ông Hà Huy Mỳ (63 tuổi, con trai bà Diếu-gọi ông Tuất bằng Cậu)

Liệt sĩ Cao Văn Tuất (SN 1946, trú tại thôn Cao Thắng, xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh) nhập ngũ năm 1965 tại chiến trường miền Nam, năm 1967 ông hy sinh tại Tường Lâm, Hoài Thanh, Hoài Nhơn, Bình Định.

Liệt sĩ Cao Văn Tuất là con trai độc đinh trong gia đình có 4 chị em, có bố là Cao Văn Kế (đã mất), mẹ là Lê Thị Vỹ (đã mất), chị gái là Cao Thị Diếu và 2 người em gái là Cao Thị Nồng và Cao Thị Nành (đã mất).

Hiện nay, việc thờ cúng gia tiên và liệt sĩ Cao Văn Tuất được ông Hà Huy Mỳ (63 tuổi, con trai bà Diếu-gọi ông Tuất bằng cậu) đảm nhận.

Ông Hà Huy Mỳ nghẹn lời, chia sẻ: "Cậu Tuất là con trai độc đinh trong gia đình ông bà ngoại tôi, đáng lẽ phải "đầu đội, vai mang" công việc hương khói cho tổ tiên, ông bà. Tuy nhiên, cậu đã hy sinh để bảo vệ Tổ quốc nên hiện nay ông thay mẹ của mình là Cao Thị Diếu đảm nhận.

Ông bà ngoại đã mất cách đây hơn 15 năm, cậu Tuất và dì Nành cũng đã không còn, hiện nay mẹ tôi và dì Nồng đã lớn tuổi. Trên ban thờ của gia đình tôi phải chia ra thờ cả 2 họ: Nội và ngoại. Tôi làm vậy để ông bà ngoại, cậu và dì út không cảm thấy bơ vơ".

Theo ông Mỳ, khoảng cuối năm 1972, gia đình ngỡ ngàng khi nhận tin báo tử của cậu Tuất, khi đó không ai tin đó là sự thật, đã đi tìm kiếm cậu rất nhiều nơi. Sau nhiều năm tìm kiếm nhưng không có kết quả, gia đình mới xác nhận cậu đã mất.

Khoảng hơn 15 năm trước, ông bà ngoại trước khi mất đã để lại di ngôn rằng mong muốn ông Mỳ cùng 2 con gái có thể tìm thấy mộ của liệt sĩ Cao Văn Tuất đưa về an táng tại quê nhà, tránh để cậu bơ vơ tại phương xa mà không có ai thờ phụng, nhang khói.

Ông Mỳ tâm sự: "Mẹ tôi (bà Cao Thị Diếu - chị gái liệt sĩ Cao Văn Tuất) hiện nay đã tuổi cao, sức yếu. Nhiều khi nhớ cậu Tuất mẹ lại khóc, than rằng: "Em ơi? Em ở đâu rồi! Sao em chưa về? Bố mẹ mất rồi chị rất nhớ em". Mẹ tôi và dì Nồng mong muốn trước về với ông bà ngoại sẽ tìm thấy phần mộ của cậu Tuất".

Nhớ lại giây phút thông báo tìm thấy kỷ vật của liệt sĩ Cao Văn Tuất, ông Hà Huy Mỳ xúc động, không cầm nổi nước mắt: "Khoảng hơn 21h ngày 31/1, ông Tân  (Trần Nhật Tân-Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Hà Tĩnh) gọi cho tôi và hỏi: Ông Mỳ ơi? Gia đình ông có liệt sĩ tên Tuất, thân sinh là ông Cao Xuân Kế và bà Lê Thị Vỹ, có chị gái là Cao Thị Diếu phải không? Tôi liền trả lời là đúng, Cao Thị Diếu là mẹ tôi.

Ông Tân nói, có 1 cựu binh Mỹ đang giữ cuốn sổ là nhật ký của liệt sĩ Tuất. Nghe đến đây tôi xúc động mà bật khóc, vì trước đến nay tôi thờ cậu Tuất mà không có di ảnh, gia đình tôi mong muốn nhận lại kỷ vật và nhanh chóng tìm thấy mộ thất lạc của cậu".

"Tôi rất xúc động khi biết kỷ vật của cậu Tuất vẫn được bảo quản cẩn thận, đây là niềm an ủi lớn cho mẹ và dì tôi những ngày cuối đời. Tôi thay mặt gia đình xin cảm ơn ông Trần Nhật Tân-Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Hà Tĩnh và ông Peter Mathews đã tìm thấy và lưu giữ kỷ vật mà cậu tôi để lại", ông Mỳ nói.

Đọc được những dòng nhật ký của liệt sĩ Cao Văn Tuất, gia đình ông Mỳ không cầm được nước mắt, cứ ngỡ liệt sĩ Cao Văn Tuất đang có mặt đoàn tụ cùng gia đình. Nội dung cuốn nhật ký là dòng chữ thể hiện quyết tâm, chí khí của người lính; bên cạnh đó có nỗi nhớ gia đình, quê hương.

Theo ông Mỳ, chiến tranh là điều không ai mong muốn cả, ông Peter cũng chỉ thực hiện nghĩa vụ đối với đất nước của họ. Gia đình ông Mỳ rất chào đón ông Peter Mathews đến với Việt Nam và nhờ ông ấy chỉ dẫn nơi nhặt được chiếc ba lô và cuốn sổ, từ đó nhanh chóng tìm thấy mộ của liệt sỹ Cao Văn Tuất.