Thái Lan: Du khách "xua đuổi" cá mập khỏi Vịnh Maya

Vịnh Maya của Thái Lan đang phải đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan khi cố gắng cân bằng giữa việc bảo tồn một hệ sinh thái nguyên sơ với việc duy trì sinh kế phụ thuộc vào du lịch. Số lượng cá mập đã được cải thiện kể từ khi chúng biến mất khỏi vịnh bởi số lượng du khách tăng đột biến do thích thú với bộ phim "The Beach" của Leonardo DiCaprio. Những con cá mập quay trở lại từ năm 2018 đến năm 2022 sau lệnh cấm du lịch và đại dịch Covid-19 khiến du khách không thể tới đây.

Thái Lan: Du khách "xua đuổi" cá mập khỏi Vịnh Maya

Các nhà chức trách đã đồng ý hạn chế du lịch vào năm ngoái, nhưng hiện các nhà bảo tồn cho biết số lượng cá mập đang giảm dần trở lại. Nhà nghiên cứu biển Metavee Chuangcharoendee và các nhà nghiên cứu khác tại Dự án Theo dõi Cá mập Maya sử dụng máy ảnh dưới nước và máy bay không người lái để đếm cá mập và quan sát hành vi, khu vực kiếm ăn và mô hình sinh sản của chúng. Trong khoảng thời gian từ tháng 11/2021 đến cuối năm 2022, họ nhận thấy số lượng cá mập giảm khi khách du lịch dần quay trở lại.

Vịnh Maya nằm trên đảo Phi Phi Leh, một dải đá vôi được bao phủ bởi thảm thực vật màu xanh ngọc lục bảo ở biển Andaman ngoài khơi bờ biển phía tây Thái Lan. Theo Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế, cá mập vây đen lang thang trên biển Andaman và các vùng nhiệt đới khác với số lượng ngày càng giảm do đánh bắt quá mức. Metavee cho biết một số yếu tố ảnh hưởng đến đàn cá mập quanh đảo Phi Phi Leh, bao gồm các kiểu di chuyển theo mùa và hoạt động của con người như đánh bắt cá.

Du lịch là động lực chính của nền kinh tế Thái Lan, chiếm 12% tổng sản phẩm quốc nội trước đại dịch. Quốc gia Đông Nam Á này hy vọng sẽ tạo ra 1,5 nghìn tỷ baht (43,8 tỷ USD) từ 30 triệu khách du lịch trong năm nay. Đối với Công viên quốc gia đảo Phi Phi, doanh thu hàng năm gần như giảm một nửa từ 638,3 triệu baht năm 2018 xuống còn 373,6 triệu baht vào năm 2019 sau khi chính quyền đóng cửa bãi biển. Đại dịch càng làm tê liệt ngành công nghiệp đang gặp khó khăn.

Dưới áp lực của các công ty lữ hành, các nhà chức trách đã mở cửa lại Vịnh Maya vào tháng 1/2022 sau bốn năm đóng cửa, và số liệu về khách du lịch và doanh thu một lần nữa tăng đều đặn. Nhưng các nhà chức trách đã duy trì các hạn chế về quyền du lịch. Thuyền du lịch phải cập bến ở phía bên kia của hòn đảo từ bãi biển; du khách phải đi bộ ra bãi biển; số lượng du khách được phép mỗi giờ được giới hạn ở mức 375 và họ chỉ được phép lội nước sâu đến đầu gối.

"Chúng tôi hy vọng rằng với những hạn chế hiện đó, chúng tôi có thể giảm thiểu sự xáo trộn đối với [những con cá mập]. Chúng tôi đang thực hiện nghiên cứu này với hy vọng có thể tìm ra cách tốt nhất để quản lý và cách tốt nhất để du lịch và môi trường cùng tồn tại," Metavee cho biết. 

"Nếu bạn có thể tạo ra một hình ảnh mới về Vịnh Maya như một khu bảo tồn thiên nhiên… tôi nghĩ rằng điều đó thực sự cũng sẽ sinh ra kế hoạch du lịch mới, và chúng ta [đang] sẽ được hưởng lợi từ nó một cách tổng thể", Petch Manopawitr, một hải quân, cố vấn cho Cục Công viên Quốc gia Thái Lan cho biết.