Thủ tướng: Vẫn có "quân xanh, quân đỏ" trong đấu thầu khiến nhiều cán bộ bị kỷ luật

Sáng 23/11, thảo luận tại tổ về Dự án Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Dự án Luật Công nghiệp công nghệ số, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhận định đây là hai dự án luật quan trọng.

Muốn bước vào kỷ nguyên mới phải thay đổi tư duy

Đối với Dự án Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Thủ tướng nói đất nước ta vẫn còn thiếu vốn nên cần cơ chế chính sách để huy động tối đa nguồn vốn một cách hợp pháp và hiệu quả nhất.

Trong quá trình lựa chọn phải có quy định pháp luật để các cơ quan, tổ chức, cá nhân được giao trách nhiệm biết thế nào đúng luật và không đúng luật để tránh, có như vậy mới đổi mới sáng tạo.

"Chúng ta là nước đang phát triển, có quy mô nền kinh tế khiêm tốn dù đứng thứ 34 trên thế giới nhưng có độ mở cao. Năm nay, nước ta có thể đạt 800 tỷ USD về xuất nhập khẩu gần gấp đôi tổng GDP và là nền kinh tế đang chuyển đổi, sức chống chịu với các cú sốc còn hạn chế. Vì vậy, phải có cách huy động nguồn lực bao gồm nguồn lực Nhà nước, nguồn lực trong dân, xã hội, phát hành trái phiếu chính phủ, hợp tác công tư, đi vay,… đây là nội dung quan trọng để thúc đẩy, phát triển kinh tế trong giai đoạn tới", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng cũng nêu rõ, muốn bước vào kỷ nguyên mới như Tổng Bí thư Tô Lâm nói, xây dựng đất nước giàu mạnh, hùng cường, thịnh vượng, nhân dân được hạnh phúc ấm no, hạnh phúc thì phải đổi mới tư duy, cách nghĩ, cách làm, cách vận hành dựa trên tổng kết thực tiễn. Theo ông, đó là những nguyên tắc bắt buộc và những vấn đề này phải căn cứ vào điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của đất nước, căn cứ vào bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay, để kết hợp sức mạnh thời đại và sức mạnh dân tộc.

Còn trong quá trình đổi mới, sáng tạo, huy động nguồn lực, theo Thủ tướng, phải bắt nguồn chính từ nội lực.

Đó là từ con người, thiên nhiên, truyền thống lịch sử văn hoá, từ cơ chế chính sách. Nếu cơ chế chính sách đúng, phù hợp với hoàn cảnh cụ thể đất nước, xu thế thời đại thì sẽ nhân đôi, nhân ba sức mạnh, làm thay đổi, chuyển đổi trạng thái, xoay chuyển tình thế.

Đối với Dự án Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, người đứng đầu Chính phủ đánh giá mô hình quản lý đến giờ vẫn chưa ổn định.

Thủ tướng cho rằng chúng ta đang trong quá trình phát triển, nền kinh tế đang chuyển đổi, vừa làm vừa nghiên cứu, mở rộng dần, với tinh thần không cầu toàn, nóng vội. Sau khi thực hiện mô hình Uỷ ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp trong hơn 5 năm, thực tế cho thấy có nhiều điểm được và chưa được đòi hỏi cần tổng kết để rút ra kinh nghiệm và đổi mới.

Theo Thủ tướng, hoạt động doanh nghiệp phải theo quy luật thị trường, quy luật giá trị, cung cầu và cạnh tranh, không thể can thiệp bằng các biện pháp hành chính.

"Nếu can thiệp bằng các biện pháp hành chính sẽ dẫn đến méo mó thị trường và doanh nghiệp cũng không phải cơ quan hành chính để can thiệp. Điều đó không đúng với tư duy phát triển", Thủ tướng nhận định và cho rằng cần tuân thủ quản lý các doanh nghiệp theo cơ chế thị trường, hội nhập quốc tế, phù hợp với điều kiện của Việt Nam.

"Nếu Covid-19 mà cứ đi đấu thầu cả năm thì chịu!"

Về việc phân cấp, phân quyền, ông cho rằng nên giao việc lên kế hoạch kinh doanh cho Hội đồng quản trị (HĐQT) chịu trách nhiệm; cần làm rõ quy định pháp luật để HĐQT có thể sáng tạo, quyết tâm làm và không sợ.

"Kế hoạch kinh doanh hoạt động của doanh nghiệp phải do HĐQT quyết định. HĐQT sinh ra để quyết định vì sao phải đi xin một cấp hành chính nữa? Xin ý kiến lòng vòng 1 cơ quan không đồng ý lại đi xin lại", Thủ tướng nêu bất cập.

Thủ tướng nhấn mạnh, thời gian là vàng bạc. Lãng phí thời gian là lãng phí tiền bạc, không thể để một việc loay hoay mãi không giải quyết được.

Dẫn trường hợp Vietnam Airlines, ông cho biết hãng hàng không quốc gia này khó khăn do ảnh hưởng từ dịch Covid-19 nhưng từ đó đến nay cứ phải loay hoay xin hết chỗ này chỗ khác để tăng vốn. 

"Tại sao không giao quyền cho Vietnam Airlines hay cho một cơ quan để quyết định việc tăng vốn, không để phải đi chạy theo kiểu hành chính?", Thủ tướng đặt câu hỏi, đồng thời quán triệt cần phân cấp quản lý mạnh, quy định rõ cái gì được, cái gì không để tạo không gian sáng tạo.

Về việc đánh giá doanh nghiệp, Thủ tướng đồng tình với quan điểm của ĐBQH Nguyễn Mạnh Hùng (đoàn Cần Thơ), Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế, đó là cần đánh giá doanh nghiệp tổng thể chứ không đánh giá từng sự việc cụ thể.

Thủ tướng phân tích thực tế doanh nghiệp tư nhân làm việc với nhau rất nhanh, không cần đấu thầu nhưng làm rất đúng. Trong khi doanh nghiệp nhà nước phải đấu thầu qua lại, cuối cùng vẫn có "quân xanh, quân đỏ" dẫn đến nhiều trường hợp cán bộ bị kỷ luật liên tục. 

"Đây là vấn đề cần rút kinh nghiệm. Nếu Covid-19 mà cứ đi đấu thầu cả năm thì chịu! Khi tình hình thay đổi thì biện pháp phải thay đổi, tổ chức, quy trình, quy luật phải thay đổi", Thủ tướng nêu rõ.

Theo ông, có vấn đề cần đấu thầu nhưng có việc cần mở ra không gian sáng tạo để giải quyết vấn đề cấp bách trong tình hình khẩn cấp.

Góp ý về quy định chuyển tiếp trong luật, Thủ tướng nhấn mạnh luật cần xây dựng theo tinh thần phân cấp, phân quyền tăng trách nhiệm cá nhân; không biến cơ quan trung ương thành cơ quan giải quyết vấn đề cụ thể; quản lý theo quy định thị trường; thiết kế công cụ để không tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Đồng thời, rà soát để khuyến khích đổi mới sáng tạo, có không gian sáng tạo; dứt khoát bỏ tư duy "không quản được thì cấm".

×