Pháp dẫn đầu loạt quốc gia công nhận Nhà nước Palestine giữa làn sóng phẫn nộ vì cuộc chiến đẫm máu của Israel ở Gaza

Trong hội nghị thượng đỉnh về giải pháp hai nhà nước tại New York do Pháp và Ả Rập Saudi đồng chủ trì, Monaco, Malta và Luxembourg cũng lên tiếng ủng hộ. Bỉ tuyên bố công nhận nhưng kèm điều kiện Hamas phải bị loại bỏ và con tin được trả tự do.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron khẳng định trước Đại hội đồng LHQ rằng việc công nhận Palestine là “giải pháp duy nhất để Israel có thể sống trong hòa bình”, đồng thời gọi đây là “một thất bại đối với Hamas".

“Chúng ta phải làm mọi thứ trong khả năng để duy trì cơ hội cuối cùng cho giải pháp hai nhà nước – Israel và Palestine cùng tồn tại trong hòa bình và an ninh,” ông nói, nhấn mạnh việc thừa nhận quyền của người Palestine “không hề tước đi quyền lợi nào của người Israel".

Tổng thư ký LHQ António Guterres cũng tuyên bố tình hình Gaza hiện nay là “không thể dung thứ” và nhấn mạnh: “Quyền được là một quốc gia của người Palestine là quyền hiển nhiên, không phải phần thưởng. Không có điều đó sẽ không bao giờ có hòa bình".

Động thái của Pháp diễn ra sau khi Anh, Canada, Úc và Bồ Đào Nha công bố quyết định tương tự cuối tuần qua, nâng tổng số thành viên LHQ công nhận Palestine lên hơn 145 nước. Tuy nhiên, bước đi này vẫn mang tính biểu tượng khi thiếu sự ủng hộ của Mỹ – quốc gia có quyền phủ quyết và đã không tham dự hội nghị.

Phản ứng dữ dội từ Israel đến ngay lập tức. Đại sứ Israel tại LHQ Danny Danon chỉ trích Pháp và các nước công nhận Palestine đã “bỏ rơi con tin và đứng về phía một trò hề ngoại giao". Thủ tướng Benjamin Netanyahu tuyên bố Israel sẽ chiến đấu tại LHQ và các diễn đàn quốc tế để chống lại “những tuyên truyền vu khống và kế hoạch lập quốc Palestine mà ông coi là mối đe dọa tồn vong". Trong khi đó, Bộ trưởng An ninh Quốc gia cực hữu Itamar Ben Gvir kêu gọi áp dụng ngay chủ quyền Israel tại Bờ Tây và giải tán hoàn toàn Chính quyền Palestine.

Động thái này khiến Mỹ – đồng minh thân cận nhất của Israel – trở thành thành viên thường trực duy nhất của Hội đồng Bảo an LHQ chưa công nhận Palestine. Theo các chuyên gia, nó càng cho thấy Mỹ và Israel ngày càng bị cô lập so với phần còn lại của thế giới.

Dù vậy, tiến trình trở thành thành viên đầy đủ của LHQ vẫn đầy rào cản: Palestine cần tối thiểu 9/15 phiếu thuận tại Hội đồng Bảo an và không bị bất kỳ thành viên thường trực nào phủ quyết. Washington nhiều lần dùng quyền phủ quyết để bảo vệ lập trường của Israel, gần nhất là chặn nghị quyết công nhận Palestine vào năm ngoái.

Trong bối cảnh đó, giới phân tích cho rằng sự công nhận của Pháp và loạt quốc gia phương Tây khác có thể chỉ là bước đi ngoại giao mang tính biểu tượng, trừ khi đi kèm những biện pháp mạnh mẽ hơn về kinh tế, pháp lý hay chính trị nhằm gây áp lực buộc Israel trở lại bàn đàm phán.

Hội nghị New York cũng thông qua Tuyên bố chung, cam kết thúc đẩy cải cách trong nội bộ Palestine – từ luật về tù nhân, cải cách giáo dục cho đến tổ chức bầu cử trong khung pháp lý mới – như nền tảng hướng tới hòa bình.

Trong khi Israel kiên quyết phản đối, bước đi của Pháp và các đồng minh được nhìn nhận như nỗ lực tái khởi động giải pháp hai nhà nước – một hy vọng ngày càng mong manh sau gần hai năm xung đột đẫm máu ở Gaza và sự mở rộng liên tục của các khu định cư tại Bờ Tây.

×