Về Miền Tây, đi gác cu!

Út Tẻo Thứ năm, ngày 09/04/2015 14:34 PM (GMT+7)

Đây là thú tiêu khiển thường là của những người đàn ông lớn tuổi, cũng là nghề của "phường săn chim cảnh". Người đi gác cu bắt đầu từ những ngày nắng gáo là ngon ăn nhất. Người bình dân sử dụng nhiều hình thức như: dùng lưới giựt, hoặc cũng cách dùng lưới nhưng rình để bắt cu ngủ.

Độc đáo hơn cả là người ta dùng mủ cây lâm vồ (người bình dân dùng dao vạt vỏ loại cây giống như cây da này, rồi chờ cho mủ phún ra, lấy cục bột thấm vào mủ đó, rồi nhồi lại thành cục) để chờ cơ hội… bắt cu. Đem cục nhựa đã chuẩn bị trét lên những cành cây mà cu hay về đậu. Cu đậu, nhựa đó dính chân thì cu… "vô phương".

Con chim cu. (ảnh tác giả)

Cu bắt được đem về lựa con tốt đem nuôi dưỡng, tập tành cho nó gáy, … để làm cu mồi. Và từ đây chuyện dùng con chim mồi dụ nhử cu được người bình dân miền sông nước sử dụng.

Cu mồi được bỏ cái lục. Đây là vật dụng chuyên để gác cu, nó gồm các bộ phận được người ta đặt theo thuật ngữ chuyên môn của nghệ thuật gác loại chim trời này như: đầu sấu, cái rọ, cửa kéo, cây trục, cành lục, vỉ lục, cây cầu, dây máy và một cây chốt gắn ở đầu lục, một cây chốt gắn ở đít lục. Có thể hiểu nôm na đây là cái bẫy để dụ cu rừng vào đá cu mồi, bẫy sập, cu rừng bị tóm gọn, vậy thôi! Lục được ngụy trang cho thật khéo giống hệt như môi trường tự nhiên chung quanh. Đặt mồi xong, người gác cu hút gió ra hiệu, cu mồi sẽ gáy vang. Lát sau, các con cu rừng khác nghĩ rằng có kẻ xâm phạm giang sơn của chúng. Chúng tìm đến, xông vào quyết tử chiến với kẻ thù ở trong lục. Quay tới quay lui, lục sập cửa xuống. Người gác ra hạ lục xuống… bắt con cu hoang dã ấy một cách dễ dàng.

Khi gác cu, người ta sợ nhất là kiến vàng. Loài này bắt hơi và vào cắn cu mồi dữ dội, nếu không hay kịp, cu có thể bị kiến đốt chết như chơi. Một giống nữa là chim cắt, diều hâu. Loài điểu cầm này không chỉ đánh hơi liệng xớt gà, vịt con mà hễ gặp được mùi cu chúng cũng sà vào … kiếm ăn. Gặp chim cắt, diều hâu, cu mồi đành chịu trận.

Chim cu nuôi trong lồng. (ảnh tác giả).

Không biết có phải vì quá tốn nhiều công sức cho mấy con chim trời không mà dân gian miệt này thường nhắc nhau qua câu ca:

"Trên đời có bốn cái ngu

Làm mai, lãnh nợ, gác cu, cầm chầu"

Cu gác được đem về nuôi trong lồng. Cu trống ngoài tiếng gáy nghe vui tai, người ta còn tổ chức đá cu. Những con cu cùng trạng được cáp độ. Rồi thả chúng vào chung lồng. Chúng đá nhau toét đầu, mất lông, đổ máu là chuyện thường. Người thôn quê lấy đó làm trò tiêu khiển. Con thắng thì đem về nuôi, con thua thì … nấu cháo đậu xanh nhâm nhi với vài chung rượu đế thì quả là… mát trời ông địa, như lời của người dân quê ở vùng này nói vậy!

Tin cùng chủ đề: Đất nước - Con người

Xem toàn bộ ››