Tiêm mũi 3, mũi 4 vaccine Covid-19: Hiệu quả bảo vệ trước biến thể BA.4, BA.5 thế nào?

Ngại ngần tiêm vaccine Covid-19 mũi nhắc lại 3, 4

Theo Bộ Y tế, gần 100% người dân ở độ tuổi từ 18 trở lên đã được tiêm đủ 2 mũi cơ bản vaccine Covid-19 và gần 70% số này đã được tiêm mũi 3, mũi nhắc lại lần 1.

Ngoài ra, trẻ em ở độ tuổi 12-17 cũng đã được tiêm 2 mũi vaccine Covid-19 cơ bản với tỷ lệ cao, hiện đang tiến hành tiêm mũi 3 cho đối tượng này. Còn trẻ em từ 5- dưới 12 tuổi cũng được tiêm vaccine Covid-19 mũi cơ bản và mũi nhắc lại lần 1.

Tuy nhiên, hiện nay, có không ít người dân đã ngại không muốn đi tiêm mũi nhắc lại lần 1 và lần 2 (mũi 3, mũi 4).

Chị Trần Thanh Hằng (42 tuổi, Hà Nội) cho biết, chị đã tiêm vaccine Covid-19 đủ 2 mũi cơ bản và 1 mũi nhắc lại. Hai con chị 13 và 16 tuổi cũng đã tiêm đủ 2 mũi vaccine Covid-19 cơ bản. Sau đó, cả nhà chị đều đã mắc Covid-19 nên chị đang không muốn cho con đi tiêm mũi 3 nhắc lại.

Hơn nữa, bố mẹ chị đã trên 70 tuổi, ở trong diện tiêm mũi 4, nhắc lại lần 2 nhưng chị cũng đang ngại ngần không muốn bố mẹ đi tiêm.

"Tôi nghĩ đã mắc Covid-19 là có miễn dịch rồi nên không muốn đi tiêm nữa. Sau tiêm, ai trong nhà tôi cũng sốt, đau đầu, đau chỗ tiêm vật vã mất 1-2 ngày. Ít nhiều đều có hại đến sức khỏe. Nên nghĩ đến việc tiêm mũi nhắc lại là lo lắng.

Nhưng hiện nay, nghe đến các biến thể mới có thể làm tăng số ca mắc, nguy cơ bệnh nặng đối với người già nên có lẽ tôi sẽ động viên bố mẹ đi tiêm", chị Hằng chia sẻ.

GS.TS Phan Trọng Lân, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), thời gian qua, khi dịch Covid-19 lắng xuống, tốc độ tiêm chủng vaccine Covid-19 ở nhiều địa phương bị chậm lại.

Điều tra sơ bộ cho thấy, một số người không muốn tiêm mũi nhắc lại vì nghĩ dịch Covid-19 đã qua, không còn phải lo lắng.

Một số người cho rằng mình đã tiêm đủ 2 mũi cơ bản, đã mắc Covid-19 là đủ miễn dịch, không cần phải đi tiêm. Cũng có người e ngại đi tiêm bị các phản ứng phụ, ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài…

"Có người dân băn khoăn họ mắc Covid-19 thì phản ứng rất nhẹ, nhưng khi tiêm thì lại sốt, đau người, đau chỗ tiêm… Tuy nhiên, bạn phải thấy rằng vì bạn đã tiêm vaccine Covid-19 nên khi mắc bệnh mới nhẹ như vậy. Hơn nữa, việc gặp 1 số phản ứng phụ sau tiêm chỉ mất 1-2 ngày nhưng khi tiêm vaccine bạn được bảo vệ lâu dài. Nếu dịch Covid-19 diễn biến phức tạp thì bạn cũng yên tâm hơn khi đã tiêm vaccine", GS Lân khuyến cáo.

Tại sao phải tiêm vaccine Covid-19 mũi 3, mũi 4?

Về việc tiêm mũi 3, mũi 4, mũi nhắc lại vaccine Covid-19 hiện nay, GS Lân cho biết, sau khi tiêm vaccine Covid-19, miễn dịch sẽ giảm dần theo thời gian, sau 4 đến 6 tháng. Như vậy, chúng ta cần tiêm mũi nhắc lại định kỳ để duy trì miễn dịch.

Theo TS Vương Ánh Dương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), nghiên cứu trên 32.000 ca Covid-19 tử vong tại nước ta cho thấy, có đến gần 53% số ca tử vong chưa tiêm bất cứ mũi vaccine Covid-19 nào.

TS Dương cũng chia sẻ, nhiều nghiên cứu trên thế giới đều cho thấy hiệu quả bảo vệ của vaccine Covid-19 trước dịch Covid-19. Vaccine Covid-19 chính là yếu tố quyết định giúp chúng ta chống dịch Covid-19 hiệu quả cho đến hiện nay.

Các nghiên cứu cho thấy, sau 3 tháng tiêm đủ 2 mũi vaccine Covid-19 thì hiệu quả bảo vệ của vaccine sẽ giảm dần. Sau 3 tháng hiệu quả bảo vệ chỉ còn 51%, sau 4-5 tháng hiệu quả tiếp tục giảm, thậm chí chỉ còn 10-20%.

Do đó, người dân nào đã tiêm đủ 2 mũi cơ bản đã được 3 tháng cần tiêm mũi 3 nhắc lại. Ai đã nhắc lại mũi 3 được 3 tháng thì nên tiếp tục tiêm mũi 4, đặc biệt là những người có nguy cơ cao mắc Covid-19 và nếu mắc Covid-19 có thể bệnh nặng. Hiệu quả bảo vệ của mũi 4 được nghiên cứu làm giảm nguy cơ mắc Covid-19 (trên 52%), nếu mắc sẽ không có triệu chứng (61%), khỏi nguy cơ nhập viện (72%), nếu có triệu chứng nặng thì sẽ giảm nguy cơ tử vong (76%)…"

GS Lân cũng khẳng định: ""Biện pháp ngăn chặn cơ học hay biện pháp hành chính xã hội gần như cơ bản sẽ không tạo sự đồng thuận hoặc sẽ ảnh hưởng đến mục tiêu phát triển kinh tế xã hội.

Như vậy, vaccine Covid-19 là một yếu tố rất quan trọng. Chúng ta thấy rằng tiêm mũi 3, mũi 4 củng cố thêm miễn dịch và đặc biệt là sẽ phòng được BA.5, kể cả nhập viện, chuyển nặng và tử vong. Nếu có nhiễm đi nữa thì cũng sẽ nhẹ hơn.

Nhiều nghiên cứu, đặc biệt là các nước phát triển họ nghiên cứu rất đầy đủ và thấy rằng trong 4 mũi tiêm thì tiêm mũi 3, mũi 4 có ý nghĩa nhắc lại lần 1, lần 2 nên ở giữa mức phản ứng của mũi 1, mũi 2.

Ví dụ như vaccine Pfizer thì tiêm mũi 2 phản ứng hơn mũi 1 còn mũi 3, mũi 4 ít phản ứng hơn mũi 2. Đấy là những nghiên cứu bài bản và có công bố quốc tế thường xuyên, có kiểm tra giám sát. Người dân yên tâm đi tiêm mũi 3, mũi 4 để củng cố miễn dịch, bảo vệ mình và người thân".

Vaccine Covid-19 có chống lại được biến thể mới BA.5, BA4?

Về hiệu quả bảo vệ của vaccine Covid-19 hiện nay với các biến thể mới liên tục xuất hiện mà hiện là biến thể BA.5, BA.4, GS Lân khẳng định:

"Đây là một trong những biện pháp tốt nhất để chúng ta phòng các biến thể mới xâm nhập như là BA.4, BA.5 và kể cả những biến thể khác. Một minh chứng là đã có thay đổi từ chủng gốc cho đến Alpha, Beta, Delta và Omicron nhưng vaccine Covid-19 rất hiệu quả.

Nhưng khi có hiệu quả thì nó tạo ra tình trạng chúng ta chủ quan lơ là. Tuy nhiên, hiện dịch Covid-19 vẫn còn rất khó lường, người dân cần phải đi tiêm mũi 3, mũi 4 để củng cố miễn dịch, bảo vệ sức khỏe của mình và người thân".

Về 1 số lo ngại của người dân về tính an toàn của vaccine Covid-19, GS Lân cho biết, vaccine nói chung và vaccine Covid-19 nói riêng là một thành tựu của y học, một trong những biện pháp phòng chống tốt nhất của y tế dự phòng.

Bởi vaccine là dựa trên bằng chứng nghiên cứu từ trong phòng thí nghiệm, nghiên cứu trên động vật, qua 3 giai đoạn trên người. Thậm chí sau khi đã nghiên cứu kỹ, ra ngoài thị trường vẫn tiếp tục được nghiên cứu.

"Chưa bao giờ một số lượng vaccine "khổng lồ" lại được sử dụng trên toàn thế giới trong thời gian ngắn như vaccine Covid-19.

Chỉ trong 2 năm qua đã có hàng tỉ liều vaccine Covid-19 đã được tiêm cho người dân trên toàn thế giới và được sự giám sát rất chặt chẽ của mỗi người dân, của các cơ quan y tế và của Tổ chức Y tế thế giới.

Chắc chắn chỉ cần một sự bất thường nào đấy ở vùng nào đấy, lập tức sẽ dừng trên toàn cầu với vaccine Covid-19 được sử dụng. Như vậy có thể thấy rằng, sự an toàn và hiệu quả của vaccine Covid-19 luôn được theo dõi, giám sát để đảm bảo an toàn cho sức khỏe người dân trên toàn thế giới", GS Lân cho biết. 

Mời các bạn xem video: Lợi ích của việc tiêm nhắc lại vaccine Covid-19 đầy đủ và đúng hạn

Kỳ III: Những ai cần tiêm mũi 4 vaccine Covid-19?