Obama sốt sắng xoa dịu Trung Quốc sau khi Trump điện đàm với lãnh đạo Đài Loan

Tổng thống Mỹ Barack Obama (phải) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đi bộ với nhau tại Nhà Trắng trong dịp ông Tập công du thăm Mỹ năm 2015

Tuyên bố đến từ một phát ngôn viên của Tổng thống Mỹ Barack Obama nhấn mạnh lo ngại về những hậu quả tiềm năng bắt nguồn từ cuộc gọi bất thường của Tổng thống mới đắc cử Donald Trump với nhà lãnh đạo Đài Loan Tsai Ing-wen thứ Sáu tuần trước, chọc giận Bắc Kinh.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Earnest cho biết, cuối tuần qua, các quan chức cấp cao của Hội đồng An ninh Quốc gia đã thảo luận 2 lần với các quan chức Trung Quốc để trấn an họ về các cam kết của Washington đối với chính sách "một Trung Quốc" đồng thời "tái khẳng định và làm rõ các cam kết liên tục của Mỹ đối với chính sách Trung Quốc vốn có của chúng tôi ".

Ông Earnest nhấn mạnh, chính sách Trung Quốc của Mỹ đã duy trì trong suốt 40 năm, tập trung vào việc thúc đẩy và duy trì hòa bình,  ổn định ở eo biển ngăn cách Trung Quốc và Đài Loan, nơi Mỹ cũng chia sẻ lợi ích.

"Nếu tổng thống mới đắc cử có mục đích khác, tôi sẽ để họ để diễn giải. Chính phủ Trung Quốc tại Bắc Kinh đặt ưu tiên rất lớn về tình hình này, và đây là một vấn đề nhạy cảm. Một số tiến bộ mà chúng ta đã đạt được trong mối quan hệ của chúng ta với Trung Quốc có thể bị suy yếu do vấn đề này", ông Earnest tuyên bố.

Cuộc điện đàm của ông Trump với lãnh đạo Đài Loan Tsai Ing-wen cuối tuần trước là cuộc điện đàm đầu tiên giữa một tổng thống Mỹ và một lãnh đạo Đài Loan kể từ khi Tổng thống Mỹ Jimmy Carter công nhận Đài Loan là một phần của Trung Quốc năm 1979. Trong khi đó, Trung Quốc xem Đài Loan là một tỉnh ly khai.

Bất chấp bất đồng trong nhiều vấn đề, từ thương mại cho đến việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông, chính quyền Obama vẫn đặt trọng tâm hợp tác với Bắc Kinh trong các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, chương trình hạt nhân Triều Tiên và Iran...

Trước đó, Phó tướng của ông Trump, Mike Pence cũng đã tìm cách giảm nhẹ mức độ nghiêm trọng của cuộc điện đàm giữa Tổng thống mới đắc cử và lãnh đạo Đài Loan, nhấn mạnh rằng đây chỉ là một cuộc nói chuyện "lịch sự", không phải là dấu hiệu cho thấy Mỹ có ý định thay đổi chính sách đối ngoại với Trung Quốc.

Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Bob Corker, người được cho là ứng viên tiềm năng cho vị trí ngoại trưởng trong chính quyền Trump bình luận rằng, ông nghĩ phản ứng đối với cuộc điện đàm giữa ông Trump và lãnh đạo Đài Loan đã bị thổi phồng.

Còn cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger, người từng là cố vấn an ninh quốc gia khi Tổng thống Richard Nixon thực hiện chuyến thăm lịch sử tới Trung Quốc năm 1972 trong một bài phát biểu tại một diễn đàn ở New York về quan hệ Mỹ-Trung Quốc đã nói rằng, ông "rất ấn tượng trước những phản ứng bình tĩnh của các lãnh đạo Trung Quốc trước sự kiện trên. Ông Kissinger cho rằng, động thái này cho thấy, Bắc Kinh có thể muốn tìm kiếm một  "cuộc đối thoại bình tĩnh" với chính quyền mới của Mỹ.