Quốc hội yêu cầu xây nhà ở xã hội cho thuê bằng vốn đầu tư công ở các đô thị

Nội dung đáng chú ý tại Nghị quyết giám sát về "việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023" vừa được Quốc hội thông qua.

Theo đó, Quốc hội nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục thực hiện giải pháp cụ thể để triển khai hiệu quả Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030, bảo đảm tiến độ, chất lượng và phù hợp với nhu cầu, điều kiện làm việc, sinh sống của đối tượng thụ hưởng.

Về xử lý các vướng mắc, tồn đọng của thị trường bất động sản hiện nay, Quốc hội yêu cầu có phương án giải quyết phù hợp, xử lý dứt điểm các dự án bất động sản gặp khó khăn, vướng mắc pháp lý, đình trệ do quá trình triển khai thực hiện kéo dài và pháp luật qua các thời kỳ có sự thay đổi.

Quan điểm là giải quyết phải trên cơ sở xem xét toàn diện các yếu tố thực tiễn khách quan, hoàn cảnh lịch sử cụ thể, đánh giá đầy đủ lợi ích - chi phí và tính khả thi của phương án để bảo đảm quyền lợi chính đáng của Nhà nước, người dân, doanh nghiệp, vì lợi ích chung, tổng thể, giải phóng nguồn lực cho thị trường bất động sản, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội; không "hình sự hóa" các quan hệ kinh tế - dân sự; làm rõ nội hàm "không hợp thức hóa các vi phạm".

Quốc hội yêu cầu Chính phủ hoàn thiện cơ chế, chính sách về nhà ở để thực hiện mục tiêu người dân có chỗ ở đáp ứng yêu cầu công việc và phù hợp với thu nhập, thực hiện đồng bộ chính sách cải cách tiền lương.

Chính phủ nghiên cứu hình thành quỹ phát triển hoặc mô hình định chế tài chính phù hợp để phát triển nhà ở xã hội; thành lập hoặc thiết lập cơ chế hoạt động của doanh nghiệp nhà nước chuyên đầu tư phát triển nhà ở xã hội; bố trí nguồn vốn ngân sách nhà nước để thực hiện chính sách hỗ trợ mua, thuê mua nhà ở xã hội.

Quốc hội yêu cầu Chính phủ đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm và hàng năm của địa phương. Chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội cần được nghiên cứu, đánh giá, xây dựng dựa trên các căn cứ khoa học, thực tiễn, phù hợp với nhu cầu và định hướng phát triển của đất nước, vùng, địa phương trong từng giai đoạn.

Theo báo cáo đánh giá của Đoàn giám sát của Quốc hội, giai đoạn 2015-2023, nhiều gói hỗ trợ vay vốn, ưu đãi về nhà ở xã hội đã được đưa ra. Nhiều địa phương đã bố trí quỹ đất để đầu tư xây dựng nhà xã hội, bảo đảm đồng bộ về hệ thống hạ tầng kỹ thuật, đáp ứng nhu cầu của người có thu nhập thấp. Tuy nhiên, hệ thống pháp luật về nhà ở xã hội thiếu tính ổn định; chưa được hướng dẫn cụ thể; mâu thuẫn, chồng chéo. Nhiều mục tiêu trong Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 không đạt được.

Đặc biệt, nguồn cung nhà còn hạn chế, giá bán cao, quy định về điều kiện tiếp cận chính sách khó khả thi. "Vẫn còn tình trạng người mua, thuê mua, thuê nhà ở xã hội không thuộc đối tượng thụ hưởng chính sách nhà ở xã hội", Nghị quyết nêu. Bên cạnh đó, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội của các ngân hàng thương mại nhà nước tỷ lệ giải ngân chưa cao, chưa đủ hấp dẫn, chưa phát huy tác dụng.