Bình luận
0
Đã bảy thế kỷ trôi qua, nhắc đến vụ án Lệ Chi Viên, tưởng như mọi điều vĩnh viễn chìm vào mông lung, huyền ảo, có hồn ma bóng quỷ, có những hình nhân vật vờ, thấp thoáng vọng cả càn khôn bởi nỗi oan “tru di tam tộc” vẫn còn đó…
Cho dù 18 năm sau ngày Nguyễn Trãi cùng các dòng họ của ông bị hành quyết, vua Lê Thánh Tông đã minh oan cho ông “Ức Trai tâm thượng quang khuê tảo”.
Nguyễn Trãi hiệu là Ức Trai sinh năm 1380 ở làng Nhị Khê, huyện Thượng Phúc, Hà Sơn Bình (nay là Thường Tín – Hà Nội).
Ông đỗ Tiến sĩ năm 1400, ra làm quan dưới thời nhà Hồ. Năm 1407, nhà Hồ mất, ông bị bắt giam lỏng ở thành Đông Quan – Hà Nội, giặc nhà Minh tìm cách mua chuộc và dụ dỗ ông nhưng ông từ chối.
Năm 1416 ông tham gia Hội thề Lũng Nhai cùng Lê Lợi tổ chức khởi nghĩa Lam Sơn, dâng Bình Ngô sách (kế diệt giặc Minh).
Chiến thắng nhà Minh, Nguyễn Trãi thảo Bình Ngô đại cáo tổng kết dựng nước và giữ nước, có ý nghĩa như một bản tuyên ngôn độc lập được hậu thế xem là “Thiên cổ hùng văn”…
![Tìm hiểu thêm về vụ án Lệ Chi Viên thời Lê sơ gây nỗi hàm oan "tru di tam tộc" rúng động lịch sử - Ảnh 1.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/296231569849192448/2023/12/10/images3014090hidng-1702223721079-1702223721785661984424.jpg "Tìm hiểu thêm về vụ án Lệ Chi Viên thời Lê sơ gây nỗi hàm oan "tru di tam tộc" rúng động lịch sử - Ảnh 1.")
Lễ dâng hương tại đền thờ Nguyễn Trãi tọa lạc tại Côn Sơn, Thành phố Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Ảnh: Báo Hải Dương
Trong những năm 1440 – 1442, Nguyễn Trãi về sống an nhàn tại Côn Sơn với cuộc sống thanh bạch giản dị nhưng vẫn canh cánh bên lòng việc nước.
Trong khi đó, vợ ông là bà Nguyễn Thị Lộ vẫn được giữ lại trong triều với chức Lễ nghi học sĩ (dạy các cung tần mỹ nữ trong triều).
Thời gian này các phi tần của vua Lê Thái Tông đến 16, 17 tuổi bắt đầu có con, cuộc tranh chấp ngôi Đông cung Thái tử cho con và ngôi Chính cung cho bản thân mình diễn ra quyết liệt.
Trong hàng phi tần có ba người được vua Lê Thái Tông yêu hơn cả, là Dương Thị Bí, Nguyễn Thị Anh và Ngô Thị Ngọc Dao. Dương Thị Bí vừa sinh hoàng nam Nghi Dân, đứa con trai đầu lòng của vua, đến tháng 1-1440 (sau 3 tháng) thì Nghi Dân được phong Thái tử, Dương Thị Bí được phong Thần phi.
Cuối năm 1440, Nguyễn Thị Anh có thai, cuộc tranh chấp trở nên quyết liệt, các phi tần tranh chấp nhau thì các cung nữ hầu hạ các phi tần cũng phe cánh xung đột nhau.
Tháng 7-1441, Nguyễn Thị Anh sinh hoàng tử Bang Cơ; tháng 12-1441 Bang Cơ được phong làm Thái tử, Nguyễn Thị Anh được phong làm Thần phi.
Nghi Dân bị giáng xuống làm Lạng Sơn Vương, Dương Thị Bí bị giáng xuống làm Thứ phụ (một người phụ nữ bình thường không có chức tước gì).
Khi đó, Ngô Thị Ngọc Dao bắt đầu mang thai và có tin đồn đại trong triều là Ngọc Dao nằm mộng thấy “Kim đồng thiên tử” giáng sinh, tất sinh quý tử. Nguyễn Thị Anh tìm cách trừ khử Ngô Thị Ngọc Dao. Nghe lời Nguyễn Thị Anh gièm pha, vua Lê Thái Tông quyết định đem Ngọc Dao đi đày ở vùng đất xa kinh thành.
Lúc này Nguyễn Trãi được mời từ Côn Sơn ra kinh đô để làm Giám khảo khoa thi Tiến sĩ năm 1442. Có mặt tại triều đình trước việc xử lý bất công với Tiệp dư Ngô Thị Ngọc Dao, ông không thể làm ngơ.
Để bảo vệ đứa trẻ còn trong bụng mẹ và cứu một người đàn bà vô tội, ông đề nghị vua xem xét lại việc này vì lý do không chính đáng.
Vua Lê Thái Tông nghe theo, không bắt Ngô Thị Ngọc Dao đi đày mà trục xuất ra khỏi hoàng cung. Bà Nguyễn Thị Lộ và Nguyễn Trãi che chở Ngọc Dao, giúp bà an toàn “mẹ tròn con vuông”.
![Tìm hiểu thêm về vụ án Lệ Chi Viên thời Lê sơ gây nỗi hàm oan "tru di tam tộc" rúng động lịch sử - Ảnh 2.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/296231569849192448/2023/12/10/images3014091maxresdefault-1702223722661-17022237227881959312785.jpg "Tìm hiểu thêm về vụ án Lệ Chi Viên thời Lê sơ gây nỗi hàm oan "tru di tam tộc" rúng động lịch sử - Ảnh 2.")
Đền thờ Nguyễn Trãi. Ảnh: Internet.
Ngày 20-7 năm Nhâm Tuất (1442), bà Ngô Thị Ngọc Dao sinh con trai, nghe tin vua Lê Thái Tông rất mừng, đặt tên con là Tư Thành (tức vua Lê Thánh Tông sau này).
Tin này làm cho Thần phi Nguyễn Thị Anh rất lo lắng và căm hờn Nguyễn Trãi, Nguyễn Thị Lộ. Nguyễn Thị Anh rắp tâm trả thù và tìm cách trừ hậu họa cho con mình nhưng chưa tiện vì Lê Thái Tông đi vắng.
Ngày 27-7 âm lịch (1442), Lê Thái Tông xa giá rời kinh thành, đi lên miền đông duyệt binh tại Chí Linh. Chí Linh gần Côn Sơn, Nguyễn Trãi có mặt ở đó. Côn Sơn là một thắng cảnh đẹp vua chúa thường tới du ngoạn.
Sau khi ở thăm Côn Sơn, Lê Thái Tông cùng đoàn hộ giá đi đường sông về kinh thành, bà Nguyễn Thị Lộ vẫn đi theo đoàn hộ giá.
Ngày 4-8 âm lịch (1442) vua về đến Trại Vải bên bờ sông Thiên Đức (sông Đuống) thì ở lại. Trại Vải tức Lệ Chi Viên ở thôn Đại Lại nay thuộc xã Tân Lập, huyện Gia Bình (tỉnh Bắc Ninh).
Vua Lê Thái Tông lên cơn sốt nặng và mất ngay đêm đó, tại nơi ấy có mặt cả bà Nguyễn Thị Lộ cùng các phi tần, cung nữ. Vua chết, Thái tử còn nhỏ tuổi thì lâm thời mọi việc đều do mẹ Thái tử quyết định, đó là Thần phi Nguyễn Thị Anh.
Cái chết của vua Lê Thái Tông có nhiều điều trắc ẩn mơ hồ…Có người cho rằng nhà vua chết do bệnh “thượng mã phong” khi ân ái với bà Nguyễn Thị Lộ. Ở góc độ tìm hiểu nhìn nhận vấn đề, tác giả bài viết xin có đôi điều kiến giải:
Thứ nhất, theo Đại Việt sử ký toàn thư thì bà Nguyễn Thị Lộ sinh năm 1400, được tiến cung làm Lễ nghi học sĩ khi bà ngoài 20 tuổi. Năm 1433 Lê Thái Tổ mất, thái tử Nguyên Long lên nối ngôi lúc 11 tuổi.
Nghe tiếng Nguyễn Thị Lộ, nhà vua cho mời bà vào cung ban chức Lễ nghi học sĩ và ở cương vị này, bà đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được sử thần nhà Lê là Vũ Quỳnh khen là: “Nguyễn Thị Lộ đã cảm hóa được Lê Thái Tông, thuyết phục vua chăm chỉ đèn sách, lại giúp vua nhiều ý kiến để sửa trị nước”, được Lê Thái Tông xem như bảo mẫu của mình.
Năm 1442, nhà vua chỉ mới 21 tuổi và bà Nguyễn Thị Lộ đã ngoài 40 tuổi nên khó có thể xảy ra chuyện ân ái giữa hai người, trong khi đó đi tháp tùng hộ giá vua lên đến hàng chục cung nữ trẻ cùng có mặt với bà Nguyễn Thị Lộ.
Thứ hai, Đại Việt sử ký toàn thư chép: “Khi Nguyễn Trãi sắp bị tử hình ông có nói là do không nghe lời khuyên của Đinh Thắng và Đinh Phúc đã tiết lộ âm mưu của Nguyễn Thị Anh để tự bào chữa cho mình, nên ngày 9 tháng 9 (âm lịch), tức gần một tháng sau khi Nguyễn Trãi bị giết hai hoạn quan trên cũng bị giết.
Nguyễn Thị Anh giết chết Đinh Thắng, Đinh Phúc để trấn áp những kẻ làm tiết lộ sự thật, Đinh Thắng, Đinh Phúc là hai hoạn quan thân cận với vua Lê Thái Tông cùng đoàn tháp tùng thức đêm cùng vua khi Lê Thái Tông đang lên cơn sốt nặng rồi mất”.
Như vậy, những người có lương tri và những người đi hộ giá theo hầu Lê Thái Tông trong cuộc tuần du biết rõ cái chết của vua, nhưng không ai dám nói rõ sự thật vì sợ khép vào tội đồng lõa giết vua, còn Nguyễn Trãi có bào chữa cũng không thể được, vạch mặt Nguyễn Thị Anh và bọn nịnh thần chỉ làm liên lụy thêm người khác.
Ngày 16-8 năm Nhâm Tuất (19-9-1442) Nguyễn Trãi, Nguyễn Thị Lộ cùng gia đình thân thuộc đều bị giết.
Đọc lại vụ án Lệ Chi Viên xin dẫn câu kết của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng nói về người anh hùng của dân tộc Nguyễn Trãi trên Báo Nhân Dân số 3099, ngày 19-9-1962: “Đối với triều đình nhà Lê lúc bấy giờ, sau khi bốn biển đã yên lặng, Nguyễn Trãi nhân nghĩa quá, trung thực quá, thanh liêm quá! Nguồn gốc sâu xa của thảm án vô cùng đau thương của Nguyễn Trãi bị tru di ba họ là ở đó”.
Võ Trần Lâm
--------------------
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1. Nguyễn Trãi đánh giặc cứu nước – NXB QĐND, Hà Nội 1973.
2. Danh nhân Lịch sử Việt Nam – Tập 1- NXB Giáo dục 1988.
3. Nguyễn Trãi dâng kế Bình Ngô – NXB Kim Đồng 1995.
4. Thử xét lại cái án của Nguyễn Trãi – Tập san nghiên cứu Sử - Địa của Lê Thước.
5. Đại Việt sử ký toàn thư – Ngô Sỹ Liên.
Trong lúc vận chuyển thiết bị để lắp đặt thang nâng hàng tại Nhà thi đấu Phú Thọ, nhóm công nhân gặp sự cố khiến 1 người tử vong, 1 người bị thương.
Chia sẻ
Điều tra xác định tổng doanh thu các công ty thuộc hệ thống Z Holding thông qua sản xuất, buôn bán hàng hóa là gần 6.700 tỷ đồng và kết luận giám định xác định 26 sản phẩm là hàng giả có doanh hơn 2.436 tỷ đồng.
Chia sẻ
Hậu vệ phải 21 tuổi của HAGL thăng tiến vượt bậc; M.U và AS Roma bất đồng về thương vụ Zirkzee; FIFA tiếp lửa U22 Việt Nam trước chung kết SEA Games 33; Real Madrid gia hạn cơ hội cho Xabi Alonso; Gặp vấn đề tim mạch, Oscar giải nghệ.
Chia sẻ
Sở GDĐT TP.HCM vừa thông tin, học sinh có thể nghỉ Tết Nguyên đán 11 ngày, kéo dài đến hết mùng 6 tháng Giêng.
Chia sẻ
Lực lượng Phòng thủ Ukraine phá vỡ tuyến phòng thủ của quân đội Nga và cải thiện vị trí chiến thuật ở mặt trận Lyman, đồng thời tiêu diệt một trung đoàn Nga, theo thông báo từ ban Thông tin của Quân đoàn 3 của Lực lượng Vũ trang Ukraine.
Chia sẻ
Sau nhiều tranh cãi liên quan đến khẩu phần cho mỗi suất ăn bán trú tại Trường THPT Trưng Vương, Sở GDĐT TP.HCM đã có những thông tin ban đầu.
Chia sẻ
Ngày 18/12, Bộ GDĐT đăng tải Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế thi tốt nghiệp THPT ban hành kèm theo Thông tư số 24/2024/TT-BGDĐT ngày 24/12/2024 của Bộ trưởng Bộ GDĐT trên Cổng thông tin điện tử của Bộ để lấy ý kiến.
Chia sẻ
Ngày 18/12, Syngenta Việt Nam phối hợp cùng Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Sơn La, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Sơn La, chính quyền xã Chiềng Sung và các đối tác kinh doanh đã tổ chức lễ khánh thành điểm trường và trao tặng nhà cho hộ nông dân khó khăn.
Chia sẻ
Lý Tấn Thến, ngụ TP.HCM cùng vợ mua một tàu đánh bắt hải sản rồi giao cho người khác đưa sang vùng biển Thái Lan đánh bắt, nhưng bị nhà chức trách nước bạn bắt giữ.
Chia sẻ
Từ hàng nghìn năm nay, giữa những đỉnh núi tuyết Himalaya quanh năm mây phủ, Shambhala được nhắc đến như một vương quốc huyền thoại không hiện diện trên bản đồ nhưng sống động trong kinh văn cổ, tín ngưỡng và các cuộc thám hiểm bí ẩn. Đó là miền đất tịnh độ mà chỉ những tâm trí thuần khiết mới có thể chạm tới, nơi lịch sử và huyền thoại giao thoa, để lại câu hỏi chưa có lời giải cho nhân loại.
Chia sẻ
Bộ Y tế vừa ra văn bản đình chỉ lưu hành, thu hồi trên toàn quốc lô sản phẩm Kem trắng da, ngừa mụn, mờ vết thâm LYNSHAO - Hộp 1 lọ 12g vì chứa chất Dexamethason là chất không được phép có trong sản phẩm mỹ phẩm.
Chia sẻ
Ngày 18/12, thông tin từ Công an xã Đồng Kho, tỉnh Lâm Đồng( huyện Tánh Linh, tỉnh Bình Thuận cũ) cho biết, đơn vị vừa xác minh và phối hợp với người dân chuyển lại số tiền lớn do người khác chuyển nhầm vào tài khoản một phụ nữ đang sinh sống trên địa bàn.
Chia sẻ
Từ vùng đất ít người biết, xã nông thôn mới Lâm Thượng, tỉnh Lào Cai (trước đây thuộc huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái) nay đã trở thành địa điểm du lịch hấp dẫn, đón hơn 25.000 lượt khách du lịch/năm, trong đó có nhiều du khách quốc tế. Ở đây, người dân vẫn giữ nhiều phong tục, tập quán truyền thống, trong đó có trò chơi dân gian đánh cù.
Chia sẻ
Dòng tiền hôm nay (18/12) trên thị trường chứng khoán tiếp tục vận động thận trọng và phân hóa mạnh, khi VN-Index tăng điểm nhưng thiếu sự lan tỏa rõ nét. Áp lực bán ròng lớn từ khối ngoại cùng sự chọn lọc khắt khe của dòng tiền nội khiến thị trường duy trì trạng thái giằng co, tâm lý nhà đầu tư vẫn nghiêng về phòng thủ.
Chia sẻ
Ngân sách TP. HCM sau 11 tháng năm 2025 đạt gần 710.000 tỷ đồng, vượt hơn 5% dự toán và tăng 15% so với cùng kỳ, trong đó thu nội địa trên 507.000 tỷ đồng; riêng các khoản từ đất đai mang về hơn 69.000 tỷ đồng, với đóng góp lớn từ dự án lấn biển Cần Giờ.
Chia sẻ
Quân đội Hoàng gia Thái Lan báo cáo thêm 4 người thiệt mạng trong các cuộc đụng độ biên giới với Campuchia, nâng tổng số binh sĩ thiệt mạng lên 21 người.
Chia sẻ
Giá lợn hơi hôm nay tiếp tục tăng, ngày càng tiến gần mốc 70.000 đồng/kg. Liên tiếp trong 4 ngày qua, giá lợn hơi đều mỗi ngày lập một mốc mới...
Chia sẻ
Nghị viện châu Âu đã kêu gọi xây dựng một “khu vực Schengen quân sự” nhằm tăng cường khả năng phản ứng nhanh của EU trước các mối đe dọa tiềm tàng, đặc biệt là từ Nga giữa lúc cuộc chiến ở Ukraine vẫn tiếp diễn, theo Novinite
Chia sẻ
Ăn loại rau này vào mùa đông có thể giúp xua đuổi virus, tốt cho thị lực, khỏe gan và bổ sung canxi. Nó còn đặc biệt ngon khi dùng làm nhân sủi cảo.
Chia sẻ
Sau 3 năm, Tổng liên đoàn lao động Việt Nam bằng nhiều phương pháp đã phát triển được thêm gần 3 triệu đoàn viên, trong đó có cả nhóm lao động phi chính thức.
Chia sẻ
Nguyên nhân ban đầu vụ cháy tàu cá QNa 91917-TS là do sự cố chập điện hệ thống máy; toàn bộ 52 thuyền viên trên tàu đã kịp thời nhảy xuống nước và được các tàu cá hoạt động gần khu vực cứu vớt an toàn.
Chia sẻ
Âm thầm nhưng hiệu quả, Trần Thị Duyên được ví như “máy quét” nơi tuyến giữa của đội tuyển nữ Việt Nam. Với nền tảng thể lực sung mãn, khả năng đọc tình huống tốt và lối chơi không ngại va chạm, cầu thủ sinh năm 2000 trở thành mắt xích quan trọng giúp đội tuyển giữ nhịp, thu hồi bóng và tạo thế cân bằng trong những thời khắc then chốt.
Chia sẻ
Chỉ còn 2 tháng nữa là tới Tết Bính Ngọ năm 2026. Đây là thời điểm nhiều đơn vị đang lên lên kế hoạch chăm lo thưởng Tết cho cán bộ, công chức, người lao động. Mức thưởng cho người lao động khu vực công được dự báo sẽ thấp hơn mức thưởng Tết cho lao động khu vực tư.
Chia sẻ
Vào lúc 15h17 phút, ngày 17/12/2025, Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT), Ban QLDA các công trình điện miền Trung (CPMB) phối hợp với các đơn vị liên quan đóng điện thành công Dự án Trạm biến áp 500kV Quảng Trị và đường dây đấu nối (Quảng Trị - rẽ Vũng Áng - Đà Nẵng).
Chia sẻ
Bộ Y tế vừa ban hành Thông tư số 41/2025/TT-BYT quy định mã số, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp bác sĩ, bác sĩ y học dự phòng, y sĩ. Trong đó, chức danh bác sĩ cao cấp (hạng I) được xác định là nấc thang cao nhất trong hệ thống chức danh nghề nghiệp bác sĩ, với yêu cầu khắt khe về đạo đức nghề nghiệp, trình độ chuyên môn và năng lực thực tiễn. Vậy tiêu chuẩn cụ thể ra sao, điều kiện thăng hạng như thế nào?
Chia sẻ
Chị Nguyễn Thị Thu Huệ (41 tuổi, ngụ xã Rạch Kiến, Tây Ninh) bị kẻ gian trộm nhiều cọc tiền mặt và vàng cất giữ trong két sắt trị giá hơn 800 triệu đồng.
Chia sẻ
Từng bị loại khỏi lò đào tạo SLNA vì thể hình khiêm tốn, Nguyễn Đình Bắc hôm nay đã trở thành cái tên quen thuộc của các đội tuyển trẻ Việt Nam và là nhân tố đáng chú ý tại SEA Games 33.
Chia sẻ
Công an tỉnh Lâm Đồng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can Phan Tấn Hoàng vì chiếm đoạt 8 tỷ đồng với hình thức huy động vốn đáo hạn ngân hàng.
Chia sẻ
Tôi nhớ ông tôi kể ngày nào. Trên rừng có 36 thứ chim, chim họa mi là loài chim rất thông minh, hót hay. Chim họa mi rất thích bắt chước giọng hót của loài chim khác. Nhược điểm của chim họa mi là khi bắt chước giọng hót quá nhiều, nó sẽ quên luôn giọng hót thật của chính mình-chim mất giọng.
Chia sẻ
Công an tỉnh Quảng Ngãi đề nghị các cấp, ngành và đơn vị liên quan khẩn trương rà soát toàn bộ các tổ chức, cá nhân, dự án thiện nguyện có liên quan đến dự án “Nuôi Em” trên địa bàn tỉnh, báo cáo kết quả và gửi về Công an Quảng Ngãi trong ngày 19/12.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Võ Trần Lâm
