Vì sao chưa tháo gỡ trạm thu phí quốc lộ 51?

Bộ GTVT vừa thông tin về dự án đầu tư xây dựng mở rộng quốc lộ 51 đoạn Km0+900 - Km73+600, trên địa phận tỉnh Đồng Nai và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chưa thể chấm dứt hợp đồng BOT với nhà đầu tư dự án.

Cụ thể, dự án đầu tư xây dựng mở rộng quốc lộ 51 đoạn Km0+900 - Km73+600, trên địa phận tỉnh Đồng Nai và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu theo hình thức hợp đồng BOT, đã tạm dừng thu phí từ ngày 13/01/2023.

Bộ GTVT cho biết, sau gần 20 lần đàm phán hợp đồng với nhà đầu tư dự án là Công ty CP Phát triển đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (BVEC), Bộ GTVT đã bàn giao hạng mục công trình cho Khu Quản lý đường bộ IV tiếp nhận.

Tuy nhiên, vẫn chưa thống nhất với Cơ quan có thẩm quyền về việc chấm dứt hợp đồng trước thời hạn để triển khai các bước tiếp theo cho phù hợp với quy định của Luật Đầu tư theo phương thức PPP và Hợp đồng BOT. Do đó, dẫn đến công tác bảo trì công trình không kịp thời, phát sinh hư hỏng, ổ gà, có nguy cơ mất an toàn giao thông.

Bộ GTVT cho biết, ngày 13/9/2023, Cục Đường bộ Việt Nam đã gửi giấy mời tới Doanh nghiệp dự án tiếp tục đàm phán lần thứ 20 về việc hai bên thống nhất Thỏa thuận chấm dứt hợp đồng trước thời hạn để Cơ quan quản lý đường bộ có đủ cơ sở bố trí kinh phí bảo quản công trình theo quy định của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.

"Doanh nghiệp dự án đề nghị hoãn, để các nhà đầu tư trao đổi thống nhất nội bộ trước khi đàm phán", Bộ GTVT thông tin.

Theo Bộ GTVT, trường hợp hai bên không chấm dứt hợp đồng thông quan đàm phán, thỏa thuận. Cục Đường bộ Việt Nam với trách nhiệm là Cơ quan ký kết hợp đồng dự án (được Bộ GTVT ủy quyền) sẽ căn cứ khoản 2 Điều 52 Luật Đầu tư theo phương thức PPP để thực hiện thủ tục chấm dứt hợp đồng BOT trước thời hạn.

Trong thời gian chưa chấm dứt hợp đồng trước thời hạn, Doanh nghiệp Dự án vẫn có trách nhiệm tiếp tục bảo trì công trình và chịu trách nhiệm trước pháp luật, hợp đồng BOT đã ký nếu để xảy ra tai nạn do nguyên nhân phát sinh từ việc thực hiện hợp đồng BOT không đảm bảo yêu cầu.

Cục Đường bộ Việt Nam với thẩm quyền là cơ quan quản lý đường bộ đã chỉ đạo Khu Quản lý đường bộ IV tăng cường tổ chức kiểm tra, chủ động phối hợp các đơn vị có chức năng bảo trì thực hiện bảo dưỡng, duy tu, khơi thông hệ thống thoát nước và tiến hành công tác đảm bảo giao thông trên tuyến.

Được biết, dự án BOT đầu tư xây dựng mở rộng quốc lộ 51 đoạn Km0+900 - Km73+600 có "lịch sử phức tạp" hơn các dự án BOT được triển khai trong giai đoạn từ năm 2012 đến nay.

Dự án BOT đầu tư xây dựng mở rộng quốc lộ 51 đã tạm dừng thu phí từ ngày 13/1/2023 và gặp phải những rắc rối khi Cục Đường bộ Việt Nam bị nhà đầu tư dự án BOT tố "việc yêu cầu dừng thu phí là vi phạm hợp đồng được ký kết giữa Bộ GTVT và BVEC vào năm 2009".

Cụ thể, Công ty CP Phát triển đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (BVEC) "tố" tới Bộ GTVT về việc Cục Đường bộ Việt Nam vi phạm hợp đồng được ký kết giữa Bộ GTVT và BVEC vào năm 2009 do tạm dừng thu phí quốc lộ 51.

Cùng với đó, BVEC tuyên bố từ ngày 1/2, BVEC dừng duy tu bảo dưỡng đối với tất cả các hạng mục thuộc dự án BOT đầu tư xây dựng mở rộng quốc lộ 51 và không chịu trách nhiệm đối với việc đảm bảo ATGT trên quốc lộ 51.

Thông tin về việc BVEC "tố" vi phạm hợp đồng, Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, trong quá trình thực hiện dự án trong thời gian kinh doanh khai thác, một số điều kiện quy định tại hợp đồng dự án thay đổi như chi phí đầu tư quyết toán, lãi suất tiền vay, mức thu, số thu, lưu lượng phân lưu…

Đặc biệt, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị về phí bảo toàn vốn của dự án. Quá trình đàm phán khi điều kiện hợp đồng thay đổi đã phát sinh một số vướng mắc.

Cụ thể, chưa có quy định cụ thể về điều khoản điều chỉnh tại hợp đồng dự án và chưa có văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn như lãi bảo toàn vốn, tính lãi cho phần vốn khác nhà đầu tư huy động cho dự án, thời gian thu phí tạo lợi nhuận.