhà văn hóa lớn, có đóng góp to lớn vào sự phát triển của văn học và tư tưởng Việt Nam. Ông nằm trong danh sách 14 anh hùng dân tộc tiêu biểu nhất ở Việt Nam, ông cũng là danh nhân văn hóa của Việt Nam và thế giới.
Thuở nhỏ, Nguyễn Trãi đi học tại một nhà ông đồ. Một hôm, tuy đã tan buổi học nhưng trời vẫn còn mưa, tất cả học trò đều không về được. Thấy thế, thầy bèn ra câu đối để học trò làm trong khi chờ tạnh mưa. Câu đối đó như sau: "Vũ vô kiềm tỏa năng lưu khách", nghĩa là chẳng có kiềm khóa mà vẫn giữ được khách. Trong số các câu đối lại của học trò chỉ có câu đối của Nguyễn Trãi là hay nhất. Câu đối ấy như sau: "Sắc bất ba đào dị nịch nhân", nghĩa là nhan sắc đàn bà dù không thấy sóng nổi vẫn đánh đắm được người.
Để hiểu rõ hơn về câu đối, câu chuyện dưới đây sẽ lý giải về điều này. Chuyện kể thêm rằng, vào đời Vua Minh Huệ, Trần Hóa Chiêu ở huyện Tế Hàng, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc có người vợ là Lương Tiểu Nga rất xinh đẹp. Ở cùng huyện có nhà phú hộ tên là Trát Háo Sắc. Háo Sắc thấy Tiểu Nga đẹp, tìm cách kết bạn với Hóa Chiêu. Lập tâm chiếm cho được vợ bạn, Háo Sắc bỏ ra rất nhiều tiền để giúp bạn trong việc làm ăn hoặc trong những lúc nguy khốn. Qua hai năm, sau khi chiếm được cảm tình của nhà bạn, Háo Sắc rủ Hóa Chiêu ngồi thuyền đi buôn, mọi vốn liếng đều do mình chịu cả. Thuyền đi một tháng đến Hàng Châu, Háo Sắc chúc rượu cho Hóa Chiêu say rồi xô xuống biển. Mấy lần Hóa Chiêu trồi lên đều bị tên phản bạn nhấn xuống cho chìm, cuối cùng chàng phải vùi thây dưới đáy biển.
Khi thấy xác Hóa Chiêu nổi trên mặt nước thì Háo Sắc mới tri hô lên cho bè bạn hay và mượn thuyền đến vớt thây bạn nhưng không được. Háo Sắc cho thuyền trở về, khóc lóc báo tin dữ cho mẹ và vợ Hóa Chiêu biết. Sau đó, Háo Sắc còn bỏ tiền cúng bái và cùng Tiểu Nga để tang. Từ đó, Háo Sắc càng tỏ ra hết lòng lo lắng mọi việc nhà cho vợ bạn khiến mẹ Hóa Chiêu cảm động và ép dâu là Tiểu Nga ưng Háo Sắc làm chồng để đền đáp công ơn giúp đỡ. Hai người ăn ở với nhau ít lâu, nhân vô ý, Háo Sắc để lộ việc mình âm mưu hại bạn. Tiểu Nga đến huyện đường đầu cáo và trả được thù cho chồng cũ. Nhưng nàng nhận thấy vì nhan sắc của mình mà cả hai người chồng đều bị chết, Tiểu Nga thắt cổ tự tử.
Như vậy là nguồn gốc và hoàn cảnh ra đời của câu "Vũ vô kiềm tỏa năng lưu khách" đã có một đáp số, là vế ra của vế đối: "Sắc bất ba đào dị nịch nhân". Hai vế đối này có nghĩa là mưa gió chẳng có kiềm khóa mà vẫn giữ được khách. Nhan sắc đàn bà dù không thấy sóng nổi vẫn đánh đắm được người.
Cứ theo nội dung của giai thoại trên, ngay từ nhỏ Nguyễn Trãi đã sớm thể hiện là người có tài năng xuất chúng đến mức phi thường. Khi trưởng thành, Nguyễn Trãi là bậc đại anh hùng dân tộc và là một nhân vật toàn tài hiếm có của lịch sử Việt Nam trong thời đại phong kiến. Ở ông có một nhà chính trị, một nhà quân sự, một nhà ngoại giao, một nhà văn hóa, một nhà văn, một nhà thơ tầm cỡ kiệt xuất. Tâm hồn và sự nghiệp của ông mãi mãi là vì sao sáng như vua Lê Thánh Tông truy tặng "Ức Trai tâm thượng quang Khuê Tảo". Đánh giá những công hiển về nhiều mặt của Nguyễn Trãi đối với lịch sử dân tộc Việt Nam và sự phát triển của các giá trị nhân văn của nhân loại, năm 1980 Tổ chức văn hóa, khoa học và giáo dục Liên hiệp quốc (UNESCO) đã công nhận và vinh danh Nguyễn Trãi là Danh nhân Văn hóa thế giới.
Tiếc thay, một người kiệt xuất như vậy cũng là một người đã phải chịu những oan khiên thảm khốc, tới mức hiếm có trong lịch sử. Bởi vì tham vọng quyền lợi và hận thù, đại diện của chế độ phong kiến đương thời, mà cụ thể là Nguyễn Thị Anh - vợ vua Lê Thái Tông, cùng bọn gian thần đã trút lên đầu con người trung nghĩa này phải chịu cái án oan khuất Lệ Chi Viên và giết đi người anh hùng cùng gia quyến vào ngày 16/8 năm Nhâm Tuất (tức ngày 19/9/1442). Mặc dù vậy, nhưng cái oan án ấy chẳng những không xóa mờ mà còn làm sáng mãi cuộc đời và sự nghiệp vĩ đại của Nguyễn Trãi trong lòng hậu thế.
Để cảm xúc có thể "qua đi" thực sự, nó cần được người lớn công nhận và tôn trọng thay vì bị gạt bỏ.
Chia sẻ
Trong đêm Giáng sinh tại TP.HCM, các giáo đường tiếng thánh ca vang vọng khắp nơi để nguyện cầu một mùa Giáng sinh an lành đến mọi người.
Chia sẻ
Lực lượng Công an TP Đà Nẵng đã bắt giữ nghi phạm đâm người phụ nữ liên tiếp trên đường Trường Chinh khi đang lẩn trốn trong một hang đá tại khu vực bán đảo Sơn Trà.
Chia sẻ
Tiền vệ Nguyễn Đức Chiến “gây bão”, NHM lập tức gọi tên Văn Quyết; Neymar phẫu thuật đầu gối thành công; Chủ tịch LĐBĐVN thăm và động viên U23 Việt Nam hướng tới mục tiêu mới; Nhanh chân, Man City đặt lịch đàm phán mua Semenyo; Raphinha gây sốt với nghĩa cử đẹp nhân dịp Giáng sinh.
Chia sẻ
Các xuồng không người lái chỉ có giá khoảng 50.000 USD của Ukraine đang làm thay đổi cán cân sức mạnh trên Biển Đen, khi từng bước vô hiệu hóa ưu thế hải quân của Nga bằng những phương tiện không người lái rẻ tiền nhưng có sức sát thương cao, PBS NewsHour bình luận sau khi hiếm hoi được tiếp cận đơn vị vận hành UAV tuyệt mật của Ukraine - Nhóm 13.
Chia sẻ
Xưa nay rất nhiều người cho rằng Kỷ Hiểu Lam hay Lưu Dung chính là đối thủ đáng gờm của Hòa Thân, khi bao phen làm cho Hoà Thân điêu đứng chốn quan trường. Tuy nhiên, trên thực thì không phải như thế, mà là một nhân vật bí ẩn khác.
Chia sẻ
NHM bóng đá Việt Nam tiếp tục nhận thêm tin vui khi TP.HCM chuẩn bị khởi công Khu Liên hợp thể dục thể thao Rạch Chiếc, với sân vận động trung tâm có sức chứa 50.000 khán giả, với tổng mức đầu tư lên đến 7.000 tỷ đồng.
Chia sẻ
Thái Lan và Campuchia ngày 24/12 xác nhận các cuộc giao tranh mới đã nổ ra dọc biên giới chung, đúng thời điểm hai bên tiến hành cuộc đàm phán đầu tiên kể từ khi làn sóng bạo lực mới bùng phát, theo Aljazeera.
Chia sẻ
Ngoài những đòn quyền cước mạnh mẽ và nhanh như chớp, huyền thoại võ thuật Lý Tiểu Long còn nổi tiếng với kỹ năng múa côn điêu luyện. Vậy nguồn gốc của tuyệt kỹ này bắt đầu từ đâu?
Chia sẻ
HLV Park Hang-seo tái xuất, dẫn dắt U22 Indonesia? M.U từ chối lời đề nghị dành cho Ugarte; Yotsakorn Burapha vắng mặt ở giải U23 châu Á 2026; Kim Dong-su sắp gia nhập Muangthong United; hé lộ mức đãi ngộ của Al-Nassr dành cho Ronaldo.
Chia sẻ
Hoa hậu Hà Kiều Anh, diễn viên Hứa Vĩ Văn, Hoa hậu Tiểu Vy, nghệ sĩ Vân Dung, ca sĩ Jun Phạm, Nghệ sĩ Ưu tú Quách Thu Phương… đã chia sẻ hình ảnh đón Giáng sinh 2025 với những lời chúc và dòng trạng thái đầy tâm trạng trên trang cá nhân.
Chia sẻ
Tối 24/12, không khí Giáng sinh rộn ràng bao trùm khu vực Nhà thờ Lớn Hà Nội khi hàng nghìn người dân, đặc biệt là các bạn trẻ và nhiều gia đình, đổ về đây vui chơi, chụp ảnh và tận hưởng khoảnh khắc an lành của đêm Noel.
Chia sẻ
Tọa đàm: "Phát triển vùng nguyên liệu nông sản - nền tảng cho nông nghiệp hiện đại và bền vững" nhằm đánh giá những kết quả bước đầu sau 3 năm thực hiện Đề án thí điểm xây dựng vùng nguyên liệu nông, lâm sản đạt chuẩn phục vụ chế biến và tiêu thụ giai đoạn 2022 – 2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đồng thời đề xuất các giải pháp để nhân rộng ra toàn quốc.
Chia sẻ
Tổng thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, dự kiến Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội khóa XVI diễn ra 22 ngày, sẽ xem xét, quyết định về công tác tổ chức, nhân sự.
Chia sẻ
Tằng Diễm Phân công khai tố cáo Siba Media ép buộc nghệ sĩ vị thành niên tiếp rượu trong khi Cúc Tịnh Y đối mặt với nguy cơ mất sự nghiệp vì những tranh chấp hợp đồng kéo dài.
Chia sẻ
Hai sĩ quan cảnh sát và một người khác đã thiệt mạng trong một vụ nổ xảy ra ở phía nam thủ đô Moscow của Nga hôm nay, gần khu vực nơi một tướng Nga bị giết bằng bom gài trên xe hơi hôm thứ Hai - vụ việc mà Moscow cáo buộc do tình báo Ukraine đứng sau, theo Aljazeera.
Chia sẻ
Chiều ngày 24/12, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì cuộc làm việc với Bộ Quốc phòng và các bộ, ngành liên quan nhằm triển khai các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng năm 2026, trong đó có nhiệm vụ phát triển công nghiệp quốc phòng.
Chia sẻ
Theo tử vi ngày mai, 3 con giáp sẽ bước vào giai đoạn vận đỏ rực rỡ, công việc thuận lợi, cơ hội tài chính liên tiếp đổ về, hứng khởi chào đón năm mới.
Chia sẻ
Vườn quốc gia U Minh Thượng, tỉnh An Giang (trước đây rừng U Minh Thượng thuộc địa phận tỉnh Kiên Giang) đang vào thời điểm có khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp. Cá lóc đồng tự nhiên ở rừng U Minh Thượng nặng từ 4-5kg, cá lóc bông nặng 7-8kg không phải là cá hiếm thấy. Vào sâu bên trong, những vạt rừng tràm tự nhiên xanh mướt, nước kênh nâu đỏ đặc trưng.
Chia sẻ
Trao đổi với PV Dân Việt, nhiều người lao động, đại diện Công đoàn đồng tình với phương án hoán đổi ngày làm việc để nghỉ Tết Dương lịch 2026 4 ngày.
Chia sẻ
Trong bối cảnh HLV Mai Đức Chung rút lui khỏi cương vị thuyền trưởng, cái tên Hoàng Văn Phúc nổi lên như một ứng viên sáng giá cho chiếc ghế nóng của ĐT nữ Việt Nam. Vậy HLV Hoàng Văn Phúc là ai, ông có những điểm mạnh gì và vì sao được giới chuyên môn đánh giá cao trong vai trò kế nhiệm HLV Mai Đức Chung?
Chia sẻ
Ông Đỗ Văn Trường, Chánh Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND TP Hà Nội và nhiều cán bộ vừa nhận nhiệm vụ mới ở cả cấp thành phố và cơ sở.
Chia sẻ
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tiết lộ dự thảo kế hoạch hòa bình 20 điểm của Kiev. Đề xuất này hình dung nhiều nhượng bộ từ phía Nga, đồng thời trao cho Ukraine các bảo đảm an ninh kiểu NATO.
Chia sẻ
Trò chuyện với MC Nguyên Khang, Nghệ sĩ Ưu tú Phi Điểu cho rằng mình đã là "nghệ sĩ của nhân dân từ lâu rồi, không cần tới các danh hiệu".
Chia sẻ
Từ khát vọng xây dựng nền nông nghiệp sạch, bền vững, kỹ sư Lê Việt Trung cùng cộng sự đã nghiên cứu, phát triển các chế phẩm sinh học và phân bón hữu cơ, góp phần giúp nông dân giảm phụ thuộc vào hóa chất, bảo vệ đất đai và nâng cao chất lượng nông sản.
Chia sẻ
IELTS Result Support vừa đưa ra thông tin chi tiết về mức độ ảnh hưởng bởi “sự cố kỹ thuật” diễn ra trong giai đoạn tháng 8/2023 đến tháng 9/2025, khiến nhiều thí sinh nhận kết quả không chính xác.
Chia sẻ
"Ông trùm" bán lẻ Thái Lan Central Retail vừa mới chính thức đặt dấu chấm hết cho cuộc chơi tại phân khúc điện tử và điện máy Việt Nam sau 10 năm gắn bó với chuỗi Nguyễn Kim với không ít kỳ vọng.
Chia sẻ
Còn gần 2 tháng nữa là đến Tết Bính Ngọ - 2026, thời điểm này các nhà vườn cây cảnh trồng nho kiểng (nho cảnh) ở phía nam tỉnh Khánh Hòa (địa phận tỉnh Ninh Thuận cũ) đang tất bật chăm sóc nho cảnh, để cho ra những chùm nho đỏ vào đúng đêm giao thừa để phục vụ nhu cầu của người phố thị.
Chia sẻ
Vùng chuối Liên Khê, nay là phường Lưu Kiếm (Hải Phòng) đang chuẩn bị vụ Tết với dự báo giá chuối sẽ tăng cao sau một mùa mất trắng vì bão Yagi.
Chia sẻ
Mức thưởng Tết 2026 cho giáo viên là chủ đề "nóng" khi bước vào giai đoạn cuối năm. Những con số được tiết lộ từ thực tế chi trả tại các trường học khiến nhiều người không khỏi tò mò.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
N.V
