Thế giới chi tiêu quốc phòng với số tiền khủng chưa từng thấy

Theo báo cáo của SIPRI- tổ chức quốc phòng hàng đầu có trụ sở tại Thụy Điển, chi tiêu quân sự toàn cầu đã đạt mức cao nhất mọi thời đại, vượt qua 2 nghìn tỷ USD vào năm 2021 và đây là năm thứ bảy liên tiếp mức chi tiêu quốc phòng trên thế giới tiếp tục tăng.

Theo dữ liệu mới được Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) công bố ngày 25/4,  Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, Anh và Nga là 5 nước chi tiêu quốc phòng nhiều nhất, chiếm 62% tổng chi tiêu toàn cầu.

"Năm 2021, chi tiêu quân sự đã tăng lần thứ bảy liên tiếp, đạt 2,1 nghìn tỷ USD. Đó là con số cao nhất mà chúng tôi từng có ", Diego Lopes da Silva, nhà nghiên cứu cấp cao tại SIPRI, nói với hãng tin AFP.

Theo SIPRI, bất chấp hậu quả kinh tế của đại dịch Covid-19 toàn cầu, các quốc gia trên thế giới đã tăng kho vũ khí của mình, trong đó chi tiêu quân sự toàn cầu tăng 0,7% trong năm ngoái.

Nga đã chứng kiến mức chi tiêu của nước này tăng 2,9% - năm thứ ba liên tiếp tăng trưởng - lên 65,9 tỷ USD.

Lopes da Silva cho biết: Chi tiêu quốc phòng chiếm 4,1% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nga, "cao hơn nhiều so với mức trung bình thế giới" và khiến Moscow trở thành quốc gia chi tiêu lớn thứ năm trên thế giới.

Vào năm 2014, khi Nga sáp nhập Crimea, quốc gia này cũng là mục tiêu của các lệnh trừng phạt cùng lúc giá năng lượng giảm, nên rất khó để đánh giá mức độ hiệu quả của các biện pháp trừng phạt.

Mặt khác, chi tiêu quân sự của Ukraine đã tăng 72% kể từ khi Crimea sáp nhập vào Nga. Trong khi chi tiêu giảm hơn 8% vào năm 2021 xuống còn 5,9 tỷ đô la, vẫn chiếm 3,2 phần trăm GDP của Ukraine.

Các nước NATO tăng cường chi tiêu

Khi căng thẳng gia tăng ở châu Âu, nhiều quốc gia NATO đã tăng cường chi tiêu.

SIPRI cho biết 8 quốc gia thành viên năm ngoái đã đạt mục tiêu 2% GDP,  so với năm trước  là ít hơn 1 quốc gia, nhưng so với năm 2014 thì tăng 2 quốc gia,. Lopes da Silva chờ đợi chi tiêu ở châu Âu sẽ tiếp tục tăng.

Mỹ, nước bỏ xa bất kỳ quốc gia nào khác với 801 tỷ USD, thực sự đã đi ngược lại xu hướng toàn cầu và giảm chi tiêu 1,4% vào năm 2021. Trong thập kỷ qua, chi tiêu của Mỹ cho nghiên cứu và phát triển đã tăng 24% trong khi mua sắm vũ khí giảm 6,4%.

Mặc dù cả hai đều giảm vào năm 2021, nhưng sự sụt giảm trong nghiên cứu không rõ rệt, cho thấy sự tập trung của đất nước "vào các công nghệ thế hệ tiếp theo".

Alexandra Marksteiner, một nhà nghiên cứu khác tại SIPRI, cho biết: "Chính phủ Mỹ đã nhiều lần nhấn mạnh sự cần thiết phải duy trì lợi thế công nghệ của quân đội Mỹ trước các đối thủ cạnh tranh chiến lược.

Trung Quốc, quốc gia chi tiêu quân sự lớn thứ hai thế giới với ước tính 293 tỷ USD, đã tăng chi tiêu lên 4,7%, đánh dấu năm thứ 27 liên tiếp tăng chi tiêu.

Việc xây dựng quân đội của nước này đã khiến các nước láng giềng trong khu vực phải tăng cường ngân sách quân sự, trong đó Nhật Bản bổ sung thêm 7 tỷ USD, tăng 7,3% - mức tăng hàng năm cao nhất kể từ năm 1972.

Australia cũng chi thêm 4% cho quân đội, đạt 31,8 tỷ USD vào năm 2021. Ấn Độ, quốc gia chi tiêu lớn thứ ba thế giới với 76,6 tỷ USD, cũng tăng ngân sách quốc phòng vào năm 2021, nhưng chỉ ở mức tăng khiêm tốn là0,9%.

Vương quốc Anh đứng ở vị trí thứ 4, với mức tăng chi tiêu quân sự 3% lên 68,4 tỷ USD, thay thế Ả Rập Xê-út, thay vào đó, nước này giảm chi tiêu 17% xuống còn ước tính 55,6 tỷ USD.