Quan hệ giữa Nga và Azerbaijan bất ngờ xấu đi nhanh chóng

Leo thang xấu đi

Sáng nay 30/6, lực lượng an ninh Baku đã phong tỏa tòa nhà tòa soạn hãng tin Sputnik của Nga ở Azerbaijan. Bộ Nội vụ Azerbaijan đã xác nhận việc khám xét tại chi nhánh của công ty truyền thông Nga, nhưng không nêu rõ lý do.

Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố các lãnh sự không được phép gặp các nhà báo và yêu cầu Baku giải thích.

Trước đó, hôm 29/6, đoàn đại biểu quốc hội Azerbaijan đã hủy chuyến thăm tới Moscow theo dự định. Bộ Văn hóa Azerbaijan thông báo cùng ngày rằng Azerbaijan đã hủy bỏ mọi sự kiện văn hóa đã lên kế hoạch tổ chức cùng với các tổ chức nhà nước và tư nhân của Nga.

Quan hệ Nga - Azerbaijan đang xấu đi nhanh chóng. Sự leo thang này diễn ra sau khi Ủy ban điều tra của Liên bang Nga tại khu vực Sverdlovsk đã bắt giữ các thành viên của một nhóm tội phạm ở Yekaterinburg vì liên quan đến các vụ giết người xảy ra từ nhiều năm trước.

Theo các nhà điều tra, các bị cáo, "là thành viên của một nhóm tội phạm sắc tộc", đã tham gia vào một số vụ giết người và cố ý giết người vào các năm 2001, 2010 và 2011. Một số nghi phạm đã thú nhận và đang hợp tác với cuộc điều tra.

Còn theo thông tin từ Bộ Ngoại giao Azerbaijan hôm 28/6, hai nhân vật Ziyaddin và Huseyn Safarov đã chết trong một cuộc đột kích do chính quyền Nga thực hiện. Azerbaijan gọi vụ giết người là "hành động công khai và cố ý bất hợp pháp có động cơ dân tộc" và cho biết hành động của Nga "gần đây đã mang tính chất có hệ thống".

Bộ Ngoại giao Azerbaijan đã triệu tập Đại biện lâm thời của Đại sứ quán Nga tại nước này, Pyotr Volkovykh để thảo luận về sự cố này.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết ông Volkovykh đã đưa ra những lời giải thích cần thiết và tình hình đang nằm trong tầm kiểm soát của lực lượng an ninh.

Tuy nhiên, trong bình luận gửi tới đài truyền hình công cộng ITV của Azerbaijan, Sayfaddin Huseynli, anh trai của người đã khuất, tuyên bố rằng hai người đàn ông này đã bị tra tấn đến chết "mà không cần xét xử hay điều tra, mặc dù họ vô tội".

Sau vụ việc, truyền thông nhà nước Azerbaijan cũng đưa tin rằng chính phủ đã hủy chuyến thăm đã lên kế hoạch của Phó Thủ tướng Nga Alexey Overchuk, tuyên bố rằng đất nước "không coi việc Overchuk hoặc bất kỳ đại diện chính thức nào khác của Nga đến thăm là phù hợp trong hoàn cảnh hiện tại".

Xa lánh

Azerbaijan, mặc dù không công khai theo đuổi chính sách thù địch với Liên bang Nga, nhưng rõ ràng là gần đây nước này đã xa lánh Nga. Quan hệ hai bê trở nên tồi tệ t rong những tháng gần đây, thỉnh thoảng Azerbaijan đưa ra những tuyên bố gay gắt đối với Moscow. Điều này được thể hiện rõ nhất sau vụ máy bay chở khách của Azerbaijan vô tình bị Nga bắn hạ khiến 67 người thiệt mạng.

Tổng thống nước này Ilham Aliyev đã không tham dự lễ diễu hành Ngày Chiến thắng của Nga tại Moscow vào tháng 5.

Azerbaijan là đối tác quan trọng của Liên bang Nga trong các tuyến đường hậu cần. Sự phụ thuộc và lợi ích là đôi bên cùng có lợi và không biết ai sẽ mất nhiều hơn từ sự đổ vỡ của các dự án (ví dụ, 2,5 triệu tấn dầu của Azerbaijan dự kiến sẽ được bơm để xuất khẩu qua đường ống Baku-Novorossiysk trong năm nay).

Có những lo ngại rằng Azerbaijan có thể cố gắng làm mất ổn định tình hình ở biên giới Dagestan. Nhưng không biết liệu nước này có khả năng như vậy hay không.

Kẻ thù khu vực chính của Azerbaijan, Armenia, đồng thời cũng là đồng minh lịch sử của Moscow, cũng đã cắt đứt quan hệ với Điện Kremlin.

Đầu năm nay, Yerevan đã chính thức ký một đạo luật để bắt đầu quá trình gia nhập Liên minh châu Âu của Armenia. Quyết định này xuất hiện trong bối cảnh rạn nứt ngày càng gia tăng với Nga sau khi Điện Kremlin không ngăn chặn được cuộc tấn công của Azerbaijan vào tháng 9 năm 2023 tại Nagorno-Karabakh, dẫn đến cuộc di cư hàng loạt của người dân Armenia trong khu vực.

Ukraine nắm cơ hội

Khi quan hệ Nga - Azerbaijan ngày càng xấu đi, Ukraine đã tìm cách xây dựng quan hệ với Baku. Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Andrii Sybiha đã đến thăm Azerbaijan vào tháng 5.

Vào tháng 2, văn phòng Tổng thống Aliyev tuyên bố sẽ chuyển 1 triệu USD viện trợ nhân đạo cho Ukraine dưới dạng thiết bị điện để hỗ trợ lưới điện của nước này trong bối cảnh bị Nga tấn công.

×