Thị trấn nhỏ ở Đức bình thản trước cuộc khủng hoảng năng lượng

Những ngày này, người châu Âu đang thấp thỏm trước các hóa đơn năng lượng, chuẩn bị cho việc tăng giá mạnh khi các công ty tiện ích phải hứng chịu chi phí khí đốt tự nhiên, dầu và điện tăng cao.

Nhiều người đang cố gắng tiết kiệm bằng cách giảm nhiệt độ lò sưởi và tắt đèn trong mùa đông này.

Nhưng với người dân ở thị trấn Feldheim của nước Đức, đó không phải là mối lo.

Nằm cách Berlin khoảng 1 tiếng rưỡi lái xe về phía nam, ngôi làng nhỏ cổ kính này đã tự cung tự cấp được năng lượng trong hơn một thập niên qua.

Vào giữa những năm 1990, ngôi làng này đã đưa ra một thử nghiệm táo bạo: lắp đặt một số ít các tuabin gió để cung cấp điện cho ngôi làng. Sau đó, chính quyền địa phương xây dựng một mạng lưới địa phương, các tấm pin mặt trời, bộ lưu trữ pin và nhiều tuabin gió hơn.

Một hầm khí sinh học (hầm biogas) được xây dựng để giữ ấm cho các trang trại lợn con đã được mở rộng, mang lại nguồn thu nhập thêm cho hợp tác xã của nông dân. Trạm khí sinh học này còn cung cấp nước nóng thông qua hệ thống sưởi trung tâm phủ rộng khắp làng.

Một cơ sở sản xuất hydro cũng đang được xây dựng. Hydro là nguồn năng lượng thân thiện với môi trường, và cũng là loại khí có nhiệt cháy cao nhất trong số các nhiên liệu trong thiên nhiên.

Giờ đây, 55 tuabin gió có thể được nhìn thấy từ xa, đang quay liên tục thấy trên các vùng đất nông nghiệp dốc xung quanh Feldheim. Và người dân được hưởng một số mức giá điện và khí đốt tự nhiên rẻ nhất ở Đức.

Kathleen Thompson, người làm việc cho một tổ chức ở địa phương có tên gọi Diễn đàn Năng lượng Mới, cho biết: "Tất cả mọi người đều có thể ngủ ngon vào ban đêm. Họ không lo vì dù thế nào thì giá cả sẽ không thay đổi, không phải vấn đề cần lo ngay trước mắt".

Phương pháp tiếp cận thực tiễn của Feldheim về sản xuất năng lượng thân thiện với môi trường đã thu hút hàng nghìn du khách từ khắp nơi trên thế giới mỗi năm và trái ngược với cách nói chung về việc nước Đức vẫn phụ thuộc vào nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch.

Điều đó trở nên rõ ràng "một cách đau đớn" khi xung đột Ukraine bùng phát, cho thấy sự phụ thuộc của Đức và các nước châu Âu khác vào than, dầu và khí đốt tự nhiên của Moscow.

Mặc dù Đức đã bơm hàng tỷ USD cho phát triển năng lượng tái tạo để giảm lượng khí thải gây biến đổi khí hậu, nhiên liệu hóa thạch và năng lượng hạt nhân vẫn đóng vai trò quan trọng trong hơn một nửa tổng sản lượng điện của nước này trong 6 tháng đầu năm nay.

Việc thiếu công suất truyền tải đồng nghĩa các công viên điện gió ở miền Bắc Đức thường xuyên phải đóng cửa, buộc các nhà máy phải sử dụng nhiên liệu hóa thạch được đốt cháy để cung cấp điện cho các nhà máy ở miền Nam.

Ông Michael Knape, Thị trưởng Treuenbrietzen, thành phố chủ quản của làng Feldheim, cho biết việc để người dân địa phương tham gia và hưởng lợi từ dự án năng lượng sạch là chìa khóa thành công của Feldheim.

Trong khi các công viên điện gió ở những nơi khác ở Đức thường xuyên vấp phải sự phản đối, cộng đồng cư dân thân thiết của Feldheim đã chấp thuận lắp đặt nhiều tuabin đến mức họ còn xuất khẩu lượng điện gấp khoảng 250 lần lượng điện tiêu thụ.

"Công dân cần phải cảm thấy rằng đó là quá trình chuyển đổi của họ chứ không phải là một sự áp đặt từ phía trên", ông Knape nói.

Nhưng ông cũng cho rằng, may mắn là các nhà chức trách vào thời điểm đó đã không can thiệp vào thí nghiệm năng lượng tái tạo của làng Feldheim, nếu không họ có thể đã thất bại.

"Ở Đức, đôi khi có ấn tượng rằng nếu ai đó mắc sai lầm thì đó là một vấn đề lớn. Nhưng chỉ bằng cách đó chúng tôi mới đạt được tiến bộ", Thị trưởng Knape nhấn mạnh.

Phương pháp tiếp cận cơ sở của làng Feldheim để tạo ra năng lượng sạch hoàn toàn trái ngược với thực tiễn phổ biến ở Đức, nơi các công ty năng lượng lớn có xu hướng xây dựng và kiểm soát các dự án điện lớn.

Trong khi đó, các nỗ lực quy mô nhỏ thường phải đối mặt với các rào cản pháp lý cao.

Tuy nhiên, Thị trưởng Knape hy vọng rằng quá trình chuyển đổi năng lượng của Đức có thể bắt kịp Feldheim.

"Tôi tin chắc rằng với áp lực hiện tại ở châu Âu ... mọi người đều thấy rõ rằng chúng ta cần phải tiếp cận vấn đề này khác với trước đây", ông nói.

Theo ông, mặc dù không thể sao chép cách tiếp cận của Feldheim ra khắp mọi nơi, nhưng những dự án như vậy có thể là một phần quan trọng của giải pháp. "Nhiều Feldheim nhỏ có thể cung cấp ít nhất một phần của Berlin", ông nói thêm.

Ông Siegfried Kappert, 83 tuổi, cũng lạc quan tương tự. Sinh ra và lớn lên ở Feldheim, ông đã vui vẻ trả khoản phí 3.000 euro để kết nối nhà của mình với hệ thống điện và lưới sưởi khi chúng được xây dựng.

Khoản đầu tư đó đã mang lại hiệu quả lớn kể từ đó, với giá năng lượng thấp hơn cho gia đình ông và cả ngôi làng Feldhei, nơi không có người thất nghiệp và gần đây đã có thể đã lát vỉa hè mới, lắp đèn đường và nhà văn hóa được trang bị các tấm pin mặt trời.