Bình luận
0
Trong dòng chảy văn chương hiện đại, Nguyễn Khắc Trường không phải là một nhà văn đồ sộ với hàng loạt tác phẩm trải dài trên các lĩnh vực. Ông viết ít nhưng các tác phẩm của ông có một vị trí hết sức đặc biệt.
Tài năng và phong cách của ông kết tinh rõ nét nhất ở tiểu thuyết "Mảnh đất lắm người nhiều ma". Tác phẩm này đã giúp ông đoạt giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam năm 1991. Và cũng với tác phẩm này mà Nguyễn Khắc Trường đã được trao Giải thưởng Nhà nước về văn học và nghệ thuật năm 2000.
Thông tin nhà văn Nguyễn Khắc Trường qua đời ở tuổi 79 vào trưa ngày 2/10 tại nhà riêng khiến giới văn chương khá bất ngờ. Mặc dù, một số người biết ông đã yếu đi nhiều năm qua nhưng vẫn không tránh khỏi cảm giác hụt hẫng, mất mát…
Trong sự niềm tiếc thương và xúc động về sự ra đi của một người bạn văn chương thân thiết, nhà thơ Trần Đăng Khoa đã chia sẻ với độc giả Dân Việt những cảm xúc chân thành của mình về nhà văn Nguyễn Khắc Trường – người mà ông luôn kính trọng và yêu quý.
"Tôi biết đến anh Nguyễn Khắc Trường vào năm 1976 khi đất nước vừa kết thúc cuộc chiến tranh chống Mỹ. Chúng tôi từng chung lớp Văn quân đội. Tức là thời đó, những anh em từng có tác phẩm văn học in trên báo mà chưa qua đại học thì được Đội 10 của Tổng cục Chính trị gọi về để tham gia lớp Viết Văn của Trường Viết Văn Nguyễn Du.
Nhà thơ Trần Đăng Khoa trao Huy hiệu 45 năm tuổi Đảng cho nhà văn Nguyễn Khắc Trường hồi tháng 1/2024. Ảnh: NVCC
Tôi vẫn nhớ, khi có lệnh tập kết, chúng tôi tập trung về Đoàn 871 của Tổng cục Chính trị. Phụ trách chúng tôi ngày đó là nhà văn Hồ Phương và Xuân Thiều. Trong lớp chúng tôi hồi đó có Nguyễn Khắc Trường là lính Phòng không - Không quân, Đào Thắng là lính Xạ pháo của QK 4, Xuân Đức là ở Tiểu đoàn 47 của Vĩnh Linh (Quảng Trị), Chu Lai là lính Đặc công ở Sài Gòn ra, Hữu Thỉnh là lính Tăng thiết giáp, tôi thì ở Hải quân của QK3… Còn nhiều anh em khác nữa, độ khoảng 30 người tất cả. Chúng tôi ở đó tới 4 năm, chờ lớp được mở để học tập và sáng tác nhưng mãi không thành. Sau đó, anh em phân tán ra về các nơi. Trong thời gian đó chúng tôi vẫn ngồi viết và có tác phẩm in báo.
Có thể nói, tôi từng đi qua rất nhiều lớp chuyên tu về viết văn, chẳng hạn như: Trường Viết Văn Nguyễn Du, Học viện Maxim Gorky ở Nga… nhưng ấn tượng nhất với tôi vẫn là thời ở Trường Viết Văn Nguyễn Du.
Cho đến bây giờ, tôi vẫn khẳng định chắc nịch khi nói chuyện với mọi người, tôi học được nhiều nhất trong cuộc đời này vẫn là học từ bạn bè, đồng nghiệp… Anh em chúng tôi thời đó phần lớn đều trình độ phổ thông, chỉ lớp 7 – lớp 8 cho đến lớp 10 thôi, rất ít người có trình độ đại học. Lê Lựu mới chỉ học đến lớp 7, Nguyễn Khắc Trường chắc chỉ hơn một tí thôi. Tôi cũng đang học dở lớp 10 rồi là lính nên không có bằng tốt nghiệp phổ thông. Trình độ chỉ thế thôi nhưng về mặt kinh nghiệm sáng tác, trải nghiệm cuộc sống thì nhiều vị có trình độ cao hơn chưa chắc đã bằng chúng tôi. Tôi có thể nói trắng ra là như thế.
Hồi đó, cứ ai viết được tác phẩm nào đều đọc cho anh em nghe, cả thơ, văn, ký. Nghe xong anh em góp ý để hoàn thiện tác phẩm.
Nhà thơ Trần Đăng Khoa và nhà văn Nguyễn Khắc Trường thân thiết với nhau từ năm 1976. Ảnh: NVCC
Đáng ra lúc đầu tôi theo học khóa I của Trường Viết Văn Nguyễn Du nhưng do đi học Lục quân nên tôi lại tụt xuống khóa II. Tức là lúc thành lập Trường Viết Văn Nguyễn Du thì tôi lại đang trong Lục quân rồi nên không được học với Khắc Trường, Hữu Thỉnh… Nhưng khóa I hồi đó chúng tôi ở với nhau đến 4 năm nên học được rất nhiều thứ từ nhau.
Trong anh em viết văn hồi đó, tôi đặc biệt chú ý đến 4 người gồm: Hữu Thỉnh, Xuân Đức, Nguyễn Khắc Trường, Lê Lựu. Anh Hữu Thỉnh khiến tôi phục nhất là thuyết phục và dàn xếp những "ca khó" (sự cố) như thần. Lê Lựu, Xuân Đức và Nguyễn Khắc Trường lại khiến tôi rất nể về mặt chuyên môn. Thời điểm đó, Nguyễn Khắc Trường đã có tác phẩm "Thác rừng" được in sách rồi; Xuân Đức có vở kịch "Cửa gió" viết chung với Đào Hồng Cẩm.
Tôi vẫn nhớ, bao giờ vào câu chuyện văn chương, Lê Lựu cũng hỏi: "Thế vấn đề cậu đặt ra khi viết tác phẩm này là gì? Cậu định nói gì với độc giả thông qua tác phẩm?". Nhà văn không được phép nói toẹt ra vấn đề mình muốn nói mà gửi gắm sâu kín và khéo léo thông qua cốt truyện, nhân vật. Bao giờ viết văn cũng phải đảm bảo được những điều này, nếu không làm được những điều này thì đừng viết.
Nguyễn Khắc Trường là người có gu thẩm mỹ rất chuẩn và giọng văn rất tinh. Cứ mỗi khi ai đưa tác phẩm cho anh Nguyễn Khắc Trường đọc là y như rằng anh ấy sẽ nói "Chuyện hay", "Giỏi lắm" hoặc "Vứt đi, chả ra gì". Nguyễn Khắc Trường giống như hàn thử biểu ấy nhưng những gì anh ấy nói đều rất chính xác.
Những năm tháng cuối đời, sức khỏe của nhà văn Nguyễn Khắc Trường rất yếu. Ảnh: NVCC
Anh Nguyễn Khắc Trường Khắc Trường chỉ nói hay hoặc dở thôi, còn hay thế nào, dở thế nào thì anh ý nói không ra được vì không giỏi trong việc diễn đạt nhưng anh ấy đã nói là chính xác.
Tôi thân với cả Lê Lựu, Xuân Đức và Nguyễn Khắc Trường. Thân chí cốt luôn đấy. Tôi luôn theo dõi 3 người này. Lúc đó, Nguyễn Khắc Trường còn có cái tên là Thao Trường.
Tập truyện "Thác rừng" anh viết trước đó rất có nghề nhưng vẫn chưa thực sự đạt đến độ tinh tuyệt đối. Chỉ đến khi anh ấy viết tiểu thuyết "Mảnh đất lắm người nhiều ma" thì tài năng và văn chương mới đạt đến độ xuất sắc. Câu chuyện ngày đầu anh ấy viết là về Tây Nguyên, viết trong chuyến đi Tây Nguyên. Anh ấy viết rất giỏi. Và các tác phẩm này làm tên tuổi Nguyễn Khắc Trường bật lên.
"Mảnh đất lắm người nhiều ma" theo tôi là một trong những cuốn tiểu thuyết hay nhất của văn học Việt Nam hiện đại. Tác phẩm này hay đến từng câu văn một. Tất nhiên, sự hay ở cuốn tiểu thuyết này chưa đều, hơi đuối ở phần cuối nhưng tổng thể thì vẫn là cuốn sách rất xuất sắc. Người đọc vừa đọc được cả câu chuyện, vừa được thưởng thức những câu văn rất hay. Nguyễn Khắc Trường rất giỏi chỗ đó.
Sau này, anh Nguyễn Khắc Trường còn làm biên tập ở Tạp chí Văn nghệ Quân đội. Tôi với anh Nguyễn Khắc Trường hay đi với nhau lắm. Chúng tôi xem nhà văn Nguyễn Khải như một ông thầy và lẽo đẽo đi theo ông mọi nơi. Có những chuyến đi chỉ đi theo để ngắm xem nhà văn Nguyễn Khải làm thế nào khi đi thực tế, viết gì với những điều mình chứng kiến. Và ông Nguyễn Khải có một biệt tài là cái gì qua tay ông cũng thành văn, cho nên tôi mới gọi ông là "nhà văn thông tấn". Tức là Nguyễn Khải đi thực tế như một nhà báo nhưng về lại viết ra toàn văn chương, có điều những vấn đề ông viết toàn là của báo chí. Nhưng từ những thứ ông ấy viết lại đặt ra được những vấn đề. Cái mà Lê Lựu quan tâm nhất khi đặt bút viết tác phẩm thì Nguyễn Khải rõ nét nhất.
Bức ảnh kỷ niệm của nhà thơ Trần Đăng Khoa với nhà văn Nguyễn Khắc Trường. Ảnh: NVCC
Tôi với Lê Lựu, Xuân Đức, Nguyễn Khắc Trường thành bộ tứ chơi rất thân với nhau. Thân nhau từ bấy cho đến tận bây giờ. Cách đây mấy tháng, tôi với tư cách Bí thư Đảng ủy Hội Nhà văn Việt Nam còn đến tận nhà trao cho Huy hiệu 45 năm tuổi Đảng cho anh Nguyễn Khắc Trường.
Nhiều năm trở lại đây, anh Nguyễn Khắc Trường yếu dần đi dù chưa bước qua tuổi 80. Anh ấy như ngọn đèn hết dầu chứ không phải mắc bệnh ung thư gì cả. Anh ấy yếu nên chân tay run, bước đi không nổi, gần như nằm một chỗ nhưng sức đọc vẫn thông minh.
Hôm đến, tôi có thông báo cho anh Nguyễn Khắc Trường là nhà văn Hồ Phương mới mất, nhà văn Nguyễn Trí Huân cũng đang chống chọi với căn bệnh ung thư trực tràng. Anh òa khóc bảo: "Thằng Huân nó tốt lắm, sao lại bị bệnh hiểm thế".
Theo tôi, Nguyễn Khắc Trường là một nhà văn đặc sắc. Nhìn nhận về một nhà văn, phải nhìn vào tác phẩm của họ. "Mảnh đất lắm người nhiều ma" của anh Nguyễn Khắc Trường là tác phẩm đặc sắc. Sau này, anh ấy có viết một tác phẩm đặt tên là "Trang trại" nhưng khi đưa cho tôi đọc trước, tôi phán một câu thế là anh ấy bỏ luôn, không in tác phẩm ấy thành sách nữa.
Tôi bảo: "Tác phẩm này anh viết nhưng không còn cái sự nhung tuyết của văn chương Nguyễn Khắc Trường nữa". Tức là, trong văn chương, không ai đòi hỏi tác phẩm sau phải xuất sắc hơn tác phẩm trước vì điều đó rất khó để thực hiện. Nhưng điều bắt buộc là tác phẩm sau phải khác tác phẩm trước. Cái khác đấy Nguyễn Khắc Trường chưa làm được khi viết "Trang trại". Trong cuốn "Chân dung đối thoại", tôi có viết một bài "Nguyễn Khắc Trường và…" là tôi đối thoại với ma về Nguyễn Khắc Trường đấy.
Nguyễn Khắc Trường có một đời sống hôn nhân hạnh phúc. Vợ anh là mẫu người đặc trưng của phụ nữ nông thôn, rất giản dị, tháo vát và chăm chút cho gia đình. Vợ chồng anh có hai con, một trai và một gái. Con trai là nhà báo, con gái là giáo viên. Các con đều sống hiếu thuận với bố mẹ".
THÔNG BÁO VỀ LỄ TANG CỦA NHÀ VĂN NGUYỄN KHẮC TRƯỜNG
Nhà văn Nguyễn Khắc Trường, SN 6/7/1946, quê quán tại xã Bình Sơn, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Bắc Thái (nay là xã Bình Sơn, TP Sông Công, tỉnh Thái Nguyên), trú tại số 3 ngách 102/27 Khuất Duy Tiến, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội, do lâm trọng bệnh đã mất vào hồi 11h40 ngày 2/10/2024 (tức ngày 30 tháng 8 năm Giáp Thìn) tại nhà riêng, hưởng thọ 79 tuổi.
Lễ viếng nhà văn Nguyễn Khắc Trường sẽ diễn ra từ 7h30 – 8h45 ngày 8/10/2024 (tức ngày 6 tháng 9 năm Giáp Thìn). Lễ truy điệu và đưa tang vào hồi 8h45 cùng ngày tại Nhà tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội. An táng tại nghĩa trang quê nhà: Xã Bình Sơn, TP Sông Công, Thái Nguyên.
Mơi đây, nghệ sĩ duy nhất trong dàn Táo Quân chưa được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú đã có những dòng tâm sự xúc động gửi tặng con trai trong ngày sinh nhật.
Nhiều đứa trẻ lớn lên với niềm tin "người lớn không bao giờ sai".
Chia sẻ
Tối 29/11, cái lạnh đầu đông của vùng cao Tây Bắc dường như tan biến tại Quảng trường Nhân dân tỉnh Lai Châu. Hàng ngàn người dân và du khách đã cùng hòa mình vào không khí lễ hội rực rỡ sắc màu trong Chương trình giao lưu văn nghệ Việt Nam – Trung Quốc với chủ đề “Biên cương hữu nghị”.
Chia sẻ
Trong 38 năm Lê Thánh Tông làm hoàng đế, đất nước đã có 501 người đỗ trạng nguyên, tiến sĩ... Và một khi nói tới công lao của ông đối với nền văn hóa dân tộc, không thể không kể đến một việc có ý nghĩa lịch sử mà ông đã làm.
Chia sẻ
Lưu Vinh là con trai trưởng của Hán Cảnh Đế, lại là người con do Lịch Cơ - phi tần rất được Hán Cảnh Đế sủng ai, sinh ra, vì thế rất không ngạc nhiên khi trở thành hoàng thái tử. Thế nhưng Lưu Vinh lại chết bi thảm ở tuổi 23.
Chia sẻ
Chiều tối 29/1, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát động “Chiến dịch Quang Trung” tại cuộc họp trực tuyến với các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa và Lâm Đồng về công tác phòng, chống và khắc phục hậu quả mưa lũ lịch sử, đồng thời chủ động ứng phó với bão số 15. Cuộc họp diễn ra tại trụ sở UBND tỉnh Đắk Lắk cơ sở 2 (trước đây là trụ sở UBND tỉnh Phú Yên, thuộc phường Tuy Hòa).
Chia sẻ
Việc loại bỏ hoàn toàn dầu thực vật để quay về sử dụng 100% mỡ lợn liệu có phải là giải pháp tối ưu cho sức khỏe? Mỡ lợn có tốt không?
Chia sẻ
Một nghiên cứu mới từ Mỹ đã cảnh báo một nguyên nhân ít được chú ý khiến nhiều người trẻ bị chẩn đoán là "tiền tiểu đường".
Chia sẻ
Nga vừa mở một trong những đợt tấn công bằng drone lớn nhất nhằm vào Ukraine trong đêm, phóng khoảng 600 drone và 36 tên lửa vào cơ sở năng lượng và các khu vực khác, Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết hôm 29/11. Trong khi đó, Ukraine cũng mở trận đánh hợp lực mạnh mẽ tại bán đảo Crimea, tấn công kho UAV và hệ thống phòng không Nga.
Chia sẻ
Tin bão mới nhất hôm nay từ Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, bão số 15 KOTO hầu như ít dịch chuyển, dự báo ngày 2/12 sẽ suy yếu thành áp thấp. Trung tâm cũng thông báo bản tin cuối cùng về áp thấp mới, đã suy yếu thành vùng áp thấp trên biển Đông.
Chia sẻ
Sáng 28/11, tại Hà Nội đã diễn ra Lễ Công bố trang phục Đoàn Thể thao Việt Nam năm 2025 tại SEA Games 33.
Chia sẻ
Người nhập cư từ 19 quốc gia đang đối mặt nguy cơ bị thu hồi thẻ xanh Mỹ theo cuộc rà soát mới được chính quyền Trump công bố.
Chia sẻ
Ngày 29/11 VinFast chính thức khai trương Xưởng dịch vụ sửa chữa - bảo dưỡng ô tô thứ 350 tại Từ Sơn (Bắc Ninh). Với 350 xưởng hiện hữu, tiến tới đạt 400 xưởng vào cuối năm nay, VinFast đang là hãng xe có mạng lưới chăm sóc khách hàng lớn nhất Việt Nam.
Chia sẻ
Sáng ngày 27/11 tại Trụ sở chính Agribank, ông Shibu Thomas - Giám đốc Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, Bộ phận Giải pháp Sản phẩm Bù trừ - Thanh toán Toàn cầu đã đến thăm và trao giải thưởng “Chất lượng thanh toán quốc tế xuất sắc năm 2025 - MT 103 Elite Quality Recognition Award”. Đây là lần vinh danh tiếp theo của J.P. Morgan dành cho Agribank, ghi nhận những bước tiến mạnh mẽ của ngân hàng trong lĩnh vực thanh toán quốc tế và khẳng định vị thế của Agribank trong hệ thống tài chính toàn cầu.
Chia sẻ
Bên cạnh những kiến thức về pháp luật, các học viên của trường Học Viện An ninh Nhân dân cũng được trải nghiệm thực tế cũng như bổ sung thêm các lý thuyết về lái xe an toàn.
Chia sẻ
Nghệ sĩ Nhân dân Tự Long vừa bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ chuyên ngành Lý luận và Lịch sử sân khấu. Anh trở thành nghệ sĩ đầu tiên thuộc Nhà hát Chèo quân đội có học vị này.
Chia sẻ
400 suất quà từ Chương trình Hướng về miền Trung đã đến tay người dân xã Hòa Mỹ (huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên cũ). Đây là chương trình do Báo NTNN/Dân Việt phát động và nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của bạn đọc, doanh nghiệp, mạnh thường quân.
Chia sẻ
Từ 26-28/11, Bộ trưởng Trần Đức Thắng cùng đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có chuyến công tác và làm việc tại Thủ đô Bắc Kinh (Trung Quốc). Tại đây, Bộ trưởng Trần Đức Thắng và đoàn đã làm việc với Đại sứ quán Việt Nam tại Bắc Kinh và 7 bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp của Trung Quốc, qua đó, đạt được nhiều kết quả tích cực về hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm trong các lĩnh vực nông nghiệp và môi trường.
Chia sẻ
Công Phượng tái hợp sân Pleiku, “giải cứu” HAGL? Thái Lan đặt mục tiêu giành 241 HCV; Ronaldo sắp khai trương CLB thượng lưu; Trossard có nguy cơ vắng mặt ở đại chiến với Chelsea; Saka đính hôn với bạn gái.
Chia sẻ
Cựu Chánh văn phòng Tổng thống, ông Andriy Yermak - người từng là "cánh tay phải" của ông Zelensky tiết lộ với tờ New York Post rằng ông sẽ ra tiền tuyến ngay sau khi từ chức vì dính líu tới đại án tham nhũng rúng động Ukraine.
Chia sẻ
Nghệ sĩ Nhân dân mang hàm Đại tá là mỹ nhân Hà Thành khoe vẻ đẹp trẻ trung ở tuổi U60 bên chồng -nguyên Giám đốc thu hút sự chú ý của công chúng.
Chia sẻ
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đến xã Hòa Thịnh, tỉnh Đắk Lắk (thuộc huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên cũ) – địa phương chịu thiệt hại nặng nề nhất trong đợt mưa lũ lịch sử vừa qua, trực tiếp thăm hỏi, động viên bà con vùng lũ và chỉ đạo giải pháp khắc phục hậu quả thiên tai.
Chia sẻ
Hội Khoa học Kỹ thuật Xây dựng TP.HCM chính thức ra mắt và tổ chức Đại hội đại biểu nhiệm kỳ I. Ông Lê Như Thạch - Chủ tịch Tập đoàn Bcons, được bầu làm Chủ tịch Hội nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Chia sẻ
Giới ngoại giao Nga cho biết truyền thông Anh đưa tin sai lệch và gây hại về những phát ngôn của tổng thống liên quan đến Ukraine.
Chia sẻ
Tử vi ngày mai nhấn mạnh, về cuối năm 2025, 4 con giáp tận hưởng cuộc sống vừa danh vọng vừa giàu sang, gia đình hạnh phúc, tình cảm ngọt ngào.
Chia sẻ
Nhân Ngày Quốc tế đoàn kết với nhân dân Palestine của Liên hợp quốc (29/11), Chủ tịch nước Lương Cường khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ và tình đoàn kết của Nhà nước và nhân dân Việt Nam với Palestine trong sự nghiệp đấu tranh chính nghĩa vì độc lập và tự do
Chia sẻ
Tối ngày 29/11, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Uông Việt Dũng cho biết, các hãng hàng không Việt Nam sẽ hoàn thành thực hiện EAD đối với toàn bộ các máy bay Airbus A320/A321 bị ảnh hưởng trước thời hạn hiệu lực của EAD vào lúc 6h59 ngày 30/12.
Chia sẻ
U22 Indonesia vừa công bố danh sách dự SEA Games 33, trong đó lần đầu tiên triệu tập 5 cầu thủ nhập tịch gốc Hà Lan — động thái được xem là thông điệp “chơi tất tay” để bảo vệ HCV.
Chia sẻ
Viện Lúa ĐBSCL đã trải qua hơn 10 năm lai tạo giống lúa OM19. Vụ đông xuân 2025-2026 tới đây, giống lúa OM19 sẽ được trồng thử nghiệm 80 ha và được doanh nghiệp bao tiêu xuất khẩu sang Nam Mỹ.
Chia sẻ
Lisa (BlackPink) gây tranh cãi trên mạng xã hội bởi sự thay đổi trong phong cách thời trang những năm gần đây.
Chia sẻ
Bộ trưởng Bộ Công an đã bổ nhiệm Đại tá Lê Đức Trung, Trưởng phòng Trọng án, Cục Cảnh sát Hình sự giữ chức Phó giám đốc Công an tỉnh Sơn La.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Hà Tùng Long 
