NS Vũ Mão: Việc vi phạm pháp luật, trái đạo đức nghề nghiệp đều đáng lên án

Để rộng đường dư luận, phóng viên Báo điện tử Dân Việt có cuộc trao đổi với nhạc sĩ Vũ Mão - nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Đối Ngoại của Quốc hội - thành viên Ban cố vấn Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam(VCPMC) xung quanh sự việc này.

Nhạc sĩ Vũ Mão: "Những việc làm vi phạm pháp luật, trái đạo đức nghề nghiệp đều đáng lên án'.

Thưa nhạc sĩ, Sky Music vi phạm quyền tác giả đã khiến hàng chục nhạc sĩ lên tiếng. Là thành viên Ban cố vấn, ông nhìn nhận sự việc này như thế nào?

- Mới đây, VCPMC phát hiện Công ty Cổ phần Sky Music đang tự ý sử dụng các tác phẩm âm nhạc của một số nhạc sĩ thành viên VCPMC, để kinh doanh dịch vụ cung cấp giải pháp phát nhạc với tên gọi “X-Music Station”.

Khi VCPMC tiến hành rà soát và đối chiếu các tác phẩm bị Sky Music cho là bản quyền thuộc mình, nhưng trên thực tế đây là các tác phẩm của các tác giả là thành viên đang thuộc VCPMC quản lý và khai thác.

Thực tế, Sky Music đã tự tạo ra một cách vô lý danh sách các tác phẩm thuộc quyền của họ. Lý do họ nêu lên là khi ký hợp đồng với ca sĩ, là người biểu diễn thì coi như ca sĩ đã xin phép tác giả rồi và đương nhiên khi Sky Music ký với ca sĩ thì cũng bao gồm quyền đó. Như vậy, họ đã vi phạm quy định tại các điều 18, điều 19 và điều 20 của Luật Sở hữu trí tuệ.

Việc làm đó là phi pháp và chính họ đã bị nhiều nhạc sĩ lên tiếng phản đối.

Những việc làm vi phạm pháp luật, trái với đạo đức nghề nghiệp đều đáng lên án và phải ngưng ngay lập tức.

Theo quy định của pháp Luật Sở hữu trí tuệ, muốn sử dụng tác phẩm ở bất kỳ hình thức nào cũng phải xin phép tác giả. Tuy nhiên, cách hành xử của Sky Music đang đẩy sự việc đi xa hơn. Quan điểm của ông như thế nào? 

-Theo quy định của pháp luật, một tổ chức hoặc cá nhân muốn sử dụng tác phẩm của tác giả ở bất kỳ hình thức nào cũng phải xin phép tác giả. VCPMC đã hoạt động đúng pháp luật. Họ đã tích cực bảo vệ quyền lợi chính đáng của tác giả. Các chủ sở hữu tác phẩm khi ký ủy thác với VCPMC không chỉ là được quyền lợi mà còn có nghĩa vụ, trách nhiệm với Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả âm nhạc.

Trước những sai phạm của Sky Music, các nhạc sĩ lên tiếng là điều cần thiết. Một ví dụ cụ thể, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung có số lượng lớn tác phẩm bị Sky Music tự ý tuyên bố có bản quyền để kinh doanh. Trong đó, 50 tác phẩm bị Sky Music nhận quyền tác giả và 135 ca khúc có quyền liên quan nhưng không xin phép tác giả. Đó là một việc làm trái pháp luật. Sky Music ngang nhiên cho rằng, họ có đầy đủ bản quyền, gồm: quyền liên quan của ca sĩ, nhà sản xuất và cả quyền tác giả. Lý do Sky Music đưa ra là đã được nghệ sĩ biểu diễn và nhạc sĩ chuyển quyền sử dụng. Đó là điều phi lý, bởi nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung đã ký ủy thác với VCPMC từ năm 2008 và số tiền tác quyền mà tác giả nhận được tăng mỗi năm và trở thành nguồn thu nhập chính. Đấy là điều rất đáng mừng.

Tóm lại, những việc làm vi phạm pháp luật, trái với đạo đức nghề nghiệp đều đáng lên án và phải ngưng ngay lập tức.

VCPMC đã từng làm việc để khuyến cáo Sky Music, nhưng gần như mọi sự hợp tác bất thành. Là thành viên Ban cố vấn, ông có thể cho ý kiến và các giải pháp?

- VCPMC là tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả âm nhạc, khi các nhạc sĩ - tác giả ký ủy thác tác phẩm của mình, thì VCPMC có trách nhiệm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các nhạc sĩ. Đương nhiên là tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ của Việt Nam và những cam kết quốc tế về bảo hộ quyền tác giả.

Việc Sky Music không chịu hợp tác với VCPMC để cùng nhau giải quyết những tồn tại là biểu hiện sự thiếu thiện chí. Thực ra, Sky Music đã có hành vi xâm phạm quyền tác giả theo quy định tại Khoản 8 Điều 28 Luật Sở hữu trí tuệ. Cách duy nhất mà VCPMC cần làm là đưa vấn đề này ra toà.

Để Luật sở hữu trí tuệ thực sự đi vào cuộc sống, ông sẽ đưa ra khuyến nghị gì đối với giới nhạc sĩ ?

- Quyền tác giả tại Việt Nam đã được quy định trong Luật Sở hữu trí tuệ, đồng thời được quy định chi tiết tại Nghị định 100/2006/NĐCP; Nghị định 85/2011 NĐCP và Nghị định số 22/2018 NĐCP sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 10.4.2018. Theo đó, Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo hoặc sở hữu.

Có 3 việc phải làm:

Một là, các văn bản pháp luật về quyền tác giả hiện có là nền tảng quan trọng, đòi hỏi các cơ quan Nhà nước hữu quan làm tròn trách nhiệm của mình, đưa công tác quản lý đi vào nề nếp, tránh để xảy ra những thiếu sót như trong thời gian vừa qua. Đồng thời, trước sự phát triển nhanh chóng của cuộc sống, một số vấn đề trong pháp luật tỏ ra bất cập, cần nghiên cứu bổ sung kịp thời.

Hai là, đối với Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả âm nhạc Việt Nam: Trong 16 năm qua Trung tâm đã kiên trì khắc phụ mọi khó khăn, liên tục phấn đấu vươn lên đạt được những kết quả khả quan rất đáng hoan nghênh. Trước mắt, còn rất nhiều việc phải làm. Điều quan trọng là tạo ra sự đoàn kết nhất trí trong nội bộ dưới sự chỉ đạo hiệu quả của Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Đồng thời, tạo sự đồng thuận trong xã hội và nhất là giới báo chí.

Ba là, đối với các nhạc sĩ: Từ khi Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả âm nhạc Việt Nam ra đời đã tạo ra một nề nếp mới trong tư duy của các nhạc sĩ. Tôi nghĩ rằng, các nhạc sĩ nên coi VCPMC là mái nhà thân thương của mình, cùng nhau vun đắp, bảo vệ để cho ngôi nhà ấy trở nên bền vững và các nhạc sĩ là người được hưởng hạnh phúc.

Trân trọng cảm ơn nhạc sĩ.